Schaakrubrieken weekend 6 juni 2020
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Dimitri Reinderman | Rini Kuijf | Henk Prins |
Carlsen brengt een miljoen in
Als Magnus Carlsen er in een knock-out toernooi voortijdig uitligt, verslapt de belangstelling een beetje. Zelfs de mensen die hem graag zien verliezen, zien dat het liefst in een heroïsche finale en niet ergens onderweg. Dat laatste gebeurde in de Lindores Abbey Rapid Challenge, de tweede halte van de Magnus Carlsen Chess Tour. Er komen er nog twee voordat in augustus de Grote Finale wordt gespeeld.
De Lindores Abbey is een whiskystokerij in Schotland, maar de tourbus rijdt in de cloud en op de site van chess24, waar Carlsen een aandeelhouder is.
Hij en zijn makkers hebben het groot aangepakt. Het prijzenfonds voor de vijf toernooien samen is een miljoen dollar en op de website werd in tien talen commentaar gegeven. Niet in het Nederlands. We tellen vast wel mee, maar ze denken misschien dat Engels onze landstaal is. Carlsen werd in de virtuele abdij van Lindores in de halve finale uitgeschakeld door de Amerikaan Hikaru Nakamura. Carlsen twitterde: „Als je de beste bent en er stoer over doet, vinden veel mensen het heerlijk om je te zien falen. Dus geniet ervan nu je de kans hebt, je verdient het.” Zo zien we het graag van onze wereldkampioen, hij moet lijden als hij verliest. Als hij glimlachend zou zeggen „Ach, volgende keer beter”, stelt hij teleur.
De finale werd gespeeld door Nakamura en de Rus Daniil Doebov, twee spelers met een grote schare fans. Doebov won na twaalf rapidpartijen en een beslissend armageddonvluggertje. Hij was blij, maar zei ook dat hij zou willen ruilen met Nakamura, die Carlsen in zo’n driedaagse match had verslagen. Winnen van Carlsen, daar gaat het om. Is Doebov zo vergeestelijkt dat geld niet telt? Hij had met zijn overwinning 45.000 dollar verdiend, plus een plaats in de Grote Finale, waar vier spelers straks 300.000 dollar verdelen. Bovendien had hij zelf ook Carlsen verslagen, al was dat in de voorrondes, toen ze één keer tegen elkaar speelden.
Magnus Carlsen – Daniil Doebov, Lindores Abbey 2020
1. e4 e5 2. Pf3 d6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 Le7 6. g3 0-0 7. Lg2 Te8 8. 0-0 c6 9. a4 a5 10. h3 Pa6 11. Te1 Lf8 12. Lf4 Pc5 13. Dd2 h6 14. g4 Db6 15. Tad1 Ld7 16. b3 Tad8 17. Lg3 Lc8 Wit staat door zijn ruimtevoordeel iets beter, maar het is moeilijk om verder te komen. 18. Kh2 g6 19. f3 Lg7 20. Df2 h5 Nu is 21…hxg4 22. hxg4 Lxg4 een dreiging. 21. g5 Er waren betere manieren om die af te weren. 21…h4 Een slim pionoffer. 22. Lxh4 Ph5 Zwart dreigt 23…Le5+ met beheersing van de zwarte velden. 23. Pce2 Om na 23…Le5+ met 24. f4 te reageren. 23…d5 Maar nu wits paard weg van c3 is, kan zwart de stelling gunstig openen. 24. exd5 Txd5 25. f4 Tdd8 26. Pf3 Txd1 27. Txd1 Dc7 28. Pfg1
Partij in de viewer:
Doebov is uitgegroeid tot rappe, originele schaker
Tot genoegen van de liefhebbers van avontuurlijk spel won Daniël Doebov het tweede online-rapidtoernooi van de Magnus Carlsen Chesstour. In een spannende finale versloeg de 24-jarige Rus de Amerikaan Hikaru Nakamura, die in de halve eindstrijd Carlsen had uitgeschakeld.
Doebov is populairder dan je op grond van zijn resultaten zou verwachten. In 2018 bewees hij dat hij in het snelle spel iedereen kan verslaan, door wereldkampioen rapidschaak te worden. Maar een groot succes in een klassiek toernooi bleef tot nu toe uit. Voor de fans zijn Doebovs resultaten minder belangrijk dan zijn originele spel, dat vele schitterende winstpartijen heeft opgeleverd.
