Drie op een rij voor Rick Lahaye

Zijn eerste kennismaking met het Oscar Romero Open Hoorns was een teleurstelling. In 2020 bezocht Rick Lahaye het kampioenschap als supporter van zijn vriendin Ichelle Dekker en haar broer Jasper. Maar door de coronamaatregelen was de speelzaal alleen toegankelijk voor deelnemers en het protocol verhinderde dat hij op de borden kon kijken. Twee jaar later is die mogelijkheid er wel. De Rotterdamse routinier viert zijn debuut met het veroveren van de titel.

Verloofde Ichelle blijft een weinig achter, doet het eveneens prima en eindigt in groep C – met een veld van 52 schaakliefhebbers – in de top tien: negende. De Bergense familie Dekker is sterk vertegenwoordigd, want naast Jasper in groep A speelt vader Albert mee in groep B. Rick Lahaye moet dan ook heel wat partijen in de gaten houden.

Hoorn levert hem zijn derde toernooizege op rij op. Begin augustus triomfeert de speler van Discendo Discimus op het open kampioenschap van Nederland (waardoor Caïssa-Eenhoorn er in de eregalerij van het Open Hoorns weer een klinkende naam bij heeft), half augustus eindigt hij op de eerste plaats van het open toernooi van Feffernitz in Oostenrijk – de hele schakende schoonfamilie is actief dicht bij het drielandenpunt met Italië en Slovenië, met voor Ichelle een gedeelde tweede plaats in de B-groep – en eind augustus staat zijn naam bovenaan op het weekeindetoernooi van de vereniging die begin 2023 haar 100-jarig bestaan viert.

De Rotterdammer kijkt na die hattrick dan ook tevreden terug. ,,De laatste tijd heb ik goede partijen gespeeld. Geef weinig kansen weg. Het winnen van het open Nederlands kampioenschap vond ik wel mooi. In de historie van Dieren sta ik nu in een rijtje met een aantal sterke winnaars. Maar ik ben geen Nederlands kampioen, wel een top 50-speler in Nederland.’’

Met twee IM-normen op zak speelt hij de zomertoernooien om die beslissende derde te halen. ,,Dan moet je wel tegen voldoende titelhouders spelen en dat is nog niet gebeurd.’’ Met Thomas Waanders schreef hij het boek ‘Grenzen verleggen’. ,,Dat gaat over wat wereldkampioenen doen om succes te halen. Topsporters focussen zich op het proces, niet op resultaten. Als schaker moet je je focussen op het vinden van de beste zet, niet op de uitslag van de partij. Als je zelf een heel goede partij speelt en de tegenstander doet dat ook, dan kun je jezelf niets kwalijk nemen.’’

Een mix van ervaren krijgers op de 64 velden en aanstormend talent neemt in de drie dagen in Hoorn tegenover Rick plaats. Zo begint hij vrijdagavond tegen de 78-jarige Peter Holscher, veelvoudig deelnemer aan het Open Hoorns. ,,Dat was een moeilijke partij, hij verweerde zich kranig.’’ Na zo’n twintig zetten zijn alleen de paarden geruild, maar als er meer ruimte op het bord ontstaat, wordt een isolani op de e-lijn een doelwit voor de DD-speler. Die beperkt de mogelijkheden voor zijn opponent. De latere kampioen (met zwart) slaat op de andere flank toe en werkt in een eindspel van vijf om zes pionnen toe naar een stelling, waarin promotie van de h-pion niet te voorkomen is.

Rick Lahaye opent de slotdag met de topper tegen Arthur de Winter, ook in Dieren een grote concurrent. Hun onderlinge strijd eindigde daar in remise. Het 14-jarige talent uit Nieuw-Vennep haalde op het open NK zijn eerste IM-norm en had een paar weken eerder het kampioenschap van de Schaakbond Groot-Amsterdam gewonnen. In Hoorn moet hij genoegen nemen met een gedeelde tweede plaats, met een half punt achterstand dankzij een verliespartij tegen de Zuid-Hollandse routinier. Als zwartspeler kiest Arthur voor een kwaliteitsoffer met pionwinst. Het draait uit op een dame-eindspel plus toren contra een paard dat te laat een actieve rol krijgt.

De 38-jarige Rotterdammer handhaafde zich met Spijkenisse op het nippertje in de eerste klasse (met een persoonlijke score van acht uit acht) en zal komend seizoen zijn krachten geven aan het roemrijke DD dat met negen overwinningen naar de eerste klasse is gepromoveerd. Op 1 april staat de wedstrijd DD – Spijkenisse op het programma.

Caïssa-Eenhoorn kan terugkijken op een geslaagd weekeindetoernooi. Voor de vierde keer op rij wordt het deelnemersrecord verbeterd; ditmaal zijn er 142 schakers. Voor het eerst in de 72-jarige historie van het kampioenschap heeft een grootmeester zich aangemeld, al blijft het optreden van Emil Mirzoev beperkt tot de ronde op vrijdagavond. Gevlucht uit Oekraïne verblijft hij met zijn vriendin Olga Tribushnaya – ook actief in Hoorn – in Duitsland. Vanwege de Duitse regelgeving met betrekking tot de opvang moeten de twee zich zaterdag melden in hun woonplaats.

