Schaakrubrieken weekend 15 juni 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins | Hans Böhm |
Anand als meesterkok
Het jaarlijkse Norway Chess toernooi in Stavanger heeft een geschiedenis van curieuze randverschijnselen. In 2015 kwam de ‘biechtstoel’. Tijdens de partij kon een speler als hij dat wilde voor de camera praten over wat er door hem heen ging. Zijn tegenstander kon hem natuurlijk niet horen, het was voor het internetpubliek.
Ik ken uit het verleden eerbiedwaardige schaakdenkers voor wie zoiets een gruwel zou zijn, maar anderzijds was het vroeger zelfs in belangrijke toernooien heel gewoon dat spelers die niet aan zet waren onder elkaar kletsten, soms over een voetbalwedstrijd of over een vrouw, maar ook wel eens over hun partij. „Als het maar niet over de partijen gaat”, zei een humane wedstrijdleider dan goedmoedig. Tegenwoordig is iedereen gedisciplineerd.
Sinds vorig jaar is er bij het toernooi op een vrije dag een kookwedstrijd voor de spelers, die onder deskundige begeleiding een gerecht moeten bereiden waarvoor een sterrenkok zich niet zou schamen. Net als vorig jaar won Anand, die er erg trots op was en aan zijn vrouw twitterde: „Van het openen van een pak cornflakes naar een perfect bereide zalm, dat is een hele klim.”
Vorige week schreef ik over de nieuwe regels in Stavanger die zeggen dat na een partij met klassieke bedenktijd die remise is geworden, nog een snelle armageddonpartij moet worden gespeeld waarin een remise telt als winst voor zwart. Het systeem is ingevoerd uit een afkeer van remises, maar had het paradoxale gevolg dat er in de klassieke partijen een zeldzaam groot aantal remises viel. Sommige spelers lieten het graag op het armageddon aankomen.
Magnus Carlsen, die in het snelle spel ongenaakbaar is, had na acht van de negen rondes twee klassieke partijen gewonnen en zes armageddons, waardoor hij een ronde voor het eind al ver uit het zicht was van de concurrenten. Dat was misschien een effect van het systeem dat de organisatoren wel bedoeld hadden.
Schoorvoetend geef ik toe dat er in de armageddons wel vaak geblunderd werd, maar soms ook mooi gespeeld. Bewonder Anands aanvalsspel en bedenk dat voor hem als witspeler een remise gelijk stond aan verlies.
Anand-Ding Liren (Stavanger Armageddon vierde ronde)
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. 0-0 Pf6 5. d3 0-0 6. c3 d6 7. Te1 a5 8. h3 h6 9. Pbd2 Le6 10. Lb5 Db8 11. Pf1 Da7 12. Dd2 Tad8 13. Pg3 Pe7 14. d4 Lb6 15. Dc2 Pg6 16. Le3 c6 17. Ld3 Tfe8 18. Dd2 d5 19. Lxh6 Met zwarts dame ver in Siberië is dit offer zeer kansrijk. 19…dxe4 20. Pxe4 Pxe4 21. Txe4 Ld5 22. Tg4 Alles in de aanval. Na het kalme 22. Lg5 zou wit prima compensatie krijgen voor de kwaliteit die hij achter raakt. 22…e4 23. Ph4 exd3 24. Pf5 Het lijkt geweldig, maar het klopt niet. Aan 24. Pxg6 fxg6 25. Txg6 Td7 26. Lxg7 Txg7 27. Txg7+ Kxg7 28. Dg5+ met remise door eeuwig schaak heeft wit niets.
Partij in de viewer:
Liren Ding was het grootste slachtoffer van het mislukte experiment in Stavanger
Het Norway Chess-toernooi in ¬Stavanger zal in de herinnering voortleven als een mislukt experiment. Het leek misschien een aardig idee remises te ontmoedigen door de deelnemers na een puntendeling te ¬verplichten tot een alles-of-niets-armageddon-vluggertje, maar in de praktijk kwamen vooral nadelen aan het licht. Het remisepercentage was hoger dan in voorgaande jaren en de kwaliteit van de tiebreakpartijen daalde in de loop van het toernooi naar een bedenkelijk niveau. De Chinees Liren Ding was het grootste slachtoffer van het bijzondere reglement. In het klassieke spel was hij uitstekend op dreef. Hij versloeg Caruana en Mamedjarov en verloor geen enkele partij. Hij verzuimde zijn prestatie te bekronen door Magnus Carlsen uit een zeer matige stand met remise te laten ontsnappen. Als ¬Norway Chess een gewoon toernooi was geweest, had Ding met Carlsen om de eindzege gestreden.
