Een kwestie van jammer
Nick Bijlsma die de partij van de dag speelde, maar helaas wist hij zijn spel niet te bekronen (foto Frans Peeters)
Het geheel vertimmerde vlaggenschip van De Stukkenjagers voer deze ronde richting Zuid-Limburg om daar de club van dezelfde naam, maar dan zonder streepje, te bestrijden. Hadden we hoop? Zeker, want ook onze collega-Meesterklassedegradant heeft een kleiner ratingjasje aangetrokken. In de praktijk kwamen we per bord nog wel een puntje of 100 te kort. Niks om je zorgen over te maken, en al helemaal niet voor onze jeugdspelers met k-factor 40.
De score in de wedstrijd werd geopend door Erik Dignum en Stefan Spronkmans aan bord 9, na een kort en curieus gevecht. Erik gaf sullig en pardoes een kwaliteit weg en onderdrukte met enige moeite een opgeefneiging. Da’s maar goed ook, want nog geen drie zetten later (b?)leken de dreigende witte dame, loper en paard de zwarte stelling opeens lam te leggen. Hoe zouden de zwarte loper en toren zich ooit ontwikkelen? Het antwoord zullen we nooit weten, want Erik liet de aanschroefzet h4 vergezeld gaan van een remiseaanbod. Spronkmans vond het best om van de psychologische druk af te zijn, en ook de software was het ermee eens.
Ook de puntendeling aan bord 10 was qua zettental kort, maar niet zonder gepeins en venijn. Op zet 11 had René van Hassel (ZL) met Txf6 zijn tegenstander César Becx het vuur na aan de schenen kunnen leggen. En zo mocht de zwartspeler zich op zijn beurt verwijten dat hij op zet 17 geen voordeel pakte met Pg6!, maar in plaats daarvan na Tf7? remise aanbood. Van Hassel dacht er niettemin geen moment over na: twee opgeluchte senioren en 1-1.
Op dat moment – en lang daarna – ontwikkelde de wedstrijd zich uitstekend, vanuit SJ-perspectief dan. Enkele niveautjes hoger waren de broers Baselmans namelijk flink aan het huishouden. Is het twee, of nog maar één jaar geleden dat ze vereerd en u-zeggend de overstap naar onze grotemensenschaakbiotoop maakten, stilletjes trots op hun 2000-plusratinkjes? Tja, let je even een halfjaartje niet op en dan staat er opeens FM voor, of 2206 erachter. Waar gaat dat heen?
Eerst maar eens naar bord 7 en 8. Daar had Sam (die van +140 op de novemberlijst) met rustige en overwegend verstandige zetten de e-lijn veroverd. In een voor Sam voordelige stand ging Ynze Mengerink opzichtig in de fout: stuk kwijt.
Op het bord ernaast hielden FM Luuk en Jozef Simenon de zwarte koning eendrachtig in het midden. Daar bleek hij een prima doelwit voor een kleine combinaties waarmee Luuk beslissend materiaal veroverde.
Aan bord 5 zette onze andere jonge FM, Jasper Beukema, vanaf de opening druk. De gecombineerde kracht van zijn lopers zorgde voor veel onrust in de zwarte stelling, die Fabian Miesen maar niet wist te bezweren. Een strakke zege en 4-1 voor de goeien.
Een verrassende matchwinst leek zich af te tekenen. Zo had Nick Bijlsma aan bord 6 veelbelovende druk tegen de koningsstelling van Rob Caessens, die ook nog eens traditiegetrouw in aardige tijdnood verkeerde. En de partijen van Mart Nabuurs (1), Herman Grooten (2) en Erwin Kalle (4) zaten ogenschijnlijk binnen de remisemarge.
Dat gold dan weer niet voor die van Sjoerd van Roon. Hij was aan bord 3 GM Daniel Hausrath dapper naar de strot gevlogen, maar zag zijn aanval koeltjes geneutraliseerd, waarna het materiaaltekort wel erg hoog opliep: 4-2.