Het is een klein wonder dat Doebov zo’n ondernemende schaker is geworden. Zijn jeugdtrainer Sjipov probeerde zijn pupil in de rustige, solide stijl van oud-wereldkampioen Petrosian te laten spelen. Doebov kijkt met gemengde gevoelens terug op die periode: ‘In toernooien scoorde ik toen meestal 5 uit 9 na acht remises en één winstpartij.’ Later werkte hij samen met aanvalskunstenaar Alexander Morozevitsj, die grote invloed op hem had.
Doebovs spectaculairste match van de afgelopen weken was de kwartfinale tegen Sergey Karjakin die elf winstpartijen en nul remises opleverde.
Karjakin – Doebov
1.e4 d5 2. exd5 Dxd5 3. Pc3 Dd6 4. d4 Pf6 5. Pf3 Pc6 6. Pb5 Dd8 7. Lf4 Pd5 8. Lg3 a6 9. Pa3 e5 10. dxe5 Lb4+ 11. Pd2?
Na 11. c3 Pxc3 12. bxc3 Dxd1+ 13. Txd1 Lxa3 14. Ld3 staat het ongeveer gelijk. 11 … h5 12. h4 Lg4 13. Le2? Onaangenaam, maar noodzakelijk is 13. Dc1.
De finale werd na drie evenwichtige sets beslist in een armageddonpartij. Daarin had Nakamura met de zwarte stukken en een minuut minder bedenktijd aan remise genoeg om het toernooi te winnen.
Doebov – Nakamura
1.e4 e5 2. Pc3 Pc6 3. g3 Lc5 4. Lg2 Pf6 5. Pge2 d6 6. d3 a6 7. 0-0 Le6 8. h3 h6 9. Kh2 d5 Te vroeg. 10. exd5 Pxd5 11. f4 exf4
Partijen in de viewer:
Dit weekend geen rubriek. Weekje wachten dus.
Vroeger op de middelbare school kregen we in klas 5 een jaar lang filosofie en het schijnt zelfs op basisscholen gegeven te worden. Ik herinner me overigens alleen van die uren dat ik altijd zeeslag speelde met het meisje naast mij en haar altijd liet winnen. Maar Stuart Rachels vond dit vak in ieder geval zo belangrijk dat hij het professionele schaken er aan gaf en nu aan een Universiteit in Alabama doceert, een plek waarbij ik alleen aan rassendiscriminatie denk. En driftig publiceert in The Journal of Ethics.
En Stuart was nog wel de verrassing van de USA kampioenschappen 1989 door als 20-jarige met de laagste ELO op een gedeelde 1e plaats te eindigen, samen met kanonnen als Seirawan en Dzindzichashvili. Nu was hij met 11 jaar wel de jongste schaakmeester ooit in de States dus helemaal verbijsterend was het nu ook weer niet. Drie jaar later stopte hij. Maar nu, bijna 60, is hij toch enigszins van de dwalingen zijns weegs teruggekeerd en schreef een boek: The Best I saw in Chess, Games, Stories and Instruction from an Alabama Prodigy. Het verscheen bij New In Chess en kost € 32.95. Het is een heel interessant boek geworden waarin de auteur aan de hand van de eigen partijen veel onderwerpen ter sprake brengt die leerzaam worden behandeld, je bent docent of niet.
Een tijd dat klassieke partijen gelukkig nog werden afgebroken (verloren gegaan door de computer) wat ook weer veel leuke anekdotes oplevert. Maar leerzaam zijn de hoofdstukken over openingen bv de Siciliaan, over pionneneindspelen, toreneindspelen, blunders in alle soorten en maten. Interessant is zeker ook het hoofdstuk over Sicilian Massacres waaruit ook de onderstaand partij komt. Toch jammer dat hij het schaken er aan gaf, maar goed, hij was erfelijk belast want ook zijn vader was filosoof.
Overigens valt topschaken en filosofie best te combineren gezien ook de carrière van wereldkampioen Lasker en die schreef er ook nog toneelstukken bij. Dan nu de partij waarvan Stuart zegt: Op deze tegenstander bereidde ik me nooit voor want je wist toch nooit wat hij speelde.
