Wim van der Wijk leert van AlphaZero

Het boek van Matthew Sadler en Natasha Regan over AlphaZero heeft op een overdonderende wijze de schaakwereld veroverd. De schrijvers gaven er in Wijk aan Zee een goedbezochte persconferentie over en er verschenen diverse recensies, waaronder deze van Koen Leenhouts hier op Schaaksite. Is het boek ook nuttig voor eenvoudige clubschakers? Jazeker, zegt Wim van der Wijk, die in de interne competitie van HSG (Hilversum) direct een partij won met de opmerkelijke opmars van de h-pion en andere kenmerken van het spel van Alpha Zero. Hier is zijn verhaal te lezen, met aan het einde een link naar een interview dat hij in 2017 hield met computergoeroe Jaap van den Herik.

In een partij in de onderlinge competitie probeerde ik in de voetsporen te treden van AlphaZero. Ik waagde mij aan een amateuruitvoering van de  ‘Symfonie van de randpion’, zoals die partij inmiddels is gaan heten.  Wat kan een clubschaker leren van de dimensie die dit revolutionaire AI-programma aan het schaken heeft toegevoegd? Op die vraag hoopte ik spelenderwijs een antwoord te krijgen. Helaas klinkt mijn symfonie hier en daar vals, maar fascinerend was het wel.
Computerschaak heeft me nooit echt geboeid maar ik heb de ontwikkelingen wel altijd geprobeerd te volgen. Onder de indruk ben ik al lang, geïnspireerd was ik echter nog nooit. Nu wel. De game changer in dit verband is AlphaZero. Het gelijknamige boek moet ik nog lezen maar een voorpublicatie in het magazine New in Chess fascineerde me mateloos. Het gaat om  het hoofdstuk met de fraaie titel  ‘Symfonie van de randpion’ (‘The rook’s pawn symphony’).

In die partij kwam de ruilvariant van het damegambiet op het bord, een populaire opening op clubniveau.
De variant behoort tot mijn repertoire met zwart. De aanpak van AlphaZero, een zelflerend monster,  imponeerde mij en ik besloot het systeem ook zelf toe te passen, als ik de kans zou krijgen.
Die kans kreeg ik, sneller dan gedacht. Eigenlijk te snel, want ik had de partij eerst nog wel wat beter willen bestuderen. Vier zetten van AlphaZero waren me bijgebleven, maar niet precies de context waarin ze zijn gespeeld. Hieronder ter vergelijking de momenten waarop deze zetten in beide partijen op het bord komen. De omstandigheden wijken nogal af.

Net als AlphaZero speelde ik in het middenspel eerst ‘zomaar’ mijn h-pion op, alsof die enige bedreiging zou kunnen vormen. Muis brult naar olifant, sterker nog muis stapt helemaal alleen dapper op hem af.

Lees verder op de website van Wim van der Wijk.