Schaakrubrieken weekend 18 augustus 2018
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Een hardvochtige vader
Iemand vertelde over het Aeroflottoernooi van 2003 in Moskou, waar hij had meegespeeld in de B-groep. Sjachriar Mamedjarov speelde daar in de hoogste groep en in die B-groep speelden zijn oudere zus Zeinab en zijn jonge zusje Turkan, die toen nog maar 13 jaar was. Hun vader was een schaaktrainer die hun het spel had geleerd. Volgens mijn zegsman kwam de vader, als Sjachriar klaar was met zijn partij in de A-groep, naar de meisjes in de B-groep en beval hij dat ze hun partij moesten staken. Of ze gewonnen of verloren stonden, maakte niet uit. Opbreken en mee naar het hotel. Alles draaide om Sjachriar, die toen 17 jaar was.
Zou dat waar zijn? In een vorige rubriek vergeleek ik de schaakfamilie Mamedyarov met onze Van Foreesten, maar ik ben blij dat er geen verhalen rondgaan die zeggen dat Lucas of Machteld van Foreest hun partij moesten staken omdat de oudere broer Jorden al klaar was. Of dat verhaal over het Aeroflottoernooi nu waar is of niet, de harde hand van vader Mamedjarov heeft de kinderen wat hun schaakcarrière betreft geen kwaad gedaan. Sjachriar staat derde op de wereldranglijst en Zeinab en Turkan zijn vrouwengrootmeester geworden.
De afgelopen week was er in St. Louis een toptoernooi van rapid- en blitzpartijen. De belangrijkste deelnemer was Fabiano Caruana, die in november tegen Magnus Carlsen om het wereldkampioenschap gaat spelen. De sponsor Rex Sinquefield zei, alsof hij de eigenaar van een paardenrenstal was, dat hij ervan overtuigd was dat Caruana de wereldtitel naar St. Louis zou brengen. Naar hem dus.
Tijdens een van de rondes deed Peter Svidler, die samen met de Oekraïense grootmeester Jevgeny Mirosjnitsjenko in St. Louis het Russische commentaar verzorgde, een uitspraak over Mamedjarov die Voltaire in 1768 over God deed: als Mamedjarov niet bestond, moest hij worden uitgevonden. Zonder Mamedjarov zou het toernooi saaier zijn geweest. Hij won het niet, maar elektriseerde het met spectaculaire aanvalspartijen.
Sjachriar Mamedjarov-Sergej Karjakin, St.Louis Rapid 2018
1. c4 Pf6 2. Pf3 e6 3. e3 Le7 4. Pc3 0-0 5. b3 b6 6. Lb2 Lb7 7. Dc2 c5 8. Pg5 In deze stelling een nieuwe zet. Wit zet een gevaarlijke aanval op. 8…h6 9. h4 Te8 10. 0-0-0 Pc6 11. a3 Kf8 Om later Pg8 te kunnen spelen. 12. Ph7+ Kg8 13. Pg5 Kf8 14. f4 Tc8 15. Ld3 Wit is al flink gevorderd met zijn aanval. 15…d5 Mijn computer vertrouwt op 15…Pa5, maar waarschijnlijk was het al te laat. 16. Lg6 Het mes op de keel. Zwart wordt gedwongen het paardoffer aan te nemen. 16…hxg5 17. hxg5 Pg8
Partij in de viewer:
De affaire rond de 9-jarige Shreyas Royal heeft een nieuwe wending genomen. Tot voor kort zag het ernaar uit dat het in India geboren en in Engeland opgegroeide, schakende wonderkind Groot-Brittannië binnenkort zou moeten verlaten, omdat het visum van zijn vader niet werd verlengd. Artikelen in de Britse pers en protesten van parlementsleden hadden geen effect.
Althans, zo leek het. Begin deze week maakte de Britse minister van Binnenlandse Zaken Sajid Javid, een zoon van Pakistaanse ouders, bekend dat hij na bestudering van het dossier de persoonlijke beslissing had genomen Royal en zijn familie gastvrijheid te verlenen. Zijn vader kan een nieuw visum aanvragen dat de weg opent naar een permanent verblijf. Volgens de minister is Groot-Brittannië een land dat uitzonderlijk talent uit alle delen van de wereld verwelkomt en koestert.
