Schaakrubrieken weekend 3 augustus 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Casper Schoppen, van talent tot kampioen
Bij het open kampioenschap van Nederland in Dieren waren een paar droevige randverschijnselen. Er was een Duitse Fidemeester die tegen een Russische grootmeester opgaf in een stelling waarin hij glad gewonnen stond. Iets dergelijks was vlak daarvoor ook gebeurd in Leiden, dus de liefhebbers van zulke ongelukken kunnen twee spectaculaire aanwinsten aan hun collectie toevoegen.
In een lage groep in Dieren werd iemand betrapt die zijn stelling op zijn telefoontje analyseerde. De man had het naar verluidt al eerder gedaan en daarmee een aantal kleine prijsjes gewonnen. Ik zag een foto van de boosdoener. Een jonge man, recht van lijf en leden. Waarom doet zo’n jongen dat, voor de sport of voor het kleine geld? Ik moest denken aan een mop van Genna Sosonko. Een man schiet iemand dood voor een buit van een dollar en een vriend vraagt: „Hoe kun je dat doen, voor maar één dollar?” en de moordenaar zegt: „Ach, dollar hier, dollar daar…”
Het mooie nieuws over Dieren, vooral voor oudere schaakliefhebbers, was het succes van Manuel Bosboom. Hij is de man die in 1999 in het grote snelschaaktoernooi in Wijk aan Zee Kasparov versloeg, de man die g2-g4 al uit zijn mouw schudde voor die zet algemeen gangbaar werd, en bij wie altijd iets ongewoons gebeurt. Bosboom is soms geniaal, maar ook wisselvallig en hij is niet meer de jongste. Toch stond hij donderdag aan het begin van de laatste ronde gedeeld bovenaan. Hij moest toen tegen de Duitse meester Valentin Buckels. Ik ging er voor zitten om het op de computer te volgen, maar al na acht zetten werd het remise. Ook de nobele wilde Manuel Bosboom berekende zijn prijzengeld. Aan het eind deelde Bosboom de eerste plaats met Casper Schoppen (17), die in juni door het Max Euwe Centrum tot het talent van 2018 was uitgeroepen. Hij had sterkere tegenstand gehad dan Bosboom, dus Schoppen werd kampioen.
Hier is de partij die Bosboom in de voorlaatste ronde won van de man die in juli in Amsterdam het gesloten NK won.
Manuel Bosboom – Lucas van Foreest, Open NK, Dieren 2019
1. d4 Pf6 2. Lf4 d5 3. e3 e6 4. Pf3 c5 5. c3 Pc6 6. Pbd2 Ph5 7. Lg5 f6 8. Lh4 g6 9. g4 g5 10. gxh5 Ik denk dat Bosboom hier al loerde op zwarts pion op h7. 10…gxh4 11. dxc5 Lxc5 12. Pb3 Le7 13. Tg1 Ld7 14. Dc2 f5 15. 0-0-0 Dc7 16. Kb1 0-0-0 17. c4 Pb4 18. Dc3 dxc4 19. Lxc4 Kb8 20. Pbd4 Lc6 Wit stond beter door zwarts zwakke pionnen en daarom begint zwart een scherpe tegenactie. 21. a3 Le4+ 22. Ka1 Pc2+ 23. Ka2 Bosboom doet niet graag de voor de hand liggende zet, al was simpel 23. Pxc2 hier sterker. 23…Pxd4 Hier kon zwart met 23…Tc8 zijn problemen oplossen. 24. Pxd4 Lf6 25. Lxe6 Dxh2 26. f3 Lxd4 Nu krijgt wit een gevaarlijke d-pion, maar ook 26…Ld5+ 27. Lxd5 Txd5 28. Pc6+ bxc6 29. Dxf6 was gunstig voor wit. 27. exd4 Ld5+ 28. Lxd5 Txd5 29. Tg7 Tb5 Wits vrijpion had gestopt moeten blijven, dus 29…a6 was beter. 30. d5 Tc8 31. Dd4 Dd6 32. Txh7 Met twee sterke vrijpionnen staat wit gewonnen. 32…h3 33. Th8 h2 34. Tc1 Td8
Partij in de viewer:
Schoppen en Bosboom geven kleur aan open NK
Ieder die de toekomst van het schaken in Nederland ter harte gaat, zal met genoegen hebben gezien dat de 17-jarige Casper Schoppen het open NK in Dieren won. Toernooizeges van Nederlandse jeugdspelers zijn altijd welkom en in dit geval is er een aangename bijkomstigheid. Schoppen verzekerde zich door de zege van een invitatie voor het ‘echte’ NK van volgend jaar. Dat wat ingedutte achtkampje met vrijwel steeds dezelfde deelnemers kan een jonge, talentvolle debutant goed gebruiken.