Het keerpunt in de match was de – inmiddels wederzijdse – tijdnoodfase bij de partij Rob Caessens – Nick Bijlsma. Laatstgenoemde had steeds flink zitten puzzelen op allerlei beslissende klappen, maar kreeg ze niet rondgerekend. Totdat… hij opeens het keiharde 28… Txg2 uitvoerde. Je eerste reactie als SJ-supporter is dan: mooi gezien… een onvervalste röntgen! Totdat even later het besef indaalde dat Caessens na het ontnuchterende Kxg2 een toren voorstond.
Caessens, Rob – Bijlsma, Nick
Hiermee haal ik alle flexibiliteit uit de stelling, maar neem ik wel controle over het centrum. De consequenties van deze zet had ik ook uitgedacht tot een vergelijkbare stelling rond zet 19 (met een dubbelpion en een half-open f-lijn). 10…Tc8 Is een interessant alternatief. Op deze manier houdt zwart nog langer een flexibele optie. 11. e4 d6 12. h3 cxd4 13. cxd4 Ph5 14. Lxe7 Pxe7 15. Te1 Pf4 16. Lf1 Dd7 17. g3 Pfg6 Met evenwicht. 10…cxd4 11. cxd4 Pd5 12. Lxe7 Dxe7 Geeft ook een speelstelling.
11. Pe5 Pxe5 12. dxe5 Pe4
Een belangrijke beslissing in de partij. Maar ga altijd vooruit als het kan! 12…Pd7 Is ook een logisch vervolg, maar nu is de inlassing … h7-h6 niet zo gunstig voor zwart. Je komt nu op gebaande paden, zoals besproken in de analyse op zet 4. 13. Lxe7 Dxe7 14. f4 f6 15. exf6 Pxf6 16. Pf3 En met de verzwakking op g6 heeft wit iets om voor te spelen.
13. Lxe7 Dxe7 14. Pf3
14…Dc7!
Het remiseaanbod afgeslagen. Zwart krijgt nu het initiatief.
15. c4
En nu heeft zwart twee opties: op het centrum spelen of op de aanval via de f-lijn. Ik was in de spirit voor het laatste.
15…f6
15…Tad8 16. Dc2 Pg5 Geeft zwart ook prettig spel. Pion e5 blijft een zorgenkindje.
16. exf6 Txf6
Zwart moet hier rekening houden met een dubbelpion op de e-lijn (plus een beetje slechte loper op b7), maar dat nam ik voor lief. Zwart krijgt het initiatief in de vorm van een half-open f-lijn plus controle over het centrum. Genoeg mogelijkheden om een kansrijke aanval op te zetten.
17. Pd2
17. Dc2 Taf8 Zou ik wel gespeeld hebben. De druk op de f-lijn wordt steeds groter. [17…Txf3 Is al een interessante mogelijkheid. 18. gxf3 Pg5 19. f4 Pf3+ 20. Kg2 dxc4 21. Le4 Pd2 22. Dxd2 Lxe4+ 23. f3 Ld3 24. Tg1 e5©]
17…De5
17…Taf8 Was het alternatief.
18. Lxe4
18. Pf3 In de analyse leek ons dit de beste zet. Op b2 slaan leek mij tricky, en het leek uiteindelijk het beste om terug naar c7 te gaan. 18…Dc7 [18…Df5 19. Ph4 Dg5 20. Pf3 Dh5 21. Pd2 Schiet ook niet veel op voor zwart.] [18…Dxb2 Kritieke variant, maar hierbij een rekenopgave: wat als zwart straks op a3 slaat, heeft wit geen eeuwige aanval op de zwarte dame? 19. Tb1 Dxa3 (19…Dc3 20. Tb3 Da5 21. Lxe4 dxe4 22. Pe5©) 20. Ta1 Dc3 21. Tc1 Db4 22. Tb1 Pc3 Ja, dat is een computerzet, vooral gezien de rekenkracht in de volgende zettenreeks: 23. Txb4 Pxd1 24. Tb3 Hoe gaat zwart het paard op d1 redden? 24…dxc4 25. Lxc4 Lxf3 26. gxf3 Td8 27. Le2 c4! 28. Lxc4 Td2 En zwart stelt het paard op d1 veilig.] 19. Pd2 Taf8 Met een zetvolgorde naar de partij.
