Tata in de media (4) : Is Jorden van Foreest opeens beter geworden?
De prestatie van Jorden van Foreest in het Tata Steel Chess Tournament verbaast iedereen, ook hemzelf. Als laagst gerate speler staat hij nog steeds iets boven de vijftig procent. Voor Trouw vroeg Jan-Cees Buter hem om commentaar. Heeft hij een verklaring?
(Foto: Harry Gielen)
Van Foreest: “Nee, eigenlijk niet. Misschien ben ik gewoon wat beter geworden. Het enige wat ik dit jaar anders heb gedaan, is dat ik vooraf tien dagen met mijn secondant heb getraind. Wat ook zeker geholpen heeft, is dat ik goed begon. Ik won twee van de eerste drie partijen, waardoor ik meer zelfvertrouwen kreeg.”
Van Foreest geeft toe dat hij al een paar jaar stilstond in zijn ontwikkeling. Gert Ligterink in zijn zaterdagrubriek in de Volkskrant: “Toch waren de voortekenen gunstig. Van Foreest heeft een uitstekend half jaar achter de rug. Hij werd bijna nationaal kampioen en hij was de uitblinker van het Nederlandse team tijdens het EK-toernooi in Batoemi. Sinds juli steeg zijn rating met 32 punten.” Dat zal zo zijn, maar Ligterink schrijft er niet bij dat Van Foreest zijn huidige rating (voor Wijk aan Zee) anderhalf jaar geleden ook al had.
Taaie verdediging
Ligterink verder: “Bemoedigend was zijn optreden in het sterkste open toernooi van 2019 op het eiland Man, waar al zijn elf partijen onbeslist eindigden. Het lijkt een resultaat om snel te vergeten, maar het was de beste voorbereiding op Wijk aan Zee die hij zich kon wensen. Tegen oppositie van hoog niveau leverde hij zware gevechten, waarin hij winstkansen miste, maar ook halve punten redde door taaie verdediging. Hoezeer zijn weerbaarheid is toegenomen, bleek in de afgelopen weken. Tweemaal, tegen Caruana en Duda, bleef hij overeind in troosteloze stellingen. En tegen Carlsen en Anand verdedigde hij zich accuraat toen veelbelovend begonnen partijen uit de hand dreigden te lopen.”
Tegen Buter (Trouw) zegt Jorden van Foreest over zijn partij tegen Carlsen, waarin hij misschien even op winst stond: “Vooral tegen Carlsen ben je – meer nog dan tegen andere schakers – onzeker over je beslissingen. Dus als hij je zo’n kans geeft, is mijn eerste gedachte: misschien begrijpt hij het wel beter dan ik. Is het wel echt zo goed als het lijkt?”
Carlsen heeft net het record van ongeslagen partijen verbeterd. In die serie heeft hij volgens Van Foreest ‘best vaak verloren gestaan’. Dat hij het dan toch op remise houdt, komt volgens hem door zijn status. Ook als tegenstanders beter staan, vinden ze het moeilijk om van hem te winnen.
Ziet Firouzja de bui al hangen? (Foto: Tata Steel Chess Tournament)
Carlsen geeft les
Voor Magnus Carlsen was de partij in de negende ronde tegen Alireza Firouzja van groot belang. De zestienjarige Iraniër, die niet meer onder de vlag van zijn vaderland speelt, was op dat moment naast Van Foreest de sensatie van het toernooi. Carlsen daarentegen won pas in de achtste ronde zijn eerste partij, na zeven remises. De wereldkampioen won de onderlinge partij echter overtuigend. Gert Ligterink legde een dag later in de Volkskrant uit hoe dat ging.
“Carlsen gaf zijn jonge opponent een gevoelige les in de strategie van de Spaanse partij, de toetssteen van het ware grootmeesterschap. Met loepzuivere, perfect op elkaar afgestemde manoeuvres bracht hij Firouzja in zo grote verlegenheid dat die na verloop van tijd geen zinvolle zet meer wist te verzinnen. Een volmaakt meesterwerk was bijna voltooid, toen Carlsen onverwacht de concentratie verloor. Met een voorbarige stukwinst gaf hij zijn tegenstander de kans nog hardnekkig weerstand te bieden. Daar kwam het niet van. De teleurgestelde Firouzja was murw gespeeld en gaf op in de minst slechte stelling die hij in de laatste uren van de partij had gehad.”