Schoppens grootste concurrent was een deelnemer die zijn juniorentijd ver achter zich heeft gelaten. Manuel Bosboom (56) is een vrijdenker die voor niets en niemand bang is en een geheel eigen kijk heeft op de behandeling van een schaakpartij. Wie tegen hem speelt, moet altijd de g-pion in de gaten houden. Bosboom gebruikt die niet als nuttige poortwachter van de eigen koning, maar als een projectiel dat op een onverwacht moment kan worden afgevuurd.
In Dieren was Bosboom formidabel op dreef. Na een wat stroef begin klom hij door vier winstpartijen op rij naar de met Schoppen gedeelde eerste plaats. Hij aarzelde pas in de slotronde waarin hij onverwacht akkoord ging met een korte remise. Die beslissing verzekerde hem van een behoorlijke geldprijs, maar kostte hem het NK-ticket. Schoppen hield gelijke tred en werd op grond van het tiebreakreglement tot winnaar uitgeroepen, omdat hij een zwaarder programma achter de rug had.
Uit Bosbooms fraaie serie in de beslissende fase van het toernooi komt een partij die een eind maakte aan de droom van Lucas van Foreest om niet alleen kampioen, maar ook open kampioen van Nederland te worden.
Bosboom – L. van Foreest Dieren 2019
1. d4 Pf6 2. Lf4 d5 3. e3 e6 4. Pf3 c5 5. c3 Pc6 6. Pbd2 Ph5 7. Lg5 f6 8. Lh4 g6 9. g4! Bosboom ziet zijn kans schoon. 9 … g5 Van Foreest laat zich meeslepen. Tot een kalmere stelling leidt 9 … Pg7. 10. gxh5 gxh4 11. dxc5 Lxc5 12. Pb3 Le7 13. Tg1 Ld7 14. Dc2 f5 15. 0-0-0 Dc7 16. Kb1 0-0-0 17. c4 Pb4 In aanmerking komt 17 … f4 om het loperpaar de ruimte te geven. Na 18. cxd5 exd5 19. Txd5 Pb4 heeft zwart goede compensatie voor de verloren pion.18. Dc3 dxc4 19. Lxc4 Kb8 20. Pbd4 Lc6 21. a3 Le4+ 22. Ka1 Pc2+ 23. Ka2? Slordig. Met 23. Pxc2 Lxf3 24. Txd8+ Txd8 25. Pd4 behoudt wit zijn voordeel.
Partij in de viewer:
Hans Böhm
Geen rubriek dit weekend.
