Giri door via armageddon, Bok uitgeschakeld bij World Cup (2)
In de World Cup te Khanty-Mansiysk vond gisteren twee, voor Nederland, spannende tiebreaks plaats. In de reguliere partijen hadden zowel Benjamin Bok als Anish Giri twee remises laten aantekenen. Bok tegen niemand minder dan Alexander Grischuk, Giri tegen Evgeniy Najer. Die laatste was op rating zwaar de underdog, maar dat hij een geduchte tegenstander zou zijn, was op voorhand bekend. Najer was in 2015 nog Europees Kampioen en dat wordt je niet zomaar. Collega Dimitri heeft direct na afloop van de beslissende partij van Giri zijn analyse op Schaaksite geplaatst. Omdat het zo bijzonder was dat de twee Nederlanders ons tot op het laatst in spanning hebben gehouden heb ik hun prestaties ook bekeken.
We beginnen met de tiebreak tussen Bok en Grischuk. De eerste partij waarin Bok zwart had, eindigde in een keurige remise voor de Nederlander. Maar in de tweede partij haalde Grischuk een oude variant van het Damegambiet van stal waar hij goed in thuis was en Bok misschien iets minder. In een stelling met hangende pion kreeg wit weliswaar ‘gratis’ het mooie veld d4 voor zijn paard maar de zwarte c-pion op c4 bleek een geducht wapen te worden. Uit een oude partij van Fischer wisten we al dat dit zonder meer speelbaar was voor zwart. De problemen stapelden zich op bij wit die ook nog met een zwakke onderste rij te kampen had. Die werd hem uiteindelijk ook fataal, Grischuk liet een schoolvoorbeeld ‘de tegenstander op het verkeerde been zetten’ zien. Daarmee mocht Bok helaas na twee ronden zijn koffers al pakken.
Anish Giri in de tiebreak tegen Evgeniy Najer
De tiebreak tussen Giri en Najer was van een andere orde. Ze bleken zodanig aan elkaar gewaagd dat na twee reguliere partijen en maar liefst vier rapidpartijen er nog een beslissing was gevallen. Ondertussen was de zaal helemaal leeg, op de tiebreak tussen de Brit McShane en Duffa na. Inmiddels waren de vluggertjes aangebroken en daarin viel op dat Giri erg snel speelde tegen de veel langzamere Najer. Niettemin kwam hij heel beroerd te staan in het vroege middenspel. Hij raakte een pion kwijt en stond ook al het loperpaar achter. Maar met tegengestelde rokades en een open b-lijn was het wel zeker dat hij tegenspel zou krijgen. En net toen Giri met …Le7-f6 en …Ta8-b8 het zwakke punt b2 tegenover de witte koning op b1 aanviel, ging Najer vreselijk de fout in met de enorm verzwakkende zet b2-b4. Hij had daar Le3-c1 moeten spelen en had dan beter gestaan. Het was opvallend hoe snel Giri de schitterende combinatie, inclusief dameoffer, op het bord toverde. Met vrijwel al zijn stukken stortte hij zich – ten koste van de dame – op de witte koning die in bliksemvaart werd mat gezet.
Hij hoefde nu met wit alleen nog maar remise te maken. Gek dat dat niet lukte, want vlak na de opening kwam hij al slecht te staan en dat resulteerde in pionverlies. Er ontstond een dubbel toreneindspel dat langzaam maar zeker mis ging voor Giri die door snel te spelen de druk op de ketel bleef houden. Dat snelle spel hield ook risico’s in, want toen hij de kans kreeg om remise te maken, liet hij die aan zich voorbij gaan. Uiteindelijk moest hij na maar liefst 105 zetten zijn koning omleggen!
