Observaties van een tienkamper
Als je aan iemand vraagt wat er zo bijzonder is aan het Tata Steel toernooi in Wijk aan Zee, zul je steevast het antwoord krijgen dat nergens op de wereld de amateurs in dezelfde zaal zitten te schaken met de top van de wereld, waaronder (meestal) de wereldkampioen. Dat was nu ook weer het geval. De organisatie mocht blij zijn dat Magnus Carlsen er weer bij was. Hij was niet alleen wereldkampioen gebleven na de laatste WK-match in november van het vorige jaar; Wijk aan Zee slaat hij niet over omdat zijn resultaten steevast erg goed zijn in de Noord-Hollandse badplaats.
Anton Korobov doet zich te goed aan de Nederlandse erwtensoep (foto Alina l’Ami)
Ook nu weer stond het, vooral in de weekenden, rijen dik. Mensen die van heinde en verre komen om dit schouwspel van dichtbij te mogen meemaken. Naar verluidt waren er in één weekend zo’n 5000 mensen op het toernooi afgekomen. En dan hebben we het nog niet eens over de ongeveer 25.000 volgers die soms op één moment via de livestream het evenement probeerden te volgen.
Wijk aan Zee in januari is ook een soort ontmoetingsplaats geworden van oude bekenden. Veel mensen die elkaar al jaren niet gezien hebben, spreken hier met elkaar af. Uiteraard dan ook met de traditionele erwtensoep in de hand.
De tienkampers (of de vierkampers in het weekend) hebben het goed bekeken. Zij hebben tenminste een zitplaats, namelijk achter hun eigen schaakbord. Een aantal mensen loopt rond om de partijen bij de Masters en de Challengers te volgen. Ook worden er selfies gemaakt, wordt er hardop gelachen, geconverseerd met elkaar, soms tot ergernis van anderen die wél achter hun bord hun zetten zitten te bedenken. Maar het merendeel van de amateurs bijt zich vast in de eigen partij. Want zou promotie naar een hogere groep van het jaar erop toch niet heel mooi zijn? Daarom zie je soms verbeten gezichten, mensen die zichzelf vervloeken omdat ze net een enorme rotzet uit hun vingers hebben laten komen.
Sommige stellingen zijn erg moeilijk… (foto Alina l’Ami)
Ook opvallend is het grote aantal kuchjes en hoest- en niespartijen. Sporthal De Moriaan die tot een schitterende schaaktempel is omgetoverd, blijkt een broeinest van virussen en bacteriën te zijn, dat zijn weerga niet kent. Al na één ronde blijkt dat sommige deelnemers zijn afgehaakt omdat ze ziek zijn geworden. En daar blijft het niet bij. Waar er nog lange wachtrijen stonden bij de registratie van alle deelnemers – wie wil hier nou niet meedoen? – blijkt dat in diverse groepen lege plekken tevoorschijn komen. Eigenlijk jammer dat er geen beroep meer gedaan kan worden op de reservelijst. Want die was er ook, maar die mensen zijn op de eerste speeldag helaas al teleurgesteld afgedropen. In de wandelgangen kan men horen dat buikvirussen en ander gemeen spul zijn tol heeft geëist. Soms laat een deelnemer zich een paar dagen niet zien om daarna weer vrolijk verder te spelen. Zo kan het natuurlijk ook, maar is dat dan geen competitievervalsing? Dat zal de meeste mensen worst wezen, als er maar geschaakt kan worden.
In het nabij gelegen Café De Zon heeft New in Chess zijn boekenstand opgeslagen. Treffen we daar niet de bekende IM Merijn van Delft aan, die op een poster het publiek al toelacht? Als er iemand verstand heeft van schaakboeken is het Merijn wel. In de achterzaal wordt dit keer in het Nederlands de partijen besproken door een aantal prominenten. Veel mensen luisteren aandachtig naar het deskundige en soms met humor gelardeerde commentaar. Maar wijlen Lex Jongsma, met al zijn anekdotes, wordt node gemist.
Kijkje in de commentaarzaal (foto Alina l’Ami)
Was er niet nog een andere boekenwinkel die schaakboeken verkoopt? De Beste Zet? Ja, maar die staan er alleen in het weekend en het is even zoeken waar die zich bevinden. Navraag levert op dat ze zich verschanst hebben in het Toeristenbureau en ook daar blijkt het erg druk te zijn.
