China wint beide Olympiades!

In Batumi is vandaag een einde gekomen aan de 43ste Olympiade. In een zinderende wedstrijd slaagde de Verenigde Staten er niet in om zijn directe tegenstander China te verslaan. Na drie remises lag de druk op de schouders van Nakamura maar hij kreeg zijn opponent, Bu, Xiangzhi, niet omver. Door het gelijke spel, bleef China op basis van het Sonneborn-Bergersysteem zowel de Verenigde Staten als Rusland (dat ook nog gelijk kwam) voor. Wel opmerkelijk dat de drie toplanden evenveel matchpunten wisten te behalen en dat de medailleverdeling op tiebreak tot stand gebracht werd.

Het titanenduel tussen Nakamura en Bu. Anish Giri is aangeschoven bij de commentaarsessie van Ivan Sokolov en zijn vrouw Sopiko Guramishvili.

 

De Nederlandse mannen wisten al dat er geen hoge klassering meer in het verschiet lag, maar het lukte ze niet om het op papier veel zwakkere Mongolië te verslaan. Sterker nog: nadat drie partijen betrekkelijk snel in remise waren geëindigd, moest Van Wely met zwart aan de bak om er nog een overwinning uit te slepen. Hij nam ongehoorde risico’s, kwam verloren te staan, maar dankzij inventief spel had hij er nota bene nog een remise uit kunnen slepen. In het zicht van de haven, strandde hij op gruwelijke wijze. Hij blunderde een toren weg en zonder de tegenzet af te wachten, gaf hij het op waardoor de ploeg nog een nederlaag te slikken kreeg. Er was gelukkig nog één lichtpuntje: Anish Giri behaalde een bronzen plak vanwege zijn prestatie aan het eerste bord dat hem op een virtuele vijfde plaats op de wereldranglijst bracht. Achter Carlsen (2839), Caruana (2832,3), Mamedyarov (2818,5) en Ding Liren (2811,2) is hij met 2786,8 de eerste van de 2700-garde achter dit selecte ’2800-groepje’.

De eindstand aan kop van het klassement:

Rk. SNo Team Team Games   +   =   –  TB1  TB2  TB3  TB4
1 3
China CHN 11 8 2 1 18 372,5 28,5 149
2 1
United States of America USA 11 8 2 1 18 360,5 29,0 147
3 2
Russia RUS 11 8 2 1 18 354,5 29,0 144
4 11
Poland POL 11 7 3 1 17 390,0 28,0 158
5 9
England ENG 11 8 1 2 17 340,0 27,5 142
6 5
India IND 11 7 2 2 16 388,0 29,0 156
7 27
Vietnam VIE 11 6 4 1 16 379,5 30,5 138
8 8
Armenia ARM 11 7 2 2 16 371,0 27,5 152
9 7
France FRA 11 7 2 2 16 366,0 28,5 153
10 6
Ukraine UKR 11 7 2 2 16 337,0 26,0 152
11 32
Sweden SWE 11 8 0 3 16 333,0 29,0 135
12 15
Czech Republic CZE 11 7 2 2 16 331,5 27,5 143
13 16
Germany GER 11 5 6 0 16 317,5 27,0 139
14 35
Austria AUT 11 8 0 3 16 300,5 27,0 133

De persoonlijke uitslagen:

Bo. 46

Mongolia (MGL)

Rtg 13

Netherlands (NED)

Rtg 2½:1½
14.1 GM
Batchuluun, Tsegmed
2570 GM
Giri, Anish
2780 ½ – ½
14.2 IM
Bilguun, Sumiya
2489 GM
L’Ami, Erwin
2639 ½ – ½
14.3 IM
Battulga, Namkhai
2421 GM
Van Wely, Loek
2642 1 – 0
14.4 FM
Nasanjargal, Urtnasan
2470 GM
Van Foreest, Jorden
2624 ½ – ½

 

Bij de dames ging de titel ook al naar China. Daar kwamen twee ploegen bovenaan want Oekraïne versloeg in de laatste ronde de Verenigde Staten met 3-1. China sleepte had een zwaar bevochten gelijkspel uit het vuur tegen Rusland. Aan het tweede bord had Aleksandra Goryachkina Shen Yang verslagen en toen moest wereldkampioene Ju Wenjun haar reputatie zien waar te maken tegen een ex-wereldkampioene, Alexandra Kosteniuk. Dat lukte waardoor ook de Chinese dames op basis van het Sonneborn-Bergersysteem de titel opeisten.

