Krantenrubrieken weekend 29 januari 2022
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Rini Kuijf | Henk Prins |
Aan de eerste wereldkampioen Wilhelm Steinitz (1836-1900) werd de uitspraak toegeschreven dat een schaker in een toernooi even weinig recht heeft om ziek te zijn als een soldaat aan het front. Steinitz zelf was vaak ziek en hij moet bedoeld hebben dat ziekte nooit een excuus mocht zijn en zeker geen reden om een partij uit te stellen. De tegenstander heeft ook rechten.
In deze zware tijd mogen ook de begeleiders niet meer ziek zijn. Een begeleider van Daniil Doebov was voor de zevende ronde van het Tatatoernooi, waarin Doebov tegen Anish Giri zou spelen, positief op Covid-19 getest. Doebov mocht zijn partij nog wel spelen, dankzij een negatieve thuistest, maar alleen met een mondkapje. Dat weigerde Doebov en hij kreeg van de wedstrijdleiding een nul. Toen hij later die dag een negatieve uitslag had van een officiële en meer betrouwbare test, mocht hij tijdelijk weer mondmaskerloos aan de rest van het toernooi meedoen tot hij vrijdag door een positieve test definitief werd uitgeschakeld.
Had Giri die partij tegen Doebov op een rustdag moeten inhalen? Magnus Carlsen sloot zich aan bij de meute die dat vond en dreef de spot met Giri en zijn makkelijk behaalde punt. Ze plagen elkaar vaak op Twitter, maar dit was beneden Carlsens stand.
Ik denk niet dat de mensen van Tata Giri gevraagd hebben om de partij alsnog te spelen, maar wat had hij moeten antwoorden als ze hem wel in zo’n moeilijk parket hadden gebracht? Volgens mij dit, in de geest van Steinitz: „Dames en heren, ik zou het graag doen als het ging om een vriendschappelijke wedstrijd tijdens een padvindersweekend, maar niet in de heilige hallen van het Tatatoernooi.”
Giri zat Carlsen op de hielen, tot hij vrijdag een mooie partij verloor van Jorden van Foreest. Daardoor staat de Hongaar Richard Rapport nu tweede, maar Carlsen staat niet alleen een half punt voor, hij krijgt zondag in de laatste ronde ook nog het gratis punt tegen Doebov waarmee hij de spot dreef toen Giri het kreeg.
Praggnanandhaa (16 jaar) – Magnus Carlsen, Tata Steel Masters Wijk aan Zee 2022
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pf3 dxc4 4. e3 a6 5. Lxc4 Pf6 6. 0-0 c5 7. b3 b6 8. La3 Pbd7 9. d5 exd5 10. Lxd5 Tb8 11. Lb2 Le7 12. Pc3 0-0 13. Dc2 b5 14. Tfd1 Dc7 15. a4
Een computervariant is 15. Pg5 h6 16. Lxf7+ Txf7 17. Pd5 Dc6 18. Lxf6 Pxf6 19. Pxf6+ gxf6 20. Pxf7 Kg7 met ongeveer gelijke kansen. Wat is ons spel toch rijk!
15…h6 16. axb5 axb5 17. De2 Db6 18. e4 Te8
Wit dreigt in het nadeel te komen. Met 19. Ta8, waarmee pion b5 bedreigd wordt, kon hij het evenwicht bewaren.
19. Dd2 Lf8 20. Df4 b4 21. Pa4 Pxd5 22. Txd5 De6 23. Tad1
De schade bleef beperkt na 23. Pxc5 Lxc5 24. Txc5 Pxc5 25. Dxb8 Dxb3 26. Ld4 met goede remisekansen voor wit.
23…Ta8 24. Dc1 Dxe4 25. h3 Ta7 26. Dd2 Dg6 27. Ph4 De6 28. Pf5 c4
Nauwkeuriger was 28…Lb7 met groot voordeel.
29. Dd4
Valt g7 en a7 aan, maar het werkt niet. Wit kon verwarring zaaien met 29. Lxg7 Lxg7 30. Pxg7 Kxg7 31. Td6 De7 32. Dxh6+, al hoort het niet genoeg te zijn.
