Giri houdt Ding in bedwang

Na een rustdag mochten de acht schakers uit het Kandidatentoernooi vandaag weer achter het bord plaatsnemen. Nu de lente is begonnen, is in Rusland de zomertijd ingevoerd (een week voordat die bij ons ingaat) en dat betekende dat de partijen vandaag niet om 11 uur onze tijd begonnen, maar om 12 uur. De grote vraag was natuurlijk of onze landgenoot Anish Giri met zwart op de been zou kunnen blijven tegen een ontketende Liren Ding, die in de derde ronde, zo fraai met wit de nummer twee van de wereld, Fabiano Caruana, regelrecht in de soep had weten te spelen.

Daarmee had hij zichzelf verlost van de verrassende twee nederlagen in de eerste twee ronden en er en passant ook voor gezorgd dat het hele veld erg dicht op elkaar staat. Giri was ook bepaald niet goed aan het toernooi begonnen. Een nul in de eerste ronde tegen Nepomniatchi en bijna verloren van Wang Hao in de tweede ronde. Dat hij die partij nog binnen de remisemarge had weten te houden, zorgde ervoor dat hij zich in de derde ronde mooi herstelde en daar zelfs een kans op (groot) voordeel had gehad tegen Vachier Lagrave. Ding had in ronde vier voor de tweede maal wit achter elkaar en dus moest Giri op voorhand flink aan de bak. Hij probeerde zijn tegenstander te verrassen met een mix van het Bogo-Indisch en het Catalaans, maar Ding kwam opnieuw zeer goed voorbereid aan het bord. De hele variant was al diverse malen eerder gespeeld en op de 13de zet was het Giri met een nieuwtje. Dat resulteerde in de volgende stelling:

Op het oog heeft wit de betere (pionnen)structuur. Zwart heeft drie groepjes, waaronder de hangende pionnen op c6 en d5, die ook nog op de voor zwart verkeerde kleur staan. Maar zwart beschikt over actief tegenspel. Hij kan ooit met …a5-a4 zich van een zwakte ontdoen en tegelijkertijd kan hij proberen het initiatief te grijpen. Ik zat op dit moment de live-uitzending op Chess24 te volgen en op dit moment bemoeide Magnus Carlsen zich even met de analyses. Als ik het goed gehoord heb, mompelde hij iets in de trant van: “Hier zal Giri wel …Ld7 spelen, maar hij moet volgens mij …h7-h5!? spelen”. Raad eens welke zet vrijwel na zijn opmerking op het bord kwam…
15…h5!?
Carlsen moest beschaamd lachen toen hij dit zag. Dat is waar het zwart inderdaad een beetje van moet hebben.

Het was zelfs zo dat de wereldkampioen zich even uit de live-uitzending terugtrok en dat gaf GM Jan Gustafsson en IM Laurence Trent te gelegenheid om zich flink uit te leven op deze stelling. Ze hadden op een gegeven moment een of andere dame-switch van zwart bedacht om dan met …Pf6-g4 en een dame op g5 op de witte koning af te gaan. Dat bleek toch iets te veel fantasie te zijn, want deze thema’s bleken in de partij totaal niet aan de orde te (kunnen) komen. Dat had ook te maken met het veilige spel van de Chinees die natuurlijk ook geen zin had om tegen een nieuwe zeperd aan te lopen en graag risicoloos op winst wilde spelen. Daar leek hij ook na een tijdje gelijk mee te krijgen want even later had hij toch de stelling in zijn greep gekregen.

Maar een wellicht onhandige loperzet (20.Lg3-f3) gaf zwart één moment een tactisch grapje waardoor Giri precies zijn verdediging goed kon organiseren. En omdat zijn bijnaam nog altijd ‘Mr. Equalizer’ is, lukt het hem nu ook weer deze mindere stelling keurig naar een puntendeling te loodsen. Voorlopig staan zowel Ding als Giri op min-één, maar het toernooi is nog lang en ze mogen allebei hopen dat ze omhoog mogen kijken.

Vandaag eindigden alle partijen, bepaald niet zonder strijd, in remise. Heel spannend was de Berlijnse Muur tussen Vachier Lagrave en Grischuk waarbij de zwartspeler na het nieuwtje van zijn tegenstander ongeveer een uur uittrok voor zijn volgende zet. Het resultaat was dat hij wederom in enorme tijdnood kwam, maar hij redde zich toch bekwaam uit de nesten en toen er twee kale koningen overbleven, was het duidelijk dat beide spelers er enorm voor gevochten hadden.