Blije gezichten aan Chinese kant als Kosteniuk net heeft opgegeven en Ju Wenjun (midden) de gelukwensen in ontvangst heeft genomen.

 

De Nederlandse dames wonnen vandaag nog een keer met 4-0 door Maleisië kansloos te laten. Zhaoqin Peng en Rosa Ratsma moesten hard werken voor hun punt. Bij Anne Haast en Iozefina Paulet verliep het wat soepeler. Vooral bij Anne viel bij het slot van de partij een mooie demonstratie ‘verzwakte zwarte velden bij de tegenstander’ te zien.

 

De eindstand aan kop van het klassement:

Rk. SNo Team Team Games   +   =   –  TB1  TB2  TB3  TB4
1 3
China CHN 11 7 4 0 18 407,0 30,5 153
2 2
Ukraine UKR 11 7 4 0 18 395,5 30,0 154
3 4
Georgia 1 GEO1 11 7 3 1 17 375,0 28,0 153
4 1
Russia RUS 11 7 2 2 16 379,5 30,5 146
5 13
Hungary HUN 11 7 2 2 16 372,0 29,5 141
6 12
Armenia ARM 11 7 2 2 16 366,0 27,0 155
7 10
United States of America USA 11 7 2 2 16 359,5 27,5 152
8 5
India IND 11 6 4 1 16 352,5 29,5 142
9 14
Georgia 2 GEO2 11 7 2 2 16 351,5 28,5 142
10 11
Azerbaijan AZE 11 6 4 1 16 347,5 28,5 145
11 8
Kazakhstan KAZ 11 6 4 1 16 346,5 28,5 144
12 6
France FRA 11 7 2 2 16 315,5 29,0 130

 

De persoonlijke uitslagen:

Bo. 16

Netherlands (NED)

Rtg 68

Malaysia (MAS)

Rtg 4 : 0
18.1 GM
Peng, Zhaoqin
2367 WFM
Tan, Li Ting
2054 1 – 0
18.2 WGM
Haast, Anne
2345 WFM
Bakri, Alia Anin Azwa
2005 1 – 0
18.3 WGM
Paulet, Iozefina
2275 WFM
Azman Hisham, Nur Nabila
1943 1 – 0
18.4 WIM
Ratsma, Rosa
2260
Nithyalakshmi, Sivanesan
1866 1 – 0

 

Weer een beeld van de commentaarsessie, nu ook met een shot van bovenaf de toernooizaal genomen.

 

ANALYSES

Ik heb in de wedstrijden van de Nederlandse teams in een paar partijen van het nodige commentaar voorzien. Ik druk hieronder een paar aardige momenten af.

HERENTEAM

Battulga, Namkhai – Van Wely, Loek
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pxc6 bxc6 6. Ld3 d5 7. O-O Pf6 8. Pd2 Le7 9. Te1

9. De2 is de populaire voortzetting.
9…Lb7

9…O-O wordt normaal gespeeld hier.
10. e5 Pd7 11. b3 a5 12. Dg4 g6 13. Pf3

13…a4
Als zwart besluit om zijn koning in het centrum te houden (hetgeen hij in de partij min of meer ging doen), valt er iets te zeggen voor 13…h5
14. Lh6
Dit is een lastig zetje.
14…Da5
Om de loper te verdrijven met 14…Lf8 is geen pretje voor zwart. 15. Lxf8 Pxf8 [Vooral niet 15…Kxf8?? wegens een dubbele aanval met 16. Db4+] 16. c4 en zwart heeft behoorlijke problemen.
15. Ld2
Dit geeft het voordeel voor een deel weg. Na 15. Tad1 staat wit beter.
15…Da7 16. b4 c5 17. a3 La6
Niet 17…c4 18. Le2 want dan heeft zwart veld d4 ingeleverd.
18. Df4
Ook 18. b5 Lb7 19. c4 is niet veel bijzonders voor wit na 19…dxc4 20. Lxc4 Lxf3 21. Dxf3 O-O
18…h6
Met 18…Lxd3 19. cxd3 O-O zou zwart niet veel problemen hebben hoewel ik me voor kan stellen dat Van Wely liever niet zijn koning op g8 verschanst aangezien wit met h2-h4 iets over de zwarte velden kan proberen te bewerkstelligen.
19. h4 Lxd3 20. cxd3
20…Da6
Een ander idee is natuurlijk om de koning op g7 op te bergen. 20…Kf8 zodat de torens verbonden worden en de koning naar wat veiliger oorden gaat.
21. De3
Gezien de stand op de andere borden, werd al snel duidelijk dat het moest komen van een overwinning op dit bord. Loek is er ook wel de man naar om daar dan vol voor te gaan.
21…g5?!
Een riskante winstpoging die we misschien beter als een verliespoging moeten bestempelen.
22. Tec1 g4 23. Ph2 cxb4 24. Lxb4 Lxb4 25. axb4 h5 26. Pf1
26…Db5
Vermoedelijk was 26…Db7 ietsje beter, maar ook dan staat wit er goed voor. Het belangrijkste probleem voor zwart is de onveiligheid van zijn koning en het feit dat zijn stukken niet samenwerken.
27. Df4