Het nieuws leidde tot grote vreugde bij de Britse schakers, die denken dat de opvolger van Nigel Short en Michael Adams is gevonden. Royal zelf is van plan zijn voorgangers te overtreffen en hoopt, zoals velen voor hem, wereldkampioen te worden. In november maakt hij kennis met zijn voorgenomen bestemming. Hij zal in Londen de eerste zet uitvoeren van de WK-tweekamp Carlsen – Caruana.
In een van de laatste, praktische tests voor de belangrijkste weken van zijn carrière kreeg Caruana de kans een zet uit te voeren die de liefhebbers zal bekoren. De gelegenheid was een rapidtienkamp die voorafging aan het toernooi om de Sinquefield Cup in St. Louis.
Aronian-Caruana St.Louis rapid 2018
1. e4 c6 2. d4 d5 3. exd5 cxd5 4. Ld3 Pc6 5. c3 Pf6 6. Lf4 Lg4 7. Db3 Dd7 8. Pd2 e6 9. Pgf3 Ld6 10. Lxd6 Dxd6 11. Dxb7 Bij ruime bedenktijd is deze pionwinst het overwegen waard. In een rapidpartij is wits defensieve opdracht te zwaar. 11 … Tb8 12. Da6 0-0 13. Lb5 Tb6 14. Da4 Pe7 15. Pe5 Een uitweg biedt misschien 15. 0-0, waarna 15 … Tfb8 16. Ld3 Txb2 17. Dxa7 Lxf3 18. Pxf3 T8b7 19. Da8+ Tb8 20. Da7 T8b7 tot remise kan leiden. 15 … Pg6 16. Pxg4 Pxg4 17. h3 Pf6 18. Pb3 e5 Ook in aanmerking komt 18 … Tfb8 19. Ld3 (19. Lf1 Df4) 19 … Pf4 20. Lf1 Pxg2+! 21. Lxg2 Ta6. 19. 0-0 e4 20. Tfe1
Na 20. c4 Df4 21. Dxa7 Ph4 (22. Dxb6 Pf3+ 23. gxf3 exf3 wreekt zich het gebrek aan verdedigers van de witte koning. 20 … Ph5 21. Lf1 Ph4 22. Da5 Dg6 23. Dxd5 Pf3+ 24. Kh1
Partij in de viewer:
Hogeschool Zeeland toernooi
Voor de 22e keer in successie werd dit toernooi in Vlissingen gehouden met natuurlijk net zo’n sterke bezetting als in die hele aaneengesloten serie Nederlandse vakantie-toernooien. De buitenlandse spelers maken individueel of als groep dankbaar gebruik van de gelegenheid te spelen, wat te verdienen of een titelnorm te halen en tussendoor van onze Hollandse natuur en cultuur te genieten.
Dit jaar togen 260 schakers uit 21 verschillende landen naar de Zeeuwse wateren, waaronder 14 Grootmeesters en achttien Meesters. Uit China kwam een delegatie van zeventien spelers onder aanvoering van twee grootmeesters en een roedel kinderen. Ook schakers uit Sri Lanka en Koeweit. Toernooidirecteur Hans Groffen: “We hebben nu 32 deelnemers uit Azië. Ons streven is het iedereen naar de zin te maken. De kans is dan groot dat men volgend jaar terugkomt en nieuwe aanwas meeneemt.” Toernooien spelen is een goede manier van trainen: tijdens de partij in volle concentratie achter het bord en later op de camping of terras met een hapje en een drankje in groepsverband analyseren met schaakbord en laptop.
Enkele hoogtepunten uit het HZ-toernooi 2018 van de winnaars.
Eduardo Iturrizaga is een 28-jarige Grootmeester uit Venezuela. Hij speelt vaker in Nederland en was de winnaar van vorig jaar. Max Warmerdam is een van onze vele getalenteerde jeugdspelers, hij draagt met achttien jaar de Meestertitel. Met zijn laatste zet wil zwart dameruil bewerkstelligen (Dc1) om de aanval op Kg8 af te zwakken. Echter: 37.Pc6! Lxc6 38.Dxg5+! Kf8 39.Lxf6 Ke8 40.Dg8+ Kd7 41.dxc6+ en zwart gaf op.
