Jana Krivec – Improve your life by playing a game: Learn how to turn your life activities into lifelong skills
Om maar meteen te beginnen met een waarschuwing: dit is niet het gebruikelijke schaakboek. Dat blijkt al uit een paar droge feiten: er staan maar vijftien diagrammen in het hele boek, wel vijf dichtbedrukte pagina’s bibliografie en een paar honderd citaten die afkomstig zijn van een breed spectrum aan wijzen (van Plato via Kubrich en Osho naar Carlsen, Spassky en Aronian). Verwacht dus geen partijen, schaakpuzzels om op te lossen of technische verhandelingen over dubbelpionnen of het benutten van het initiatief in een partij. We gaan in dit boek de wondere wereld van de psychologie in.
Dat mag ook geen verrassing zijn, gezien de titel Improve your life by playing a game: Learn how to turn your life activities into lifelong skills. De schrijfster, de Sloveense dr. Jana Krivec, is immers niet alleen een sterke schaakster (WGM met een rating van 2306) maar ook universitair docent psychologie aan de School of Advanced Social Studies in Nova Gorica. In dit boek combineert ze haar kennis over de (sociale) wetenschappen met haar schaakvaardigheden. Ze doet dit niet zozeer om de lezer sterker in het leven te maken, maar meer om mentale bagage mee te geven bij het schaken (in dat opzicht dekt de titel van het boek niet de lading).
Het boek is opgebouwd naar het ritme van de schaakspeler:
- Training (blz. 17-56)
- Playing a tournament (57-122)
- After the game (123-144)
- Potential negative aspects of the game (165-166)
- Theories and studies on benefits of chess (167-182)
Elk hoofdstuk is weer opgedeeld in deelaspecten. Bij training zijn dit bijvoorbeeld:
- Goal settting
- Motivation
- Self examination and improvement
- Discipline, hard work and persistence
- Learning from the masters
- Memorization techniques
- Working with modern technology
- Delayed reward
- Never stop exploring
Toen ik deze opsomming van onderwerpen las, werd ik enthousiast want het zijn elementen die we allemaal in ons schaakleven wel tegenkomen. Helaas viel de uitwerking me erg tegen. Krivec besteedt veel tijd aan het uitleggen van instrumenten die vrijwel elke schaker uit zijn werkzame leven wel al zal kennen, zoals het SMART model, het Big Five model, de SWOT-analyse en visualisatietechnieken. Daarbij blijft de behandeling van deze instrumenten steeds erg aan de oppervlakte waardoor de samenhang tussen theorie en schaakpraktijk erg dun blijft. Dit is ook niet zo vreemd als je kijkt (zie ook bovenstaand overzicht) naar de enorme hoeveelheid onderwerpen die de auteur wil behandelen. Wat meer focus en daarmee ruimte voor diepgang had het boek goed gedaan.
Ik zal er een paragraaf uitlichten, namelijk ‘Learning from the masters’. Je zou hier een verhaal verwachten over hoe je het beste lessen kunt trekken uit de partijen van de groten van het verleden. Dit is niet makkelijk voor de clubschaker want het niveau van deze partijen gaat zonder de juiste aanpak of begeleiding over de hoofden van ons normale stervelingen heen. In plaats daarvan krijgen we hier een uitleg over de modelling techniek uit het NLP. Dit blijft behoorlijk abstract om vervolgens af te sluiten met de volgende zinnen:
“In every activity we participate in, there is a great chance that someone is better than us. There is a great chance that someone else has a nicer dress, a bigger house than us. If we are constantly sorry for not being the best or not having the biggest house, we will always be unhappy. Do what you like best, follow your dreams, learn from other people and do not try to be them.” [blz. 38]
Hier zitten we toch echt te dicht bij het niveau van tegeltjeswijsheden.
