Krantenrubrieken weekend 23 november 2019

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.

Hans Ree Gert Ligterink Hans Böhm Bab Wilders Johan Hut Rini Kuijf Henk Prins

Hans Ree

Spieken bij de buren

Een klassiek schaakverhaal gaat over het interzonetoernooi van 1955 in Göteborg waarin op een dag door een speling van het lot vier Sovjetspelers tegen vier Argentijnen speelden. Alle Sovjetspelers hadden wit en de Argentijnen hadden een hyperscherpe variant van het Siciliaans voorbereid waarin de witspelers, verleid door een aantrekkelijk paardoffer, onvermijdelijk ten onder zouden gaan.

In drie partijen kwam die variant inderdaad op het bord. Geller, Keres en Spassky brachten het stukoffer waar de Argentijnen op hoopten, maar toen ging er iets mis. De Argentijnen hadden iets over het hoofd gezien en in drie bijna identieke partijen werden Panno, Najdorf en Pilnik van het bord geveegd. Natuurlijk werd er zowel door de Russen als de Argentijnen schaamteloos gespiekt. De ‘Argentijnse variant’ herinnert ons nog steeds aan die catastrofe van de Argentijnse drieling.

Het verhaal werd vorige maand weer opgehaald toen op het Isle of Man in het klein net zoiets gebeurde. In de partijen Shirov – Yu Yangyi en Karjakin – Drejev was na 19 zetten dezelfde stelling bereikt. Toevallig zaten ze naast elkaar, zodat er een mooie foto werd gemaakt van twee denkende mensen achter twee identieke stellingen. Natuurlijk loerden ze ook naar het bord naast hen. Mocht dat wel? Er mag geen gebruik worden gemaakt van informatie van buiten, maar kijken naar het bord naast je, dat kan toch niemand verbieden? Misschien hadden ze beter niet kunnen spieken, want ze maakten fout op fout. Na 19 zetten verhuisde de scheidsrechter het bord van Shirov en Yu naar een ander zaaltje. Daarna hadden de partijen hun individuele verloop. Shirov maakte remise en Karjakin won.

Het verhaal had vorige week een vervolg tijdens het Europese clubkampioenschap in Montenegro in een partij tussen David Navara, die voor zijn Tsjechische club AVE Novy Bor speelde, en de Nederlander Robert Ris, die voor de Koninklijke Gentse Schaakkring Ruy Lopez uitkwam. Ze wisten natuurlijk wat er op het Isle of Man was gebeurd. Navara deed het aanvankelijk beter dan Shirov en Karjakin, maar meteen daarna maakte hij een beslissende fout. Zelfs topspelers kunnen niet alles onthouden.

David Navara – Robert Ris, European Club Cup 2019

1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 Pc6 6. Pxc6 bxc6 7. e5 Pd5 8. Pe4 Dc7 9. f4 Db6 10. c4 Lb4+ 11. Ke2 f5 12. exf6 Pxf6 13. Le3 Dd8 14. Pd6+ Lxd6 15. Dxd6 Lb7 16. g4 In Karjakin – Yu Yangyi, World Cup 2015, was 16. Td1 Tc8 17. g4 c5 18. Tg1 gespeeld, maar tegen Drejev was Karjakin dat vergeten. 16…c5 17. Tg1 Pe4

18. Dd3 Op het Isle of Man speelden Shirov en Karjakin 18. De5, waarna de zwartspelers met 18…0-0 in het voordeel konden komen. Die deden echter 18…Dh4 en na 19. Lg2 Dxg4+ werden ze door de arbiter gescheiden. 18…Dh4 19. Td1 Hier moest 19. Lg2 gebeuren. 19…0-0 20. h3 Txf4 Zwart staat gewonnen. 21. Db3 Tf2+ 22. Lxf2 Dxf2+ 23. Kd3 Dxg1 24. Dxb7 Tf8 Er was een snelle winst met 24…Dg3+ 25. Kc2 (of 25. Kxe4 Tf8 en wit gaat mat) Dh2+, want na 26. Kb1 of 26. Kc1 zou zwart met 26…Tb8 winnen. 25. Dxe4 Txf1 26. Txf1 Dxf1+ 27. Kc2 Dxh3 28. Da8+ Kf7 29. Dxa7 Dg2+ 30. Kb3 Df3+ 31. Ka4 Dc6+ 32. Ka5 e5 Ook nu staat zwart gewonnen, maar het duurde nog twintig zetten voor de vis op het droge was.

