Coronavirus en de 30-zetten regel
Op 27 augustus maakte minister Grapperhaus excuses, omdat niet al zijn bruiloftsgasten zich aan de 1,5 meter afstand hadden gehouden. Eerder deze week maakte onze koning ook al excuses om dezelfde regel. En begin juni hadden we burgemeester Halsema, die in de 1,5-meter-regel geen aanleiding zag om een demonstratie te beëindigen. Vooraanstaande personen, die juist het goede voorbeeld zouden moeten geven. Inhoudelijk wil ik me niet in de effectiviteit van deze maatregel mengen, maar constateer slechts dat het draagvlak allengs is afgevlakt, mede door dit soort foutjes.
Het eerste waaraan ik als schaker moest denken is de 30-zetten regel van begin jaren 60. Ik heb helaas niet eenvoudig kunnen terugvinden wanneer die regel werd ingevoerd. Deze verbood om vóór de 30e zet te remiseren. Bedoeld om het grootmeestersgilde tot meer strijdlust aan te zetten. En om (bijvoorbeeld) catalaanse tafereeltjes a la 13.Ph4 Lxg2 14. Pxg2 ½-½ te vermijden. Totdat Fischer op de olympiade in Varna 1962 op de 20e zet remise met Padevsky overeenkwam. Fischer was zo ongeveer de laatste die je een gebrek aan strijdlust kon verwijten. Hoofdarbiter Salo Flohr kon weinig anders dan de remise accepteren, want het toekennen van een reglementaire nul zou ongetwijfeld in Fischer’s vertrek hebben geresulteerd. Deze regel gold niet voor hem, zo vond Fischer. Daarmee sneuvelde de 30-zetten regel in de praktijk – draagvlak weg. Officieel heeft de FIDE deze regel pas in 1965 afgeschaft.
Is de overeenkomst ver gezocht? Ik vind van niet. De 30-zetten regel streefde een sympathiek doel na, maar een remise vóór de 30e zet hoefde niet per se strijdloos te zijn verlopen. Het causale verband tussen regel en doel was dus niet heel sterk. Iets vergelijkbaars zie je bij de 1,5-meter-regel: een relevant doel, maar een keertje zondigen resulteert niet noodzakelijkerwijze in een nieuwe besmetting. Ook hier een gebrekkig causaal verband. Dergelijke regels liggen altijd moeilijk, met name in de naleving en handhaving ervan. Het negeren van een rood stoplicht resulteert niet per definitie in een ongeluk.
De moraal van het verhaal is dus: schaf het rode stoplicht af.
Voor het goede begrip: ik heb hier geen politiek gekleurde mening willen ventileren, Schaaksite lijkt me daarvoor niet het geëigende forum. Ik heb slechts de parallel willen trekken: indien een prominent, laat staan een verantwoordelijk gezagsdrager, zelfs maar de schijn wekt een regel te veronachtzamen, of zelfs volledig aan zijn laars lapt, dan ondermijnt dat de regel ernstig.
Is in elk geval politiek en een mening, en ook wel wat gekleurd. Mag van mij hoor.
Peter, volgens de Engelse Wiki (en.wikipedia.org/wiki/Draw_by_agreement#No_draw_offers_before_a_certain_move) is het in de eerste versie van de FIDE regels van 1929 al te vinden. In het toernooiboek van Groningen 1946 is het duidelijk een regel die gehandhaafd wordt, aangezien de vredelievende Vidmar niet vaak verder dan 30 zetten gaat…
Het zou formeel gestopt zijn in 1952, alhoewel het wel in de etiquette bleef en er gedreigd werd met straf als spelers de ongeschreven regel vaak zouden overtreden. In 1962 werd het weer ingevoerd en in 1964 weer afgevoerd….
Dank – een regel met geschiedenis dus! Hoe zal Salo Flohr zich als hoofdarbiter gevoeld hebben? Zijn lange carrière telt vele remises onder de 30 zetten…..
In het wel vaker politiek incorrecte Groningen 1946 toernooiboek suggereert men dat de vredelievendheid en luiheid van Salo Flohr te maken hebben met zijn uitzettende buikomvang en dat als hij maar zou afvallen, de strijdlust wel weer terug zou keren 😉
Gelukkig voor ons die liever vandaag dan morgen willen dat corona voorbij is, hebben Grapperhaus en zijn vrouw het enig juiste gedaan: ze hebben beide zichzelf een coronaboete van 390 euro opgelegd en deze betaald aan het Rode Kruis.
Zie www.ad.nl/politiek/grapperhaus-en-zijn-vrouw-betalen-boete-van-390-euro-aan-rode-kruis~a12a3268/
Daarmee heeft hij wat mij betreft zijn geloofwaardigheid volledig hersteld. Temeer een coronaboete van 390 euro voor de gewone burger een behoorlijk forse boete is.
Beter hadden ze een coronaboete van 64 euro kunnen introduceren, daar een schaakbord uit 32 witte en 32 zwarte velden bestaat, die gebroederlijk om en om naast elkaar liggen, zonder dat daar op den duur enige frictie ontstaat. Wit heeft een lange diagonaal en zwart heeft een lange diagonaal. Er zijn een aantal zwarte velden die links, rechts, boven en onder ingesloten liggen door witte velden maar geen zwart veld die je er over hoort. Hetzelfde aantal witte velden die links, rechts, boven en onder ingesloten liggen door zwarte velden maar geen wit veld die daar zich oncomfortabel bij voelt.
In het algemeen: mensen die boven ons gesteld zijn, die ons regeren, horen te snappen dat als ze een foutje maken, ze
[1] excuses horen te maken, en
[2] dat excuses maken alleen niet voldoende is. ze horen een echt gebaar te maken, dus een bedrag betalen aan een goed doel.
Grapperhaus heeft uitgebreide excuses gemaakt, hij toont aan dat hij het snapt. Daarbovenop zichzelf een boete gegeven, toont aan dat hij het echt heel goed snapt. Grapperhaus heeft het keurig gedaan, een voorbeeld voor anderen. Er waren hooggeplaatsten die het niet snapten zoals we recent nog gelezen hebben. En als je dan bedenkt dat een heel mooi salaris minus 390 euro nog steeds een heel mooi salaris is.