Sandro Mareco is een Argentijnse grootmeester die op Elo-rating als favoriet startte. Thomas Beerdsen (20 jaar) is Meester en heeft al veel mooie dingen laten zien. Hier tast hij even mis. Wit heeft net een paard in het zwarte kamp geplaatst en dat had net zo frivool beantwoord kunnen worden met meer getrappel: 25…Pe5! 26.Pdf5+ gxf5 27.Pxf5+ Kh7 28.Dh3 Dg5 29.Lxd5 La6 en zwart heeft niets te klagen. Echter: 25…Dxd6? 26.Dxf7+ Kh8 27.Lxd5 Pe5 28.Df4 Lxd5 29.Dxh6+ Kg8 30.Ph5 en zwart gaf op.
Grootmeester Roeland Pruijssers is al jaren een nationale topspeler die de toernooien combineert met het voltooien van zijn studie psychologie. Arno Bezemer is een toernooitijger, die ook met plezier meedoet met kroeglopertoernooien. Wit staat wat minder maar kan zeker nog vechten met 33.Te2 maar de partij krijgt geen spannend slot want: 33.Tf1? Pxg3! 34.hxg3 Txg3 35.Kh2 Txe3 36.Tf2 Ld6+ 37.Kg1 Th3 en wit geeft op.
Slotstand aan kop
1.Mareco, Ittiruzaga, Pruijssers 7,5
4.Wang, Zeng, Ikonnikov, Beerdsen, Hausrath, Sandipan, Vrolijk 7
Prima resultaten dus van Thomas Beerdsen en Liam Vrolijk (16 jaar). Verder: Jorden van Foreest bleef met 6,5 punt een beetje achter bij de verwachtingen en het was aardig om de oudere spelers Oleg Romanishin (uit 1952) en Hans Ree (uit 1944) te zien zwoegen. Zij kregen vaak voordeel uit de opening door beter begrip maar lieten dat later in de partij weer verdampen. Een typisch leeftijd dingetje waar niet zoveel aan te doen is. Het is of accepteren of niet meer spelen.
Partijen in de viewer:
De uitgevers van schaakboeken doen ongetwijfeld onderzoek naar de doelgroep van hun producten. Het zijn natuurlijk vooral de clubschakers. Te specialistisch moet het dus niet worden. Toch heeft Chess Evolution het aangedurfd niet minder dan twee lijvige delen te produceren van Tibor Károlyi over de Semi Tarrasch: Play the Semi-Tarrasch! (ISBN 978-615-5793-03-5 en 2 978-615-5793 04-2; ieder deel € 24.95). De voormalig Hongaars kampioen heeft hier een magnum opus afgeleverd, over een opening die volgens hem gemakkelijker is voor zwart dan voor wit: 1.d4 d5 2.Pf3 Pf6 3.c4 e6 4.Pc3 c5 de zet 5.cxd Pxd 6.e4 Pxc3 7.bxc cxd 8.cxdLb4† 9.Ld2 Lxd2† 10.Dxd2 en de slag kan beginnen. Voor een ieder die het wat luchtiger wil houden, is daar het blad Chess (chess.co.uk) met uiteenlopende rubrieken. Verslagen van toernooien zoals de Rapid- en Blitz-toernooien in Leuven en Parijs waar So schitterde; die staat dan ook op de voorpagina. Carlsen ontbrak daar overigens. Maar ook verslagen van evenementen zoals de Bristol Summer Open, waaruit straks een partij tussen twee jeugdige dames, met een 14-jarige winnares. Recensies van nieuw verschenen boeken maar uiteraard ook van de dvd’s en databases die in toenemende mate door schaakspelers gebruikt worden vooral als ze interactief zijn. ‘Find the winning moves’ is een leuke rubriek met partijstellingen die opgelost moeten worden met een oplopende moeilijkheidsgraad. Studies met het aloude motto ‘wit begint en wint’ kunnen nog net in deze tijd. De schaakhistorie wordt niet vergeten met een artikel over de film van Alan Byron over de schandalige match om de wereldtitel tussen Karpov en Korchnoi.
