Van Wely en Schoppen bovenaan in Hilversum

Het veertiende HSG Open te Hilversum is gewonnen door twee spelers. Grootmeester Loek van Wely en kandidaat grootmeester Casper Schoppen. Op basis van de weerstandspunten kreeg Van Wely de titel uitgereikt maar op TPR was Schoppen de morele winnaar. De score van 5½ uit 6 mocht er ook wezen. Ook heel opmerkelijk was de zege in de B-groep van de slechts 11-jarige Arthur de Winter die ook 5½ uit 6 scoorde.

Voordat de laatste ronde in Hotel Lapershoek begon, stond dit tweetal al samen bovenaan, op de voet gevolgd door een zestal spelers met een halfje minder. Dit waren GM Twan Burg, IM Thomas Beerdsen, IM Eelke Wiersma, IM David Miedema, IM Lars Ootes en GM Friso Nijboer.

Maar was de nummer één op rating gebleven? GM Erwin l’Ami (2648). Die had duidelijk zijn toernooi niet. Begonnen met een valse start door een nederlaag tegen Rieks Taals (2090) die misschien wel de partij van zijn leven speelde, kwam Erwin nog terug op 3 uit 4. Maar hij kwam toen in IM Eelke Wiersma een nieuwe man met de hamer tegen. Ook hier moest Erwin in het zand bijten en eindigde hij uiteindelijk op 4 uit 6; gevaarlijk dit soort weekendtoernooien met zulke hoge ratings!

Van Wely had ook zomaar ergens tegen een zeperd aan kunnen lopen, hoewel hij wel soeverein was begonnen. In ronde drie gebeurde er namelijk van alles aan zijn bord tegen IM Nico Zwirs. Van Wely had aanvankelijk volledige controle over de stelling en hij leek zijn pluspion makkelijk te kunnen verzilveren. Maar Zwirs had geen zin om zich zonder slag of stoot naar de slachtbank te laten leiden en hij offerde pardoes een stuk.

Het werd een vreselijk rommeltje en daar raakte de grootmeester zijn grip op de stelling volledig kwijt. Beide spelers waren ook enorm in tijdnood gekomen en het volle en halve punt ging vele malen over de tafel heen en weer. De stelling was duidelijk te moeilijk om met slechts luttele seconden op de klok te kunnen spelen. Ineens waren de rookwolken opgetrokken en stond er een dameeindspel op het bord met voor wit een verre vrijpion. Dat zou nog wel eens objectief gezien remise kunnen zijn, maar toen gaf de techniek van de grootmeester de doorslag. Met ijzeren hand voerde hij na een paar onnauwkeurigheden van zijn tegenstander de partij naar winst. Na deze drie overwinningen, wist Loek echter niet door de verdediging van Casper Schoppen heen te breken, die een eindspel met minuspion uitstekend verdedigde. Maar de IM’s Van de Griendt en Miedema werden wel door hem op voorbeeldige wijze opgerold.

Schoppen had in de tweede ronde in Maaike Keetman (2139) een zeer taaie tegenstander in een ook zeer taaie Franse stelling. Hij offerde het nodige en daarmee bracht hij Keetman in verwarring. Die zette een paard op f5 waar zij had moeten kiezen voor een dame. Toen had Schoppen een mooie combinatie in petto:

 

Schoppen, Casper – Keetman, Maaike

38…Pf5??
Een blunder, maar dat was niet zo eenvoudig te zien. Na 38…Df5! is het totaal onduidelijk. Bijvoorbeeld: 39. Te5 Dc2 40. Dc7 Pf3+ 41. Lxf3 gxf3 en het blijft ondoorzichtig allemaal.
39. Dxg6!
Prachtig gezien.
39…Txg6 40. f7
De pion kan niet meer tegengehouden worden.
40…Pxe3 41. f8=D Kb8 42. Dd6+ Ka8 43. Dc7 Tg8 44. Ld8!
En na deze aardige slotzet gaf zwart zich gewonnen.
1-0

 

Daarna kwam Schoppen, die onlangs nog door het Max Euwe Centrum tot het ‘Talent van het jaar 2018’ is uitgeroepen, op stoom. De wijze waarop hij de sterke en creatieve IM Hugo ten Hertog wist te verslaan, mocht er wezen, maar vooral zijn prestatie in de slotronde, een overwinning op GM Friso Nijboer, was meer dan uitstekend te noemen.