Maar een reeks nederlagen in de ¬tiebreaks wierp Ding terug in het klassement, ver achter Carlsen. Terwijl hij na ¬remises meestal genoegen moest nemen met een half punt, voegde de snelschaakspecialist Carlsen steeds anderhalf punt aan zijn score toe door al zijn armageddon-partijen te winnen. ‘Het klopt niet dat Ding zo laag staat’, zei oud-wereldkampioen Vishy Anand. ‘Vier uur hard werken mag niet lager beloond worden dan een inspanning van hooguit twintig minuten.’
Ding liet zich niet ontmoedigen door zijn misfortuin in de tiebreaks. In de -zevende ronde won hij een van de beste partijen van het toernooi.
Ding–Mamedjarov (Stavanger 2019)
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. f3 d5 4. cxd5 Pxd5 5. e4 Pb6 6. Pc3 Lg7 7. Le3 0-0 8. Dd2 e5 9. d5 c6 10. h4 cxd5 11. exd5 P8d7 12. h5 Pf6 13. hxg6 fxg6 14. 0-0-0 Ld7 15. Kb1 Tc8 16. d6 e4 17. fxe4 Pg4 18. Lg5 De8 19. Pf3 Tf7 20. De1 Tc5 De spelers hadden nauwelijks bedenktijd nodig om deze scherpe stelling te bereiken die bekend is uit enkele recente partijen.21. Ld2 Le6 22. e5! Lxe5 Na 22 … Pa4! (niet 22 … Pxe5 23. Pg5) heeft zwart voldoende tegenspel. 23. Ld3 Pa4 Een zet te laat. In deze stelling is 23 … Pc4 24. Lxc4 Txc4 25. Pxe5 Pxe5 26. Lg5 (26. Dxe5? Lf5+) 26 … Tf5 zwarts beste kans. 24. Pxe5 Txe5
Partij in de viewer:
Een belangrijke wereldkampioen uit de schaakgeschiedenis is ongetwijfeld Alexander Alexandrovich Alekhin,e die van 1927-1935 en van 1937-1946 wereldkampioen was. En inderdaad, dat ene missende jaar had hij de titel verspeeld, mede door zijn voorliefde voor het gerstenat. Een beroemde overwinning van Alekhine was op Reti in Baden Baden, schaakstad bij uitstek in 1925. Ook daar viel veel van Alekhine te genieten. Reti met wit opent met ‘zijn’ zet 1.g3 e5 2.Pf3 e4! 3.Pd4 d5 4.d3 exd 5.Dxd3 Pf6 6.Lg2 Lb4† 7.Ld2 Lxd2 8.Pxd2 0-0 Je zou denken dat wit beter ontwikkeld is, maar dit is natuurlijk door Alekhine voorbereid. 9.c4 Pa6 10.cxd Pb4 11.Dc4P bxd5 12.P2b3 c6 13.0-0 Te8 14.Tfd1 Lg4 15.Td2 Dc8 16.Pc5 Lh3 17.Lf3 Lg4 18.Lg2 Lh3 wit wil niet ruilen maar daardoor komt zijn loper slecht te staan, tegen de wereldkampioen niet best. 19.Lf3 Lg4 20.Lh1 h5 21.b4 a6 22.Tc1 h4 ineens tegengestelde acties 23.a4 hxg 24.hxg Dc7 25.b5 wit volhardt axb 26.axb Te3! zeer onverwacht voor wit waarschijnlijk 27.Pf3 (beter Kh2 met Lf3) cxb 28.Dxb5 Pc3 29.Dxb7 Dxb7 30.Pxb7 Pxe2† 31.Kh2 Pe4 de koning wordt omsingeld 32.Tc4 Pxf2†! 33.Lg2 Le6 de slotaanval begint 34.Tcc2 Pg4† 35.Kh3 Pe5† 36.Kh2 Txf3 37.Txe2 Pg4† 38.Kh3 hij kan niet naar de onderste rij vanwege Ta1-mat. 38..Pe3† 39.Kh2 Pxc2 40.Lxf3 Pd4! wit geeft op: bv 41.Te3 Pxf3 42.Txf3 Ld5. Deze partij komt uit het schitterende standaardwerk van de heren Skinner en Verhoeven: Alexander Alekhine Chess Games 1902-1946, prachtig uitgegeven door McFarland Publishers.