Krivec geeft aan dat Kasparov haar voornaamste rolmodel is. Een keus waar velen van ons in kunnen vinden. In het tweede hoofdstuk is Krivec daar echter wel in doorgeschoten. Maar liefst zesentwintig keer wordt Kasparov aangehaald: soms een kort citaat, soms een uitgebreid voorbeeld (overigens herhaalt dit patroon zich in de overige hoofdstukken). Vrijwel alle keren zijn deze aanhalingen afkomstig uit zijn boek How life imitates chess: Making the right moves, from the board tot he boardroom (Bloomsbury 2007). Laat ik duidelijk zijn: Krivec verantwoordt elk citaat keurig, maar je krijgt als lezer het gevoel dat je beter gewoon het boek van Kasparov kan gaan lezen. Hoewel dit hoofdstuk met zijn uitleg over visualisatietechnieken, timemanagement en het belang van geduld zeker het interessantste van het boek is, voelt het toch erg als leentjebuur bij andere schakers, denkers en wetenschappers. Deze analyse gaat ook op voor de overige hoofdstukken. Natuurlijk zijn er soms interessante elementen in te vinden, zoals het omgaan met de stress van partijen verliezen, maar het blijft allemaal te veel een verzamelbak van theorieën met te weinig aandacht voor de directe toepassing voor de schaakspeler.
Het laatste hoofdstuk is van een andere orde. Hierin behandelt Krivec de voordelen van schaken op het gebied van onderwijs en gezondheid. Ze laat overtuigend zien dat uit vele onderzoeken blijkt dat schaken de schoolprestaties van leerlingen bevordert en dat het een probaat middel kan zijn om dementie te voorkomen of mensen met autisme te helpen. Dit hoofdstuk levert de schaakliefhebber zeker een paar mooie argumenten op in discussies met leken over het nut van schaken. Het valt enigszins buiten de scope van het boek, maar ik vond het wel interessante lectuur.
Hoewel ik dus niet erg positief over dit boek kan zijn, wil ik Krivec wel een compliment geven voor de didactische opbouw van het boek. Elk onderdeel begint met een beknopte weergave van de leerpunten waarna een rustige opbouw van de stof volgt waarbij definities of korte samenvatting van theorieën in blauwe kaders worden geplaatst. Ook de citaten zijn duidelijk onderscheiden van de hoofdtekst. Tenslotte volgen er oefeningen ter zelfreflectie waarmee de lezer aan de slag kan gaan. Deze oefeningen sluiten altijd goed aan bij de stof (hoewel ze soms ietwat bizar zijn zoals “Imagine: you find yourself in a concentration camp. You receive information that your loved ones were killed. What would keep you going?” [blz. 65]). Verder valt de opmaak van het boek op: veel plaatjes en kleuren. Hoewel ik dit soms wat druk vond, helpt het wel om het boek vlot te lezen.
Concluderend kan ik dit boek niet aanbevelen. Ik doe dit met enige spijt want ik denk dat er best een behoefte bestaat aan schaakboeken die ingaan op de psychologie van het schaakspel en helpen bij praktische zaken als training, focus tijdens de partij en het omgaan met verliespartijen in een toernooi. Helaas is de uitwerking in dit boek echter beneden de maat. Er worden heel veel theorieën behandeld, maar de directe link naar het schaakspel of een interessante originele invalshoek vanuit de auteur ontbreken te vaak. Daarnaast is het boek ook wel erg prijzig: €32 voor een paperback.
Koop dit boek als je een inleiding wil in de vele theorieën op het gebied van psychologie en management en een eerste verkenning wil lezen hoe deze zich verhouden tot het schaakspel.
Koop dit boek niet als je je praktische schaakspel wil verbeteren of in je dagelijkse leven als kennis hebt gemaakt met de gangbare managementmodellen.
Boek: Improve your life by playing a game: Learn how to turn your life activities into lifelong skills
Auteur: Jana Krivec
Uitgeverij: Thinkers Publishing
ISBN-nummer: 9789464201024
Pagina’s: 192
Gepubliceerd: 4 december 2020
Link naar website uitgever: thinkerspublishing.com/product/dr-jana-krivec-improve-your-life-by-playing-a-game-learn-how-to-turn-your-life-activities-into-lifelong-skills/
Link naar onze recensenten.