Nu moest een Armageddon de beslissing brengen. Dat houdt in dat wit vijf tegen vier minuten krijgt maar dan wel moet winnen. Gezien het snelle spel van Giri in de voorafgaande vluggertjes was het ideaal dat hij zwart lootte en dus genoeg had aan remise. Na een nogal wisselvallige partij was het onze landgenoot die met zwart eindelijk aan het langste eind trok. Hij offerde een paard voor een paar pionnen en in de chaos die daarna ontstond, was het wit die eigenlijk beter stond. Maar Najer had zo weinig tijd dat hij zich vergaloppeerde en toen achter elkaar te grazen werd genomen. Giri door naar de volgende ronde!
Alexander Grischuk aan het denken, maar waar is Bok?
Bok, Benjamin – Grischuk, Alexander
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Le7 5. Lg5 h6 6. Lh4 O-O 7. e3 b6 8. cxd5 Pxd5 9. Lxe7 Dxe7 10. Pxd5 exd5 11. Le2 Le6 12. Tc1 c5 13. dxc5 bxc5
De aloude Tartakower Verdediging.
14. O-O Pd7 15. Da4 Tfb8 16. Lb5
Bekend is hier 16. b3 Tb4 17. Da5 Dd6 18. Pe1 Db6 19. Dxb6 Txb6 20. Pd3 c4 21. bxc4 dxc4 22. Pf4 Zhou-Grachev, 2011.
16…a5 17. Lxd7 Lxd7 18. Da3 Tb4 19. Dc3N
Een nieuwtje ten opzichte van een e-mail partij Reinecke-Schlemmer, 2004, waar 19. Tfd1 werd gespeeld.
19…Tc8 20. b3 a4 21. Tfd1 Le6 22. Pd2 axb3 23. Pxb3 Ta4 24. Db2 Da7 25. Td2 c4 26. Pd4 Tb8 27. Da1 Da5 28. Tcc2?!
Dit is link, wan zijn onderste is zwak.
Met 28. Tcd1 houdt Bok de zaak in evenwicht maar de gevaarlijke zwarte c-pion vormt nog altijd een groot gevaar.
28…Tab4
Dreigt pardoes …Tb1+.
29. Td1
Nu dreigt er wel Pc6 maar zwart heeft een heel vervelend zetje.
29…Ld7
Pareert de dreiging en brengt … La4 in de stelling.
30. Tdc1 Ta4 31. Td1 Ta3
Opnieuw is …La4 de dreiging.
32. Tdd2?
Het enige was 32. Tdc1∓ hoewel zwart ook al duidelijk beter staat.
32…c3!
Daar heb je het gedonder in de glazen.
33. Td3?
33…Tb2!
Met deze klap haalt zwart de buit al bijna binnen.
34. Tdxc3
34. Txb2 cxb2 wint ook. Hier zien we duidelijk de problemen van de onderste rij: 35. Dd1 Txd3 36. Dxd3 De1+ 37. Df1 b1=D.
34…Tbxa2 35. Txa2 Txa2 36. De1
Opgegeven.
0-1
Voor een bijna lege zaal…
Najer, Evgeniy – Giri, Anish
1. e4 e5 2. Pc3 Pf6 3. d4
Een merkwaardig zetje in het Weens.
3…exd4 4. Dxd4 Pc6 5. Dd3 Lb4 6. Pge2
Dit is al nieuw.
6…O-O 7. a3 Le7 8. Lf4 d6 9. O-O-O Le6
Het lijkt erop dat zwart het gelijk kan maken met 9…Pe5!? 10. Dd2 Ph5
10. Kb1 a6 11. Pd5 Lxd5 12. exd5 Pe5 13. Dd4 Pg6 14. Le3 c5 15. dxc6! bxc6 16. Da4 Pe5 17. Pd4
Wit komt nu goed te staan.
17…Pfg4 18. Pxc6
Wint een mooie pion.
18…Pxc6 19. Dxg4 Lf6
Zwart heeft compensatie over de b-lijn maar in hogere zin is dit niet genoeg.
20. De4 Dc7 21. Td3 Tfe8 22. Dc4 Dd7
23. Da4
Sterker was 23. Dd5!
23…d5?
