100 jaar KNSB-competitie

KNSB-competitie , Schaakhistorie 20 februari 2020 22:15 Johan Hut 7

Deze maand is het 100 jaar geleden dat de eerste wedstrijden in de KNSB-competitie werden gespeeld. De bond was toen natuurlijk nog niet koninklijk en heette NSB, wat in die tijd nog geen beladen afkorting was. Geschiedenisverhalen komen vaak heel toevallig tot stand. Het is niet zo dat onze redactie er enthousiast op afstevende, nee, we kregen vorige week zomaar een tip van Co Buysman, schaker bij Caïssa-Eenhoorn in Hoorn. Hij verdiept zich allang in de Nederlandse schaakgeschiedenis.

Het eerste competitieseizoen was 1920-21, op de site van de KNSB is een lijst van kampioenen te zien. Je zou dus zeggen dat de competitie is begonnen rond september 1920, maar in een gedegen verhaal van wijlen Ton Sibbing, een nauwgezette geschiedschrijver, had ik al gezien dat het in februari begon. Co Buysman ontdekte dat er in de eerste jaren van de twintigste eeuw al initiatieven werden genomen en ook wedstrijden werden gespeeld.

Als je Timman, Van Wely, Sokolov en Van der Wiel in een team zet met buitenlandse wereldtoppers als Lautier, Goerevitsj en Vaganjan erbij, dan heb je wel kans dat je kampioen van Nederland wordt. Panfox Breda in 1998., (Foto: Johan Hut)

Zoals ik in 2011 al schreef in de Canon van het Nederlandse schaken, op deze site, ontmoetten clubs elkaar voor 1920 wel in vriendschappelijke massakampen. De eerste officiële competitie was elitair, alleen vijf clubs uit de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht mochten eraan deelnemen. Tien jaar later kwamen ze tot de ontdekking dat er in een dorp ook sterke schakers konden wonen. BSG uit Bussum kwam erbij.

Het Haarlems Schaakgenootschap in 1951, bij de promotie naar de hoogste klasse.

Tot 1965 werden alleen die vijf clubs uit de grote steden kampioen, met als uitzondering Max Euwe in 1951, wel ook uit Amsterdam. Daarna volgden andere kampioenen, maar nog wel uit de steden.

In de jaren zeventig deed de sponsoring zijn intrede, zo is in de genoemde canon te lezen. Rotterdam en De Variant (Breda) waren langdurige kampioenen, gevolgd door HSG (Hilversum) en En Passant (Bunschoten-Spakenburg) voor wat kortere periodes.

Dit jaar gaan we op Schaaksite veel doen met het onderwerp ‘100 jaar KNSB-competitie’. We plaatsen geschiedenisverhalen, wat niet per se in chronologische volgorde hoeft te zijn. We hopen dat ook vanuit de lezers verhalen worden aangeleverd. Dat kunnen belangrijke verhalen zijn, maar dat kunnen ook persoonlijke verhalen zijn. De KNSB-competitie speelt een grote rol in het Nederlandse schaakleven. Naast toernooien die komen en gaan (hoewel sommige toernooien gelukkig nooit verdwijnen) is de competitie een constante factor. Er zijn vele verhalen over te vertellen. Dat gaan we dit jaar doen en we hopen dat lezers dat zelf ook doen.

Als u weet hoe u zelf een artikel kunt plaatsen (dat vinden wij prettig), dan kunt u bij afbeeldingen in het zoekvenster ‘competitie’ intikken en dan ziet u het logo verschijnen. Zet u dat in de linker bovenhoek, net zoals bij dit verhaal. U kunt ook artikelen naar het redactieadres sturen. Foto’s zijn ook welkom.