Aan het Hoornse evenement is het NHSB-kampioenschap gekoppeld. Die titel gaat naar Colin Stolwijk. Als speler van Magnus (Schagen) neemt hij het in een heuse finale op tegen Martijn Monteban, de troef van Caïssa-Eenhoorn. Beiden zijn al enkele keren dicht bij het veroveren van het kampioenschap geweest, maar hebben de wisselbeker nog nimmer in handen gehad. In de slotronde zitten ze tegenover elkaar; het wordt een lange en spannende partij. Martijn, met wit, heeft een iets actievere stelling. Heel geleidelijk vecht zijn opponent zich terug in de strijd en als met 37. … hxg3 de eerste pion eraf gaat, kijkt Colin tegen een betere stelling (open h-lijn, druk op de koningsvleugel via de mogelijkheid van … g5) aan. Na torenruil wordt echter de remisegrens niet overschreden. Ze hebben allebei vier punten, in zes ronden. Een hoger aantal weerstandspunten brengt de eindzege bij de Heerhugowaarder die de trofee krijgt uitgereikt van clubgenoot Aart Strik die als waarnemend competitieleider de Noordhollandse Schaakbond vertegenwoordigt.

Een van de bekende  deelnemers op het Oscar Romero Open Hoorns is Hebert Pérez García. Geboren in Uruguay woont de schaakliefhebber alweer ruim veertig jaar in Nederland. Hij is een van de routiniers bij de landelijke eersteklasser De Waagtoren (Alkmaar). Zijn tweede deelname aan het toernooi is net zo bijzonder als zijn eerste in 2019, toen de Julianadorper op de gedeelde tiende plaats eindigde. Want Hebert heeft een band met Óscar Arnulfo Romero y Goldámez, de in 1980 vermoorde aartsbisschop uit El Salvador.

Bij zijn aankomst destijds keek hij verbaasd op. ,,Dit had ik niet verwacht. Dat er in Nederland een school is vernoemd naar Óscar Romero. Dat heb ik nergens anders meegemaakt. Ik heb ook tegen een aantal vrienden gezegd dat ik een toernooi heb gespeeld in de Oscar Romeroschool.’’

Hij is ruim een jaar trainer geweest van de schaakbond van El Salvador, heeft in het Midden-Amerikaanse land gewoond en regelmatig in de Catedral Metropolitana de San Salvador de diensten en preken van Óscar Romero bijgewoond. ,,En altijd in een volle kerk. Zijn toespraken hebben veel indruk op mij gemaakt. Hij was integer, correct, rechtvaardigheid was voor hem heel belangrijk. Hij wilde niets met corruptie te maken hebben, had kritiek op de dictatuur en kwam op voor de slachtoffers van de dictatuur. Óscar Romero was heel populair. Ik heb een groot respect voor hem.’’

In de aula van de Hoornse school zitten een kleine honderdvijftig schakers voor hun partijen van de zesde editie van het Oscar Romero Open Hoorns. Aan een van de muren hangt een portret van de aartsbisschop met daarnaast een uitspraak van hem: ‘Vrede is een product van rechtvaardigheid’.

Hebert Pérez García raakte in 1976 in contact met officials van de schaakbond van El Salvador. De 22^e schaakolympiade van de FIDE werd in Haifa gehouden, maar veel ploegen deden niet mee als protest tegen gastland Israël. Onder aanvoering van de Sovjet Unie meldden veel Oost-Europese en ook Arabische landen zich af, omdat ze het Israëlische optreden in het conflict met de Palestijnen afkeurden. Vrijwel gelijktijdig werd een alternatieve olympiade in Tripoli, de hoofdstad van Libië, gehouden. Uruguay was een van de drie landen die op beide evenementen een afvaardiging hadden. Hebert Pérez García maakte deel uit van het Zuid-Amerikaanse team, dat was samengesteld uit spelers die kritiek hadden op de dictatuur in hun land. El Salvador won verrassend de alternatieve olympiade en de contacten van de teamleiding met hem leidde ertoe dat hij een jaar later werd aangesteld als trainer/coach van de schaakbond.

Door zijn politieke gedachten kreeg hij problemen met de machthebbers in Uruguay. De huidige Noord-Hollander verhuisde naar Bueno Aires (Argentinië) en woonde vanaf 3 november 1977 in San Salvador. Naast de trainingen was hij actief als simultaangever en verzorgde lezingen. Hebert verbleef daar tot en met 26 december 1978 en koos toen voor een leven in Europa.

In de personeelskamer van de Oscar Romeroschool, tijdens het kampioenschap ingericht als bar en ontspannings- en analyseruimte, hangt een kunstwerk met de tekst ’Un pueblo, una nación orgullasamente Salvadoreño’. Een volk, een trotse natie van Salvadoranen. Arnoud Lansdaal, conrector van de school, kreeg het in 2019 uit handen van Agustin Vázquez Gomez, de toenmalige ambassadeur van El Salvador, als dank voor de inspanningen die de Hoornse onderwijsinstelling had gedaan voor scholen in zijn land. De opbrengsten van een aantal acties voor het goede doel zijn via hem bij verschillende scholen in El Salvador terechtgekomen, met name bij de Complejo Educativo de Veracruz in de hoofdstad San Salvador.

Hebert Pérez García is niet zo tevreden over zijn partijen in groep A (anderhalf punt uit vijf), maar dat valt in het niet als hij de artistieke herinnering ziet. Hij drukt met een hand op zijn hart. ,,Het is een lief volk, ik ben daar goed opgevangen en ben er trots op dat ik daar heb mogen trainen. In een deel van mijn hart zit El Salvador.’’