Heren blijven hangen, dames richten zich op

Nederland gaat in Batumi (Georgië) het Europese Kampioenschap niet winnen dit jaar. De rustdag na de vijfde ronde leverde helaas niet voldoende energie op om de zesde en zevende ronde toe te slaan. In de zesde ronde verloor Nederland zelfs van Turkije (Erik van den Doel ging onderuit tegen Emre Can, bij drie remises) en na het gelijkspel van vandaag tegen het op papier zwakkere Zweden wordt de sprong naar de top toch wel problematisch. Met 7 punten uit 7 wedstrijden staat Nederland 18de maar liefst 5 punten achter koploper Rusland.

 

De dames slaagden er wel om twee eclatante zeges te behalen. De nederlaag in de vijfde ronde tegen Turkije maakte kennelijk een paar krachten los. In de zesde ronde ging Georgië 3 er met 3-1 aan (de nederlaag van Tea Lanchava werd gecompenseerd door Anne Haast Iozefina Werle-Paulet en Rosa Ratsma). En alsof dat nog niet genoeg was, werd vandaag Engeland met liefst met 3½ – ½ gedeclasseerd. Maar met 8 uit punten staat echter ook het damesteam ook mijlen achter bij koploper Rusland dat 13 punten heeft vergaard. De dames bezetten momenteel op de 13de plaats.

Het herenteam

Ondanks het teleurstellende gelijkspel waren er toch wel lichtpuntjes. Er werd veel strijd geleverd en dat viel te prijzen in het team, waarin het toch niet loopt als van te voren op gehoopt was. Zo heeft Anish Giri met zwart een uitstekende prestatie geleverd door zijn tegenstander Nils Grandelius lange tijd onder druk te houden.

Kopman Anish Giri (foto Harry Gielen)

Na een stelling waarin eigenlijk weinig te halen viel, bleef hij pressen. Het resulteerde in een eindspel met voor ieder twee lopers en voor Giri een betere pionnenstructuur. De computer gaf ergens aan dat zwart beslissend voordeel had (in termen van de engine ongeveer -2) maar dat zegt nog niet dat het ook gewonnen was. De hoge waardering werd misschien wel door de engine gegeven omdat Giri erin geslaagd was de witte lopers naar de velden h7 en h8 te dwingen, waar ze ook niet meer weg konden. Maar of daar zaken mee gedaan konden worden, heb ik niet kunnen vinden. Misschien dat een bezoeker van Schaaksite een concreet winstplan heeft gezien? We houden ons aanbevolen!

Grandelius, Nils – Giri, Anish
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 O-O 8. a4 Lb7 9. d3 d6 10. Pbd2 Pd7 11. axb5 axb5 12. Txa8 Dxa8 13. c3 Pc5 14. Lc2 b4 15. d4 bxc3 16. bxc3 Pd7 17. Pc4 Da1

