Remise tegen de wereldkampioen! Tata Steel ronde 4
De vierde ronde van het Tata Steel Chess Tournament vond vandaag, een dag voor de eerste rustdag, plaats. Met voor het Nederlandse publiek op voorhand één partij om naar uitkijken: Jorden van Foreest met wit tegen Magnus Carlsen. Anish Giri zat achter de zwarte stukken tegen de Pool Jan-Krzysztof Duda. Op voorhand ook geen gemakkelijke opgave voor onze man.
Alle partijen eindigden in remise maar zag het bepaald niet naar uit. Verschillende confrontaties werden tot op het bot afgekloven, weer andere besloten te vluchten in een zetherhaling omdat ze het niet meer vertrouwden. Een waar spektakelstuk was de partij tussen Tari en Farouzja waarin beide spelers verschillende keren de fout ingingen. Maar de opponent profiteerde op zijn beurt ook niet en omdat beide spelers wel door hadden dat de problemen hun boven het hoofd waren gegroeid, besloten zij tot een puntendeling.
Jorden van Foreest (foto van de toernooisite, Jurriaan Hoefsmit)
Ogenschijnlijk een flauwe remise was die tussen Donchenko en Wojtaszek. Maar in het eindspel bleek dat er veel onder de oppervlakte zat. Zoveel zelfs dat ik niet zo diep had gekeken als eigenlijk had gemoeten. Maar gelukkig stelde collega Dimitri Reinderman mij een kritische vraag waar ik aanvankelijk het antwoord op schuldig moest blijken. Toen hij bleef volhouden, zag ik ineens wat hij bedoelde. Een variant waarin de zwartspeler eerder tot dame promoveert maar toch verliest! Speelt u dit maar eens op uw gemak na! Schaaksite is er in de eerste plaats voor de Nederlandse schakers. Dus daar gaan we:
Van Foreest – Carlsen
De partij tussen de jonge Groninger begon met een Spaanse opening waarin wit er niet in slaagde om voordeel te behalen. Maar in het nadeel was hij ook niet toen er na een hele afwikkeling louter zware stukken met voor wit een paard en voor zwart een loper over waren gebleven.
Daar dacht Jorden toch duidelijk anders over. Hij bleef zo actief mogelijk tegenspelen en ineens kwam er een tactisch intermezzo dat hem een stuk leek te kosten. Maar…
Nou wordt het ineens een heksenketel… Nee hoor, goed gerekend. Zwart heeft niets en nu verdween alles van het bord en remise, helemaal tot op het bot afgekloven!
48…Td2 49. Txh6 Kg7
49…Kg5 50. Pf3+ Kxh6 51. Pxd2 is natuurlijk ook potremise.
50. Txg6+ Kh7
51. Pf3!
Dwingt remise af.
51…Txf2+ 52. Kxf2 Kxg6 53. Kg2 Kh5 54. Pd4 f4 55. Pe6 Lg5 56. Pxg5 Kxg5 57. Kf3 Kh4 58. Kxf4 Kxh3 ½ – ½
Jorden nog altijd ongeslagen!
Anish Giri (foto Jurriaan Hoefsmit)
Duda – Giri
Duda, Jan-Krzysztof – Giri, Anish
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5
Het Grünfeld-Indisch.
4. cxd5 Pxd5 5. e4 Pxc3 6. bxc3 Lg7 7. Lc4 c5 8. Pe2 O-O 9. O-O Pc6 10. Le3 b6
11. dxc5 Dc7 12. Pd4 Pe5
15. Tb1 a6 16. Pd4 Dc7 17. Pb3 Td8 18. Dc2 c4 19. Pc5 Pd3 Ganguly-Giri, 2012.
15…a6 16. Pa3 Dc7 17. Ld4 Td8 18. Dc1 Pg4 19. Lxg4 Lxg4 20. De3 Tac8
20…Tab8 Bacrot-Vachier Lagrave, 2013.
21. e5
21. Lb6?! Dxc3 22. Dxc3 Lxc3 23. Lxd8 Lxa1 24. Lxe7 Le5∓ is beter voor zwart ondanks de minuspion. Het loperpaar, het slecht geposteerde paard van wit en de actieve toren zijn erg belangrijk.
21…Dc6 22. Pc2
22…Lf5 23. Pb4
Giri wil wel een eindspel omdat zijn loperpaar dan belangrijk kan worden.