Partij in de viewer:

Gert Ligterink

Alleen al dankzij zijn zelfspot is schaker Grisjoek een geschenk

Goed nieuws kwam deze week uit Hamburg, waar de Rus Alexander Grisjoek zich zo goed als zeker kwalificeerde voor het kandidatentoernooi. Na zijn zege in de derde Grand Prix knock-outwedstrijd uit een ¬serie van vier is zijn voorsprong in het klassement zo groot dat hij in december met een gerust hart kan toekijken bij de verrichtingen van zijn concurrenten in het slottoernooi in Jeruzalem. De kans is klein dat Grisjoek de volgende uitdager van Magnus Carlsen wordt. Hij komt te vaak in onverantwoorde tijdnood en zijn openingsvoorbereiding is niet van het niveau van de Amerikaan Fabiano -Caruana of de Chinees Liren Ding, de grootste kanshebbers. Ook spreekt Grisjoeks leeftijd (36) niet in zijn voordeel. Hij miste zijn beste kans op een WK-match in 2011, toen hij de finale van het kandidatentoernooi verloor van de Israëliër Boris Gelfand. Toch is iedereen blij dat hij meedoet. Persconferenties van schakers zijn doorgaans hemeltergend saai, behalve wanneer Grisjoek met droge zelfspot commentaar geeft op zijn spel of dat van zijn concurrenten. Op YouTube staan onder de titel Grischuk Thug Life Compilation filmpjes met door Peter Doggers verzamelde fragmenten uit Grisjoeks persconferenties tijdens het vorige kandidatentoernooi in 2018 in Berlijn. Ook in Hamburg was Grisjoek op dreef. Na de met 3,5-2,5 gewonnen finale tegen de Pool Jan-Krzysztof Duda gaf hij zijn tegenstander een niet alledaags compliment: ‘Hij speelt een beetje als een oud computerprogramma. Niet als Stockfish van tegenwoordig, maar als een vroege versie van Fritz zonder behoorlijk openingenrepertoire. ‘In elke partij koos hij met wit of zwart prutvarianten om daarna geweldig te spelen. Ik moest denken aan mijn jeugd toen computers nog niet zo sterk waren, maar wel steeds van je wonnen. Tweemaal kreeg ik gelukkig zoveel voordeel dat er ook voor Fritz of Duda geen redden aan was.’

Grisjoek – Duda (Tweede rapid-tiebreakpartij)

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. g3 La6 5. b3 Lb4+ 6. Ld2 Le7 7. Lg2 d5 8. 0-0 0-0 9. Pe5 c6 10. Lc3 Pfd7 11. Pd3 Deze in correspondentiepartijen geteste zet verraste Duda. 11 … dxc4 12. Pb4 cxb3 13. Pxa6 Pxa6 14. Lxc6

14 … Tb8? Kost een pion. Speelbaar is 14 … Tc8 15. Lb7 Txc3 16. Pxc3 b2 17. Tb1 Dc7 18. Lxa6 Dxc3 met compensatie voor de verloren kwaliteit. 15. axb3 Pb4 16. Lxb4 Lxb4 17. Txa7 Pf6 18. e3 Tc8 19. Lg2 Te8 Het is deprimerend zo’n kansloze stelling te moeten verdedigen. Wit heeft alle tijd om zijn stukken op ideale velden te posteren. 20. Pd2 Te7 21. Txe7 Lxe7 22. Pc4 Lf8 23. Da1 b5 24. Pe5 Db6 25. Tc1 Txc1+ 26. Dxc1 Da7 Met 26 … Db8 kan zwart de volgende inval verhinderen. 27. Dc8 b4 28. Lb7 Da1+ 29. Kg2 Da5 30. Lc6 Da7
31. Le8 Pxe8 32. Pd7! Zwart geeft op.