Giri doet verwoede pogingen om er iets van te maken.
18. Ld2
Ook na 18. Dd2 Da2 blijft het gewoon gelijk staan.
18…Dxd1 19. Txd1 Ta8 20. Tb1 Lc8 21. h3 Lf6 22. Le3 h6 23. Lb3 Tb8 24. Lc2 Txb1+ 25. Lxb1
Alle zware stukken zijn van bord en geen van beide spelers wil de spanning in het centrum opheffen.
25…La6 26. dxe5
Nou moet hij zo langzamerhand wel.
Want na 26. Pcd2 exd4 27. cxd4 Pb4 ‘dreigt’ zwart met . ..c7-c5 een betere pionnenstructuur te krijgen. In elk geval een vrijpion.
26…Pdxe5
Minder goed is 26…dxe5 want na 27. Ld3 dreigt wit Pcxe5.
27. Pcxe5 Pxe5 28. Pxe5 Lxe5 29. Ld2
Nou kun je toch wel zeggen dat zwart ietsje beter staat. In elk geval is pion c3 een zwakte. Zoals Ulf Andersson placht te zeggen: “I’m likely slightly better…”
29…g5 30. g3 Kg7 31. f4 gxf4
Direct 31…Lf6 was ook een optie.
32. gxf4 Lf6 33. Lc2 Lh4 34. Kg2 Lb7 35. Kf1 La6+ 36. Kg2 Lc4 37. La4 f5 38. Lc6 fxe4 39. Lxe4 Kf6
Het is duidelijk dat Giri water uit een steen probeert te persen.
40. Le3 Le1 41. Ld4+ Kf7 42. Kf3?!
En nou krijgt hij nog langzamerhand gelijk met zijn doortastende spel. Want wit is zo langzamerhand toch in de problemen geraakt. 42. Lf3! c5 43. Lh5+ Kf8 44. Lf6 was geen probleem voor wit geweest.
42…c5! 43. Lh8
43…Lh4
Dreigt ook …Kg8, maar nu heeft wit veld g4 voor zijn koning. Als zwart nu met 43…h5! was verder gegaan was wit echt in de problemen geweest. 44. Kg2 Lh4! en nu dreigt …Kg8 en zwart ‘vangt’ de loper op h8. 45. Lh7 is dan gedwongen en dan heeft zwart allerlei mogelijkheden om zijn stelling te versterken. De lopers van wit zijn voorlopig gebonden aan h7 en h8. Hoe zwart verder moet komen, is overigens nog bepaald geen sinecure.
44. Lh7
44. Kg4 Ld8 45. Lh7 was veel beter.
44…Ld8 45. Kg3 h5
Nu de loper niet meer op h4 staat, is het erg problematisch geworden voor zwart om er iets van te maken.
46. h4 Le2 47. Kf2 Lg4 48. Kg3 Le6 49. f5 Lc4 50. Kh3 Le2 51. Kg3 Ld3 52. Kh3 Lf1+ 53. Kg3 Le2 54. Kf2 Ld3 55. Kg3 Kf8 56. Kh3 Le2 57. Kg3 Kf7 58. Kf2 Lc4 59. Kg3 Ld3 60. Kh3 Le2 61. Kg3 Lg4
Dit is de stelling die Giri nastreefde. Wit is een soort tempodwang en moet een pionzet doen.
62. c4 Lf6 63. Lg6+ Ke7 64. Lxf6+ Kxf6
Twee pionnen van wit liggen op de voor hem verkeerde kleur vast, maar helaas ook eentje van zwart. En dat is een ongunstige factor.
65. Kf4 Le2 66. Le8 Lxc4
De enige kans, maar het wint niet.
67. Lxh5 Ld3 68. Lg6 c4 69. h5 c3 70. Ke3 c2 71. Kd2
Hij verdedigt goed.
71…Kg5
72. f6!
De juiste manier om remise af te dwingen.
72…Lxg6 73. hxg6 Kxg6 74. Kxc2 Kxf6 75. Kd3 Ke5 76. Ke3
Op tempo remise…
½ – ½

Erwin l’Ami ontbeert moment de grote vorm. Sterker nog, het wil even niet zo goed meer lukken in dit toernooi. Het weerhield hem er niet van om de partij scherp op te zetten in een poging de tegenstander te overrompelen. Maar zijn opzet werkte als een boemerang. Hij verloor een cruciale pion en als zijn tegenstander wat adequater gehandeld had, had hij zomaar de overwinning binnen kunnen halen. Gelukkig had de tegenstander wat veel respect want met 28… Tdxa2! had zwart de partij gewonnen in plaats van het gespeelde 28… Taxa2. Zoals het nu ging, kon Erwin met een blauw oog ontsnappen.

Jorden van Foreest kwam zeer comfortabel uit de opening met zwart, maar hij kon ook niet voorkomen dat er teveel geruild werd. Toen vrijwel alles van het bord ging en er slechts een toreneindspel van twee tegen twee pionnen overbleef, werd ook hier de vrede getekend.

Wat er precies aan de hand was met de partij van Erik van den Doel weet ik niet precies. Ik had de indruk dat het livebord was vastgelopen want ik kan me niet voorstellen dat Erik met wit na 15 zetten al remise zou geven tegen iemand met lagere Elo. Maar wellicht beviel de stelling hem niet.

De uitslagen van gisteren en vandaag:

6. Ronde op 2019/10/30 om 15:00
Bo. 17

Turkey

Rtg 7

Netherlands

Rtg 2½:1½
5.1 GM
Solak, Dragan
2602 GM
Giri, Anish
2780 ½ – ½
5.2 GM
Yilmaz, Mustafa
2595 GM
Van Foreest, Jorden
2621 ½ – ½
5.3 GM
Can, Emre
2599 GM
Van Den Doel, Erik
2603 1 – 0
5.4 GM
Sanal, Vahap
2545 GM
Van Foreest, Lucas
2531 ½ – ½

 

7. Ronde op 2019/10/31 om 15:00
Bo. 20

Sweden

Rtg 7

Netherlands

Rtg 2 : 2
10.1 GM
Grandelius, Nils
2691 GM
Giri, Anish
2780 ½ – ½
10.2 GM
Hillarp Persson, Tiger
2550 GM
L’ami, Erwin
2619 ½ – ½
10.3 IM
Westerberg, Jonathan
2546 GM
Van Foreest, Jorden
2621 ½ – ½
10.4 GM
Blomqvist, Erik
2523 GM
Van Den Doel, Erik
2603 ½ – ½

De heren mogen morgen tegen Oostenrijk proberen het geschonden blazoen op te poetsen.