De organisatie heeft dit jaar meer deelnemers toe kunnen laten omdat nu niet de relatief kleine zaal van café De Zon in gebruik werd genomen, maar men heeft een zaal kunnen huren in Hotel Hoge Duin. De meningen zijn verdeeld over deze nieuwe opzet. Het is leuk dat je erbij kunt zijn, maar het is niet zo leuk als je niet in dezelfde zaal als de grootmeesters kan spelen. En café De Zon was dan minder erg, want als je de hoek omging, was je er ook meteen. Nu is het toch wel zeker 10 minuten lopen, flink omhoog om in Hoge Duin te komen. Vroeger werden veel spelers in dat hotel ondergebracht. Het gerucht deed ooit de ronde dat IM Rob Hartoch, voor wie daar ook een kamer geboekt was, liever in een hotel op dezelfde hoogte als De Moriaan zat. Want die klimtocht ’s nachts naar boven, dat zag hij toch niet zo zitten…
Tata Steel 2019 zit er weer op. Geslaagd? Zeker wel! Met een verdiende winnaar, Magnus Carlsen, en een schitterende tweede plaats voor de sterkste Nederlander, Anish Giri. Nu nog al die virussen en bacteriën uitbannen, dan houden we niet zoveel lege plekken aan het eind over!
De toernooifotograaf van deze editie was Alina l’Ami die vele mooie foto’s maakte (en waarvan Schaaksite gebruik mocht maken). Voor de hele galerij van haar foto’s op de toernooisite klikt u hier.
Alle eindstanden van de amateurs treft u hier aan.
Uw observant speelde geen goed toernooi, was bepaald niet fit; hetzelfde gold voor zijn tegenstander uit de derde ronde, die zich helaas zelfs ziek moest afmelden. De volgende partij uit de derde ronde kon het daglicht nog enigszins verdragen…
Westerveld, Wim – Grooten, Herman
1. b3 e5 2. Lb2 d6 3. g3 g6 4. Lg2 Lg7 5. e4 c5 6. Pe2 Pc6 7. O-O Pge7 8. d3 Le6 9. Pa3?!
9…h5!?
Op zijn ‘Bosbooms’. Als die een gerokeerde koning ziet met een pion op g3 voor zijn neus, zal hij geen seconde aarzelen om ‘Hendrik’ aan het werk te zetten.
10. h3
Gek genoeg is het radicale 10. h4?! hier bepaald niet goed. Na 10…O-O! [Niet 10…d5 wegens 11. Pf4!?] 11. Pc4 [11. c4 past hier niet. 11…f5 en zwart grijpt het initiatief.] 11…d5 12. exd5 Lxd5 worden de witte velden rondom wits koning verzwakt en heeft zwart het voor het zeggen hierna. Relatief beter was 10. Pc4 d5 11. exd5 Lxd5 hoewel wit nog altijd rekening moet houden met …h4.
10…Dd7 11. Kh2
De wending 11. Pf4? wordt nu afgestraft met 11…exf4! 12. Lxg7 Tg8 13. Lb2 Lxh3.
11…f5!
Dit leek me beter dan eerst … h5-h4, maar de computer vindt ze allebei oké. Ook mogelijk was 11…h4 12. g4 f5 en ook hier grijpt zwart het initiatief.
12. Pc4?
12…h4! 13. Pg1 O-O-O 14. Pe3 hxg3+ 15. fxg3 Th7
16. Pf3!
Ik had deze zet eerlijk gezegd niet geëvalueerd en dat betekent dat ik moet omschakelen. De dreiging is Pg5 waardoor bovengenoemde pionzetten niet werken voor zwart.
16…Lh6!
De juiste reactie, Pf3-g5 moest hoe dan ook uit de stelling worden gehaald.
17. Pc4
17…b5! 18. Pa3
Ook na 18. Pcd2 volgt 18…Le3! [Niet 18…Lxd2? 19. Dxd2 fxe4 20. Pg5! en wit staat zelfs beter…] 19. De2 f4-+ en zwarts aanval is te sterk.
18…Le3?!
Veel nauwkeuriger is 18…fxe4! maar helaas heb ik geen Stockfish in mijn hoofd. 19. dxe4 Lxh3 won onmiddellijk. Het type wending dat ik wel in een andere variant gezien had. 20. Ph4 [20. Lxh3 Lf4! 21. Pg5 Txh3+ 22. Pxh3 Th8-+ Dit dus!] 20…Lxg2 21. Kxg2 a6 De computer vindt dit een geweldige stelling (-4.10), maar tijdens de partij vond ik dit niet helemaal duidelijk.
19. Lc1 fxe4 20. Lxe3?
De enige zet was 20. dxe4 hoewel het ook al gewonnen is voor zwart: 20…Lxc1 21. Txc1 Lxh3 22. Pxb5 (zie analysediagram)
20…exf3
