Eline Roebers is IM!
Als we klikken op ratings op de site van de Fide zien we bij de 16-jarige Eline Roebers het volgende staan (zie afbeelding rechts).
Ja, het is echt waar: Eline is benoemd tot internationaal meester. Er zijn niet veel jongeren in Nederland die dat op hun 16de flikken en zeker geen meisje. Dat is niet denigrerend bedoeld overigens. Deze titel is een absolute mijlpaal in het schaakleven van Eline die momenteel op het EK-jeugd zit te schaken.
En denk maar niet dat ze in haar leeftijdscategorie meedoet. En zeker niet dat ze bij de meisjes speelt, nee ze gaat de competitie aan bij de jeugd t/m 18 jaar. Het is duidelijk dat ze meteen nieuwe doelen aan het stellen is en lijkt in dit opzicht veel op de Polgarzusjes. Tijd voor een kort portret van dit bijzondere talent dat we in Nederland hebben. Als dochter van FM Jan Roebers was ze al op 6, 7-jarige leeftijd met het schaakvirus in aanraking gekomen. En vanaf dat moment is ze gegrepen door het spel, zodanig dat ze het liefst de hele dag met schaken bezig is. Dat dit conflicteert met het Nederlandse schoolsysteem is ook duidelijk. Maar ze zit al een tijdje op een topsportschool (LOOT) school in Amsterdam waar ze veel vrijheid geniet en toch haar opleiding kan afronden. Ze mag zelfs het eindexamen vwo over twee jaar uitsmeren.
Dat Eline een groot talent is, mocht ik persoonlijk al een paar jaar geleden meemaken. Toen werd er in Utrecht op privébasis een jeugdtraining georganiseerd door August de Heij, vader van de pupillenkampioen uit 2017, Mees de Heij. Samen met een paar kinderen van Magnus Leidsche Rijn werden er de nodige andere talenten benaderd en zo kon ik samen met Magnustrainer Bas van Esch en in het tweede seizoen met GM Jan Werle aan de slag. De spelers werden in twee groepen verdeeld die elk anderhalf uur van de ene en dan van de andere trainer les kregen. Daar zat ook Eline bij, hoewel ik al snel in de gaten kreeg dat zij al zo sterk was dat het lastig was om haar voldoende uitdaging te bieden. Daarom liet ik haar onder andere een keer een slecht staand toreneindspel in een simultaantje tegen jongere kinderen verdedigen, iets dat haar behoorlijk goed af ging. Dat haar carrière zo stormachtig zou verlopen, kon ik toen ook nog niet vermoeden. Haar persoonlijke trainer, IM Robert Ris, heeft haar ongetwijfeld uitstekend geholpen hierin. Lang geleden heb ik ook Robert nog in een trainersgroep meegemaakt en toen was me ook al opgevallen dat hij van de “no nonsens” mentaliteit is. Een van zijn sterke punten is de openingsvoorbereiding. Ik was er zelf bij in Gibraltar toen ik zag dat hij een sterke Canadese GM in een korte maar hevige partij omverblies. Na afloop vertrouwde hij mij toe dat hij het meeste al op de hotelkamer op het bord had gehad. Ris vertrouwt vooral in de opening op hoofdvarianten. Dat het soms veel werk is om die te gaan leren, neemt hij op de koop toe, want hoofdvarianten zijn niet voor niets hoofdvarianten: het zijn in principe de beste zetten. Dat neemt niet weg dat je regelmatig mag experimenteren met een kleine variatie binnen een bepaald systeem. Sterker nog: het is soms slim om het een beetje anders te doen, ook om het de tegenstander moeilijk te maken of uit de voorbereiding te halen. Dat zie ik ook terug in het spel van Eline. Ze laat zich zonder vrees in op enorme verwikkelingen omdat ze voor de duvel niet bang is. Het is de juiste mentaliteit om hogerop te komen. Ze combineert een uitstekende openingskennis met enorme vastberadenheid. In haar spel zie ik ook haar capaciteit om ingewikkelde analysebomen uit te kunnen rekenen, maar ook haar positiegevoel en eindspeltechniek mogen er wezen.
Ze werd wereldkampioene bij de meisjes en daarmee trok in ons land al volop de aandacht (zie verderop). Natuurlijk wil ze nog beter worden, maar als je op je zestiende de IM-titel al binnen hebt, zal dat de nodige rust geven om gestaag verder door te ontwikkelen.