Dan nu de beloofde partij tussen twee teenagers, vooral vanwege de spectaculaire finish.
Nadia Jaufarally – Elizaveta Sheremetyeva
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe 4. Pxe4 Pd7 5.Pf3 Pgf6 6.Pg3 e6 7.Ld3 Dc7 8.De2 Le7 9.0-0 0-0 10.Pg5 e5 zo’n zet kan zwart zich eigenlijk nog niet veroorloven en na 11.f4 is zwart al in de problemen 11..exf?? (Deze ‘oplossing’ is haast al verliezend bv 12.Dxe7 fxg3 13.Txf6 gxh2† 14.Kh1 gxf6 15.Lxh7+ Kg7 16. Pe6+) Maar wellicht vond wit dit wat ingewikkeld of was ze bang voor een ressource voor zwart dus: 12. Lxf4 Dd8 13. Tae1 Te8 Maar nu slaat Nadia wel aan het offeren: 14. Pxf7! Db6 (14..Kxf7 15.Lc4† Kf8 16.Lc7!! Dxc7 en nu 17.De6 Pe5 18.Dg8 mat) 15.c3 Lc5 ook zwart probeert iets tactisch maar: 16.Ph6+ gxh6 (zwart moet wel nemen want na 16..Kf8 komt 17.Dxe8+ Pxe8 18.Ld6 mat) 17.Lc4+ Kh8 En nu de grande finale 18. Dxe8+ Pxe8 19.Txe8+ Lf8 20.Txf8+ en zwart was zo vriendelijk via 20..Pxf8 het dubbele loper-mat toe te laten via 21.Le5+ en opgeven kan niet meer want het mat beëindigt de partij. Overigens leidde 20..Kg7 21.Le5† Kg6 22.Tg8† tot hetzelfde resultaat. Een amusante partij!
Partij in de viewer:
Probleem 2694 is een tweezet van Schneider:
Pruijssers verrassende zomerkoning
Twee Nederlandse zomertoernooien winnen in één zomer, dat komt niet veel voor. En als je vraagt wie dat zou kunnen presteren, zouden niet veel mensen de naam Roeland Pruijssers noemen. Toch werd hij vorige week gedeeld winnaar van het Hogeschool Zeeland Toernooi in Vlissingen, nadat hij vorige maand al het Leiden Chess Tournament had gewonnen.
Pruijssers, die deze week 29 werd, werd in 2008 jeugdkampioen van Nederland en in 2011 grootmeester. Hij staat al een tijd in de tweede helft van de Nederlandse top twintig, momenteel op plaats zeventien. In 2013 scoorde hij op het Nederlands kampioenschap vijftig procent, met overwinningen op Sokolov, Smeets en Ernst. Toch lijkt het nog niet te komen van een doorbraak naar de top tien. Dat is ook niet het belangrijkste in het leven van een schaker, als je wel veel toernooien wint. Dat doet Pruijssers de laatste tijd, waarvan vorig jaar Maastricht en Hoogeveen en dit jaar Leiden en Vlissingen de grootste waren.
Pruijssers deelde de eerste plaats met de twee ratingfavorieten, Sandro Mareco uit Argentinië en Eduard Iturrizaga Bonelli uit Venezuela. Mareco speelde tegen John Miciano uit de Filippijnen een prachtige partij, waarin hij wist te bereiken dat de zwartspeler bijna geen vin kon verroeren. Zo kon wit op z’n dooie gemak een ideale stelling opbouwen. Het plaatje met de vier paarden linksboven kan zo in de curiosaboekjes.
