Snelschaakmatch Eline Roebers – Erik van den Doel. En: schaakinzicht
Grootmeester Erik van den Doel en jeugdtalent Eline Roebers speelden zondagmiddag 30 oktober jl. een snelschaakmatch in café De Laurierboom (Laurierstraat 76, Amsterdam). Het was de side-match bij de jaarlijkse match die snelschaakbeest Hing Ting Lai speelt. Deze jaarlijkse evenementen, georganiseerd door Dirk Goes, vinden dus altijd plaats in een gezellige en rumoerige atmosfeer van kroegbezoekers die gewoon doorzuipen en kletsen. Het is feitelijk een bizarre sfeer voor topsport, maar het kan. Elk jaar weer. Zo klinkt tijdens één van de partijen een verhaal over een vrouw op haar werk, die een jurk draagt, en op een gegeven moment hangt die jurk aan een kapstok. Ander gepraat gaat over kinderen krijgen en luiers… En die arme Erik en Eline maar doorspelen bij dergelijke geschiedenissen.
Het lukt ze! (…)
Lees verder op: renzoverwer.wordpress.com/2022/10/31/
Eindelijk weer eens een goed geschreven Renzo-schaakartikel! Well done, ga zo voort.
‘Intuïtie is verworven kennis waarvan het niet-essentiële vergeten is’: geen idee of ik dit ergens gelezen of zelf verzonnen heb, maar mijn gevoel zegt me dat dit een goede definitie is.
Mooi verwoord Frits!
Ik zie intuïtie als een soort onbewuste bekwaamheid. Je hebt dan een soort ingeving. Waarschijnlijk op basis van eerdere ervaringen en denk processen. Ook bij onbewuste bekwaamheid is het niet essentieel afwezig volgens mij. Als het nodig is kan ons bewuste denkproces de details weer ophalen en bedenken. Zo iets als bij schaken met Move first, Think later.
Als ik me niet vergis was het de Russische neuroloog Luria (ik zal het wel ergens bij Sachs of Draaisma hebben gelezen) die de casus beschreef van een man die niet kon vergeten. Dat was een ernstige handicap. Hij kon bijvoorbeeld geen mensen herkennen: hij herinnerde zich alle details van een gezicht zodat hij op een later of ander moment een ander gezicht zag bij dezelfde persoon. Zonder een dergelijke handicap onthoud je de grote lijnen. Misschien is talent het vermogen om de juiste dingen te vergeten.
Ja, dat onderzoek heb ik ook een keer gezien op TV volgens mij. Met het ouder worden is het vermogen om details te vergeten een zegen! De hoofdlijnen onthouden zorgen er voor dat je door de bomen het bos blijft zien. De details vergeten zorgt ervoor dat je nog verrast kan worden. Met minder vermogen (geheugen) de goed dingen onthouden en de rest te vergeten is zeker een talent waarvan je kan genieten op je oude dag!
Wat naar mijn idee ook onder intuïtie valt, of daar dicht tegenaan zit, is de vaardigheid om signalen op te vangen van de tegenstander en ook (helaas) het publiek.
Ik heb slechte stellingen nog remise kunnen houden doordat mijn tegenstander opeens een lichte schrikreactie had na het uitvoeren van een zet. Op het bord had ik niets in de gaten, maar door de plotselinge hoest of kuch (bijvoorbeeld) vroeg ik me af wat daarvan de reden zou kunnen zijn. En dan bleek vaak dat er nog een verborgen wending in de stelling zat. De meeste schakers beschikken niet over een pokerface.
Ernstiger is het wanneer het publiek signalen afgeeft. Niet eens bewust – dat is uiteraard streng verboden – maar onbewust en belangstellend. Wanneer zich om een bord een groepje toeschouwers verzamelt, dan weet je: daar is wat aan de hand. Er zijn ook altijd toeschouwers, teamgenoten bijvoorbeeld, die het niet kunnen nalaten hun betrokkenheid bij een partij te uiten in zichtbare of hoorbare signalen. Zuchten, snuiven, kuchen, wiebelen, heen en weer lopen, de mond open laten vallen, etc.