De langste partij van de dag was die tussen Caruana en Nepomniatchi. De Rus speelde Grünfeld-Indisch en toen Gustafsson de nieuwe commentator, Peter Svidler (een groot Grünfeld-adept), vroeg hoe hij vond dat zijn landgenoot de opening had behandeld, was deze vol lof. Daarop grapte Gufstafsson dat Svidler geen Slavisch meer hoefde te gaan leren, maar weer mocht terugvallen op zijn vertrouwde Grünfeld (nadat Svidler de laatste tijd een paar in de problemen was geweest met zijn geliefde opening).

De stand na vier ronden luidt:

					1		2		3		4		5		6		7		8
1.	Nepomniachtchi, Ian	g	RUS	2774	*	*	.	.	.	.	½	.	.	.	1	.	½	.	.	.	2	2871
2.	Vachier-Lagrave, Maxime	g	FRA	2767	.	.	*	*	.	.	.	.	½	.	½	.	.	.	1	.	2	2928
3.	Wang, Hao	g	CHN	2762	.	.	.	.	*	*	½	.	.	.	½	.	.	.	1	.	2	2906
4.	Grischuk, Alexander	g	RUS	2777	½	.	.	.	½	.	*	*	.	.	.	.	½	.	.	.	1½	2744
5.	Caruana, Fabiano	g	USA	2842	.	.	½	.	.	.	.	.	*	*	.	.	1	.	0	.	1½	2756
6.	Giri, Anish	g	NED	2763	0	.	½	.	½	.	.	.	.	.	*	*	.	.	.	.	1	2642
7.	Alekseenko, Kirill	g	RUS	2698	½	.	.	.	.	.	½	.	0	.	.	.	*	*	.	.	1	2672
8.	Ding, Liren	g	CHN	2805	.	.	0	.	0	.	.	.	1	.	.	.	.	.	*	*	1	2665

Ding, Liren – Giri, Anish
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. g3