Partij in de viewer:

Hans Böhm

Dit weekend geen geen rubriek in de krant. Volgend weekend weer.

Bab Wilders

Bij het woord trilogie denkt menigeen aan winden die eeuwig om de rotsen waaien of tegenwoordig Gardam of Ferrante. Maar ook in de schaakwereld rukt het verschijnsel op. Zoals bij Thinkers Publishing waar Herman Grooten “Begrijp wat je doet deel 3” lanceerde. Ging deel 1 over Spaans/Italiaans en deel 2 over het Damegambiet, nu zijn de Siciliaanse Structuren aan de beurt. Nogmaals benadrukt de auteur dat studie van de opening niet moet bestaan uit het uit het hoofd leren van zetjes. De beslist populaire Siciliaan wordt behandeld met dezelfde deskundigheid als van de eerste twee delen (29.95 euro) Aan de hand van model-partijen komen openingen voorbij als de Najdorf en de Scheveninger met de door Keres gepropageerde aanval op de koningsvleugel via g4. Voor iedereen die begint met 1.e4 waardevolle informatie. En uiteraard voor degene die met zwart speelt en 1.e4 tegen krijgt. Maar we zijn nog niet klaar met de trilogieën van Thinkers Publishing want ook Ivan Sokolov heeft deel 3 klaar gekregen van zijn Chess Middlegame Strategies ( 29.95 euro) Dit deel heeft als thema Strategy meets dynamics en het is het doel van de auteur dat de lezer door dit boek gaat spelen als een branie (Swashbuck) . Verdeeld over zeven hoofdstukken presenteert Sokolov 43 partijen met een bepaald thema of een bepaalde opening. Veel aandacht voor de subtiele verschillen tussen pionnen- structuren en de konsekwenties daarvan voor het strijdplan. De Caro-Kann wordt bekeken met de plannen voor zwart – want die kiest deze opening – maar ook de witte tegenacties. Interessant is ook de partij van Karpov die aantoont dat men ook met zwart kan winnen zonder te rokeren. Dynamisch spel, daar gaat het om en dan kan er ook wel eens een kwaliteitsoffer tegenaan gegooid worden. Maar ook aparte thema ‘s zoals; Wat te doen met de voordele van de open lijn. Beide boeken sluiten goed bij elkaar aan en vooral de leergierige club-speler kan er een hoop van opsteken.

Voormalig wonderkind Teimour Radjabov was een tijdje wat aan het sukkelen en dreigde wat weg te zakken op de wereldranglijst van de ELO maar is weer helemaal terug gezien zijn zege in de World Cup in Khanty-Mansiysk. Hij staat weer bij de top tien op de lijst waarop Giri per 1 november een plaatsje is gezakt (5e 2776). Hij is trouwens de enige Nederlander bij de top 100 en dat heeft er wel eens beter uitgezien. Een mooie partij van hem is ook Radjabov – Svidler, Genève 2017 :
1.Pf3 Pf6 2.c4 c5 3.Pc3 d5 4.cxd Pxd5 5.e3 Pxc3 6.dxc3 Dxd1+ 7.Kxd1 dat ruimt al lekker op en wit doet niet moeilijk over de rokade. 7..Lf5 8.Pd2 sterk Pc6 9.e4 Le6 10.Kc2 g6 11.Lc4 Ld7 zwart wil niet ruilen 12.Pb3 b6 13.a4 Pe5 14.Lb5 a6 nu is b6 zwak 15.Lxd7 Pxd7 16.Le3 e6 17.Thd1 0-0-0 18.Pd2 weer sterk, op naar c4 18..Le7 19.Pc4 Kb7 20.a5! Thf8 (b5 21.Pd6+ Lxd6 22.Txd6 voordeel wit) 21.axb6 Pxb6 22,Pa6+ Kc7 23.Lf4+ Ld6 24.Lh6 Tfe8 25.Pb3 Ta8 26.Le3 Pd7 27.Ta5 Kc6 zwart moet keepen 28.Tda1 Kb6 29.T5a4 Tec8 30. Pa5 Le7? mist de clou van Ta4 maar na 30..Kc7 verliest zwart de a-pion 31. Tb4+ 1-0 . Met dank aan Chess.