29…Pf6
Het was erg moeilijk te zien dat wit hier verloren staat. Stukken hangen aan weerskanten. Na 30. Dxa7 Pxd5 31. bxc4 Pf4 zou zwart een winnende aanval krijgen.
30. Pb6 c3 31. Pxc8 Dxd5 32. Dxd5 Pxd5 33. Pxa7 cxb2 34. Tb1 Te2 Wit gaf op, hij verliest zijn toren.
Partij in viewer:
Caruana noemt spelniveau tegen Giri grootmeesters onwaardig
In een filmpje op YouTube zegt de Rus Daniël Doebov dat je veel van schaken moet houden om je comfortabel te voelen als het Tata Steeltoernooi niet naar wens verloopt. Als de zon zich dagen achtereen niet laat zien en de kans op een goede klassering is verkeken, kan het verblijf in Wijk aan Zee heel lang duren.
Dit jaar hadden twee vroege afhakers in de strijd om de ereplaatsen het extra zwaar. De 16- jarige Indiër Rameshbabu Praggnanandhaa zag na enkele dagen zijn trainer R. B.Ramesh in quarantaine verdwijnen na een positieve covidtest. Natuurlijk hielden coach en pupil telefonisch contact, maar een ideale begeleiding was dat niet. De terugkeer uit isolatie van Ramesh vierde Pragg woensdag met een overwinning op landgenoot Vidit.
Nog zwaarder leken de lockdown en het tijdelijke afscheid van zijn trainer te drukken op de Amerikaan Fabiano Caruana. In een interview na de zevende ronde maakte de voormalige WK-finalist een terneergeslagen indruk: ‘Ik zoek niet naar excuses voor mijn matige vorm, maar ik voel me fysiek en mentaal uitgewrongen. Alles is dicht in het dorp en mijn coach Vladimir Chuchelov zit in quarantaine. Dan is Wijk aan Zee een behoorlijk eenzaam oord.’
Caruana noemde de nederlaag tegen Anish Giri in de zesde ronde een dieptepunt: ‘Het leek alsof niet twee grootmeesters, maar twee veel zwakkere schakers deze partij speelden.’
CARUANA – GIRI, Wijk aan Zee 2022
1.Pf3 d5 2. b3 Lf5 3. Lb2 e6 4. g3 h6 5. Lg2 Pf6 6. 0-0 Le7 7. d3 0-0 8. Pbd2 a5 9. a3 c6 10. Te1 Lh7 11. e4 Pbd7 12. De2 Db6 13. a4 Tfc8 14. Tac1 Lc5 15. e5 Pe8 16. Pf1 Dd8 17. Pe3 Pc7 18. Kh1 b5 19. Pd4 bxa4 20. bxa4 Pb6 21. Ta1 Pa6 22. Pb3 Le7(?)
Zwart kon wits aanvalskansen neutraliseren met 22 … Lxe3 23. Dxe3 c5.
23. f4 Dd7 24. f5! exf5
Onaantrekkelijk, maar verstandiger is 24 … Lf8 25. f6 c5 26. fxg7 Lxg7.
25. Df3 Pc5 26. Pxc5 Lxc5 27. d4 Le7 28. Lh3 g6
Kans op verdediging biedt 28 … Pc4 29. Pxf5 Kh8.
29. g4 f4 30. g5 Da7
31. Lxc8?
Sterk is 31. Pg4! Lxg5 (31 … hxg5 32. La3) 32. Lc1 Te8 33. Lxf4 en met een dode zwarte loper op h7 speelt wit met een stuk meer.
31 … fxe3 32. e6 Lxg5 33. Ld7?
Na 33. exf7+ Dxf7 34. Dxf7+ Kxf7 35. Lb7 staat het ongeveer gelijk.
33 … fxe6 34. Lxe6+ Kh8 35. La3 Pc4 36. Lc5 Dg7 37. Dg4 Lf6?
Na 37 … Pd2! staat zwart op winst.
38. Tab1 g5 39. Lf5 Te8
Een treurige blunder. Met 40. Dh5! Tg8 41. Tf1 kan wit zich redden.