 

Damesteam

Zhaoqin Peng (foto Harry Gielen)

Dat Zhaoqin Peng het zwaar heeft op het eerste bord heeft u al in een berichtje van haar kunnen lezen. Maar vandaag kreeg ze het toch even op haar heupen. Want de belangrijkste topspeelster in Engeland is Jovanka Houska. Die was op papier ook sterker dan Peng was ook duidelijk, maar voor zover ik het heb kunnen zien, wint Peng opvallend veel van haar. En dat was nu ook weer het geval. In een ruilvariant van het Damegambiet kabbelde de partij voort, maar stiekem boekte wit allerlei kleine voordeeltjes terwijl zwart om een goed plan verlegen zat. Peng kwam langzaam maar zeker in het voordeel en toen de Engelse zich een aantal onnauwkeurigheden veroorloofde, greep wit haar kans. Ze kreeg een sterk paard op e5. Zwart zag zich genoodzaakt om het te ruilen maar de pionnenmassa in het centrum kostte zwart uiteindelijk de kop. Een strak gevoerde strategische partij van de kopvrouw van Nederland.

Peng, Zhaoqin – Houska, Jovanka
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6 4. cxd5 exd5 5. Lg5 c6 6. e3 Le7 7. Ld3 Pbd7 8. Pge2 O-O 9. Db1 a5 10. O-O Te8 11. Dc2 Pf8 12. a3 Ld6 13. h3 h6 14. Lh4 Pe6 15. Tab1 Pg5 16. Lf5

Het is een interessant plan wat Peng speelt. Ze ruilt haar goede, witveldige loper tegen de ogenschijnlijk slechte van zwart op c8. Sterker nog: veel plannen van zwart zijn erop gericht om die van c8 tegen die op d3 te ruilen. Toch is het in dit stellingstype niet gek. Wit kan op den duur met de minderheidsaanval (b2-b4-b5) pion c6 zwak proberen te maken. Als de witveldige lopers van het bord zijn, kan die pion onder schot genomen worden. Tegelijkertijd kan wit haar andere loper voor een paard ruilen. Wit zit dan met twee paarden in een half gesloten stelling tegen een paarde en een zwarte loper die zogenaamd goed is, maar eigenlijk niets doet. Ulf Andersson heeft in zijn goede tijd ook met deze materiaalverhouding verschillende eindpelletjes zitten uitmelken en daaruit blijkt dat zwart het heel zwaar kan krijgen.
16…Lxf5 17. Dxf5 Dd7 18. Dxd7 Pxd7
19. Lg3
Ze wil toch graag die loper ruilen. Maar het is de vraag of 19. Lxg5 hxg5 niet een beter idee is nu ook de dames van het bord zijn. Aanval zal zwart niet meer krijgen.
19…Lf8
Zwart kennelijk niet.
20. a4!
Ze doet definitief afstand van de minderheidsaanval maar legt de pionnen op de damevleugel vast zodat er straks niet een zwart paard naar c4 kan springen (na …a5-a4, …Pd7-b6).
20…Pe6 21. Lh2 h5
22. g4!?
Een bijzondere zet. Wit gooit het over een andere boeg en dat kan natuurlijk ook. Ze gaat een opstelling met met f2-f3 innemen en dat is met een paard op e2 helemaal niet zo gek.
22…hxg4 23. hxg4 Pf6 24. f3 g6 25. Kf2 Lh6 26. Th1
Het is nu even oppassen voor wit want pion e3 is een potentieel doelwit.
26…Pd7 27. Ld6 Lg7 28. Tbd1 Tad8 29. Lg3 Pb6 30. b3
Met de pionnen op wit kan zwart geen paard op c4 meer krijgen.
30…Td7 31. Pf4 Lf6 32. Pce2 Pg7
Zwart heeft duidelijk geen plan maar dit brengt haar van de regen in de drup.
33. Pd3
Het voorbereiden van een verdubbeling op de h-lijn zou ook interessant zijn. Bijvoorbeeld: 33. Th2 Tde7 34. Pc1 en nu faalt 34…Txe3? op 35. Tdh1 en wit wint materiaal.
33…Tde7 34. Le5 Lxe5 35. Pxe5 Pd7 36. f4
Inmiddels heeft zich een wit paard op e5 genesteld dat nauwelijks verdreven kan worden.
36…Pxe5?
Dat is domweg verkeerd want er komt nu een heel sterke pion op e5 terwijl zwart met gaten in haar stelling komt te zitten.
37. dxe5!
37. fxe5 is niets vanwege 37…Pe6 en het paard kan naar g5 en soms zelfs naar e4.
37…g5
Ze probeer de witte pionnenstructuur aan te tasten maar dat gaat haar niet lukken.
38. Pd4 gxf4 39. exf4 c5?
En vanaf nu gaat het zelf van kwaad tot erger met de zwarte stelling.
40. Pb5
Nog dwingender was 40. Pf5! omdat het paard niet geruild kan worden en andere zetten ook grote bezwaren hebben. Bijvoorbeeld: 40…Pxf5 [40…Td7 41. Th3 en tegen de verdubbeling over de h-lijn valt ook niets te doen.] 41. gxf5 f6 42. e6 en wit staat op winst want na 42…d4 43. Th6 Tf8 44. Tg1+ Tg7 45. Tgh1 gaat het mat.
40…d4 41. Pd6 Td8 42. Td3
42…Txd6
Ze offert maar een kwaliteit maar dat zal haar niet helpen.
43. exd6 Td7 44. Tdh3 f6 45. Th8+ Kf7
46. f5!
Peng speelt dit eindspel ijzersterk. Het paard op g7 wordt een groot zorgenkind.
46…Txd6 47. Tc8 b6 48. Thh8 Td7 49. Thg8 Td5 50. Tcf8+ Ke7 51. Tb8 Kf7 52. Th8
52…Pxf5
Na een zet als 52…Td7 zet wit eerst de koning voor zwarts vrijpion en gaat dan op haar gemak kijken hoe ze materiaal kan buitmaken. Een illustratieve variant: 53. Ke2 Te7+ 54. Kd2 Td7 55. Txb6 Tc7 56. Ta6 en wit plukt alles van het bord.
53. gxf5 Txf5+
Drie pionnen voor een toren, is dat genoeg?
54. Kg3 Tf1 55. Txb6
In dit geval in de verste verten niet. Wit wint geruisloos.
55…Tb1 56. Tb5 Ke7 57. Kf4 1-0