24. Dxe4 Lxe4 25. Tfe1
25. Pxa6? Ld3
25…Lb7 26. Tab1 e6 27. Pd3 Ld5 28. Pc5 Lf8 29. Pxa6 Lxa2
Zo blijft wit een pluspion behouden maar veel waarde heeft die niet.
30. Tb6
30…Lc4 31. h3
Wikkelt af naar een dode remisestelling.
32. Txa6 Lc5 33. Ta4 Lxd4 34. cxd4 Tc2 35. g3
35. Td1 Te2
35…Td2 36. Te4 Td7 37. Kg2 Kg7 38. h4 h6 39. Kf3=
½ – ½
Giri ook nog ongeslagen én op plus één, zoals schakers dat zeggen. Zo blijven de Nederlanders het uitstekend doen en mogen we hopen dat ze straks een rol van betekenis kunnen spelen in de eindstand. Maar eerst een rustdag en dan nog negen ronden te spelen.
Donchenko – Wojtaszek
Een Najdorf met h3 waarin wit een pionnetje won. Maar de Pool had goed gezien dat het eindspel met gelijke lopers potremise stond omdat wit een enorm slechte loper had. Vrijwel al zijn pionnen stonden op de kleur van zijn loper vastgelegd. Er is echter nog een zeer curieus moment in het verre eindspel en mijn collega bij Schaaksite appte mij of ik die variant op het spoor was gekomen. Dat was ik niet, dus bij deze mag u even meegenieten van wat er níet op het bord verscheen.
43…Kb3
De eerste vraag is natuurlijk of zwart pion h3 niet mag ophalen. 43…Lf1!? 44. Ke1 Lxh3 45. Ld1+ Ka3 46. Kf2 en de loper op h3 gaat verloren. De stelling blijft overigens remise: 46…Lxg4 47. Lxg4 Kb3 48. Ke3 Kxc3 en dit gaat zwart niet verliezen.
44. Ld1+ Kb2
44…Ka3!?
45. Lc2
45…Ka3
Slecht is namelijk 45…Lf1 maar dat was allemaal bepaald niet triviaal. 46. Ld3 Als zwart nu ruilt krijgt wit een gewonnen pionneneindspel. 46…Lxh3 [Dat pionneneindspel is ook nog geen sinecure en het opmerkelijke is dat beide spelers tegelijk promoveren maar zwart verliest toch. De hoofdvariant hiervan gaat zo: 46…Lxd3 47. Kxd3 Kb3 48. Kd2 Ka4 49. Kc2 Ka3 50. Kc1 Kb3 51. Kd2 Ka4 52. Ke2 Kb5 53. Kd1 Ka5 54. Kc2 Ka4 55. Kb2 Kb5 56. Kb3 Kc5 57. c4 Kd4 58. Kb4 Kxe4 59. c5 Kd5 (59…Kf3 komt te laat… 60. c6 e4 61. c7 e3 62. c8=D e2 63. Dc1+-) 60. Kb5 e4 61. c6 e3 62. c7 e2 63. c8=D e1=D (zie analysediagram)
In de partij niets van dat alles…
46. Ld3 La2 47. Lb5 Lb1 48. Ld3 La2! 49. Lb5 Lb1 50. Ld3 ½ – ½
Esipenko – Grandelius
Een Najdorf met Le2 maar daarin kwam zwart al snel goed tot bijna gewonnen te staan. Maar op het moment supreme zette Grandelius niet door en liet een zetherhaling toe.
Harikrishna – Caruana
Een Spaanse partij waarin het spel op en neer golfde. Op een gegeven moment gaf de Indiër een stuk voor drie pionnen en omdat het eindspel voor zwart geen winstkansen bood, vluchtte ook hier, in dit geval de zwartspeler, in een zetherhaling.
