Geen vrijstelling BTW voor denksporten
Staatssecretaris Vijlbrief van Financiën ziet geen mogelijkheden om denksporten als bridge, schaken, dammen en go alsnog vrij te stellen van btw. Clubs en bonden moeten die belasting gaan betalen omdat het Europees Hof twee jaar geleden bepaalde dat bridge geen sport is, vanwege het gebrek aan lichamelijke activiteit. Daarom komt de sport niet in aanmerking voor de vrijstelling die voor andere sporten wel geldt.
Om Euwe te citeren:
Is je hoofd dan geen deel van je lichaam?
En je hersenen zijn de grootste zuurstofgebruikers van het lichaam, meer dan welke spiergroep dan ook.
Als de staatssecretaris het eigenlijk een rare toestand vindt, moet hij raar maar met raar vergelden, en het BTW-tarief voor de denksporten op 0 (nul) procent vaststellen.
‘Vanwege het gebrek aan lichamelijke activiteit’. Hoe zit dat dan met de autosport, motosport, biljarten, surfen, zeilen? Het komt over als een ordinaire maatregel om meer geld te incasseren. De denksporten kunnen een belangrijke rol spelen met betrekking tot de geestelijke gezondheid van de mens, een rol die door de diverse overheden zwaar wordt onderschat. Kinderen leren nadenken, voor ouderen is een denksport als ‘medicijn’ tegen eenzaamheid en dementie zeer geschikt. En voor de tussengroep is een denksport een mooie activiteit in verenigingsverband. Om een sport goed te beoefenen, moet je trainen. Dat is een beter argument om een activiteit een sport te noemen dan de prutsmotivatie van het Europees Hof.
Er komen weer Tweede Kamerverkiezingen aan dus nu is de tijd om de politiek ook te mobiliseren…
Daarbij; binnen bepaalde politieke partijen zijn senatoren die toch best wel “een aardig potje” kunnen schaken… Lijkt me dat die zich hiervoor wel willen inspannen!?
Een deel van je lichaam gebruiken of het verbruiken van zuurstof lijkt me niet voldoende om een activiteit als ‘sport’ te kenmerken.
Een staatssecretaris is gebonden aan Europese regels bij het bepalen van btw-tarieven.
Of biljarten als sport te zien valt is twijfelachtig, al is de lichamelijke component nog iets hoger dan bij schaken. Bij auto- en motorsport, en surfen en zeilen als sport, moet je een uitstekende lichamelijke conditie hebben.
Het is bestrijdbaar dat schaken vergeleken met andere activiteiten een positievere uitwerking heeft op leerprestaties of voorkoming van eenzaamheid of dementie, maar zelfs als die er is, is er geen verband met sport. Hetzelfde geldt voor ‘activiteiten in verenigingsverband’. Schaken is goed, sport is goed, dus schaken is een sport?
Voordat we termen als ‘prutsmotivatie’ gaan gebruiken, zou het wellicht een idee zijn de motivatie van het Europese Hof, mensen van wie ik de intelligentie toch iets hoger inschat dan van de gemiddelde schaker, na te lezen. Deze is hier te vinden: eur-lex.europa.eu/content/news/CJ_bridge.html, met de conclusie van de advocaat-generaal: eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:62016CC0090&from=EN, en de motivatie van de rechter: eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:62016CJ0090&from=EN.
Enkele citaten uit die ‘prutsmotivatie’:
(21) De vrijstellingen [van btw-heffing, FF] waarin wordt voorzien in het hoofdstuk waaronder dit artikel valt, beogen weliswaar, volgens het opschrift van dit hoofdstuk, de bevordering van bepaalde activiteiten van algemeen belang, maar zien niet op alle activiteiten van algemeen belang, doch alleen op die welke daar worden opgesomd en zeer omstandig worden beschreven.
(22) … het begrip „sport” in deze bepaling [ziet alleen] op activiteiten in de zin van de gebruikelijke betekenis van de term „sport”, die worden gekenmerkt door een niet te verwaarlozen lichamelijke component en niet alle activiteiten omvatten die uit een of ander oogpunt met dit begrip in verband kunnen worden gebracht.
(23) … deze bepaling [heeft tot doel], het bevorderen van bepaalde activiteiten van algemeen belang, te weten diensten die nauw samenhangen met de beoefening van sport of met lichamelijke opvoeding welke door instellingen zonder winstoogmerk worden verstrekt aan personen die aan sport of lichamelijke opvoeding doen, en aldus het bevorderen van de beoefening daarvan door brede lagen van de bevolking.