Stuart Rachels – Kamran Shirazi (Durango 1992)
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 d6 6.Lg5 e6 7.Dd2 a6 8.0-0-0 Ld7 normaal allemaal 9.f4 Le7 10.Pf3 gespeeld volgens Stuart omdat Fischer dat speelde 10..b5 11.e5 b4 12.exf bxc 13.Dxc3 gxf 14.Lh4 verleidelijk is 14.Txd6 Lxd6 15. Lxf6 maar na Lb4 verliest wit een toren 14..d5 15.Kb1 Tc8 niks mis mee 16.Pd4 zwart heeft twee zwaktes, op a6 en f6 16..Pe5 misplaatste tactiek 17.Dg3 Pg6 18.f5! Pxh4 19.fxe fxe 20.Dxh4 0-0? nodig was Db6 21.Dg4+ Kf7 22.Ld3 f5 23.Dh5+ Kg7 24.g4! zwart is in grote problemen De8 25.Dh3 Lf6 26.gxf e5 slaan op d4 verliest direct na Dg4+ 27.Pe6+ Lxe6 28.fxe e4 reddend? nee: 29.Lxe4! dxe4 30.Td7+ Le7 31.Tg1+ wit ‘s enige probleem is: welke winst-weg kies ik: de simpelste 31..Kh8 32.Dg3 Dg6 33.Dxg6 hxg 34.Txe7 Tf2 35.Tf7 Txh2 36.e7 Kg8 Tgf1 37.Tgf1 Th8! leuk bedacht maar helpt niet 38.Tf8+ Kg7 39.Tf1f7+ 1-0 39..Kh6 40.Txh8+ Txh8 41.Tf8.
Partij in de viewer:
Dubov wint met een touchpad
Daniil Dubov is een beetje rare gast. Leuk raar, dat wel. Hij speelt rare openingen, hij lijkt nonchalant achter het bord te zitten en het raarst is wel de apparatuur die hij gebruikt om online te schaken. Terwijl zijn concurrenten investeren in een snelle en comfortabele muis, omdat een halve seconde vertraging of een muisfout het verschil tussen winst en verlies kan betekenen, speelt hij nog via de touchpad van zijn laptop. Dit tot hilariteit van de commentatoren van Chess24, de server waarop afgelopen weken het Lindores Abbey Rapid Challenge werd gehouden.
“Daniil, weet je wat de eerste prijs van het toernooi is? “
“Niet precies, vast wel een aardig bedrag.”
“45.000 dollar. Daar kun je een heel goede muis van kopen!”
“Naah, het gaat zo ook goed.”
Met gewoon schaak is Dubov slechts de nummer 38 van de wereld, met rapidschaak hoort hij tot de wereldtop (hij is de wereldkampioen van 2018) en hij bevestigde dat door Lindores Abbey te winnen. In de finale waren hij en Nakamura aan elkaar gewaagd: de Amerikaan won de eerste minimatch, Dubov de tweede, de derde eindigde in 2-2. Een armageddonpartij moest beslissen: wit kreeg 5 minuten, zwart 4 minuten, bij remise wint zwart. Nakamura had in de halve finale via een armageddon wereldkampioen Carlsen uitgeschakeld en was favoriet, maar het ging al heel snel mis voor hem.
Dubov – Nakamura
1.e4 e5 2.Pc3 Pc6 3.g3
Dubov wilde iets simpels spelen dat toch scherp kan worden en koos voor het zelden gespeelde Weens.
3…Lc5 4.Lg2 Pf6 5.Pge2 d6 6.d3 a6 7.0–0 Le6 8.h3 h6 9.Kh2 d5?
Dit is niet goed vanwege de ongedekte loper op c5 en en de ongerokeerde zwarte koning, maar dat was op dit moment moeilijk te voorzien.
10.exd5 Pxd5 11.f4! exf4
12.Lxd5!
Een verrassende zet, want het is vaak een positionele doodzonde om de fianchettoloper tegen een paard te ruilen. Tactisch werkt het echter voor wit.
12…Lxd5? 12…fxg3+ was de laatste kans. Met 13.Pxg3 Lxd5 14.Dh5 Pe7 15.Pxd5 Dxd5 16.Dxd5 Pxd5 17.Tf5 0–0–0 18.c4 wint wit een stuk maar zwart krijgt er nog wat pionnen voor. 13.Pxf4 Pe7 13…Le6 14.Pxe6 fxe6 15.Dh5+ Kd7 16.Dxc5 is een demonstratie hoe ongelukkig de combinatie koning in het midden en ongedekte loper op c5 is. 14.Dh5 Dubov had al gezien dat hij zou gaan winnen en vergat daarom naar het simpelere 14.Pfxd5 Pxd5 15.Dh5 met stukwinst te kijken. 14…c6 15.Pcxd5 cxd5 Zwart heeft stukverlies nog weten te voorkomen. 16.Pe6! Dd6 17.Pxg7+ Kd7 18.Txf7
Wit heeft twee pionnen meer en daar blijft het niet bij. 18…Taf8 19.Lf4 Txf7 20.Lxd6 Tf2+ 21.Kh1 Lxd6 22.Te1 Een totaal gewonnen stelling die wit nog wel binnen de bedenktijd moet uitspelen. Dat doet Dubov voorbeeldig. 22…Thf8 23.Dg4+ Kc6 24.Pe6 T8f6 25.Pd4+ Kb6 26.Te2 Tf1+ 27.Kg2 Pc6 28.Pxc6 bxc6 29.c3 T1f5 30.b4 Kb7 31.Dg7+ Tf7 32.Dxh6 Lc7 33.De3 Lb6 34.d4 Lc7 35.h4 a5 36.a3 a4 37.Dd3 Tf1 38.b5 T1f6 39.bxc6+ Kxc6 40.Da6+ Lb6 41.Dxa4+ Kb7 42.De8 Tf8 43.Te7+ Lc7 44.Db5+ Tb6 45.Txc7+ en zwart gaf op.