Tari – Firouzja
Een volstrekt idiote partij die zonder meer een winnaar had moeten krijgen maar op curieuze wijze toch in remise eindigde. Vanuit de Doorschuifvariant van de Caro Kann ontaardde de stelling in een complete Wild West partij. Firouzja gooide er een kwaliteit tegenaan en kreeg de overhand. Maar Tari bleek niet zonder tegenspel en omstreeks de 19de zet had wit een sterke zet (19.Kg3!) bij de hand waarna zwart in de problemen zou zijn. Die werd gemist en toen kwam zwart opzetten. De stelling bleek zo ingewikkeld dat de jonge Iranees op de 24ste zet de winst miste. Tari trok de zaak weer in evenwicht maar in de tijdnoodfase gebeurde er werkelijk van alles. Zwart greep mis met 27…Lg5? waarop wit op zijn beurt ook vreselijk de fout inging met 28.Txc5?? Op de 29ste zet was de keuze voor zwart 29…Le2 of 29…Pe2. Zoals u zult begrijpen, koos Firouzja voor de verkeerde en toen werd er snel remise gegeven voordat er nog meer ongelukken zouden gebeuren…
Hieronder mijn aantekeningen met behulp van de ‘automatische analyse’ binnen Chessbase tegenwoordig 😊.
Tari, Aryan – Firouzja, Alireza
1. e4 c6 2. d4 d5 3. e5 Lf5 4. Pf3 e6 5. Le2 Pe7 6. c3
B12: Caro-Kann: Advance Variation.
6…Pg6 7. O-O Pd7 8. Pe1 h5
9. Le3 Db6 10. b3
Predecessor: 10…h4 11. Pd3 c5 12. dxc5 Dc7 13. b4 Pgxe5 14. Pxe5 Dxe5 15. Ld4 Dc7 16. c4 dxc4 17. Lxc4 h3 18. g3 Dc6 19. f3 ½-½ (19) Khairullin, I (2543)-Grigoriants, S (2582) Moscow 2006
11. Lxh5 fxe5 12. g4
12…Txh5!?
Een interessant kwaliteitsoffer!
13. gxh5 Pf4 14. dxe5 Ph3+ 15. Kg2 c5
15…Lc5!? 16. Pc2 Pxe5⩲
16. f4 Dc6 17. Pf3 O-O-O 18. Pbd2 Pb6
Black wants to play … d4.
19. De1?!
19. Kg3!± Nh4 is the strong threat. 19…d4 20. cxd4
19…Le7 20. Tc1 d4 21. cxd4
aiming for Nc4.
21…Pd5
Tari raakt op een dwaalspoor. 22. dxc5? Lh4!-+ Noodzakelijk was 22. Kh1=
22…Pdxf4+
22…Phxf4+∓ 23. Kg1 Ld3 24. Pd6+ Lxd6 25. Lxf4 Pxf4 26. exd6 Pe2+ Double Attack 27. Kg2 Pxd4
23. Lxf4
23. Kh1= remains equal.
23…Pxf4+∓
24. Kg1
24…Lg4
Winnend is nu 24…Txd4!-+ 25. Pd6+ Lxd6 26. exd6 Ph3+ 27. Kh1 Le4-+
25. Tc3
25. De3⩱ Lg5 26. d5 [26. Pd6+ Txd6 27. Txc5 Ph3+ Discovered Attack 28. Kg2 Lxe3∓] 26…Dxd5 27. Tcd1 [27. Pd6+ Kb8∓] 27…Ph3+ Discovered Attack 28. Kg2 Lxe3 29. Txd5 Pf4+ 30. Kg3 Pxd5 31. Kxg4.
25…Txd4 26. Pd6+ Kb8?!
26…Kd7!∓ White must now prevent … Nh3+. 27. h4 Lxh5
27. De3
27…Lg5?
Een fout die hem duur te staan zou moeten hebben.
28. Txc5??
Maar wit revancheert zich… Gek genoeg is zwart na 28. Kh1! uitgepraat. Bijvoorbeeld: 28…Dd5 29. h4 Lh6 30. Txc5! en het stort in elkaar bij zwart.
28…Dxc5-+ 29. Pxg5
29…Pe2+?
Het verkeerde stuk naar e2… Met 29…Le2!-+ ( -> … Rd1) 30. Te1 (zie analysediagram)
30. Kg2
En hier trokken beide heren de stekker eruit… Remise. Wat een partij!
½ – ½
Vachier Lagrave – Anton Guijarro
Eindelijk weer eens een Marshallgambiet waar de meeste witspelers doodsbenauwd voor zijn. De Fransman gaf de pion ergens terug voor wat activiteit. Dit resulteerde in een eindspel met het nodige ongemak voor de zwartspeler. En zo kwam wit toch weer een pionnetje voor in een dubbel toreneindspel met twee tegen één pion. De verre a-pion kreeg hij nauwelijks naar voren en toen MVL had gezien dat er niets te halen viel, probeerde hij het met een matdreiginkje dat echter simpel gepareerd werd, waarna alle pionnen tegen elkaar geruild werden. Remise na 80 zetten.