In 36 hoofdstukken aan de hand van tijdperken komen meer dan 2500 partijen voorbij, bijna 1900 diagrammen, veelal voorzien van deskundig commentaar, ook van Alekhine zelf of andere grootmeesters. Alekhine schuwt het ook niet verloren partijen van een zelfkritisch commentaar te voorzien. In een voorwoord probeert de liefhebbende zoon de reputatie van zijn vader te zuiveren, maar het is toch zeker dat hij de auteur is van enkele antisemitische artikelen. Het document is in zijn handschrift gevonden tussen de papieren van zijn 4e vrouw. Dat hij ook in de Tweede Wereldoorlog aan toernooien in nazi-Duitsland meedeed is natuurlijk ook niet zo fraai, maar als je ziet in welke landen topschakers (en ook andere topsporters) tegenwoordig kampioenschappen houden, is er niets veranderd.
Iedere oproep tot boycot wordt weggewuifd. Daarin heeft zoon Alekhine wel gelijk. Het boek is dus niet een echte biografie, de nadruk ligt op de partijen. Wel beginnen alle hoofdstukken met een korte inleiding als achtergrond. Er is een uitvoerige index, lijst van toernooien en een bibliografie. Zijn leven is overigens interessant genoeg voor een McFarlandachtig boekwerk waarin ook het tragische levenseinde, eenzaam in een hotel in Spanje, nog eens onderzocht kan worden. Hij gaf zijn naam ook nog aan de zet 1..Pf6 na 1..e4. Ook daarmee uiteraard partijen in dit interessante boekwerk dat voor iets meer dan zestig euro te koop is, al kom je ook andere prijzen tegen. Goud voor de liefhebber van partijen naspelen.
Partij in de viewer:
Probleem 2737 is een driezet van Fjeld:
Admiraal is steunpilaar in Haarlem
Kennemer Combinatie heeft op Hemelvaartsdag een mooie prijs behaald door voor de derde keer in vier jaar de KNSB-beker te winnen. In de halve finale won de ploeg uit Haarlem en omstreken met 2,5-1,5 van Charlois Europoort. In de finale werd Groninger Combinatie met dezelfde cijfers verslagen. Het is voor Kennemer Combinatie de vierde hoofdprijs in vier jaar, want in 2017 werd de ploeg landskampioen en haalde daarmee ook de dubbel. De nieuwe bekerwinst is een goedmaker voor een merkwaardig seizoen, dat na een zwakke start eindigde met een derde plaats en plaatsing voor de Europacup. Kennemer Combinatie had wel veruit de meeste bordpunten.
In de tweede ronde won de ploeg met maar liefst 8-2 van titelverdediger LSG (Leiden), dat uiteindelijk toch weer kampioen werd. Maar na vijf ronden stonden de Haarlemmers pas op vier matchpunten. Een eindsprint van vier overwinningen, waaronder een 7-3 tegen het sterke BSG (Bussum), leverde toch die derde plaats op.
Miguoel Admiraal is een belangrijke steunpilaar van het team. De afgelopen jaren werkte hij zich geleidelijk op naar de twintigste plaats op de Nederlandse ranglijst, met de rating van een beginnende grootmeester. Dat is hij nog niet, maar dat kan niet lang duren. Vorig jaar juli won hij het open toernooi van Andorra, dit jaar februari het grote toernooi in Cappelle la Grande, samen met vier anderen. Nog zo’n uitschieter en de grootmeestertitel is binnen.
In de negende competitieronde won Admiraal de schoonheidsprijs van uitgeverij New in Chess. Hij werd geholpen door een merkwaardig pionoffer van zijn tegenstander, maar voor een schaakpartij zijn nou eenmaal twee spelers nodig. Admiraal bracht een fraai dameoffer en het slot was mooi om te zien.
Bijlsma-Admiraal
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4 Pf6 5.Pxf6+ exf6 6.c3 Ld6 7.Ld3 0-0 8.Dc2 Te8+ 9.Pe2 h5 Zwart houdt de opmars van de witte h-pion tegen door zelf een fort te bouwen. Een moderne speelwijze. Jurylid Hans Ree: “Dat ziet er raar uit voor een oude man als ik.” 10.Ld2 Pd7 11.0-0-0 Pf8 12.Pg3 g6 13.Pe4 f5 14.Pxd6 Dxd6 15.g3 Le6 16.The1
Partij in de viewer:
Voor beginners A7962
Voor gevorderden B7962