40 … Pxb6 41. Lxb6 Lxf5 42. Dxf5 Lxd4 43. Lxa5 Lc3 44. Lxc3 Dxc3 45. Kg2 Dd2+ 46. Kf1 Kg7 47. Dd7+ Kf6 48. Dd6+ Kf5 49. Dd7+ Te6 50. Dh7+ Kg4 51. Df7 Te4
Wit geeft op.
Partij in viewer:
Rubriek is om de week
Mooie matcombinatie van Belgisch supertalent Daniel Dardha
Na een coronapauze van een jaar mogen dit jaar in Wijk aan Zee ook weer de challengers spelen. Waar in de sterkste groep vooral mensen op basis van hun rating worden uitgenodigd, gaat het uitnodigingsbeleid van de tweede grootmeestergroep meer volgens een formule: een Nederlander of drie, een vrouw of twee en vooral veel tieners. Dit jaar is er echter een nieuw element: er doet voor het eerst sinds 1995 een Belg mee! Logisch wel, want Daniel Dardha is met zijn 16 jaar het grootste in België geboren talent ooit. Dat talent heeft hij waarschijnlijk van zijn vader (ook zijn coach) die ooit Albanees jeugdkampioen was, en van zijn grootvader, 84 jaar maar nog steeds actief. Het behalen van de wereldtitel snelschaken t/m14 jaar was een goede motivatie om nog harder aan schaken te werken en dat leidde ertoe dat hij op zijn dertiende nationaal kampioen bij de volwassen werd, een jaar jonger dan Fischer nog! Op zijn vijftiende werd hij opnieuw Belgisch kampioen en daarmee behaalde hij de grootmeestertitel, pas als vierde geboren Belg. Bij zijn missie werd hij gesteund door de organisatie Go for Grandmaster die hem bovendien voor het behalen van de titel een royale premie van 25.000 euro gaf. Het geld gaat hij voorlopig niet aan schaken uitgeven, maar beleggen in vastgoed. Voorbode voor een maatschappelijke carrière, of een buffer voor als hij professional wordt? De Antwerpenaar weet het nog niet. Eerst wil hij zijn school afmaken, dan kijkt hij wel verder. Wat dat betreft heeft hij goed naar zijn vader geluisterd, die hem leerde ‘Huiswerk is een moetje, schaken een magje’.
In Wijk aan Zee was hij matig begonnen: hij herstelde niet goed van een onnodige nederlaag in de eerste ronde en verloor erna nog twee partijen. Halverwege het toernooi kwam hij terug in de middenmoot door twee partijen op rij te winnen. Tegen een Russische dame van 20 jaar won hij met een mooie matcombinatie.
Dardha – Shuvalova
1.c4 e6 2.Pc3 d5 3.d4 c5 4.cxd5 exd5 5.Pf3 Pf6 6.Lg5 Le6 7.e3 c4 8.Pe5 Da5
Een riskante maar op zich speelbare manier om de Tarraschverdediging te spelen.
9.Lxf6 gxf6 10.Pf3 Pc6 11.g3 Lf5
Zwart heeft een dubbelpion geaccepteerd en zal actief moeten spelen om dat te compenseren, de partijzet is echter schijnactiviteit. 11…Lb4 of 11…La3!? was beter.
12.a3 0–0–0 13.Ph4 Le6 14.Lg2 Le7 15.0–0 f5 16.Pf3
Wit heeft gestabiliseerd en daarmee een langdurig voordeel.
16…Kb8 17.b4 Dc7 18.Tb1 Ka8?
Zoekt veiligheid in de hoek, maar staat daar juist onveiliger.
19.Da4 Pb8?
Op zich een logische zet: wit was b5 en b6 van plan, en nu kan zwart op 20.b5 Pd7 spelen om b6 te voorkomen. Het was echter ook de zet waarop wit hoopte vanwege de volgende combinatie.
20.Pb5! Db6 21.Dxa7+! Dxa7 22.Pc7 Stikmat!