De uitslagen treft u aan via deze link.
Het toernooi kunt u volgen via deze link.
Mooie typo bij Tari-Firouzja: “Doorgeefvariant”. Past wel bij zo ’n wilde partij.
@Wijnand: Scherp opgemerkt! Ik heb dat toch maar aangepast.
De eer voor 6… e7-e5 na 1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Le2 komt Opocensky toe.
Om geheel tegen de regels van Steinitz (‘gat’ op d5!) in e5 te spelen is overigens al ouder; zie www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1661517 met 6… b5 7 Lf3 e5. Zo begon Opocensky ook; pas later speelde hij gelijk 6… e5.
6… b7-b5 wordt in de vooroorlogse eerste druk van het Euwe-deeltje “het Haagsche systeem” genoemd, zoals door mij in reactie op schaaksite.nl/2020/04/15/het-offer-in-de-schaakpartij-deel-3/ vermeld. Euwe over 7.Lf3 met !: “De looper staat hier weliswaar niet gunstig, maar zwart wordt tot een ernstige verzwakking gedwongen, hetgeen wel twee tempi waard is: 7…. e5 (Er dreigde 8. e5 en op 7….Lb7 kan wit toch 8. e5 spelen. Na 7….Ta7 8. Le3 komt de zwarte toren zeer slecht te staan.) 8. Pb3, Le7 9.o-o en zwart sukkelt met de zwakte van veld d5, waar voorloopig niets tegenover staat.”
Zelfs tegen 6.Lg5 speelde Opocensky 6… e5, volgens de rechtsboven aanklikbare engine van 365chess.com/game.php?gid=2685291 stond hij in het verloren toreneinspel aanvankelijk zelfs iets beter.
Die automatische analyses van chessbase… Laten we zeggen dat ze wel een klein beetje (meer) redactie behoeven. Veel van de commentaren zijn van het niveau ‘nu zou wit graag de zwarte dame slaan’. Varianten zijn vaak totaal nietszeggend. Het stellingsoordeel draait soms 180 graden, zonder dat een fout wordt aangegeven.
Het programma heeft overigens wel gevoel voor humor. Na de bekende partij van Carlsen tegen Ding waar de eerste op de vierde zet zijn dame weggaf om de verbroken internetverbinding uit de voorgaande partij te compenseren, kwam het commentaar: ‘Not much happened in this game’.
@Frits: Het klopt wat je zegt, ik heb het nodige zitten wegpoetsen in de tekst maar ik dacht: ‘waarom zou ik het niet laten staan in de viewer, misschien heeft iemand er wel wat aan’. Met de nieuwste CB16 valt overigens wel een goede analyse samen te stellen, gebaseerd op Fritz16. Maar ik maak (nog steeds) gebruik van Stockfish 12 en liefst mijn eigen inzicht omdat ik hoop dat mensen daar meer aan hebben dan louter computergeweld.
Absoluut, want dat computer’geweld’ hebben de meesten al op chessbomb gezien.
Dat computergeweld van chessbomb helpt wel bij het bekijken van de partijen. Zo wordt die fout van Firouzja tegen Tari op zet 29. Pe2+ meteen dik in het rood gezet met een analyse er bij. Firouzja zat in tijdnood en kon die zettenreeks na 29. Le2 niet in iets meer dan 1 minuut analyseren. Maar ook Stockfish maakt wel eens inconsequente berekeningen en dan snap je als mens niet hoe de analyse zoveel op neer kan gaan van rood voor zwart naar rood voor wit.
Het automatische commentaar in chessbase is iets anders dan een tijdens de partij meelopende online engine. Chessbase zet dit automatische commentaar in na afloop van de partij, in plaats van analyse door een sterke speler. Dat is natuurlijk lekker goedkoop, en spelers met een rating lager dan 1300 zullen het verschil wellicht niet merken.
Bij commentaar na een partij verwacht ik enige uitleg en een min of meer consistent verhaal, en daarvan is bij deze software totaal geen sprake.
Chessbase ontwikkelt software. Hun kerndoel is producten ontwikkelen en verkopen, niks mis mee. Deze functie is echter nog in het beginstadium en wat mij betreft overbodig.
Vandaag in Grandelius – MVL een Siciliaanse poisoned pawn. Op chessbomb 19… Dc4-e6 rood.