Ook de juni- en julinummers van het blad CHESS waren weer bijzonder interessant en wie zich wil abonneren vervoege zich op www.chess.co.uk. Voor iedere categorie in de schaakwereld is er wat te vinden maar de belangrijkste doelgroep is natuurlijk de schaakclub en ook daar vindt men de nodige verschillen in speelsterkte. Dat komt naar voren in de rubriek ‘Find the winning move’, stellingen die de lezer zelf moet oplossen. Veel boeiende en leerzame partijen om na te spelen, zoals een tussen Ding Liren en Carlsen, waarin de wereldkampioen een totaal verloren stelling op zet 65 op geniale wijze toch tot remise weet te brengen. Een groot aantal rubrieken bestrijkt alle aspecten van het schaakspel. Ook verslagen van de actuele toernooien. Het kan natuurlijk dat ik door de brexit een beetje kritisch ben geworden, maar mij viel het verschil op in omvang tussen de rubriek ‘Overseas News (alleen de titel al’…) die één pagina krijgt en de rubriek ‘Home News’ (twee pagina’s). Zoals gebruikelijk verzorgt grootmeester Sadler, die ook in ons land vele schaakactiviteiten ontplooit, weer een aantal boekbesprekingen. Het is lachen en huilen om wat Amatzia Avi laat zien in ‘Tragedy on Board’, waarin blijkt dat zelfs grootmeesters in al of niet gewonnen stellingen zetten kunnen doen waarvan de beroemde schaker uit de dagen van Olim, Tarrasch gezegd moet hebben: ‘Mijnheer, dit is geen blunder, dit is een misdrijf!’ Troostrijk voor al die huisschakers en clubspelers die, waarschijnlijk met meer regelmaat, dit soort ‘misdrijven’ begaan. Wie een abonnement te ver vindt gaan. kan altijd bij Het Paard of De Beste Zet een los nummer proberen. In de als altijd interessante rubriek ‘How good is your chess’, waarbij de lezer zelf de zetten moet vinden en daarvoor punten krijgt, dit keer een partij van Giri: Dubov–Giri. Dubov is de zoveelste ster aan het Russische schaakfirmament en dat toont hij ook in deze partij: 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Lg5 dxc 5.e4 een scherp pionoffer b5 6.a4 c6 7.Pc3 b4 8.Pb1 La6 9.e5 h6 gedwongen maar Giri had hier al grote tijdachterstand. 10.Lxf6 het beste gxf 11.exf c5 valt centrum aan 12.Pbd2 c3 13.bxc bxc 14.Pe4 cxd 15.Lb5† originele zet Lxb5 16. axb5 Dd5 17. Dxd4 Dxb5 18.Pxc3 Lb4 19.0-0-0! Je moet dit maar durven, maar zo speelt Dubov. 19..Da5 verdedigt tegen mat op d8. 20.Pb5 tegen Dc7† van zwart 20..Pa6 gaat zwart nu dreigen? 21.Dd7† Kf8 22.Kb1 (haast tergend, i.p.v. Pe5) La3 23.Td3 Db4† 24.Kc2 Da4† (24..Db2† 25.Kd1 Dxf6 26.Pxa3 Kg7 helpt niet na 27.Dd4) 25.Kd2 Lb4† 26.Ke2 Kg8 Nu komt Dubov die op gevoel alle schaakjes heeft overleefd 27.Pe5 Dc2† 28.Kf3 Tf8 29. Thd1 een rustige zet in een chaos 30.Dd4 ziet de vork op c5 30..Th7 31.Df4 Lc5 even dreigen 32.Pd4 Da2 33.T1d2 Dd5† 34.Ke2 Lb4 35.Pdc6 Dc5 36.Pe7† Kh8 en gaf gelijk op, het gaat mat bv 37.Pxf7† Tfxf7 38.Td8† Tf8 39.Txf8 mat. Of 37.Pxf7† Thxh7 38.Dh6† Th7 39.Dxf8 mat. Volgende week een winstpartij van Giri.
Partij in de viewer:
Probleem 2744 is een tweezet van Kish:
Jong talent doet het goed in Dieren
De eerste helft van het Open kampioenschap van Nederland was voor Thomas Beerdsen. De twintigjarige Apeldoorner won zijn eerste vier partijen en speelde in de vijfde ronde remise tegen de kersverse Nederlands kampioen Lucas van Foreest. Zo ging hij relaxed de zondag in, die in Dieren altijd een rustdag is, maar vervolgens verloor hij van Casper Schoppen en Manuel Bosboom. Beerdsen staat op het punt om grootmeester te worden. Hij heeft de rating er al voor en scoorde in februari in Noorwegen zijn eerste grootmeesternorm. Twee maanden later miste hij in Duitsland zijn tweede norm op een half punt. Wel werd hij in juni gedeeld winnaar van het Limburg Open in Maastricht, een zeer sterk bezet weekendtoernooi.