27. Tc7! zag er al link uit. Een voorbeeld: 27…Dxb4 28. d4 en wit kan in notime zijn stukken in het spel brengen (verdubbelen op de c-lijn, Pg3 en misschien Dg5 en Pxh5.
27…d4
Hij wil d3-d4 voorkomen, maar het middel is erger dan de kwaal.
28. Te1 Dxb4

28…Pb6 viel te overwegen.
29. Pd2
Het witte paard huppelt nu via veld e4 naar de mooie velden (d6!).
29…Pb6

30. Df6?!
Een merkwaardig zetje en het geeft ook een deel van het voordeel weg. Er was niets tegen 30. Pe4! Pd5 31. Pf6+ Pxf6 32. exf6 Db8 33. Dg5 en de stelling is onhoudbaar voor zwart. Er dreigen soms offers op e6 (in combinatie met Dg5-g7).
30…Tg8?
Dit kan de stelling niet hebben. Had zwart maar 30…Df8! gevonden, dan was de schade beperkt gebleven. Bijvoorbeeld: 31. Pe4 Pd5 32. Dg5 Dh6 en de dames worden geruild zodat het gevaar geweken is en zwart met zijn a-pion misschien nog mag hopen.
31. Pe4
De geplande voortzetting maar wit had al beter. 31. Teb1! Dxd2 [31…Da5 32. Pc4! Pxc4 33. Tb7 en zwart gaat mat.] 32. Txb6 was al beslissend geweest.
31…Pd5 32. Dh6 Df8
Nu doet hij hem, maar wit kan dameruil vermijden.
33. Dc1!
Erger nog: de dame dreigt via de andere kant van het bord beslissend binnen te komen. Hier blijkt hoe slecht de zwarte koning staat.
33…Kd7 34. Dc4 Db8 35. Dxd4 Td8 36. Tab1
Er is geen redden meer aan voor zwart.
36…Da7

Na 36…Dc7 zou 37. Pf6+! Ke7 38. Tb7! een mooi slot van de partij geweest zijn. 38…Dxb7 39. Dc5+ Td6 40. Dxd6#
37. Tb7+!?
Die ligt voor de hand, maar moet natuurlijk altijd gevonden worden. Ook nu kon hij 37. Pf6+ spelen omdat 37…Ke7 ook faalt op [En 37…Kc8 gaat het ook niet worden na 38. Tec1+ Pc7 39. Df4! met de dreiging Txc7+ Dxc7 gevolgd door Tc1.] 38. Tb7+.
37…Dxb7 38. Pc5+ Kc8 39. Pxb7 Kxb7 40. Dc5

Goed genoeg voor de winst. Veel efficiënter was 40. Tb1+! Kc6 41. Dc4+ Kd7 42. Tb7+ Ke8 43. Dc6+ Kf8 44. Dc1 en de zwarte koning wordt vanaf twee kanten bestookt.
40…Ta6 41. Db5+ Pb6 42. Tc1 Td7 43. Dc6+ Ka7 44. Tb1 Tb7 45. Dc5 Kb8 46. Dd6+ Ka7 47. Db4
47…a3
De vraag is eigenlijk wat er gebeurt als zwart ‘niets doet’. 47…Kb8 48. Db5 Ka7 Wit moet dan nog even werken om de winst af te dwingen. Bijvoorbeeld: 49. Ta1 Pd5 50. Dc5+ Pb6 51. Ta3 en dan met de koning via h2-g3-f4-g5 de zwarte koningsvleugelpionnen van het bord gaan plukken.
48. Ta1 a2
Van Wely speelt daarom zijn troefkaart, de vrijpion maar uit.
49. Dd2 Pc4
Na 49…Pd5 zou die met 50. Txa2 domweg verloren gaan, maar zwart heeft een ander idee, dat echter blijkt te falen.
50. dxc4
Het is eigenlijk pure pech dat dit gaat voor wit. Na 50. Dc1 Pd2! zou zwart zijn zin hebben gekregen.
50…Tb1+ 51. Kh2 Txa1 52. Dd4+
Een dubbele aanval en dan vliegt de toren op a1 van het bord. Maar het is nog niet voorbij! Een toren achter een vrijpion die op de voorlaatste rij staat, is een factor van belang!
52…Kb7 53. Dxa1 Kc6 54. Kg3
De witte dame is gedoemd tot volledige passiviteit, maar de koning bepaald niet. Het is een soort veredeld pionneneindspel geworden.
54…Kc5 55. Kf4 Ta8