Partij in viewer:
Voor beginners
Voor gevorderden
Na tien ronden gaat wereldkampioen Magnus Carlsen met zeven7 punten aan de leiding in de Mastergroup van het Tata Steel Tournament. Met een half punt achterstand zit de Nederlandse grootmeester Anish Giri hem op de hielen. Het traditionele topschaaktoernooi vindt jaarlijks in de tweede helft van januari plaats in Wijk aan Zee. Op de gedeelde derde plaats staan de topgrootmeesters Shakhriyar Mamedyarov en Richard Rapport.
In de negende ronde won zowel Carlsen als Giri, waardoor beiden uitliepen in de stand. De partij van Giri is eigenlijk een eenvoudige partij omdat er vroeg afgewikkeld werd naar een eindspel.
Anish Giri – Sam Shankland
1.Pf3 d5 2. g3 g6 3. Lg2 Lg7 4. O-O e5 5. d3 Pc6 (Giri speelt het Koningsindisch met de witte stukken.) 6. e4 dxe4 7. dxe4 Dxd1 8. Txd1 Lg4 9. c3! (Dit zetje ontkracht het zwarte paard op c6.) 9. … Pf6 10. Pbd2 O-O-O (Het lijkt nu dat Giri slecht staat. Zijn beide paarden staan gepend en zijn ontwikkeling lijkt vertraagd.) 11. Te1 (Ontpent twee paarden en dekt e4.) 11. … Lh6 (De Amerikaanse grootmeester wil snel remise en ruilt de stukken. Beter is 11. … Td7.) 12. Pc4 (Een prachtig veld voor het paard.) 12. … Lxc1 13. Taxc1 Lxf3 (Wat anders om de pion op e5 niet te laten slaan?) 14. Lxf3 Pe8 (Stond na de 10e zet Giri wat minder ontwikkeld, nu zijn de rollen duidelijk omgedraaid. Zwart heeft twee slechte paarden.) 15. Tcd1 Pd6 16. Lg4+ Kb8 17. Pxd6 18. Txd6 cxd6 19. Te3!
(Veel beter dan 19. Td1. Het echte zwakke punt is f7 in zwarts stelling en daar gaat de toren zich op richten.) 19… Kc7? (Shankland onderschat de stelling. Nodig was 19. … h5 waarna de witte loper op h3 de witte h-pion in de weg staat. Verder heeft zwart een betere verdediging daarna voor pion f7, namelijk via Th7. ) 20 Tf3 Pd8 21. h4! d5?! (Met een pionoffer hoopt zwart nog wat van de partij te maken.) 22. exd5 f5 23. Lh3 Kd6 24.c4 b6? (Shankland is de weg kwijt, 24. … e4 is de aangewezen weg.) 25. g4 (Giri en professioneel eindspel spelen is synoniem.) 25. … Pf7? (Lijkt wanhoop. Zwart offert een tweede pion om te zorgen dat de stelling niet open komt, maar dat is een te groot offer.) 26. gxf5 g5 27. Ta3 gxh4? (De computer stelt 27. … a5 voor als beste zet.) 28. Txa7 Pg5 29. Kg2 Tc8 30. b3 b5 (In plaats van opgeven. Met vaste hand klaart Giri zijn klus.) 31. Ta6+ Kd7 32. f6+ Pxh3 33. Kxh3 bxc4 34. Tc6 (Shankland geeft de partij op.) 1-0.
Partij in viewer:
Hans Ree vindt dat ik niet goed bij mijn hoofd ben, omdat ik hem z.i. ten onrechte beschuldigd heb. Zover wil ik omgekeerd niet gaan, maar als hij suggereert dat Carlsen zich bediend heeft van een dubbele standaard is dat evident onjuist. Incasseren van een punt van iemand die negatief getest is, is heel wat anders dan hetzelfde doen bij iemand die positief getest is. In het eerste geval is er vrije keus, in het tweede geval niet.
