Schaakrubrieken weekend 25 mei 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
Hans Ree | Gert Ligterink | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins | Hans Böhm |
Heerlijke chaos
De Nederlandse schaakliefhebbers hebben er geen nationale rouwdienst van gemaakt, maar het kwam toch hard aan toen Anish Giri zich niet plaatste voor het kandidatentoernooi van 2018. Nu zijn de kwalificatiewedstrijden voor het kandidatentoernooi van 2020 begonnen. Het systeem is te ingewikkeld om hier uit te leggen. Het eerste toernooi waarin punten kunnen worden verdiend voor de kwalificatie is aan de gang in de beroemde ‘Botvinnik Centrale Schaakclub’ aan de Gogol-boulevard in Moskou, de heilige tempel van het Russische schaak. Het toernooi is nog bezig, maar helaas niet meer voor Giri. Het is een knock-outtoernooi en Giri werd meteen uitgeschakeld door de jonge Rus Daniil Doebov (23). Giri had de hoogste rating van de 16 spelers en Doebov de laagste, maar toch leek Giri onzeker. Als het 1-1 zou staan na de eerste twee partijen zouden er rapidpartijen gespeeld worden, en Giri zei dat hij zich daarin de mindere voelde. Doebov is wereldkampioen rapidschaak.
Misschien kwam het daardoor dat Giri zich in de twee partijen met klassieke bedenktijd mee liet slepen in een chaos waarin beide partijen geen idee hadden waar ze aan toe waren. Doebov leek zich als een vis in het water te voelen. Het is voor ons een troost dat er voor Giri nog andere manieren zijn om in het kandidatentoernooi te komen, en misschien ook dat Doebov een geweldige partij speelde. Er werd al enigszins voorbarig gesproken over de partij van het jaar en Doebov zei zelf: „Het was een van die partijen die maken dat we van schaken houden.”
In de volgende ronde werd Doebov uitgeschakeld door de Amerikaan Hikaru Nakamura. Toen zei Doebov dat hij zich door zijn geweldige overwinning op Giri misschien het hoofd op hol had laten brengen: „Als je eenmaal begint een succes te vieren of gewoon gelukkig bent, wordt het ongelooflijk moeilijk.”
Daniil Doebov – Anish Giri, Grand Prix Moskou 2019
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Lg5 dxc4 5. e4 b5 6. a4 c6 7. Pc3 b4 8. Pb1 La6 9. e5 h6 10. Lxf6 gxf6 11. exf6 c5 Giri had hier al drie kwartier nagedacht, Doebov speelde bliksemsnel. 12. Pbd2 Een moeilijke stelling voor zwart, juist omdat hij zoveel mogelijkheden heeft. 12…Pc6 was het veiligst. 12…c3 13. bxc3 bxc3 14. Pe4 cxd4 15. Lb5+ Lxb5 16. axb5 Dd5 17. Dxd4 Dxb5 18. Pxc3 De computer roept dat wit na 18. Pe5 duidelijk voordeel zou hebben. 18…Lb4 19. 0-0-0
Partij in de viewer:
Giri’s hindernisrace naar het kandidatentoernooi
Voor Anish Giri ligt de eenvoudigste route naar het volgende kandidatentoernooi dicht bij huis. Als volgend voorjaar een sponsor in Nederland zich over de acht mogelijke uitdagers van wereldkampioen Magnus Carlsen ontfermt, heeft die het recht zelf één deelnemer uit te nodigen. Giri voldoet ruimschoots aan de voorwaarde dat alleen een speler uit de toptien van de ¬wereldranglijst voor de vrijkaart in aanmerking komt. Als die sponsor niet opstaat, zal Giri zich voor de kandidatenstrijd moeten kwalificeren. Dat kan langs verschillende wegen die alle moeilijk begaanbaar zijn. Zo plaatst hij zich als hij de derde plaats op de ratinglijst achter Carlsen en Caruana bereikt en vasthoudt. Lukt dat niet, dan moet hij hopen op succes in twee zware toernooien die in het najaar plaatsvinden.
