Wereldtop aanwezig op een klein eiland
De FIDE Chess.com Grand Swiss vindt plaats op het eiland Isle of Man en wordt van 10 tot 21 oktober gespeeld. Niemand minder dan wereldkampioen Carlsen en zijn laatste uitdager, de nummer twee van de wereld Caruana hebben zich in dit strijdgewoel gewaagd. En zij niet alleen ook andere wereldtoppers geven acte de préséance, waaronder So, Anand, Yu, Karjakin, Grischuk, Aronian, Harikrishna, Wojtaszek, Artemiev, Nakamura, Vitiugov, Svidler , Wang, Bu, Vidit, Matlakov, Le, Xiong, Shankland enzovoort. Het was vroeger ondenkbaar dat wereldtoppers zich in een Open toernooi zouden laten inschrijven. Wat misschien meespeelt is dat er een laatste plek is gereserveerd voor het Kandidatentoernooi, alleen voor de hoogst geplaatste speler uit de cyclus die zich nog moet kwalificeren. Anish Giri blijft wijselijk thuis, want hij wil zijn hoge rating niet op het spel zetten en hoopt zo als hoge ratinghouder ook een plaats in dit Kandidatentoernooi te verwerven. Dat had vooral te maken met het feit dat de Chinees Liren Ding, de nummer drie van de wereld, in de laatste World Cup de finale haalde waardoor Giri nu automatisch de volgende op de wereldranglijst is.
Van dit toernooi, dat gesponsord wordt door Chess.com en door de Fide kent een enorme prijzenpot:
Twee Nederlandse grootmeesters proberen hun geluk te beproeven in dit ongelooflijk sterke toernooi. Jorden van Foreest en Erwin l’Ami zijn afgereisd en staan na drie ronden rond de middenmoot.
Erwin begon uitstekend door niemand minder dan de Amerikaanse kampioen van vorig jaar, Sam Shankland in een eindspel uit te tellen. Hij stond een tijdlang ietsje minder maar na een lelijke fout, won Erwin een pion en tikte het eindspel heel bekwaam uit. Voor clubschakers een zeer instructief voorbeeld hoe je een paardeindspel met een pion meer in winst moet omzetten.
Erwin l’Ami in de eerste ronde tegen Shankland. Links zit Jorden van Foreest.
Shankland, Sam – L’Ami, Erwin
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. O-O Pf6 5. d3 h6 6. c3 d6 7. b4 Lb6 8. a4 a5 9. b5 Pe7 10. Pbd2 O-O 11. Te1 Pg6 12. d4 Te8 13. Db3 Le6 14. Lxe6 Txe6 15. La3 Db8 16. Pc4 exd4 17. Pxb6 cxb6 18. Pxd4 Txe4 19. Txe4 Pxe4 20. Te1 Pf6 21. c4 Dc7 22. Pf5 Te8 23. Td1 Pe4 24. Db2 Te5 25. Pe3 Pc5 26. Dc2 Pe7 27. h3 Dd7 28. Lb2 Te4 29. Ld4 De6
30. Lxc5
Dat lijkt een concessie want hij knapt zwarts structuur op, maar anderzijds kan hij nu zijn pion heroveren met een grapje.
30…bxc5 31. Txd6 Dxd6 32. Dxe4 b6
33. g3
33. Da8+ Kh7 34. Df3 De6 35. h4 gevolgd door h4-h5 kwam ook in aanmerking.
33…g6 34. Kg2 Kg7 35. Kf3 Df6+ 36. Ke2 Db2+ 37. Kf1 Df6 38. Db7 De6 39. h4 Pf5
40. Pd5??
Een verschrikkelijke misrekening die hem een cruciale pion kost. 40. Pxf5+ gxf5 en nu bijvoorbeeld 41. Kg2 kan zwart remise forceren met 41…De4+ 42. Dxe4 fxe4 43. f3 exf3+ 44. Kxf3 f5 en er valt weinig meer te beleven.
40…De4!
Het paard staat gepend en zwart dreigt ineens een paar erge dingen (zoals …Pd4 met de dreiging …Dh1#).
41. Kg1 Pd4
42. Dxb6 verliest onmiddellijk: 42…Pf3+ 43. Kg2 Pxh4+ 44. Kf1 Db1+ 45. Ke2 Dc2+ 46. Ke1 Dc1+ 47. Ke2 Dxc4+ met stukwinst.
42…Pf3+
Nog overtuigender was 42…Pe2+ 43. Kh2 Dxe7 44. Pxe7 Pc3 45. Pc8 Pxa4 46. Kg2 Kf6 47. Kf3 Ke6 en het witte paard wordt naar de hoek gedreven waarna zwarts a-pion beslist.
43. Kh1 Dxe7 44. Pxe7 Pe5 45. Pd5 Pxc4
46. Kg2 f5 47. Kf1 Kf7 48. Ke2 Ke6 49. Pf4+ Kf6 50. Kd3
50…Pb2+? is helemaal fout: 51. Kc2 Pxa4 52. Kb3 en het paard gaat verloren…
51. Kc3 Pd7
Zo is b6 gedekt en kan zwart met …g5 gaan werken.
52. f3 g5 53. hxg5+ hxg5
Ietwat hardnekkiger was 54. Pg2 maar na 54…Ke6 55. Kd2 Pe5 zou zwart ook tot winst kunnen komen.
54…Ke6 55. Pe3 f4
Dit legt de pion op f3 vast waarna zwarts plan duidelijk wordt.
56. gxf4 gxf4 57. Pg2 Kf5 58. Kd3 Pe5+ 59. Ke2
59…Kg5! 60. Pe1
Dit laat de koning binnenkomen, maar er was niets. 60. Kf2 faalt op 60…Pd3+ 61. Ke2 Pb2 en nu mag zwart de pion op a4 wel gaan halen.