Het Catalaans, dat viel in de lijn van de verwachting.
3…Lb4+
Dit heeft Giri uiteraard van te voren grondig bekeken. 3…d5 is de hoofdvariant.
4. Ld2 a5
Een subsysteempje dat Giri nooit eerder heeft gespeeld; tenminste ik heb geen voorbeelden hiervan kunnen vinden. Lang geleden (2011) speelde Giri dit tegen 4…Le7 Le Quang Liem.
5. Lg2 d5
Zo krijgt de partij weer de contouren van de Catalaan.
6. Pf3 O-O 7. Dc2 c5
Het is allemaal eerder gedaan.
8. cxd5 cxd4 9. Pxd4 Db6 10. e3
10…exd5
Zwart accepteert vrijwillig een geïsoleerde pion op d5. Men kan zich afvragen of 10…Pxd5 wellicht een beter alternatief is, maar het wordt vrij weinig gespeeld (slechts vier keer) en tot dusver hebben twee sterke zwartspelers hiermee een nul opgelopen, terwijl de andere partijen in remise eindigden. De belangrijkste reden is, denk ik, dat de loper op g2 in kracht toeneemt met een paard op d5 en Lc8 nauwelijks in het spel betrokken kan worden.
11. O-O Pc6 12. Pxc6 bxc6 13. Tc1
Het is opvallend hoe goed beslagen beide spelers ten ijs zijn gekomen in dit Kandidatentoernooi. Heel veel varianten hebben ze van te voren doorgenomen en ze weten vrijwel exact wat ze aan het doen zijn. Het is Giri die met een nieuwtje tevoorschijn komt.
13…Tb8!?
13…Le6 kwam op het bord in een partij Esipenko-Riazantsev, 2019 terwijl Eingorn zich in 2002 tegen Banikas bediende van 13…Pe4.
14. Lxb4
14. Dxc6 Dxc6 15. Txc6 Lxd2 16. Pxd2 Txb2 is totaal gelijk.
14…Dxb4 15. b3
Op het oog heeft wit de betere (pionnen)structuur. Zwart heeft drie groepjes, waaronder de hangende pionnen op c6 en d5, die ook nog op de voor zwart verkeerde kleur staan. Maar zwart beschikt over actief tegenspel. Hij kan ooit met …a5-a4 zich van een zwakte ontdoen en tegelijkertijd kan hij proberen het initiatief te grijpen. Ik zat op dit moment de live-uitzending op Chess24 te volgen en op dit moment bemoeide Magnus Carlsen zich even met de analyses. Als ik het goed gehoord heb, mompelde hij iets in de trant van: “Hier zal Giri wel …Ld7 spelen, maar hij moet volgens mij …h7-h5!? spelen”. Raad eens welke zet vrijwel na zijn opmerking op het bord kwam…
15…h5!?
Carlsen moest beschaamd lachen toen hij dit zag. Dat is waar het zwart inderdaad een beetje van moet hebben. Hij kan de witte koningsstelling proberen aan te tasten en eventueel zou hij zelfs een koningsaanval tevoorschijn kunnen toveren.
16. Pc3
De pion nemen is erg riskant en misschien gewoon heel slecht voor wit na het door Carlsen aangegeven 16. Dxc6 Lf5! Er dreigt … Tfc8 en wit kan voorlopig nauwelijks ontwikkelen.
16…h4 17. Pe2!
Ding speelt het heel geschikt. Hij beschermt zijn eigen koningsvleugel, valt c6 opnieuw aan en hij kan zelfs met Pe2-d4 of Pe2-f4 druk zetten op de zwarte pionnen. Giri moet nu even op zijn tellen passen.
17…Ld7
Nu moet hij wel dekken. Er werd door de commentatoren even gekeken naar de ‘Alpha Zero-achtige’ pionopstoot 17…h3?! (zoals overigens ook vandaag in Caruana-Nepomniatchi gebeurde met h5-h6). Maar na 18. Lf1! is pion h3 alleen maar een lelijke zwakte geworden vanwege Pf4.
18. Pf4 hxg3 19. hxg3
19…Tfc8
Als zwart tot …c6-c5 zou kunnen komen, zou er weinig aan de hand zijn voor hem, maar dat laat Ding niet toe. Sterker nog: hij legt de pionnen op de voor hem gunstige kleur vast. Misschien kon hij beter verder gaan met 19…Tfe8!?
20. Lf3
De bedoeling van deze zet is om Ld1 te kunnen spelen als zwart …a5-a4 speelt. Maar verder presteert deze zet voorlopig niet zoveel en verderop zit er een tactisch grapje in de stelling vanwege de ongedekte positie van de loper. Geen pretje voor zwart is misschien 20. Pd3!? Dd6 21. Dc5 Dc7 22. Dc3 met problemen.
20…a4
Zwart moet vroeg op laat met deze actie komen omdat wit anders op zijn gemak de stelling kan versterken.
21. bxa4 Ta8
22. Pd3
Meteen 22. Ld1 kan beantwoord worden met 22…Pe4 23. Tab1 De7 en hoewel wit het betere van het spel blijft houden, lijkt er niet veel aan de hand voor zwart.
22…Dxa4 23. Dxa4 Txa4 24. Pc5 Ta5 25. a4
Dit was het schema dat Ding voor ogen stond. Een mooi paard op c5, de zwarte pionnen geblokkeerd op de goede kleur en een potentieel gevaarlijke vrijpion op a4. Maar Giri heeft een kleine surprise voor hem klaarliggen.
25…Tca8!
Heeft hij dit tactische grapje van te voren overzien?
26. Ld1
Gedwongen, maar nu heeft zwart de tijd om zich te verdedigen. 26. Pxd7 Pxd7 27. Txc6 zou domweg een pion winnen, ware het niet dat zwart nu [27. Ld1 c5 lijkt prima speelbaar voor zwart.] 27…Pe5! heeft met stukwinst.
26…Le8 27. Kf1 Kf8 28. Tab1 Pe4
Giri wil de zaak opklaren op de damevleugel. En inderdaad heeft hij uitstekend gezien dat wits winstkansen na deze volgende ruil aanzienlijk gereduceerd worden. 28…Ke7 29. f3 T5a7.
29. Pxe4 dxe4 30. Tb7
Ook 30. Tb4 om weer een pion naar de verkeerde kleur te lokken 30…f5 levert nagenoeg niets op voor wit: 31. Tb7 c5 en zwart heeft geen centje pijn.
30…c5
Eindelijk heeft hij dan toch deze bevrijdende opmars voor elkaar gekregen. Le8 spreekt weer een hartig woordje mee.
31. Lb3 T5a7 32. Txa7 Txa7
33. Ke1
33. Txc5 Lxa4 is totaal remise: 34. Ld5 f5 35. g4 Ke7! 36. Lc4 fxg4 37. Te5+ Kf6 38. Txe4 Ld7 hoewel wit optisch ietsje beter staat. Er valt met zo weinig materiaal geen eer meer te behalen.
33…Ke7 34. Ta1 c4 35. Lc2 Kd6
De zwarte koning wordt ineens erg actief.
36. Kd2 Kc5 37. Kc3 Ta6 38. g4
Hij wil …f7-f5 uit de stelling halen maar zet hiermee ook een pion op de verkeerde kleur.
38…g5! 39. a5 Lc6 40. Ta2 Ta7 41. Ta1 Ta6 42. Ta2
Hier werd remise gegeven omdat geen van beide spelers vorderingen kan maken.
42…Kd5
Deze zet staat nog in de notatie, maar die is uiteraard niet gespeeld. Bij een remise worden de koningen op zwart en wit gezet op de centrumvelden en daarom lijkt het net alsof deze zet gespeeld is. Maar dit is uiteraard een enorme blunder vanwege 43.La4! en wit wint.
½ – ½