Schaaksite had al eerder haar IM-normen beschreven. Zo behaalde ze haar eerste norm in het Europees kampioenschap voor vrouwen in Brezice, Slovenië, in november 2021. Het Nederlandse team eindigde op een heel behoorlijke achtste plaats, vooral omdat Roebers 7/9 scoorde aan het eerste bord scoorde. Dat was goed voor een score van 2504 en haar eerste IM-norm.
De tweede norm kwam niet uit de lucht vallen: in februari van dit jaar haalde ze in het Franse Cannes het tweede meesterresultaat binnen. Het meest bijzondere was eigenlijk dat ze een tijdlang ruim op schema lag voor een GM-norm. Maar zelfs met ½ uit 3, haalde ze nog ruim de IM-norm binnen. Vader Jan Roebers liet nog weten dat de hoofdorganisator van dit toernooi, de echtgenoot is van de ons land bekende schaakster Marlies Bensdorp!
Eline’s derde norm kwam in de laatste Olympiade (dit jaar gehouden) tot stand waar Eline weer een prima toernooi speelde, zoals we in dit scoreverloop kunnen zien:
Roebers Eline 2344 NED Rp:2532 | |||||||||
Rd. | SNo | Name | Rtg | FED | Rp | Pts. | Res. | Bo. | |
1 | 269 | WIM | Miller Rachel | 1961 | JAM | 1824 | 5,5 | s 1 | 1 |
2 | 122 | WGM | Ouellet Maili-Jade | 2239 | CAN | 2042 | 6,5 | w 1 | 1 |
3 | 55 | WIM | Alinasab Mobina | 2364 | IRI | 2161 | 3,5 | s ½ | 1 |
4 | 6 | IM | Kashlinskaya Alina | 2505 | POL | 2405 | 5 | w ½ | 1 |
5 | 131 | WGM | Frayna Janelle Mae | 2224 | PHI | 2386 | 6,5 | s 1 | 1 |
6 | 14 | GM | Sebag Marie | 2447 | FRA | 2317 | 4,5 | w 1 | 1 |
7 | 2 | GM | Muzychuk Mariya | 2540 | UKR | 2513 | 6 | s ½ | 1 |
8 | 49 | WGM | Cori T. Deysi | 2371 | PER | 2221 | 4,5 | w 1 | 1 |
9 | 11 | GM | Cramling Pia | 2459 | SWE | 2532 | 9,5 | s 0 | 1 |
11 | 97 | WGM | Ryjanova Julia | 2284 | AUS | 2230 | 6,5 | s 1 | 1 |
Jan Roebers vertelde eigenlijk dat nog het meest spannende was of de Fide het moment dat ze boven 2400 was gekomen, zou goedkeuren. Dat had onder meer te maken met een vooruitgespeelde partij voor de KNSB-competitie. Maar uiteindelijk bleek ze aan deze ratingeis te voldoen na haar overwinning in de derde ronde van het WK-jeugd.
Ik heb een tijd nagedacht over welke partij ik van Eline wilde analyseren. Onderstaande gekozen heb ik omdat zij hier niet alleen met een verbluffend positioneel stukoffer komt, maar ook omdat zij met kleine strategische middelen de partij naar een kansrijk eindspel loodst, waarin zij een toren plus twee verbonden vrijpionnen heeft tegen een loper en een paard. Dan blijkt de technische omzetting naar winst nog een hels karwei en Eline weet door geduldig te manoeuvreren de tegenstander steeds verder in het nauw te drijven. Ze doet niet alles optimaal, maar ik neem mijn hoed diep af voor de wijze waarop ze de tegenstander zoek speelt. Helaas lijkt ze nog vlak voor de eindstreep te struikelen, maar gelukkig gaat de murw gespeelde tegenstander ook de fout in waarna zij er als de kippen bij is om het punt binnen te halen. Deze partij toont mij dat zij uit het goede “schakershout” is gesneden omdat ze vrijwel alle aspecten, tactiek, strategie, eindspel maar ook onder andere fantasie, doorzettingsvermogen en killersinstinct aan de dag moet leggen om een vol punt te scoren.
Frayna, Janelle Mae – Roebers, Eline
1. Pf3 Pf6 2. c4 g6 3. g3 Lg7 4. Lg2 O-O 5. O-O d6 6. d4 Pc6 7. Pc3 a6 8. b3 Tb8 9. d5 Pa5 10. Lg5 b5 11. cxb5 axb5 12. b4
12…c5!?