In Dieren doen de jonge talenten het opvallend goed. Van Foreest gaat voor de dubbel: kampioen van Nederland en open kampioen. Schoppen, de jonge Utrechter, draait ook bovenin mee. Ivo Maris, een jonge twintiger, schakelde in de zevende ronde topfavoriet Dimitri Reinderman uit voor de toernooizege. De laatste ronde werd eergisteren gespeeld en de einduitslag kan hier nog niet worden gemeld. De kans is groot dat het een jongeling is. Het zou ook routinier Vyacheslav Ikonnikov kunnen zijn. Als dat zo is, heeft hij dat te danken aan Reinier Odendahl die tegen hem opgaf in gewonnen stelling. Volgende week meer.
Thomas Beerdsen won in de vierde ronde een fraaie partij van Roeland Pruijssers.
Pruijssers-Beerdsen
1.c4 c5 2.g3 g6 3.Lg2 Lg7 4.Pc3 Pc6 5.a3 e6 6.Tb1 Pge7 7.b4 cxb4 8.axb4 0-0 9.b5 Pa5 10.Da4 d5 11.cxd5 Pxd5 12.Pxd5 exd5 13.Pf3 Te8 14.d3 Zwart staat al prettig. Na e3 is Lf5 ook heel onaangenaam voor wit. 14…Lf5 Nu heeft wit ook een probleem. Zwart dreigt Lxd3 en dat is niet heel makkelijk op te lossen. 15.Kf1 Tc8 16.Le3 Pc4 Zwart maakt gebruik van de penning van de witte d-pion. 17.Lg5 Db6 18.Db3 Pd6 19.Le3
22…Lxd3 23.exd3 Dxd3 24.Kg1 Natuurlijk ziet wit Te2 aankomen, maar met 24.Kf2 Pe4+ 25.Kg1 Pc3 maakt hij het nog erger, zo het al erger kan. 24…Te2 25.Dxe2 Na 25.Db3 Ld4+ is het zelfs snel mat. 25…Dxe2 26.h4 Wit heeft twee torens voor de dame, maar het probleem is dat zwarts stukken veel makkelijker bewegen. Vooral Th1 staat ongelukkig. Daar komt bij dat zwart twee pionnen meer heeft. Als hij, na een gaatje voor zijn koning te hebben gemaakt, a5 speelt, loopt die pion gewoon naar de overkant. Het is logisch dat Beerdsen eerst kijkt wat hij tegen wits koning kan beginnen.
26…Pf5 27.Te1 Ld4+ 28.Kh2 Df2 29.Thd1 Dxg3+ 30.Kh1 Lb6 31.Te8+ Kg7 32.Te4 Pe3
Wit heeft Th1 bevrijd, maar is daar niet gelukkig van geworden. 33.Txe3 Lxe3 34.Te1 Lc5 35.Te4 h6 36.Tc4 Ld6 37.Pd2 In plaats van opgeven. 37…Dh2 Mat.
Partij in de viewer:
Voor beginners A8003
Voor gevorderden B8003
De ‘bij gelegenheids’- problemen, waarbij de schaakstukken in de vorm van letters op het bord worden geplaatst, zijn meestal niet van hoog niveau. De probleemcomponist heeft door die letterstructuur een beperking. Zonder beperkingen is het componeren van schaakproblemen al moeilijk genoeg. Toch is het weer bijzonder wat voor inhoud in zo’n letter-cijfer-gelegenheidsprobleem toch nog zit. In de ‘bij gelegenheids’ – werkstukken staat niet de thematiek,die er uiteraard wel in zit, op de voorgrond. De bedoeling is de partijschaker de schoonheid van schaakproblemen te tonen. Ook zonder kennis van zaken moet de gewone schaker kop of staart aan het probleem kunnen ontdekken.
Lucas van Foreest had in hetzelfde jaar kampioen van het NK schaken en het Open NK schaken kunnen worden, wat een unicum zou zijn geweest. Als ik het goed heb nagegaan, zijn er 9 schakers die beiden toernooien hebben gewonnen, maar nooit in hetzelfde jaar. In de volgorde van het winnen van het Open N.K. zijn dat Eddie Scholl, Jan Timman, Gert Ligterink, John van der Wiel, Rini Kuijf, Paul van der Sterren, Loek van Wely, Jan Smeets en Dimitri Reinderman. Maar het kan zijn dat ik iets over het hoofd heb gezien.