Partij in de viewer:

Probleem 2760 is een tweezet van Wurzburg

Johan Hut

Wijk aan Zee kijkt uit naar komst van Daniel Doebov

Voor veel schaakliefhebbers is het Tata Steel Chess Tournament in januari in Wijk aan Zee het hoogtepunt van het Nederlandse schaakjaar. Vorige week werd het deelnemersveld van de hoofdgroep bekendgemaakt. Het is wel eens voorgekomen dat de tien sterkste schakers ter wereld tot de veertien deelnemers behoorden en dat is natuurlijk fantastisch. Toch zijn de meningen daarover verdeeld. De absolute topspelers ontmoeten elkaar zo veel, over de hele wereld, en ze ontlopen de subtoppers. Is het niet leuker om te zien hoe ze het tegen de iets minder sterken doen? Vooral andersom, om te zien hoe die subtoppers de sterksten aankunnen.

In de komende editie is het veld gevarieerd. Er zijn vier spelers uit de top tien, onder wie Carlsen en Caruana, de twee sterksten, en onze trots Anish Giri. Ook zijn er vier spelers uit de tweede tien. Op papier de zwakste deelnemer is de nummer 142 van de wereldranglijst, maar dat is onze eigen Jorden van Foreest. Er moeten wel iedere keer minstens twee Nederlanders bij zijn. Een speler naar wie we mogen uitkijken is de Rus Daniel Doebov, nummer 58 van de wereld. Bij de perspresentatie van het deelnemersveld zei Anish Giri: “Doebov is een bohemien, maar hij heeft vaak nieuwe ideeën en is altijd goed voorbereid.” Dat laatste is de reden dat hij secondant van Carlsen is geweest. Prettiger voor het publiek is dat Doebov een houwdegen is. Begin deze maand bij het Europees kampioenschap voor landenteams ging hij als een razende roeland tekeer. Zie onderstaande partij tegen de Duitser Rasmus Svane, wiens koning hij uitrookte zoals de meesters in de negentiende eeuw dat deden.

Doebov-Svane

1.c4 e6 2.Pc3 d5 3.d4 Pf6 4.Pf3 Le7 5.Lf4 0-0 6.e3 b6 7.Dc2 La6 8.0-0-0 Een agressieve rokade. 8…dxc4 9.Pg5 Pc6 10.a3 g6 Zwart moet rekening houden met d5, daarom is h6 een beetje griezelig. 11.h4 Ld6 12.g3 De7 13.h5 e5 14.hxg6 hxg6 Na 14…exf4 slaat wit niet op h7, maar 15.g7 is dodelijk. 15.Lg2 exf4 16.Lxc6 fxg3 17.Kb1 Tad8 18.f4 Lc8 19.Tde1 Kg7 20.Pd5 Pxd5 21.Th7+ Kg8