18…dxe4 19. Dc2 Taf8
19…Td8 Is niet zo effectief na bijv.: 20. Tad1 Td3 21. Pb3 En wit dreigt Pc1 met torenruil.
20. Tad1 Tf5
21. Pb1?
Laat veld f3 los, wat cruciaal is. Na diepe analyse met de computer zijn er een paar conclusies te trekken: zwart heeft vele tactische mogelijkheden om een winnende aanval op te zetten. Maar daarvoor moeten er wel bepaalde condities aanwezig zijn. Nu is dat bijvoorbeeld dat het paard veld f3 niet dekt, dus zwart de mogelijkheid geeft om op dat veld te spelen. Over het algemeen is de witte stelling nog best taai om doorheen te komen. 21. b4 Als wit niets doet, komt zwart in ieder geval van heel goed tot gewonnen te staan. 21…Th5 22. h3 Tg5 23. Kh1 [23. Tfe1 Txf2!-+] 23…Tf6 24. Pb3 Tf3 25. g3 [25. Td8+ Kh7 26. gxf3 Df5-+] 25…Df5 26. Kg2 h5 27. Pc1 h4 28. Pe2 e5∓ Met heel goed spel voor zwart. 21. g3 Th5 22. Pb1 Df5 Zie analyse 22e zet. 21. h3!! Profylaxe. Dit is volgens mij de enige verdediging voor wit: zo snel mogelijk het paar naar de koningsvleugel en het paard in dit geval naar f1 spelen. Als dit lukt, heeft zwart niet genoeg materiaal om mat te zetten. Het punt is dus dat als zwart de druk op pion f2 loslaat, wit snel Tfe1 kan spelen. En daarna meteen het paard naar f1. Dit is wit’s enige manier om de stelling te verdedigen. 21…Th5 [21…Tg5 Is waarschijnlijk net niet nauwkeurig genoeg. 22. Kh1 (22. Da4 Df5 23. Kh2 Dg6 24. g3 Tgf5 25. Kg2 Df7∓) (22. b4 Df5 23. Kh2 Dg6 24. g3 Th5 25. Kg2 Df5 26. g4 Tg5 27. Kh1 Txg4 28. hxg4 Dxg4-+) (22. Tfe1 Txf2-+) 22…Tf6 23. Da4 Lijkt nog tactisch te gaan voor wit. (23. Pb1 Tfg6 24. Tg1 Df5 25. Kh2 Th5-+)] 22. Tfe1
[22. Pb1 Tf3 Is weer een partijvariant.] 22…Dg5 [22…Tf6 23. Pf1 En wit redt zich ineens prima.] 23. Pf1 Txh3 24. Td7 Lc8 25. Txa7 Th4 26. Td1 Tg4 27. g3 En wit houdt het bij elkaar.
21…Th5 22. h3
22. g3 Df5 Is geen pretje voor wit. 23. Td7 Lc6 24. Txa7 [24. Tc7 La4 25. Dc3 Tf6 26. Dd2 Kh7 27. Pc3 Lb3-+] 24…Dh3 25. f4 exf3 26. Tf2 Tg5 27. Pd2 h5 28. Pf1 h4-+
22…Df5?
22…Tf3! De winnende zet. Ik kon hem niet winnend maken, maar er staat zoveel zwaar geschut om de witte koning heen dat wit het niet droog houdt. 23. Tfe1 [23. gxf3 Dg5+ (23…Txh3 Ik zat helaas aan deze zet alleen te kijken. Dit levert ook winst op, maar wel wat lastiger uit te rekenen. 24. Td8+ Kf7 25. Td7+ Ke8) 24. Kh2 Dh4 Met simpel mat.] [23. Td8+ Kh7 24. Tfd1 Df5 25. De2 Tfxh3 26. gxh3 Dxh3 27. Dxh5 Dxh5∓ Is materieel gezien erg gunstig voor zwart.] 23…Df5 24. De2 Dg5 25. Kf1 Thxh3 26. gxh3 Txh3 27. Dc2 Dh5-+ 22…Txh3 Ik zal de computervarianten je hier besparen, maar dit levert niet meer op dan remise. 22…Dg5 23. Dd2 Txh3 24. Dd7 Th5 Ook een manoeuvre om in gedachten te houden. De witte toren maakt ruimte om de dame voor de toren neer te zetten, waardoor mat eigenlijk onhoudbaar is.
