Anish Giri verslaat ‘Nepo’ in de tiebreak van de finale!

Analyses/Partijen 21 maart 2021 22:29 Herman Grooten 18

Onze landgenoot Anish Giri heeft op fantastische wijze het vierde toernooi gewonnen dat deel uitmaakt van een cyclus in de online Grand Tour, de Carlsen Invitational. Het was het tweede major event dat gezien de bezetting er zeker mocht wezen. In de voorronden gaf Giri al zijn visitekaartje af door als enige van Magnus Carlsen te winnen en – ondanks een mindere derde speeldag – als tweede te eindigen achter Carlsen, die verder de rest van het veld kansloos liet. In de knock-outfase liet hij eerst de Fransman Vachier Lagrave kansloos en daarna rekende hij met schijnbaar groot gemak ook de Amerikaan Wesley So af. Daarmee verzekerde hij zich van de finaleplek waarin hij het tot enige verbazing mocht opnemen tegen Ian Nepomniachtchi die in de halve finale in de tiebreak Magnus Carlsen had weten te verslaan. Carlsen zelf zette zijn teleurstelling om door de strijd om de derde en vierde plaats overtuigend te winnen van Wesley So, een speler waar de wereldkampioen het vaak lastig tegen heeft.

Een opgeluchte Giri wordt geïnterviewd, net nadat hij de tiebreak heeft gewonnen.

Nu was de Rus de enige speler tegen wie Giri in de voorronden in het zand had moeten bijten, dus hij zal ongetwijfeld gebrand zijn geweest op een revanche. Wat op de achtergrond ook meespeelt, is dat binnenkort het Kandidatentoernooi weer hervat wordt en daarin is Nepomniachtchi, samen met Vachier Lagrave een belangrijke kanshebber om de uitdager van de wereldkampioen te worden.

De eerste tweekamp tussen Giri en ‘Nepo’ liet een wisselvallig geheel zien waarbij er uiteindelijk vier remises genoteerd konden worden. In de eerste partij kwam Giri twee pionnen voor maar een dame en een paard en een onveilige koning, bleken een te grote horde om te nemen tegen de vijandelijke dame en loper en de Rus ontsnapte met remise. In de tweede partij liet Giri zich met zwart in op de ‘Vergiftigde pion-variant van de Najdorf’ en hij bleek uitstekend geprepareerd te zijn want wit bereikte niets. De stelling gleed af naar een eindspel waarin Giri weer het paard tegen de loper had, maar ditmaal was er voor beide spelers niets aan de hand. Weer remise. De derde partij, de Taimanov-variant van het Siciliaans gaf wit groot voordeel en op een gegeven moment kon onze landgenoot met een dubbele aanval een pion winnen, hoewel het daarna niet heel eenvoudig zou zijn om deze te verzilveren. Zoals het ging, liep het resterende eindspel ook uit in een puntendeling. Wederom de variant met de ‘Vergiftigde pion’ en nu leek wit in het voordeel te kunnen komen. Maar hier liet Giri zien dat hij zich heel taai kan verdedigen en met actief spel vluchtte hij in een toreneindspel dat hij niet kon verliezen. Weer remise dus.

De tweede finaletweekamp begon opnieuw met die poisoned pawn en het werd een zeer scherp gevecht dat eindigde met eeuwig schaak. Het was de Rus die snel de remise moest nemen voordat hij zelf mat zou gaan. In de tweede partij opnieuw de Taimanov waarin Giri een aardig systeempje (met 7.g4) had klaarliggen. Zwart reageerde niet adequaat en toen hij op zet 18 de fout in ging, won wit een mooie pion. Daardoor kreeg Giri veel grip op het centrum en daarnaast ook nog mooie velden op de damevleugel. Het zag er snel heel mooi voor hem uit en toen de zwartspeler in zijn nood op zoek ging naar tegenspel dat er niet was, verbrandde hij alle schepen achter zich. Giri had geen problemen om de vis op het droge te trekken. In de derde partij had wit geen zin om pion b2 te offeren in de variant die al een paar op het bord was verschenen en speelde hij op 7… Db6 in de Najdorf het slappe 8.Pb3. Dat gaf zwart op het eerste gezicht comfortabel spel, maar zijn koning bleef in het centrum en dat gaf wit de gelegenheid om een scherp kwaliteitsoffer te brengen.

De koning bleef daardoor op de tocht staan. Giri gaf daarom de kwaliteit terug om het vege lijf in een toreneindspel te redden. Nog een keer wit en remise met toernooiwinst, zou je denken. Maar ineens ging het hier mis. De Rossolimo bracht niet wat wit zich ervan voorgesteld had en langzaam maar zeker kwam Giri in de problemen. Toen hij geen antwoord had op het gepointeerde spel van zijn tegenstander en een pion moest inboeten, werd hij ook ineens geconfronteerd met een schijn-dameoffer. Daarmee maakte Nepomniachtchi gelijk en moest een tiebreak de beslissing gaan brengen. Giri lootte wit in de eerste partij en koos nu voor een Siciliaan met 3.c3 die echter overging in de Franse doorschuifvariant. De climax kwam op zet 18 toen wit pardoes een stuk offerde. Dat offer bleek bij nader inzien volkomen incorrect, maar feit was wel dat in dit vluggertje met voor ieder 5 minuten en een paar seconden increment de stelling zo ingewikkeld was geworden dat ook de zwartspeler het spoor bijster werd. Toen deze op zijn beurt op zet 25 ook een enorme fout maakte, was Giri er als de kippen bij om groot materiaal te veroveren en even later ook het volle punt. Opnieuw restte Giri nog één remise…

Toen Nepomniachtchi koos voor 1.b3 had ik het gevoel dat dit Giri wel op het lijf geschreven was. En inderdaad greep de Rus in deze strategische stelling vreselijk mis. Met zijn zestiende zet liet hij een afwikkeling toe die leidde tot een middenspel waarin wit met een vreselijk slechte loper tegen een geweldig paard kwam te zitten, waarbij wit ook nog een verminkte pionnenstructuur had. Kijkt u eens naar het verschil tussen de stellingen in beide screenshots van de livestream op chess24:

Een dergelijk voordeel zou Giri niet meer gaan weggeven. Dat zeiden tenminste de commentatoren ook. En inderdaad: met voorbeeldig spel lukte het de zwartspeler zijn geweldige overwicht om te zetten in de winst van twee pionnen. Het resterende dubbel toreneindspel speelde Giri onberispelijk naar winst en zo greep hij deze grote titel. Laten we hopen dat hij zijn goede vorm kan meenemen naar Jekatarinenburg waar hij op 19 april de tweede cyclus gaat spelen van het Kandidatentoernooi. Kan Giri dan werkelijk een gooi doen naar de wereldtitel? Het zou na de Netflixserie The Queen’s Gambit het schaken in Nederland wel eens een tweede boost kunnen geven…

De eindstand:

Bij de meeste partijen, tot en met de tiebreak toe, heb ik analyses gemaakt en commentaar gegeven. Die kunt u in de viewer allemaal bekijken:

Eerste finaledag:

Tweede finaledag: