Fundamental Chess Strategy in 100 games
Schaakboeken blijven maar komen en komen, maar welke boeken zijn nou ook echt de moeite waard om te lezen? Veel mensen hebben toch vaak de neiging om openingsboeken te kopen, maar word je hier nou echt een betere schaker van? Een sterke schaker heeft mij ooit het advies gegeven voornamelijk middenspel boeken aan te schaffen en jezelf te laten inspireren door mooie partijen en thematische ideeën in plaats van alleen maar boeken uit je hoofd te leren om vervolgens één zet na je theorie de fout in te gaan. Zijn wijze woorden waren: “Elke partij wordt het een keer schaken”. Nu, een aantal jaar later kan ik zeggen dat ik ook daadwerkelijk meer van dergelijke boeken ben gaan lezen in plaats van weer een opening te leren die je toch veel te veel tijd gaat kosten, terwijl je al een stabiel repertoire hebt. Boroljub Zlatanovic hield hetzelfde idee na over het bestuderen van boeken. Alle openingsboeken bieden hun eigen repertoire aan, maar al deze varianten worden ooit weer vergeten of gerevalueerd. Ideeën en plannen blijven echter krachtig zolang het schaakspel zal bestaan. Een duidelijk voorbeeld hiervan is het feit dat klassieke partijen van 100 jaar geleden nog steeds voorkomen in het huidige trainingsmateriaal van diverse trainers.
In Zlatanovic’s boek Fundamental Chess Strategy in 100 games behandelt hij dan ook meerdere thema’s die schakers meer ideeën moeten geven tijdens hun eigen partijen. Aan de hand van de 100 partijen geeft hij mooie voorbeeld partijen die demonstreren hoe simpel je soms partijen compleet onder controle kan krijgen door slechts naar een paar thematieken te zoeken. Een aantal voorbeelden van zijn thema’s zijn: Loper vs paard, pionstructuren en blokkades & profylaxe. Veel thema’s zullen hierbij voor zeker de wat meer ervaren speler als simpel in de oren klinken, maar is het ook echt altijd zo simpel?
Wanneer een paard een loper domineert en andersom is voor veel mensen nog goed te volgen, maar er zijn meerdere partijen in te vinden waar het woord domineren misschien niet zo duidelijk naar voren komt. Zo kwam ik een partij tegen waar bijna heel het bord al geruild was en het paard en loper beide slechts één zet hadden gedaan. Dat het paard vervolgens geen goede velden had was duidelijk, maar kwam deze overwinning daadwerkelijk door de loper?
Oordeelt u zelf?
Stelling na 19. Kxf1
Zwart pakt vanaf dit moment heel sterk het initiatief op. 19…Tb8 20. b3, Tb5. Wit raakt nu al onder de indruk van de zwarte toren en besluit het onnauwkeurige 21.c4 te spelen. Beter was 21. Pd2, Tc5 22. Tc1, La6+ 23. Kf2, Ld3 24. Pf3, Txc2+ 25. Txc2, Lxc2 26. Pxd4, Lxe4 27. Le7, Lb1 28. a3, La2 29. Pc5 met een prettige stelling voor wit.
Na de verzwakking van 21.c4, ging de partij verder met 21…Th5 22. Kg1, c5 23. Pd2, Kf7 24. Tf1+, Ke7
Wit koos hier opnieuw voor het verkeerde plan door de damevleugel te activeren met de zet 25.a3, waarop zwart verder ging met zijn toren manoeuvre 25…Th6! 26. h4, Ta6 27. Ta1, Lg4! Daar komt dan toch eindelijk de loper in het spel. Na de zetten 28. Kf2, Ke6 29. a4, Ke5 lijkt de stelling al niet meer te houden voor wit. De zwarte pion rukt op naar d3, waarna de koning de ruimte krijgt om naar binnen te lopen.
Zoals ik al voor de partij aangaf is het wat mij betreft hier niet per se duidelijk dat deze partij moet worden aangeschreven als een sterke loper tegen een zwak paard. De loper staat natuurlijk goed ten opzichte van het paard, maar het is de toren die met zijn manoeuvre de vele zwaktes heeft gecreëerd in het witte kamp. Overigens vond ik het wel mooi te zien hoe alleen een toren al voor zoveel problemen kan zorgen bij de tegenstander. Interessant vond ik het, maar naar mening niet helemaal passend bij het thema.
Kracht van het boek:
Hetgeen ik vooral sterk vond aan het boek was het feit dat het veel meer tekst bevat dan bijna elk ander schaakboek dat tegenwoordig wordt geschreven. Elke partij wordt voorzien van veel commentaar en plannen die daarbij worden uitgelegd. De meeste partijen bevatten slechts de partijnotatie met een enkele zijvariant die mogelijk was. Gezien het boek ongeveer 500 bladzijdes heeft voor 100 partijen is dit toch een mooie 5 bladzijdes per partij. Met de weinige varianten die in het boek voorkomen is dit dus een mooi stuk tekst per partij.
Conclusie:
Het is een zeer instructief boek dat een mooie afwisseling maakt tussen klassiekers en moderne partijen. De hoeveelheid uitleg zorgt ervoor dat je de thema’s ook leert begrijpen in plaats van dat je alleen de partijen gaat naspelen. Buiten het feit dat sommige partijen naar mijn mening niet duidelijk in een bepaald thema passen, is de ruime meerderheid aan partijen toch instructief om te zien, ongeacht het thema. De wat meer ervaren schaker zal echter het begin van het boek kunnen overslaan, maar ook later in het boek zullen hier mooie voorbeeldpartijen te vinden zijn. Al met al laat Zlatanovic met zijn boek goed zien hoe je partijen in je voordeel kan beslissen door gebruik te maken van bepaalde thema’s. Zoals de eerdergenoemde wijze uitspraak al luidde: “Elke partij wordt het een keer schaken”. Dan kan je het ook maar beter goed doen!
Titel: Fundamental Chess Strategy in 100 Games
Auteur: Boroljub Zlatanovic
Aantal bladzijden: 504
ISBN: 9789492510686
Uitgeverij: Thinkers Publishing
Gepubliceerd: 2019
Link naar onze recensenten met hun recensies.