23. Dd2?
23. Pc3 Was genoeg voor wit om zich te verdedigen, het witte paard komt naar e2 en verdedigt dan mee. 23…Dg5 24. Da4 [24. Pe2 Txh3 25. Pg3 Th4 26. Td7 Tg4 27. Txb7 h5 28. Td1 h4 29. Tdd7 hxg3 30. Txg7+ Dxg7 31. Txg7+ Kxg7 32. fxg3=] 24…Txh3 25. Pe2 En zwart heeft geen winnende aanval.
23…Tg5?
In sommige varianten is deze zet wel goed, maar cruciaal is de kennis om de toren op h5 te laten staan. Pion g2 is dan wel de grote zwakte, maar met pion g2 valt ook pion h3. Een denkfout die mij de partij kostte. 23…Tf6-+ Wint hier wel. Dit omdat de zwarte stukken op tijd dreigingen veroorzaken in het witte kamp. Het paard op b1 is dan ook een slechte verdediger. 24. Dd6 [24. Kh2 Tg6 25. Th1 Txh3+ 26. Kg1
(26. gxh3 De5+ 27. f4 exf3# Is natuurlijk fraai.) 26…Txg2+ Hak…hak… 27. Kxg2 Df3+ 28. Kf1 Txh1#] 24…Tg6 Met de dreiging .. .Txg2 en …Dxh3+ met mat. 25. h4 Kh7 26. Dh2 Df6 27. g3 Txh4 28. Dg2 Dxb2-+
24. Kh1 Tf6
Minder gunstig dan de variant hiervoor. 24…Txg2 Levert ook niet meer op dan eeuwig schaak. 25. Kxg2 Dg5+ 26. Kh2 De5+ 27. Kh1 Dh5 28. Kg2 Dg5+= 24…Dg6 Leidt ook tot een remisevariant, aldus de computer: 25. Tg1 Kh7 26. Pc3 Th5 27. Kh2 e5 28. Dc2 Dg4 29. Th1 Tf3 30. Kg1 Tfxh3 31. Txh3 Txh3 32. De2 Dg5 33. Td7 Th5 34. Txb7 Dh4 35. f3 Dh1+ 36. Kf2 Dh4+=
25. Dd6
Hier was tijdnood bij beide spelers al aangebroken.
25…La6
25…Tfg6? Het kan snel ook fout gaan voor zwart bijv.: 26. Db8+ Kh7 27. Td8+- 25…Th5 Was nog de beste zet. 26. Dh2 e5 27. Pc3 Tg6 28. Pe2 Thg5 29. Pg3 Df7⩱
26. f4?
26. Pd2 Kh7 27. Dh2 e5 Computer geeft gelijkspel, maar zwart is de enige die spel kan maken.
26…exf3?
Vanwege tactische kansen speelde ik deze zet. Achteraf natuurlijk spijt van, want ik bevrijd de witte stelling volledig. 26…Tg3-+ De witte stelling blijft te zwak. 27. Dd2 Tfg6 28. Tf2 Txh3+ 29. gxh3 Dxh3+ 30. Th2 Df3+ 31. Tg2 Txg2 32. Dxg2 Dxd1+-+
27. Txf3 Dc2 28. Dd2
In tijdnood leek dit een tactisch werkende zet. Helaas, zag ik pas na het uitvoeren van de zet dat wit ook met de koning kan slaan, en dan meteen de toren op f3 dekt. Oeps. 28…Dxc4 29. Txf6 Td5 30. De1 gxf6 31. Dg3+ Kh7 32. Dc7+ Kg6 33. Tg1=
29. Kxg2
En klaar…
29…Dg6+ 30. Tg3 Lb7+ 31. Kh2 Df5 32. Tdg1 Df2+ 33. Dxf2 Txf2+ 34. T1g2 1-0
Het was opeens ‘maar’ 4-3 en dat scheelde een slok op een borrel. Mart en Herman hadden immers inmiddels zo hun probleempjes. Herman kwam tegen Traumgegner Christian Braun niet in de buurt van een onderlinge 4-0 score, en was in een eindspel van dame + Springer tegen dame + loper veroordeeld tot afwachten. Toen er eindelijk actie kwam viel die in Hermans nadeel uit: 4-4.