 

De eindstand aan kop van de ranglijst:

Rank	Name	Score	Fed.	Rating	TPR	BH	SB	1	2	3	4	5	6
1	GM Van Wely, Loek	5.5	NED	2604	2729	24.0	21.25	1	1	1	½	1	1
2	IM Schoppen, Casper	5.5	NED	2464	2732	22.5	19.75	1	1	1	½	1	1
3	GM Burg, Twan	5.0	NED	2523	2545	22.5	18.25	1	½	1	½	1	1
4	IM Beerdsen, Thomas	4.5	NED	2488	2370	22.0	16.25	1	½	1	½	1	½
5	IM Van de Griendt, Jan Willem	4.5	NED	2332	2384	21.0	14.0	1	½	1	1	0	1
6	IM Ten Hertog, Hugo	4.5	NED	2482	2478	20.5	12.5	1	1	1	½	0	1
7	IM Wiersma, Eelke	4.5	NED	2332	2516	19.5	14.75	=	½	1	1	1	½
8	FM Heemskerk, Wim	4.5	NED	2221	2254	16.5	12.25	½	½	½	1	1	1

 

Ik heb van de twee winnaars elk een partij geanalyseerd.

 

Van Wely, Loek – Zwirs, Nico
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pf3 Lg7 4. g3 b6 5. Pc3 Lb7 6. d5 O-O 7. Lg2 e6 8. O-O exd5 9. cxd5 Te8 10. Pd4 c5 11. Pdb5 d6 12. Lf4 Lf8 13. a4 Ph5 14. Ld2 Pd7 15. e4 Pe5 16. b3 f6 17. f4 Pf7 18. Df3 Pg7 19. g4 Dd7 20. h4 a6 21. Pa3 b5 22. axb5 axb5 23. Paxb5 Teb8 24. Ta4 Lc8 25. Tfa1 Txa4 26. bxa4 Le7 27. g5 Ld8 28. Te1 De8 29. Lh3 Ld7 30. Kg2 Tb7 31. Lxd7 Txd7 32. Ta1 fxg5 33. hxg5 La5 34. Pb1 Lxd2 35. Pxd2 Ph5 36. a5

Vanaf de opening is zwart teruggedreven in een passieve stelling en lijkt de witte a-pion de strijd te beslissen. Loek heeft tot dusver alles onder controle weten te houden, maar hij wordt nu ineens verrast door een wanhoopsoffer.
36…Pxg5? 37. fxg5 De5 38. Tf1 Dxg5+
Zwart heeft er een pionnetje voor teruggekregen, maar het is te weinig.
39. Kh1?
Alleen níet na deze zet! Na 39. Kh3! was het meteen afgelopen geweest.
39…Pg3+ 40. Kh2 Pxf1+ 41. Pxf1
En ineens staat zwart duidelijk beter, zo niet gewonnen!
41…Tf7?!
Het goede idee in de verkeerde uitvoering. Na 41…De5+! 42. Kh1 Tf7 43. Dg2 Tf4 staat zwart vrijwel op winst omdat het totaal niet coördineert bij wit, en daarom gaat het hopeloos mis bij hem.
42. Dg2?
Opnieuw weet wit het niet bij elkaar te houden. De verwikkelingen zijn hem duidelijk boven het hoofd gegroeid. 42. De2 h5.
42…Df4+?!
42…Dh4+ 43. Kg1 Tf4 44. Ph2 De1+ 45. Pf1 c4 (zie analysediagram)
en zwart staat gewonnen. Een illustratieve variant: 46. a6 c3 47. a7 Da1 48. De2 [48. Pxc3 Dxa7+ 49. Kh1 Tf2 50. Dh3 Da1 51. Kg1 Txf1+ (51…De1) 52. Dxf1 Dxc3 met een gewonnen eindspel.] 43. Kg1 Tb7 44. De2!
Hij herpakt zich.
44…c4 45. Pd4 Dg5+ 46. Dg2 De5 47. Pe6 c3 48. a6 Tf7 49. Pe3 Dh5 50. Pd4 De5
51. Pc6?
Het paard staat hier te ver weg en nu neemt zwart het initiatief weer over. Hij had terug gemoeten. 51. Pe6
51…Df4!
Ik zat de partij al een tijdje te volgen live en nu ging ik op het puntje van mijn stoel zitten. Op de klokken van beide spelers zag je telkens de seconden wegtikken en moesten ze snel een zet uit hun vingers laten komen.
52. Pf5
Hij moet compliceren, maar deze zet verliest gewoon.
52…Dc1+! 53. Kh2
53…Df4+?
Ziet er logisch uit, maar het geeft de winst weg. 53…c2! was wel zo eenvoudig (als je oog erop valt tijdens zo’n hectische uitvluggerfase). Het wint op slag want tegen de dreiging …Df4+ en c1D is geen kruid gewassen.
54. Kh3! c2 55. Pce7+! Txe7
55…Kf8 56. Dxc2 is oké inmiddels voor wit.
56. Pxe7+ Kf7 57. Dxc2 Kxe7 58. Kg2
Er is plotseling een boeiend dameeindspel ontstaan met een verre vrijpion voor wit. Objectief gezien moet het binnen de marge zijn, maar nu begint de technische achtergrond van Loek een factor te worden.
58…Dg4+?
Met 58…Kd8 kan de koning in de buurt van de a-pion komen. En die kan nog niet benut worden met 59. a7 want begint zwart schaakjes te geven met 59…Dg4+ 60. Kf2 Dh4+ en dan moet wit oppassen dat hij de pion niet verliest.
59. Kf2 Df4+ 60. Ke2
Wit is er alleen maar op vooruit gegaan en kan nu met de koning oversteken richting de damevleugel.
60…Dh2+ 61. Kd3 Dg1 62. Dc7+ Ke8 63. Dc8+ Kf7 64. Dd7+ Kg8 65. Dxd6
Wit heeft inmiddels een belangrijke pion te pakken en zijn dame staat heel handig op d6.
65…Db1+ 66. Kc4 Dxe4+ 67. Kb5 Dd3+ 68. Kb6 Db3+ 69. Kc7 Dc3+ 70. Dc6 Da5+ 71. Kc8
Na een ‘barre’ tocht met de koning is die nu uit de schaakjes gekomen en beslist één van de twee witte vrijpionnen de strijd.
71…g5 72. d6 Df5+ 73. d7 g4 74. a7 1-0