Hans Ree kan onmogelijk de bedoeling gehad hebben te suggereren dat Carlsen zich van een dubbele standaard bediend heeft, omdat dat zou betekenen dat Carlsen op het moment dat hij zijn opmerking maakte, al wist dat Dubov in de elfde ronde alsnog positief zou testen (waardoor ook Carlsen een gratis punt kreeg). Maar Carlsen maakte zijn opmerking na afloop van de negende ronde. Je kunt het met Carlsen eens zijn of niet, en Ree is dat duidelijk niet. Maar ik lees nergens iets over dubbele standaarden.
´waarmee hij de spot dreef toen Giri het kreeg´ Begrijpend lezen valt niet altijd mee Frits !
Ik zie het nog steeds niet, Wim. Carlsen heeft geen keuze gehad om de partij in te halen, gewoon omdat Dubov het toernooi al verlaten had. Als hij die keuze wel had gehad en geweigerd had de partij in te halen, was er sprake geweest van een dubbele standaard. Maar ik zie nergens in Ree’s artikel iets dat de suggestie wekt dat Carlsen dat gedaan zou hebben.
Impliciet beste Frits. Is dat zo moeilijk ? Als je aan het incasseren van een punt toevoegt dat hij daar eerder de spot mee dreef, doe je net alsof het incasseren van de punten door Giri en Carlsen vergelijkbaar zijn en Carlsen zich dus bedient van een dubbele standaard. Qoud licet Iovi non licet bovi, is een onterechte beschuldiging.
Laat los Wim, ‘oudere mensen’ dienen dat te leren, gezien het einde nadert.
Dank voor uw paternalistische advies.
Beste hr. Westerveld,
Ik begrijp dat de relatie met de heer Ree u dwarszit, maar ik adviseer u om ons als “publiek” daar verder helemaal buiten te laten. Het begint vervelend te worden en u schaadt er vooral uzelf mee.
Groet, Jan Willem
Publiek bent u uit vrije wil.
Zou het niet een kwestie van interpretatie zijn? Ik heb het idee dat Carlsen en Giri een stuk minder serieus zijn in hun onderlinge tweetgevechten en verbale strijd, dan dat anderen ervan maken of denken. En het Engels van Carlsen is prima, maar het is niet zijn eerste taal en soms moet hij ook even zoeken naar de uitdrukking die precies weergeeft wat hij bedoelt. Zie bijvoorbeeld het interview waarin hij terug kijkt op het toernooi. Daarin verwoordt hij de zaken vier minuten lang uitstekend, maar moet hij soms ook even nadenken wat hij niet had hoeven doen als hij de Noorse televisie te woord had gestaan.
Als Doebov niet de kans had gehad om te spelen en daarna negatief test. Dan zou ik het schappelijk hebben gevonden als de partij op de rustdag werd ingehaald. Je bent onschuldig (niet positief) tot het tegendeel bewezen is. Doebov kreeg echter de mogelijkheid om met een mondkapje te spelen. Niet ideaal, maar onder de omstandigheden heel redelijk. Doebov weigerde en kreeg een terechte nul. Giri hoeft daar verder niets mee. Wim Westerveld ken ik niet maar zijn dubbele uitleg vind ik prachtig. Als hij advies krijgt vindt hij dat paternalistisch, want o wee als we zijn vrijheid van meningsuiting inperken. Als een ander als Ree een mening heeft (het stukje is overggens heel normaal) dan gaat hij zitten hakken. Wim, als je om aandacht verlegen zit ga dan lekker naar Utrechtschaak, dan krijg je ook nog gratis de mening van Rini Kuijff cadeau!
Zolang het niet over Hans Ree gaat, lees ik de artikelen van Wim Westerveld met veel plezier. Ik heb hier al eens eerder opgemerkt dat er stilistisch wel enige overeenkomst tussen de twee is… (Dit laatste is uitdrukkelijk niet bedoeld als suggestie van na-aperij.)
Hier sluit ik mij graag bij aan! Beide zijn gewoon erg goede schrijvers.
Hans Ree was al vanaf zijn toptijd (schaken) een voortreffelijk schrijver van rubrieken (Haagse Post). Het heeft hem in 1981 nog de Dehlia-prijs opgeleverd!
De stukken van Wim Westerveld lees ik ook met erg veel plezier en ik zie ook wel een zekere stilistische overeenkomst.