“Charmeoffensief” door Theo Mooijman. Column van Schaakvereniging Promotie.
In de streek waar ik woon is sprake van bodemdaling. Het veen klinkt vanzelf in, het waterbeheer ten behoeve van de landbouw en de winning van magnesiumzout en aardgas maken het kwartet compleet. Bodemdaling is geen gecontroleerd proces. De zoutwinning levert behalve aan de randen van de kom wel een vrij egale bodemdaling, maar de andere drie oorzaken kennen een andere dynamiek. Mijn huis staat nog niet aan de rand van de kom, maar zal daar uiteindelijk wel terecht komen zo lang het winningsgebied zich uitbreidt. Anderen hebben nu al last van de bodemdaling.
Doch zij bevinden zich in een juridisch vacuum. Omdat niet is vast te stellen wat de oorzaak van de bodemdaling is, is er niemand aansprakelijk.
Door een recent ongeluk met de zoutwinning is een flinke hoeveelheid stookolie (een onmisbaar element in de zoutwinning) in het milieu terecht gekomen.
Vanaf dat moment is Nedmag (de maatschappij die het zout wint) met een charme offensief begonnen in onze gemeente door diverse culturele en sportverenigingen te sponsoren en dat breed uit te meten in de pers.
Een echte ommezwaai want zo’n zeven jaar geleden antwoordde men mij desgevraagd dat zij daar niet aan deden. Waarom zouden zij ook met alleen maar grote afnemers?
Een kilometertje of vijftien noordelijker bevindt zich het aardbevingsgebied. Terwijl ik deze column voorbereid, hoor en lees ik van de weer hogere miljardenwinst van de Shell. Shell en Esso die zich samen als de gesmeerde bliksem afwendden van het gasdossier en zich geenszins aansprakelijk voelen voor de aardbevingsschade. De NAM en het Rijk zitten er nu mee, maar beproefde vertragingstechnieken zijn ingezet. Zij hebben hoe dan ook de langste adem.
Geheel in de schaduw bevindt zich de Gasunie, het verkoopkantoor. In mijn ogen toch ook besmet. Ik heb de toernooiboekjes van de Gasunie schaaktoernooien niet ritueel verbrand, maar ik kan nooit meer die bedrijfsnaam lezen zonder te denken aan het onrecht dat de bewoners in het bevingsgebied wordt aangedaan.
Wij zijn trots op het ‘Wimbledon’ van het schaken, het toernooi in Wijk aan Zee. Gesponsord door een bedrijf dat in de wijde omgeving voor gezondheidsrisico’s voor de lokale inwoners zorgt.
Op het immense terrein is een restproducten verwerkingsbedrijf actief. Een bedrijf dat een milieuvergunning heeft. Natuurlijk hebben ze dat, alle vervuilers hebben er eentje. Hoewel? Deze heeft hem nog maar kort. Jarenlang werden er grafietregens uitgestoten zonder dat de politiek verantwoordelijke gedeputeerde er van wist. Speelden er partijen onder één hoedje?
Bijzonder prettig voor alle betrokkenen (behalve dan de bewoners) is het dat het verwerkingsbedrijf een aparte juridische entiteit is. Het heeft zelfs andere aandeelhouders. De grote broer kan zijn handen in onschuld wassen als het kleine broertje een beetje stout is. Want dit soort bedrijven hebben een probleempje.
Soms moet er iets de lucht of het water in dat niet mag binnen de bepalingen van de vergunning. En daar hebben zij een oplossing voor: de vergissing. Natuurlijk is dat een milieuovertreding, er volgt een boete, die wordt keurig betaald en als kostenpost van de winst afgetrokken. Iedereen tevreden zou je zeggen. De milieuschade is voor ons allemaal, behalve dan voor aandeelhouders die niet in ons land wonen. Die hebben nergens last van, of het zou hun geweten moeten zijn.
Maar zo’n stout broertje is natuurlijk ook een prima oplossing. Dat het ook best een grappig broertje is moge blijken uit de uitspraak van een woordvoerder “Het is heel lastig om te voldoen aan de strakke vergunning”.
Uit mijn geplaagde provincie gaan vele amateurschakers onbekommerd elk jaar weer naar Wijk aan Zee. Veelal uitkijkend naar het weerzien met de vele anderen die ook jaarlijks langskomen.
Ook het charme offensief van Tata Steel blijft werken.