 

Schoppen, Casper – Nijboer, Friso

1. c4 f5 2. Pc3 Pf6 3. d4 e6 4. Pf3 Lb4 5. Db3 a5 6. a3 Lxc3+ 7. Dxc3 De7 8. b3 b6 9. g3 Lb7 10. Lg2 d6 11. O-O O-O 12. Lb2 Pbd7 13. b4 Pe4 14. Dc2 Pdf6 15. e3 c5 16. dxc5 bxc5 17. b5 a4 18. Tad1
Zwart heeft het loperpaar ingeleverd maar in ruil daarvoor heeft hij flink grip in het centrum gekregen. Toch zal het niet meevallen om de stevige witte pionnenstructuur aan te tasten.
18…g5?!
Hij probeert het wel. De bedoeling is om met …f5-f4 het zaakje aan te tasten, zoals men dat in het Hollands ook vaak probeert. De poging van Nijboer om de partij naar zijn hand te zetten blijkt te grof te zijn. Zwart komt met structurele zwaktes in zijn stelling te zitten die hierna nauwelijks meer te repareren vallen.
19. Lxf6!
Dat is een opmerkelijke beslissing. Hij geeft zijn mooie loper op om de sterke zwarte stukken van zwart in het centrum op te ruimen.
19…Txf6 20. Pd2
20…d5
Zo probeert zwart er iets van te maken, maar er gaan wat veel pionnen naar de voor zijn loper verkeerde kleur. Schoppen heeft uitstekend ingeschat dat het eindspel met zware stukken na 20…Pxd2 21. Lxb7 Dxb7 22. Txd2 Td8 23. Tfd1 heel erg gunstig voor hem is. Pion a4 staat op vallen en ook pion d6 is een belangrijk aanvalsdoel. Ik denk dat wit hier strategisch gezien al op winst staat.
21. Pxe4 fxe4 22. Tc1!
Schoppen voert de druk op de zwarte pionnenstelling op. Er dreigt cxd5 gevolgd door Dxc5.
22…Tc8
Kost een pion, maar er was niets anders.
23. Dxa4 Ta8 24. Db3 g4
Zwart zit duidelijk met de handen in het haar. Hoe moet hij vuist maken tegen de stevige witte pionnenstructuur. Hij wil f2-f3 onmogelijk maken, maar beter wordt het er allemaal niet op.
25. Dc3
25. a4 kon ook.
25…Tf7 26. Tc2 Df8 27. Ta1 Ta4
Hij probeert de witte vrijpionnen te blokkeren, maar het is onbegonnen werk.
28. De5!?
De zwaktes in het zwarte kamp beginnen zich te wreken. 28. Lf1 was ook een idee.
28…Dg7 29. Dxg7+ Kxg7 30. cxd5 exd5 31. Txc5 Kf6 32. Lf1 Ke5 33. Le2 h5 34. Ld1 Tc4 35. Tc1 Txc5 36. Txc5 Kd6 37. Tc1 Tc7 38. Txc7 Kxc7
Wit staat twee pionnen voor, maar wat belangrijker is, is dat alle pionnen van zwart op de voor de loper verkeerde kleur staan. Dat is teveel van het goede.
39. h3!
Hier begint het aantasten al.
39…Lc8 40. hxg4 hxg4 41. Kf1
Nu moet de koning geactiveerd worden.
41…Kb6 42. a4 Ka5 43. Ke1 Kb4 44. Kd2 Ka5 45. Ke1
Waarom hij hier geen 45. Kc3 speelde is mij niet duidelijk.
45…Kb4 46. Kd2 Ld7
En meteen opgegeven. Want na 46…Ld7 47. b6 Lc8 48. Lxg4 is het dan ook echt gedaan.
1-0