60…Kh4 61. Kf2 Kh3 62. Pc2 Pd3+
0-1
Maar daarna kon Erwin zijn mooie start geen goed vervolg geven. Hij verloor van Shirov, toen hij – in reeds bedenkelijke stelling – ook nog in een gemene truc trapte.
L’Ami, Erwin – Shirov, Alexei
1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. c3 Pc6 5. Pf3 Db6 6. Le2 cxd4 7. cxd4 Ph6 8. Pc3 Pf5 9. Lb5 Ld7 10. Lxc6 Lxc6 11. O-O Lb4 12. a4 O-O 13. Pe2 Da5 14. Lf4 b5 15. axb5 Dxb5 16. Pg3 a5 17. Ph5 Tfc8 18. g4 Pe7 19. Ld2 Pg6 20. Lxb4 Dxb4
21. Dd2?
Deze zet brengt een tactische ‘grap’ in de stelling die er net nog niet in zat.
21…Pxe5! 22. Dxb4
Dit helpt ook niet vanwege de tussenzet na 22. dxe5 Dxg4+ met winst.
22…Pxf3+! 23. Kg2 Ph4+ 24. Kg3 axb4 25. Kxh4
en hier heeft zwart een kostbare pion gewonnen.
25…Txa1 26. Txa1 Le8 27. Kg3 Tc4 28. Ta8 Kf8 29. f3 Txd4
Daar gaat nummer twee en dan is de partij eigenlijk gespeeld.
30. Tb8 Tc4 31. g5 d4 32. h4 d3 33. Td8 e5 34. b3 Td4 35. Txd4 exd4 36. Kf2
Mooi gezien van Shirov.
37. Pf4 d2 38. Ke2 Lxb3 39. Kxd2 Lc4 0-1
Vandaag kon hij het niet bolwerken tegen de bepaald niet misselijke Indiase grootmeester Pentala Harikrishna.
Jorden van Foreest sprokkelde drie remises bij elkaar tegen allemaal op papier sterkere spelers. In de eerste ronde kwam de Vietnamees Le Quang (2708) niet door zijn verdediging heen en hetzelfde gebeurde met de hierboven genoemde Indiër Harikrishna (2748). Vandaag nam hij het op tegen de Amerikaan Shankland (2705) die er natuurlijk op gebrand was om wraak te nemen voor de nederlaag tegen een Nederlander in de eerste ronde. Inderdaad kwam Jorden verloren te staan, maar hij ontsnapte met een mooie eeuwig schaak combinatie.
In ronde 3 nam Jorden van Foreest het op tegen Shankland.
Shankland, Sam – Van Foreest, Jorden
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. e4 d6 5. h3 e5 6. d5 a5 7. Ld3 Pa6 8. Pge2 O-O 9. Lg5 c6 10. O-O Ld7 11. Pg3 h6 12. Le3 h5 13. Lg5 De8 14. Dd2 cxd5 15. cxd5 Pc5 16. Lc2 b5 17. Tfc1 b4 18. Pd1 Db8 19. b3 Tc8 20. Pb2 Ph7 21. Le3 h4 22. Ph1 f5 23. f3 f4 24. Lf2 Lf6 25. Ld1 Ld8 26. Kh2 Pa6 27. Txc8 Dxc8 28. Pc4 Db8 29. Le2 Pf6 30. Lg1 g5 31. Pf2 Lb5 32. Pb2 Ld7 33. Pfd1 Lb6 34. Lxa6 Lxg1+ 35. Kxg1 Db6+ 36. Pf2 Txa6 37. Pc4 Da7 38. a4 Le8 39. Tc1 Pd7 40. Kf1 Db8 41. Pd3 Kf7 42. Ke1 Ke7 43. Kd1 Da7 44. Kc2 Db8 45. Kb2 Da7 46. Ka2 Db8 47. Db2 Lf7 48. Tc2 Le8 49. Dc1 Kd8 50. De1 Ke7 51. Dd2 Da7 52. Dc1 Db8 53. Pcb2 Kd8 54. Tc6 Txc6 55. Dxc6
55…Pb6 56. Pxe5!? Ke7
56…Lxc6 57. Pxc6+ Kc7 58. Pxb8 Kxb8 is natuurlijk gewonnen voor wit.
57. Pbd3
Het paard mag niet genomen worden vanwege 57…dxe5 58. De6+ Kf8 59. Df6+ Kg8 60. Dxg5+ en ook de andere pionnen van de pionnenketen van zwart vallen van het bord.
58. Dc1 dxe5 59. Dc5+ Kf7 60. Dxa5
60…Dc7 61. Pxb4
61…Lxa4!
Prachtig gezien van Jorden.
62. bxa4
Na 62. bxa4 Dc4+ 63. Kb2 De2+ komt wit niet uit de schaakjes zonder groot verliesgevaar te lopen.
½ – ½
(De foto’s zijn van Maria Emelianova/Chess.com)
Dank voor de snelle verslaggeving Herman! Een kleine niet-schaaktechnische opmerking: het Isle of Man ligt in de Ierse zee, niet in het kanaal.
Oeps, ik heb het er maar uit gehaald…
Ik keek erg uit naar dit toernooi, waar mogelijk een verrassende winnaar uitkomt of anderszins een outsider zich plaatst voor het kandidatentoernooi. Ik begrijp overigens best dat Giri hieraan niet deelneemt, maar verder is de samenstelling van de deelnemers bijzonder. Bij toeval zag ik dat de seniorenkampioen van 2018 de Tsjech Vlastimil Jansa meedoet. Met zijn bijna 77 jaar waarschijnlijk de oudste deelnemer. Verder is het weer goed het vertrouwde, deskundige verslag te lezen!