Teamleider Mart kreeg – na 26. Dc4! te hebben versmaad – in het verre middenspel wat zwarte stukken van Christian Seel op bezoek, maar dat was geen reden tot paniek. Na dameruil ging hij weliswaar een à twee pionnen inboeten, maar dat had niet fataal hoeven te zijn. De tijddruk eiste echter zijn tol: met 38. Ta7! had hij misschien zelfs het betere spel kunnen krijgen. Het werd helaas 38. Pd5? waarna de remise langzaam maar zeker achter de horizon verdween.
5-4 voor Zuid Limburg, een mooi moment voor Ruud van Meegen (ZL) om zijn toch al niet zo kansrijke winstpogingen tegen Erwin Kalle te staken. Een verdiend halfje voor Erwin, maar het nam niet weg dat Zuid Limburg v/h Voerendaal – al voor de derde keer in korte tijd – vanuit verloren stelling met een 5,5-4,5 zege aan de haal ging. Een kwestie van jammer, maar ook dit resultaat geeft vertrouwen dat we ons doel – handhaving – gaan bereiken.
Zuid Limburg 1 |
De Stukkenjagers 1 |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| Seel, C. (Christian) | 2496 | Nabuurs, M. (Mart) | 2265 | z-w | 1 – 0 |
| Braun, C. (Christian) | 2397 | Grooten, H.C.A. (Herman) | 2198 | w-z | 1 – 0 |
| Hausrath, D. (Daniel) | 2472 | Roon van, S.W.M.Q. (Sjoerd) | 2070 | z-w | 1 – 0 |
| Meegen van, R. (Ruud) | 2299 | Kalle, E.C.G. (Erwin) | 2037 | w-z | ½ – ½ |
| Miesen, F. (Fabian) | 2196 | Beukema, J.H.J. (Jasper) | 2267 | z-w | 0 – 1 |
| Caessens, R.P.J. (Rob) | 2253 | Bijlsma, N. (Nick) | 2275 | w-z | 1 – 0 |
| Simenon, J. (Jozef) | 2228 | Baselmans, L. (Luuk) | 2260 | z-w | 0 – 1 |
| Mengerink, Y. (Ynze) | 2085 | Baselmans, S.W.A. (Sam) | 2206 | w-z | 0 – 1 |
| Spronkmans, S. (Stefan) | 2056 | Dignum, E. (Erik) | 1999 | z-w | ½ – ½ |
| Hassel van, C.A.M. (René) | 2102 | Becx, C. (César) | 2085 | w-z | ½ – ½ |
| Gemiddelde Rating: | 2258 | Gemiddelde Rating: | 2166 | 5½-4½ | |
Mooi verslag. En heel handig, die naspeelbare partijen tussendoor in plaats van allemaal samen onderaan. Daar zijn we ook altijd blij mee, maar op deze manier is het wel heel luxe.
Ik ben ook wel gecharmeerd van zo’n opmerking over het ontbrekende streepje in Zuid-Limburg. Dat was me nog niet opgevallen, maar je hebt natuurlijk wel gelijk.
De complimenten – behalve dan dat voor het streepje – komen Herman Grooten toe, Johan. Negen maanden ouder dan ik; die heeft hij kennelijk benut om een beslissende voorsprong in het softwaregebruik (zeg ik dat goed?) te nemen. Zelf ben ik steevast opgelucht als inloggen mij lukt.