Het is een vluggertje dus we mogen niet al te kritisch zijn. De computerwaardering na deze zet gaat flink omhoog voor wit… Met 23…Tab8= zou hij inderdaad tegenspel hebben kunnen krijgen. 24. Tb3?? faalt dan op 24…Txb3 25. Dxb3 [25. cxb3 Df5+ 26. Kc1 (26. Ka2 Dc2 en b2 valt niet te dekken.) 26…Tc8 en zwart wint.] 25…Tb8.
24. g3 Tab8 25. b4?
Wat een vreselijke verzwakking. Het was opvallend hoe snel Giri nu de volgende combinatie op het bord bracht. Na 25. Lc1± staat wit duidelijk beter.
25…Pxb4!!
Een dameoffer dat achter elkaar wint.
26. Dxd7 Pxd3+ 27. Ka2 Tb2+ 28. Ka1 Txc2+ 29. Kb1 Tb2+ 30. Ka1 Td2+ 31. Kb1 Tb8+
En opgegeven door de witspeler. Het gaat mat.
0-1
Giri, Anish – Najer, Evgeniy
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 Lb4+ 4. Ld2 c5 5. Lxb4 cxb4 6. e3 a5 7. Le2 O-O 8. O-O b6 9. a3 Pa6 10. axb4 Pxb4 11. Pc3 Lb7 12. Pa2N Pc6 13. Db3 Tb8 14. Pc3 Pb4 15. Pa2 Pc6 16. Pc3 La6 17. Tfd1 De7 18. d5 Pb4 19. d6 Dd8 20. Pe5 Dc8 21. Pa2 Pc6 22. Pxc6 Dxc6 23. Pb4 Dc8 24. Pxa6 Dxa6 25. Dc3 Dc8 26. b4 axb4 27. Dxb4= Dc5 28. Dd2 Ta8 29. Tab1 Pe4 30. Dd3 f5 31. Tb5 Ta3↑
32. Dc2! Dc6 33. Db2 Ta6 34. Lf3 Dxc4 35. Lxe4 fxe4 36. Tg5 g6 37. Tc1 Ta2 38. Txc4 Txb2 39. h4 Tbxf2 40. Txe4 Tf1+ 41. Kh2 Td1 42. h5 Kg7 43. hxg6 hxg6 44. Teg4 Tf6 45. Tb5?
Zwart staat een gezonde pion voor. Met 45. e4! had Giri terug kunnen vechten.
45…Txd6 46. Tgb4 Tf2 47. Txb6 Tdd2 48. Tg4 Tfe2 49. Tb3 Kf6 50. Tg3 g5 51. Tb8 Td3 52. Tf8+ Ke7 53. Tff3 d5! 54. Txg5 Tdxe3
55. Tg7+ Kd6 56. Tf8 Te5 57. Kh3 T2e3+ 58. Kh4 Te1 59. g4
Taaier was 59. Td8+ Kc5 60. Ta8.
59…Th1+ 60. Kg3 Te3+ 61. Kf2 The1 62. g5 T1e2+ 63. Kf1 Ta2 64. g6?
64. Tg6.
64…Tb3 65. Tf2 Ta1+ 66. Kg2 Ta4 67. Tg8 Tg4+ 68. Kf1 Tbg3 69. Td8+ Ke7 70. Ta8
Nu valt wits laatste pion van het bord en is het eigenlijk gedaan. Maar Najer had heel weinig tijd.
70…Txg6 71. Ta7+ Kd6 72. Ta6+ Ke5 73. Te2+ Kf5 74. Tf2+ Kg5 75. Ke2 Tg4 76. Kd3 Th6 77. Tb6? Tf4 78. Te2 Kf5 79. Tb8 Th3+ 80. Kd2 Td4+ 81. Kc2 Tc4+ 82. Kd2 Td4+ 83. Kc2 Te4 84. Tg2 Ta3 85. Tb2 Tae3 86. Kd2 Tf3 87. Tb8 Ke5 88. Tb6
88…Ta4?