Anne Haast kwam in een wat onaangename variant van de Siciliaanse Taimanov terecht en toen de nood aan de man (vrouw) leek te komen, vluchtte ze snel in een combinatie waarmee ze een eeuwig schaak mechanisme tot stand wist te brengen.

  

Iozefina Werle-Paulet en Rosa Ratsma voegen twee volle punten toe in de laatste twee ronden (foto Harry Gielen)

 

Dat was mooi want de andere twee dames, Iozefina Werle-Paulet en Rosa Ratsma kweten zich ook uitstekend van hun taak om een lagere Elohouder eronder te houden. Eerstgenoemde slaagde er in een Spaanse partij met a2-a4 in om een scherpe koningsaanval op poten te zetten omdat de zwartspeelster verzuimde te rokeren. De koning bleef in het midden toen er een witte pion op g7 terecht kwam. Dat bleek voldoende voor een krachtig slotoffensief waarin zwart snel ten onder ging.

Rosa Ratsma moest wat harder werken voor haar punt, want de Italiaanse opening met d3 en c3 leent zich meestal niet voor een bliksemoverwinning. Even leek er een zetherhaling te komen, maar Rosa bleek uit het goede hout gesneden want ze ging stug door, hoewel daar objectief gezien geen reden voor was. Er moest een ingewikkeld paardeindspel aan te pas komen om het ratingoverwicht tot gelding te brengen. Pas op zet 56 ging de witspeelster definitief de fout. Ze bood de ruil van de laatste paarden aan, maar daar hoefde zwart niet op in te gaan. Rosa kon antwoorden door te gaan lopen met haar randpion en dat zou zwart de overwinning opleveren. Wit wachtte het allemaal niet meer af en gaf zich meteen gewonnen. Daarmee stond de klinkende overwinning vast.

De uitslagen van gisteren en vandaag:

6. Ronde op 2019/10/30 om 15:00
Bo. 32

Georgia 3

Rtg 14

Netherlands

Rtg 1 : 3
11.1
Koridze, Lile
1988 WGM
Haast, Anne
2288 0 – 1
11.2
Pipia, Ekaterine
1935 WGM
Paulet, Iozefina
2288 0 – 1
11.3
Esadze, Tamari
1885 IM
Lanchava, Tea
2236 1 – 0
11.4
Donghvani, Nia
1903 WIM
Ratsma, Rosa
2283 0 – 1

 

7. Ronde op 2019/10/31 om 15:00
Bo. 14

Netherlands

Rtg 24

England

Rtg 3½: ½
8.1 GM
Peng, Zhaoqin
2364 IM
Houska, Jovanka
2430 1 – 0
8.2 WGM
Haast, Anne
2288 WGM
Toma, Katarzyna
2272 ½ – ½
8.3 WGM
Paulet, Iozefina
2288 WFM
Longson, Sarah N
2073 1 – 0
8.4 WIM
Ratsma, Rosa
2283 WFM
Bhatia, Kanwal K
2038 1 – 0

De dames spelen morgen tegen Spanje.

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

1 Reactie

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.