55…Kxc4?? 56. Df1+ Kb3 57. Dxa6
56. Kg5 Kxc4 57. Kxh5 Kb3 58. Dd1+
Na 58. Kxg4 staat wit op winst.
58…Kb2 59. Dd4+

59…Kc2??
Een vreselijke blunder, net op het moment dat hij remise kon maken! En het zal vooral Van Wely zelf zijn geweest die er vreselijk de pest in had, want hij wachtte het witte antwoord (60.De4+) niet af.  Wat een afschuwelijk einde van een toernooi dat helaas toch al niet werd, wat er van te voren misschien van verwacht was. Zwart had weer 59…Kb3 kunnen spelen. Dan moet de dame weer naar a1, wil wit op winst kunnen spelen. 60. Da1 maar dan volgt er 60…Tb8! 61. Kxg4 Ka3 en vanwege de dreiging …Tb1, is dermate sterk dat wit snel remise moet zien te maken. Bijvoorbeeld: 62. h5 Tb1 63. Dc3+ Ka4 64. Dc2+ Ka3 65. Dc3+ Ka4 enzovoort.
1-0

DAMESTEAM

Peng, Zhaoqin – Tan, Li Ting

39…Txg5
39…Te1+ 40. Txe1 Dxe1+ 41. Kh2 Dg3+ 42. Kg1 Dxg5 43. Dxa5 De5 44. Kh2 is remise.
40. Dxa5 De3 41. Dc7+ Kh6 42. Tg1 Dd4?!
42…De5⩲
43. b3 c4 44. bxc4 Tc5
44…b3
45. De7 Dxc4 46. Tb1 Dd4 47. Kh2
47…Kh5??
47…Df2 48. Df8+ Kg5 lijkt nog te gaan voor zwart.
48. Dxh7+ Kg5 49. h4+ Kf5
49…Kf6 50. Dh8+
50. Df7+ Df6 51. Dxf6+ Kxf6 52. Txb4 g5 53. Kh3 Ta5 54. Kg4 gxh4 55. Txf4+ 1-0

Bakri, Alia Anin Azwa – Haast, Anne

De witspeelster is totaal overspeeld. Ze heeft de strijd over de zwarte velden verloren en wordt daar nu voor gestraft.
24…Le5!
Een zeer kunstige damevangst. Het geeft ook het verschil aan in de kracht van de beide lopers. Die van wit doet niets, die van zwart is heer en meester over het bord.
25. Dh6
Ook hier staat de dame niet veilig. Zowel na 25. Df2 Ld4 als na 25. Dg4 h5 zit de dame in de knip.
25…Ld4+ 26. Kh1 Le3
Ook hier is de witte dame op klaarlichte dag gevangen. De rest van de zetten had de witspeelster zich kunnen besparen.
27. Ta1 Lxh6 28. Txa3 Dxe4 29. Lf3 Dxb4 30. Ta7 Lf4 31. Taa1 Le5 32. Ta2 Dc4 33. Taf2 Lg3
34. Le2 Da2 0-1

Paulet, Iozefina – Azman Hisham, Nur Nabila

38…Dc2
Ook op 38…a2 volgt de combinatie uit de partij. Wit mag het nu mooi uitmaken met
39. Txe8+! Txe8 40. Dxf7+ Kh8
40…Kh8 41. Df6# zou mat zijn geweest.
1-0