Met 88…Tee3 had hij zijn voordeel kunnen uitbouwen. Bijvoorbeeld: 89. Tg5+ Kd4 90. Tg4+ Kc5 91. Tb8 Th3.
89. Tg5+?
Giri speelt iets te snel en mist een grote kans op remise. Hier had wit remise kunnen maken met 89. Te2+! Kd4 90. Texe6 Ta2+ 91. Ke1 Th3 92. Th6 en het moet remise kunnen worden.
89…Tf5 90. Tg6 Tf6 91. Tg5+ Kf4?
92. Txd5?!
Gek genoeg kan dit eigenlijk niet, maar dan moet zwart wel vinden waarom…
92…Th6!
Hij vindt de goede zet!
93. Td8 Th2+ 94. Kc3
Dus niet zo! Dan had hij hier 94…Ta3+! moeten spelen. Bijvoorbeeld: 95. Kb4 Tb2+ 96. Kc5 Txb6 97. Kxb6 e5 en het eindspel is simpel gewonnen.
95. Kb2 e5 96. Tc6
Juist was 96. Te8!
96…Tb4+! 97. Kc2
98. Kc1∓
98…Tb2+!
Dat brengt zwart in een technisch gewonnen stelling.
99. Kxb2 Txd2+ 100. Kc1 Td8 101. Tf6+ Ke3 102. Th6 e4 103. Th3+ Kf2 104. Th2+ Kg3 105. Th7 e3
En Giri moest gelaten opgeven…
0-1
Najer, Evgeniy – Giri, Anish
1. c4 e5 2. Pc3 Pf6 3. Pf3 Pc6 4. e4 Lb4 5. d3 d6 6. a3 Lc5 7. b4 Lb6 8. Pa4 Ld4 9. Pxd4 Pxd4 10. Pc3 a5 11. b5 O-O 12. Le2 c6 13. O-O cxb5 14. Pxb5 Pxb5 15. cxb5 a4 16. Lb2 Le6 17. f3 Ph5 18. g3 Dg5 19. Lc1 Dg6 20. Kh1 f5
Zwart staat nu klaar voor …Pxg3+!
21. f4?
Na 21. De1 had wit weinig te vrezen gehad.
21…Pf6
Met 21…Pxg3+! 22. hxg3 Dxg3 23. Tf3 Dh4+ 24. Kg1 Tf6 zou zwart een winnende aanval hebben gekregen.
22. exf5 Lxf5 23. Lb2 Pg4 24. Dd2! e4 25. dxe4 Lxe4+ 26. Kg1 Tac8 27. Tac1! d5 28. Ld4
28. Dd4 was logischer.
28…Pxh2!
Giri grijpt zijn kans. Het was opvallend hoe snel hij dit paardoffer speelde.
29. Kxh2 Dh6+ 30. Kg1 Dh1+ 31. Kf2 Dg2+ 32. Ke1
De koning wordt flink opgejaagd.
32…Dxg3+
33. Lf2
Noodzakelijk was 33. Tf2 maar ook dat zou in een vluggertje moeilijk te verdedigen zijn geweest hoewel wit hier objectief gezien beter staat.
33…Dxa3 34. Txc8 Txc8 35. Tg1?
Een grote blunder en Giri profiteert onmiddellijk. 35. Le3 ging nog wel voor wit.
35…Tc1+ 36. Ld1 Lf3! 37. Txg7+ Kxg7 38. Ld4+ Kg8
Opgegeven.
0-1
(foto’s zijn genomen van de toernooiwebsite)
Net als in 2017 heeft Giri in de tweede ronde van de World Cup al overuren gemaakt. In 2017 kon hij de Rus Motylev [ook rond 2650] nog in de tweede reeks rapidpartijen verslaan; nu kwam het bij Najer op een Sudden Death ofwel Armageddon aan. Zijn volgende tegenstander de Amerikaan Xiong, voormalig jeugdwereldkampioen en ruim 6 jaar jonger dan Giri, wordt een grote uitdaging.