Deze week bedierf Giri in Moskou de vierde kwalificatiekans in de Grand Prix, een serie korte knock-outwedstrijden, waarin constant goede prestaties vereist zijn om in het eindklassement te eindigen op de eerste twee plaatsen die recht geven op een ticket voor het kandidatentoernooi. Na eliminatie in de eerste ronde door de Rus Daniël Doebov is Giri’s rol vrijwel uitgespeeld. De 1,5-0,5 nederlaag tegen Doebov, de wereldkampioen rapidschaak, was volkomen verdiend. De eerste partij hield Giri met wit ternauwernood remise en in de tweede verdronk hij in de golven van een spectaculair gevecht. Giri was in goed gezelschap. Ook voor Aronian, Karjakin en Mamedjarov eindigde het toernooi in ¬Moskou in de eerste ronde.
Doebov – Giri Moskou 2019
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Lg5 dxc4 5. e4 b5 6. a4 c6 7. Pc3 b4 8. Pb1 La6 9. e5 h6 10. Lxf6 gxf6 11. exf6 Giri’s openingskeuze was ongelukkig. Doebov vertelde dat hij een week had besteed aan de analyse van juist deze variant. 11 … c5 Ook na 11 … Dxf6 12. Pbd2 c3 13. bxc3 bxc3 14. Pe4 Df4 15. Ld3 heeft zwart het niet gemakkelijk. 12. Pbd2 c3 13. bxc3 bxc3 14. Pe4 cxd4 15. Lb5+! Lxb5 16. axb5 Dd5 17. Dxd4 Dxb5 18. Pxc3 Lb4 19. 0-0-0! Moedig. Wits koning wordt door geen enkele pion beschermd. 19 … Da5? Sterker is 19 … Db6 (20. Pb5 Dc6+ 21. Kb1 Pa6). 20. Pb5 Pa6 21. Dd7+ Kf8 22. Kb1! La3
Partij in de viewer:
De Engelse schakers deden het uitstekend op de Olympiade, tweede achter Rusland, mede door deze partij: Sasikiran (India)= McShane: 1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6 4.d3 Lc5 5.c3 a6 6.a4 d6 7.0-0 La7 8.b4 0-0 9.Te1 h6 10.h3 Pe7 11.d4 exd tot nu toe haalt wit geen voordeel uit de opening. 12.cxd d5 13.exd (beter e5 Pe4 14.Ld3) Pexd5 14.b5 axb 15.axb Le6 16.Db3 Lb6 goede zet 17.Txa8 Dxa8 18.Ld2 La5 19.Pc3 Lxc3! geen witte centralisatie 20.Lxc3 Te8 21.Ld2 Dc8 22.Te5 Dd7 gelijke stand maar wit tijdnood en gaat knoeien. 23.Pe1 Pb6 24.Lxe6 Txe6 25.Pe3 Txe5 verbetert wits pionnenstructuur maar is toch sterk 26.dxe Pe4 27.Le3 Dd5 28.Dc2 Pc4 (daarom was 27..La5 beter) 29.b6 c5 30.e6 een beslist foute combinatie Dxe6 31.Lxc5 Pxc5 32.Pxc5 De1† 33.Kh2 De5† 0-1. Deze partij komt uit CHESS.co.uk, een schaakblad uit Engeland met talrijke interessante rubrieken, en verslagen. Bijv. van de Olympiade en voor de puzzelaars altijd partijstellingen, oplopend in moeilijkheid. Uiteraard verderop ook de oplossingen. Typerend voor Brexitvrienden is de term Overseas News, maar het is wel een leuke rubriek. Een blad om kennis mee te maken, niet te verwarren met New In Chess van de gelijknamige uitgever uit de mooie stad Alkmaar. Daar komen natuurlijk ook boeken vandaan die zowel de clubspelers als de meesterklasse van het nodige huiswerk voorzien. Daarnaast natuurlijk veel uitstekende openingsboeken maar daar gaat het nu even niet over. Twee nieuwe voorbeelden worden door de auteurs uitdrukkelijk ‘werkboek’ genoemd, een term die voormalige leerlingen van het middelbaar onderwijs bekend in de oren zal klinken. Frank Erwich maakte 1001 Chess Exercises for Club Players (€ 17,95) uitgaande van de al dan niet misplaatste gedachte dat schaken voor 99 procent uit tactiek bestaat. Hij introduceert alle bekende tactische principes en zet de lezers daarna aan het werk met honderden oefeningen. De doelgroep vooral van 1500-2000 ELO. Vaak leiden tactische grappen en grollen, die zo maar in een stelling kunnen zitten maar die men natuurlijk, met hulp van het boek van Erwich, ook kan voorbereiden, tot het einde van de partij. Maar soms ook alleen maar tot een voordeel en dan volgt het eindspel. En daarbij snelt Jesus de la Villa te hulp met het boek The 100 Endgames You Must Know en ook hier wordt de titel direct gevolgd door Workbook (€ 22,95). De scholier voornoemd zal natuurlijk opmerken dat een werkboek bij een lesboek hoort en dat klopt want het werkbook hoort bij de bestseller van De la Villa met de voor de hand liggende The 100 Endgames enzovoort. Dit boek werd al in een eerdere rubriek besproken met lovende woorden. Ook in dit werkboek honderden diagrammen met oefenstof en gelukkig ook uitvoerige uitleg van de oplossingen. Maar natuurlijk niet te snel daarnaar kijken … Het is natuurlijk duidelijk dat deze twee boeken zeer goede diensten kunnen bewijzen aan een ieder die schaakles geeft op een school of club.