Zwart lijkt het te kunnen houden, bijvoorbeeld na 22…Lxd5 Lf5 23.e4 Lxf4+. En na 22.Teh1 Pxe3 (je moet het maar durven) 23.Th8+ Kg7 24.T1h7+ Kf6 25.Pe4+ Dxe4 26.Dxe4 Lf5 staat zwart groot materiaal voor. Wit heeft echter een daverende verrassing. 22.Txf7 Txf7 23.Dxg6+ Kf8 Of 23…Tg7 24.Lxd5+ Kf8 25.Ph7+ Txh7 26.Dg8 mat. 24.Dh6+ Tg7 25.Lxd5 Ke8 26.Dh5+ Kd7 27.Dh3+ Ke8 28.Dh5+ Kd7 29.Le6+ Kc6 Hier had zwart maar met 29…Dxe6 30.Pxe6 Kxe6 veel materiaal voor de dame moeten pakken. Maar er staat nogal wat tegenover hem en het is niet gek dat Svane dacht op deze manier te ontsnappen. 30.Df3+ Kb5 31.Lxc4+
31…Ka5 Na 31…Kxc4 32.Dc6+ Lc5 33.Tc1+ Kd3 34.Tc3+ loopt zwart mat. 32.Dd5+ Lc5 33.b4+ Ka4 34.Dg2 Lxb4 35.Dc6+ Kxa3 36.Lb3 Ld7 37.Dc1+ Kxb3 38.Dc2+ Ka3 39.Da2 Mat.

Partij in de viewer:

Rini Kuijf

Voor beginners A8099

Met welke zet wint wit?

Voor gevorderden B8099

Met welke zet wint zwart?

Henk Prins

Als vervolg op de rubriek van vorige week, waarin de pionnen alle aandacht krijgen in de eindspelstudie, een studie van de beroemde Russische eindspelcomponist A.A. Troitzky.

Opgave is: wit begint en wint. Het is een grote verleiding om met 1. … bxa7 te beginnen. In dat geval kruipt de toren achter de pion. Er volgt dan 1. … Ta4 2. Lc5 Kc4 3. d6 Kxc5 4. d7 Tg4+ en 5 …. Tg8. Of, als de loper speelt op de derde zet 3. … Kxd5. Om te winnen moet wit 1. b7! spelen. De studie gaat dan verder met 1. … Tg4+ 2. Kf2 Tg8 3. d6 Kc4! Het begin van een geraffineerde manoeuvre. Het verlies van de toren tegen de pion is voor zwart niet te vermijden. Als de koning naar veld a6 gaat is er hoop op pat. 4. d7 Kb5 5. d8D Txd8 6. Lxd8 Ka6! Zwart dreigt de pion te pakken en dan nog juist remise te forceren. De witte pion van b7 heeft de keus tot welk stuk hij gaat promoveren. Als hij probeert een dame of toren te worden dan is het pat en remise. Promotie tot paard blijkt ook geen winst op te leveren: 7. b8P+ Kb7 8. Pd7 Kc8 9. Pf6 Kxd8 10. Pxh7 Ke7 11. Kf3 Kf7 12. Pg5+ Kg6 13. h7 Kg7 met een uit het eindspeltheorie bekende remisestelling. Indien in deze variant 9. La5 wordt gespeeld, dan volgt 9. … Kxd7 10. Kf3 Ke6; op 8. Pa6 i.p.v. Pd7 volgt 8. … Kxa6 en de koning gelukt het om naar f8 te komen om daar de remise te waarborgen. Promotie tot paard werkt dus niet, dus promoveert de witte pion tot loper:) 7. b8L!
Ja, u ziet het goed er staan nu twee witte lopers op het bord die beide over de zwarte velden bewegen. Dit is bepaald niet alledaags. Het is mooi om te zien dat de witte lopers, zonder de witte velden te bereiken, toch samen aan een matnet werken, uiteraard samen met de witte koning. De zwarte koning moet voorkomen dat de witte koning pion h7 op raapt, daardoor wordt hij naar het hoekveld h8 gedreven. Zwart wordt als volgt in enkele zetten geforceerd mat gezet. 7. … Kb7 8. Le5 Kc8 9. Le7 Kd7 10. L7d6 Ke6 11. Kf3 a5 12. Kf4 a4 13. La3 Kf7 14. Kf5 Kg8 15. Kf6 Kh8 16. Kf7 mat.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.