Nithyalakshmi, Sivanesan – Ratsma, Rosa
1. b3 e5 2. Lb2 Pc6 3. e3 Pf6 4. Lb5 Ld6 5. d3 O-O 6. Lxc6 dxc6 7. Pd2 De7 8. Pe2 a5 9. a4 b6 10. O-O c5 11. Pg3 Lg4 12. f3 Ld7 13. e4 h5 14. Pc4 Tae8 15. Dd2
15. Pe3
15…h4 16. Pe2 Ph7 17. f4 f6 18. f5 Pg5 19. De1 h3 20. Dg3 Df7 21. Pc3 Dh5 22. Pd5 Tb8 23. Lc1 hxg2 24. Kxg2 Lc6

25. Pxf6+!
Een aardige combinatie waarmee de witspeelster door de zwarte stelling heengaat.
25…gxf6 26. h4
Zo wint wit het stuk met rente terug.
26…De2+ 27. Tf2
27…Lxe4+
Dit helpt niet, maar wat moest zwart?
28. dxe4 Dxe4+ 29. Kf1 Kf7
29…Dh1+ 30. Ke2 De4+ wordt beantwoord met 31. Pe3
30. hxg5 Th8 31. g6+ Kg7 32. Pe3 Dd4 33. Tb1 e4
34. Dg1?
Gelukkig geeft de witspeelster haar voordeel weer uit handen. 34. Dg4 was beter geweest.
34…Th3 35. Ke2
35…Td8?!
Rosa had even door moeten zetten. Want na 35…Tbh8 36. Ld2 c4! is het allemaal wat vervelend geworden voor wit.
36. Dg4?!
Alleen met 36. Dg2 Tdh8 37. Pf1 had wit op voordeel mogen hopen, maar ga dat maar eens spelen. De stukken van wit werken nog altijd niet goed samen.
36…Tg3
Ook hier was 36…Tdh8 weer de aangewezen zet.
37. Dh4 Th8
38. Dxh8+??
Paniek in de tent! Met 38. Dxg3! Lxg3 39. Lb2 Dd7 40. Td1 Dc8 41. Pg4 kon wit in het voordeel komen. Want na 41…Lh4 42. Th1 heeft zwart wat problemen. Overigens kan zij hier vissen in troebel water met 42…e3!?
38…Kxh8 39. Pf1 Tc3 40. Pe3 Lg3 41. Tf1
41…Txc2+!
Mooi gezien.
42. Pxc2 Dd3#
Een prachtig matbeeldje om het toernooi mee te besluiten.
0-1

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

5 Reacties

  1. Avatar
    Aard 05 oktober 2018

    NOS Teletekst houdt het nog steeds op de USA als winnaar. Ach, wat maakt het uit. Meedoen is belangrijker dan winnen met zo’n belachelijke toernooiformule (slechts 11 ronden).

  2. Avatar
    wilmg 06 oktober 2018

    Opmerkelijk dat Giri geen goud wint met 8,5 uit 11. Alleen Ding Liren had dat met 5,5 uit 8 kunnen evenaren, maar dan had hij nog drie partijen moeten winnen. Voor Caruana met 7/10 was dat al onmogelijk. Zowel Caruana als Ding hebben een betere TPR, maar dat is een rare maat. Zo wordt je dus beloond voor het niet uitkomen tegen zwakkere tegenstanders, cq Giri wordt gestraft voor het verslaan daarvan. Zo lijkt de tiebreak voor het behalen van de overall winnaars niet het enige opmerkelijke systeem. Of zie ik iets over het hoofd?

    • Avatar
      Noudl 06 oktober 2018

      Vooral het SB-systeem vind ik toch niet zo’n gekke maat voor het bepalen van de rankschikking. Het TPR-systeen komt wel gekunsteld voor, maar ook daar heeft de gebruikelijke manier nadelen. Als het alleen op punten wordt bepaald zou iemand met 9/11 die een veel lagere TPR heeft dan de toppers, de bordmedaille kunnen winnen. Zo gek vind ik beiden dus niet.

    • Avatar
      yme brantjes 06 oktober 2018

      Waarom zou Giri benadeeld worden door zwakke spelers verslaan? Als je tegen een zwakke speler speelt en wint gaat je TPR gewoon omhoog.

  3. Avatar
    wimw 06 oktober 2018

    Het tiebreaksysteem bij Olympiades is al eerder bekritiseerd. In dit geval was de Verenigde Staten afhankelijk van de uitslag van Panama tegen Bangladesh. Omdat ze met 4-0 van Panama hadden gewonnen, was het belangrijk dat dat land de matchpunten kreeg, maar Panama verloor. Vroeger had je bij de Olympiades een voorronde en een finalepoule, waardoor landen in ieder geval niet afhankelijk waren van dit soort zwakke schaaklanden.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.