Partij in de viewer:
Probleem 2734 is een tweezet van Wurzburg:
De grote gemiste kans van Vlastimil Hort
Het Fish Partners Toernooi in Bunschoten-Spakenburg, dat vorig jaar voor het eerst werd gehouden, telde twee bijzonderheden. Er speelden twee sterke computers mee en er waren een paar Nederlandse topschakers uit de tijd dat de sponsor nog jong was: Jan Timman en de nu minder actieve Hans Ree en John van der Wiel. Voor de tweede editie, die op 29 juni wordt gespeeld, maakte het organiserende En Passant onlangs bekend dat ook twee internationale oude helden hun deelname hebben toegezegd: Ulf Andersson en Vlastimil Hort, die in de jaren zeventig en tachtig tot de wereldtop behoorden.
De 75-jarige Hort was vijf keer kampioen van Tsjecho-Slowakije en na zijn emigratie naar Duitsland drie keer kampioen van dat land. In Nederland won hij het IBM-toernooi in 1979 en werd hij vier keer tweede bij het Hoogovenstoernooi in Wijk aan Zee. Hort is in ons land populair als commentator en entertainer, maar de legendevorming maakt hem iets groter dan hij als speler was. In 1977 en 1978 stond hij zesde en zevende op de wereldranglijst, in 1984 tiende, maar daartussen stond hij vooral tussen tien en twintig.
Eenmaal bereikte Hort de WK-kandidatenmatches. In 1977 speelde de Tsjech een match tegen Boris Spasski. Hij verloor met 2-1 plus dertien veelal korte remises. Toch was het een bizarre match. Spasski werd ziek, lag zelfs even in het ziekenhuis, maar had niet genoeg vrije dagen en zou de match dus reglementair verliezen. Hort ging akkoord met meer vrije dagen en wordt geprezen om zijn sportiviteit. In zijn editie van de boekenserie ‘Legendary Chess Careers’ van Tibor Karolyi, drie jaar geleden uitgegeven, zegt hij echter dat dit Spasski nooit had moeten worden toegestaan. Misschien toch spijt, door zijn nederlaag? Die nederlaag kwam ook op een bizarre manier tot stand.
Spasski-Hort
Hort had geen spectaculaire stijl, hij was vooral een positionele speler. Hij kon wel van iedereen winnen, zoals in Amsterdam 1981 van Anatoli Karpov.
Hort-Karpov
1.d4 Pf6 2.Pf3 e6 3.c4 d5 4.Pc3 Le7 5.Lg5 h6 6.Lh4 0-0 7.e3 b6 8.Tc1 Lb7 9.cxd5 exd5 10.Le2 Pbd7 11.0-0 c5 12.Dc2 Karolyi noemt in genoemd boek Da4 en dxc5 ambitieuzer, maar Hort speelt het solide. 12…a6 13.Tfd1 c4 Agressief, maar niet best. 14.a4 Lc6 15.Pe5 Dc7 16.Pxc6 Dxc6 17.Lf3 Lb4
Partij in de viewer:
Voor beginners A7946
Voor gevorderden B7946
De sleutelzetten van de zes problemen uit het Winterdoeboek zijn in de vorige rubrieken toegelicht. Deze sleutelzetten worden nu op een leeg bord geplaatst . De zwarte koning komt op d5. De stelling is een tweezet van Alberto Mari, zie diagram.
Van de goede inzendingen zijn twee prijzen in de vorm van schaakboeken verloot. De gelukkige prijswinnaars zijn: P. Bikker uit Oudewater en A. de Visser uit Serooskerke. Gefeliciteerd!
Dit weekend geen rubriek in de Telegraaf. Volgend weekend weer.