Mareco-Miciano
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pf3 Lg7 4.g3 0-0 5.Lg2 c6 6.0-0 a6 7.Pc3 d6 8.e4 Lg4 9.Le3 b5 10.Db3 Pbd7 11.Pd2 e5 12.d5 cxd5 13.cxd5 Pc5 14.Da3 Dc8 15.f3 Lh3 16.b4 Lxg2 17.Kxg2 Pcd7 18.Tac1 Ergens is er al iets misgegaan voor zwart. Van geen enkel stuk gaat enige kracht uit. 18…Db8 19.Pe2 Tc8 20.Txc8+ Dxc8 21.Tc1 Df8 Hij zou de dame liever op b7 zetten, maar er gaat een wit paard naar a5. 22.g4 Eerst voorkomen dat zwart Lh6 speelt. Wit wil zwart geen nutteloze stukken laten afruilen. 22…Dd8 23.Pb3 Pb6 24.Pa5 Pfd7 25.Tc6 Lf8 26.Dc1 Pa4 27.Pg3 Db8 28.h4 Pf6 29.Lg5 Pe8 30.h5 Da7 31.Tc8 Pb6 32.Txa8 Dxa8 33.Le3 Pc8 Het wordt steeds droeviger. 34.h6 Le7 35.Pc6 Db7 36.Pf1
Partij in de viewer:
Voor beginners A7710
Voor gevorderden B7710
Het Nederlands schaakkampioenschap heeft vorige maand een andere kampioen opgeleverd dan in 2017. Tijdens het Deloitte-toernooi in Amsterdam streden acht heren in een enkele kamp om de titel. Kampioen werd Sergey Tiviakov uit Groningen met 5,5 uit 7. Hij won al zijn partijen met wit en speelde met zwart remise. Ook in 2006 en 2007 was Tiviakov Nederlands kampioen. Op de tweede plaatst eindigde een viertal grootmeesters: Edwin l’Ami, Jorden van Foreest, Erik van den Doel en Ivan Sokolov, met 4 punten. L’Ami kreeg de tweede prijs op weerstandspunten. Van de kampioen een snelle overwinning tegen Ivan Sokolov. De kampioen van 2017, Loek van Wely, eindigde bijna onderaan.
S.Tiviakov–I.Sokolov
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 b5 5. Lb3 g6 (Een zijvariant van het Spaans.) 6. a4 b4 7. d4 Wat later dan gebruikelijk de actie in het centrum. 7…exd4 8. Lg5 Dit is volgens de theorie een nieuwe zet. Bekend is 8. Pxd4 Pa5 9. Ld5 c6 10. La2 Lg7 en zwart staat beter. 8… Le7 Dit is een wat onlogische ontwikkeling. Sokolov ging er van uit dat wit de loper zal afruilen, maar ja, slaan is alleen bij dammen verplicht. 9. Lf4! Lb7 10. O-O d6 11. Pxd4 Pa5 Dit is een standaard zet in dit Spaans. 12. Ld5 c6 13. La2 Pf6 Lijkt me niet zo te passen in het hele spel. Misschien is hier de zet 13. … c5 speelbaar, na 14. Pb3 Pxb3 15. Lxb3 Pf6 16. Pd2 O-O heeft zwart nog enig tegenspel. 14. Pd2 O-O 15. P4b3 Pxb3 16. Lxb3 Te8 17. Te1 Lf8 Deze terugtocht van de loper geeft wit de gelegenheid om op winst te gaan spelen. Beter lijkt 17 … d5 18. exd5 cxd5 of 18. e5 Ph5 19. Lh6 Lc5 met redelijk spel, al staat wit beter. 18. Df3! Tiviakov maakt gebruik van de situatie: de stukken van zwart staan niet goed, veld f7 is zwak en de stukken van wit staan aanvallend gericht. 18…d5?! Dit is nu te laat. 19. Lg5! Met de dubbele dreiging e5 en Lxf6. 19…Le7 20. exd5 Pxd5
Partij in de viewer:
Zelfs al uit jezelf als journalist twijfel over het Mademjarov familie verhaal, je brengt het (negatieve?) verhaal wel verder de wereld in.
Inderdaad lijkt me dat verhaal over de schakende zussen van Mamedyarov onzin. Ze deden een jaar later in 2004 evenals hun broer mee aan het algemene individuele kampioenschap van Europa in Antalya Turkije en hebben daar nog een paar Turken verslagen. In 2007 deden ze mee aan het Essent schaaktoernooi in Hoogeveen. Zeinab (toen 24 jaar) versloeg de Zweedse grootmeester Tiger Hillerp Persson en Turkan (toen 18 jaar) versloeg IM Henk Vedder.