(24) … [wedstrijdbridge vergt] inderdaad met name de inzet van logica, geheugen, strategie of lateraal denken en [het is] een activiteit die ten goede komt aan de geestelijke en lichamelijke gezondheid van degenen die regelmatig wedstrijdbridge spelen. Activiteiten die louter rust en ontspanning brengen, vallen echter niet onder deze bepaling, zelfs indien zij goed blijken te zijn voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid. (…) In deze omstandigheden volstaat het feit dat een activiteit de lichamelijke en geestelijke gezondheid bevordert, op zichzelf niet om tot de slotsom te komen dat deze activiteit onder het begrip „sport” in de zin van deze bepaling valt.
In punt 25 wordt uitgelegd dat het niet relevant is of een activiteit in wedstrijdverband wordt uitgeoefend, aangezien dat überhaupt geen onderdeel is van de gehanteerde definitie van sport. Als competitie geen noodzakelijk onderdeel is van sport, kun je niet claimen dat een activiteit een sport is omdat deze competitief is.
De argumenten voor en tegen te vinden op bovenstaande site zijn geen gemakkelijke kost, maar behoorlijk helder en weloverwogen, en, zoals dat met rechterlijke uitspraken gaat, volstrekt objectief. Vervelend voor de denksporters, ongetwijfeld; het kost ze geld. Maar we willen toch geen ‘ordinaire’ argumenten gebruiken om minder geld kwijt te zijn?
Beste Frits,
De redenering van het Hof kan ik wel volgen. Maar wij als schakers zijn toch wel in staat om ondanks de omstandigheden te kijken wat de meest gunstige stelling is die we kunnen bereiken? Btw-tarief op 0% is wel een leuke bijvoorbeeld.
Om in schaaktermen te blijven… opgeven kan altijd nog.
Ja hoor, niets op tegen. Maar om enige kans op succes te hebben, moet je wel met deugdelijke argumenten komen. ‘Schaken is een sport omdat wij schakers vinden dat het een sport is’ valt daar niet onder. Dat komt neer op ‘schaken is een sport omdat dat leuke financiële regelingen met zich meebrengt’. En ik vermoed dat dat de voornaamste reden is om schaken een sport te noemen.
Denksporten zijn door IOC erkend als sport. De KNSB is aangesloten bij NOC*NSF.Dan komt er iemand uit Brussel vertellen dat hij het beter weet met een argument in de stijl “Een loopvogel is geen vogel vanwege ontbrekende vliegcomponent”.Hoe kunnen we hier nog iets aan doen? Mogen we de definitie van onze BTW vrijstelling wijzigen?Geen vrijstelling voor sport, maar vrijstelling voor bonden aangesloten bij NOC*NSF zit ik aan te denken.
Dit doet me sterk denken aan de zelfbenoemde verkeersdeskundige Maarten Ducrot, die alle rotondes en verkeersdrempels wil afschaffen omdat dat slecht is voor de wielersport.
Met een btw tarief van 0% ontwijk je niet het probleem. Je moet gewoon aangiften doen. Het voordeel is wel dat je alle voordruk in aftrek kan nemen.
Ik denk dat voor een zeer kleine hoeveelheid clubs het problemen gaat opleveren. Je mag namelijk als vereniging gebruik maken van de KOR. En als je kan aantonen dat dit struktureel is (ik geloof dat er gesproken over <20K omzet) dat je ontheffing van administratieve verplichtingen kan aanvragen. Het is even wat correspondentie met de belastingdienst regelen maar dan heb je het wel geregeld.
Dan kun je ook geen btw op uitgaven meer terugvragen.
Dat kan bij vrijstelling ook niet. Wel bij 0 tarief en dat zou de situatie gunstiger maken dan nu. Gaat niet gebeuren. De KOR is een oplossing voor de clubs, maar niet voor de KNSB. Dat betekent dat de afdrachten naar de bond omhoog gaan en de clubcontributies omhoog zullen moeten.
Juridisch zal de uitspraak wel kloppen, maar andere juristen zullen een andere beslissing waarschijnlijk ook kunnen uitleggen. Dat zie je in de meeste rechtszaken. De definitie sluit aan bij die van veel sportjournalisten dat denksporten geen sport is. Autosport vinden ze wel een sport, hoewel de beweging daar ook beperkt is. Voetje bewegen en wat handbewegingen. Dat daar voor de top bij komt dat men over een goede lichamelijke conditie moet beschikken geldt ook voor het schaken. Zonder goede conditie haal je normaal gesproken minder punten.
De formule 1 wordt dan ook een ontwerperswedstrijd genoemd. Mercedes bewijst wel wat de invloed van een rijder is. Toch is dat wel een sport. De definitie van sport is dus niet zo eenduidig als de juristen menen. Het is niet alleen vervelend dat we BTW moeten gaan betalen, maar net zo vervelend is de administratie om dit bij te houden met de regels die de belastingdienst stelt.