Partij in de viewer:
Voor beginners A8262
Voor gevorderden B8262
In deze ongewone tijden, waarin alleen maar digitaal wordt geschaakt, is het zoeken naar actualiteit lastig. Op veel websites worden bijzondere partijen uit de historie weer naar boven gehaald. Over wereldkampioen Robert Fischer heb ik de afgelopen weken geschreven. Ik vind ook Michael Tal uit Letland een bijzondere wereldkampioen met een aantrekkelijke stijl. In 1960 werd hij wereldkampioen.
M. Bobotsov – M. Tal
Tal geeft zijn dame voor twee lichte stukken en hoopt dit met een aanval tegen de witte koning te compenseren. De witspeler laat zich intimideren en geeft de kwaliteit terug. Dit blijkt in het voordeel van Tal uit te pakken, die een geweldig aanval ontketend.
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. c4 d6 5. f3 0-0 6. Pge2 c5 7. Le3 Pbd7 8. Dd2 a6 9. 0-0-0 Da5 10. Kb1 b5 11. Pd5
Zie diagram 1
11. … Pxd5!? Een verbluffend dameoffer. Het is waarschijnlijk niet correct maar het werkt, denkt Tal.. 12. Dxa5 Pxe3 13. Tc1 Wit gaat al in de fout. Het beste is 13. Td3 Pxc4 14. De1. 13. … Pxc4 14. Txc4? (Dit kwaliteitsoffer is niet goed, het opent de stelling en dat wil Tal juist graag. Betere zetten voor wit zijn 14. Dc3 of 14. Dc7.) 14. … bxc4 15. Pc1 Tb8 16. Lxc4 Pb6 17. Lb3 Lxd4 Dreigt 18. … Lxb2! 19. Kxb2 Pc4+ 18. Dd2 Lg7 Bereidt c5-c4 voor. 19. Pe2 c4! 20. Lc2 c3
21. Dd3 Niet 21. Pxc3 wegens 21. … Pc4 22. Dd3 Pxb2! 21. … cxb2 Met toren, loper en twee pionnen, benevens een sterke aanval, is de winst geen probleem meer. 22. Pd4 Nog een wanhopige poging de diagonaal van Lg7 te sluiten. 22. … Ld7 23. Td1 Niet 23. Kxb2 wegens 23. … Pd5+ 24. Kc1 Pb4! enz. 23. … Tfc8 24. Lb3 Pa4 25. Lxa4 Lxa4 26. Pb3 Verplicht, 26. Td2 gaat niet wegens mat op c1. Een andere zet van de toren wordt weerlegd door …. Lxd4 en terugnemen gaat niet wegens … Lc2 mat. 26. … Tc3 27. Dxa6 Lxb3 28. axb3 Tbc8! 29. Da3 Tc1+ 30. Txc1 Txc1+ (Wit geeft op.)
Partij in de viewer:
In de rubriek van het Nederlands Dagblad noemt Bab Wilders Stuart Rachels “bijna 60”. Tegen iemand van 50 (geboren in 1969, generatiegenoot van o.a. Jeroen Piket) kan je dat op zich wel zeggen, het is niet pertinent onjuist, maar het lijkt me niet de meest voor de hand liggende kwalificatie.
Stuart Rachels was mij als schaker en ook als filosoof onbekend. Door zijn gedeelde eerste plaats in het USA-kampioenschap van 1989 plaatste hij zich voor het interzonale toernooi van Manilla [Campomanes!] van 1990, waaraan 64 schakers deelnamen die 13 ronden speelden. Daarin eindigde hij op plaats 46. Mogelijk heeft hij toch ingezien dat de wereldtop buiten zijn bereik zou blijven met een studie filosofie daarbij. Ik moet denken aan Paul van der Sterren, die ook filosofisch ingestelde boeken is gaan schrijven.
Het was natuurlijk een droevige aanleiding, maar de stukjes van Dimitri Reinderman zijn eigenzinnig en leuk om te lezen. Een aanwinst!
Dank Pieter!