Nog meer voorbeelden van sport met weinig lichamelijke activiteit:
Er zijn zeven onderdelen voor de schietsport op de olympische spelen (3x geweer, 2x pistool en 2x kleiduif) waar ook de concentratie belangrijker is dan de lichamelijke activiteit. Meer nog dan bij bullet chess?
Ik heb het idee dat denksporten nog steeds meer met cafébezoek en vermaak worden geassocieerd dan met sport. Wie de “derde helft” van een voetbalwedstrijd kent weet wel beter.
De uitspraak is jammer, naar we komen er wel overheen.
Uit de beweegredenen bij de uitspraak (zowel van de A.-G. als van de rechter) blijkt dat men voor een definitie van wat sport is, probeert uit te gaan van wat de communis opinio is: men raadpleegt bijvoorbeeld woordenboeken uit verschillende lidstaten. Je kunt erover twisten of dit de juiste bron is, maar een rechter moet roeien met de riemen die hij heeft. Ik ben niet juridisch geschoold (laat staan specialist in Europees recht), maar als de uitspraak omkeerbaar is (beroep is niet mogelijk), dan zitten hier missschien kleine mogelijkheden, naast de ontbrekende definitie van wat ‘lichamelijke activiteit’ behelst.
De zaak bij het Europees Hof is niet zozeer een zaak die de Engelse bridgebond heeft aangespannen (zover ik begrijp); het gaat om een vraag die de Engelse rechter aan het Hof heeft voorgelegd omtrent het begrip ‘sport’ in de Europese eisen die aan btw-regelingen gesteld worden. Dit soort regelingen dienen een nauwkeurige begripsomschrijving te hebben. Immers, waar de een voor vrijgesteld moet worden, moet een ander extra betalen. Het gaat hier niet alleen maar om een Amsterdamse sexclub die beweert een gebedshuis van een religie te zijn zodat het belastingsgewijs er beter uit komt (ja, dat is voorgekomen!). Als Franse bordeauxwijnen vrijgesteld worden van btw omdat ze cultureel erfgoed zouden zijn (nog niet voorgekomen, maar niet denkbeeldig) is dat een vorm van niet te billijken staatssteun – nu nog goedkopere Spaanse wijnen zouden daar last van hebben.
Btw-regelgeving wordt niet aangepast omdat dat schakers beter uitkomt. Net zoals verkeersdrempels niet worden weggehaald omdat dat wielrenners beter uitkomt.
Het gaat er in deze zaak puur om of denksporten voor btw-regelgeving als sport gedefinieerd kunnen worden. Indien autosport vergelijkbare vrijstellingen geniet (dat is nog niet gezegd), kan een willekeurige belastingdienst wellicht eenzelfde beleid volgen.
Nogmaals: schaken is geen sport omdat de schakers willen dat het een sport is. Schaken kan misschien een sport zijn binnen de wellicht wat bredere definitie die bijvoorbeeld NOC/NSF eraan geeft. Schaken is (vooralsnog) geen sport volgens de bewust enge definitie die de Belastingdienst zal gaan hanteren.
Wat mij persoonlijk betreft (maar mijn redenering is wellicht net zo gekleurd als die van anderen die het tegendeel beweren): ik kan me niet voorstellen dat als mijn huisarts zegt dat ik meer moet gaan sporten, dat ze dan aan schaken denkt. Integendeel: ze moest hartelijk lachen toen ik om mijn (aangezien de Franse overheid schaken als sport ziet) verplichte gezondheidsverklaring kwam vragen.
De IOC erkenning is niet de reden waarom schaken een sport is. Wél is het zo dat het IOC reden(en) heeft om schaken te erkennen als sport. Een opmerking van een huisarts ga meer sporten is in die context wel een engere definitie van het begrip sport maar dat wil niet zeggen dat dat ook de alomvattende definitie van sport is. Als Alzheimerpreventie kan dezelfde huisarts denksport suggereren. Dat is ook wel een reden om schaken te erkennen als denksport ter bevordering van de conditie van het brein.
Wat mij vooral stoort is dat wij als land niet meer autonoom mogen beslissen welke definitie van sport we gaan hanteren.
Aan de andere kant: dezelfde ‘ambtenaartjes in Brussel’ hebben ervoor gezorgd dat we ons zonder al te veel rompslomp in Frankrijk hebben kunnen vestigen. Het belang van de een is soms niet het belang van de ander. Daarover worden in een vertegenwoordigende democratie afwegingen over gemaakt. Soms is dat even fijn, soms is dat even pijn (maar het laatste wordt beter onthouden).
En zie voor de claims betreffende schaken en dementie wat goedgedocumenteerd tegengas: streathambrixtonchess.blogspot.com/2006/10/chess-and-dementia.html.