Eline komt hier met hoogst ongewone zet die werkelijk verbluffend is. Ze doet zomaar een stuk in de aanbieding waar ze aanvankelijk slechts één pion voor terugkrijgt. Belangrijker is echter dat zwart een prachtige pionnenfalanx op de damevleugel krijgt waardoor de witte stukken weinig mooie velden tot hun beschikking hebben. En natuurlijk heeft de druk die zwart uitoefent op de witte stelling ook nog een psychologische kant. Het idee levert misschien objectief gezien geen voordeel op, maar is zeker niet minder dan het alternatief en zoals we zullen zien in de praktijk heel kansrijk. Na 12…Pc4 heeft wit diverse methoden om groot voordeel te behalen. Vooral 13. Db3 met de dubbele dreiging a2-a4 of Pxb5 gaat een rol spelen. [Ook 13. Pd4 kan heel vervelend zijn voor zwart.] 13. bxa5 Dxa5 14. Tc1 b4 15. Lxf6
Dat is een enorme concessie want die zwartveldige loper wordt loeisterk. Maar er is nauwelijks een goed alternatief. Na een zet als 15. Pa4 Ta8 16. Pb2 Dxa2 staat zwart al helemaal oké.
15…Lxf6 16. Pe4 Lg7 17. Db3
17…Ta8 18. Tc2 Ld7 is een tikje nauwkeuriger misschien.
18. Ped2 Ta8
Zwart wint in elk geval pion a2 terug en beschikt dan over machtige pionnen op de damevleugel. Vooral Lg7 is een vreselijk sterk stuk.
19. Ta1?
Wit gaat al door de knieën.
De enige speelbare stelling die wit nog kon bereiken was met 19. De3 Tfe8 20. Pc4 Na 20…Dxa2 21. Pfd2 lijkt het nog wel te gaan voor wit. [21. Pb6?! Ta3!] 19…Da3?!
Niet slecht maar het kon iets eenvoudiger. Er is niets op tegen om wat materiaal te heroveren. 19…Lxa1 20. Txa1 Da3-+
20. Tab1 Dxa2 21. Tfc1 Dxb3
Met 22. Pxb3 kan wit nog vechten maar zwart heeft alle troeven in handen na 22…Lf5
22…Ta2 23. e3 La4 24. Tbb1
Inmiddels heeft zwart al beslissend voordeel.
25. Lf1 Lxb1 26. Txb1 Tfa8
Zwart belangrijkste taak is om de blokkade over de witte velden te breken. Dat lukt Eline na heel wat gemanoeuvreer.
27. Lc4 Ta1 28. Kf1 Txb1+ 29. Pxb1 Ta1 30. Pfd2 Lc3!
31. Ke2 Lxd2 32. Pxd2 Tc1 33. h4 Kf8 34. e4 Ke8 35. Lb5+ Kd8 36. Ld3 Kc7 37. Pc4 Ta1 38. Pd2 Ta2 39. Lc4 Tc2 40. Ld3 Ta2 41. Lc4 Ta1 42. Ld3 f6 43. Pc4 h5 44. f4
Nog altijd winnend. Maar 44…b3 was vermoedelijk een stuk simpeler. Bijvoorbeeld: 45. Pd2 Tg1 De menselijke manier. [De engine geeft 45…Ta4! als allersterkste, maar dan moet je dit zien: 46. Kd1 (46. Pxb3? c4) 46…Td4 47. Ke2 b2 48. Lc2 Kb6 49. Ld3 Tb4 50. Lc2 c4 51. Ke3 Kc5 enzovoort.] 46. Kf2 Tc1 47. Pc4 Kd8 48. Ke3 f5!? 49. exf5 gxf5 50. Pb2 (zie analysediagram)
45. Ke3 Tg8
Ze gooit het over een andere boeg.
46. Lc2 Kd8 47. La4 g5 48. fxg5 fxg5 49. hxg5 Txg5 50. Kf4 Tg4+ 51. Kf3 Tg8
52. Kf2 Tf8+ 53. Ke2 was taaier.
52…Tf8+ 53. Ke3 Tf1 54. Lc2 Tg1 55. Kf2 Tc1 56. Ld3 Ke8
56…b3 kon ook.
57. e5 dxe5 58. Pxe5 Kf8 59. Ke2 Kg7 60. Pc4 Kf6
61. Ke3 Kg5 62. Pd2 Kf6 63. Pc4 Th1 64. Kf4 h4?!
Nu wordt het nog een hele kluif… 64…b3! lijkt me direct winnend.
65. gxh4 Txh4+ 66. Ke3 Td4
Gelukkig ziet de witspeelster het ook niet meer. Eline maakt het nu keurig af. Na 67. Pd2 Txd5 68. Pe4+ Ke5 69. Le2 was het nog een hels karwei geweest om deze blokkade te breken.
67…Ke5 68. Lc4 Th4 69. Le2 b3 70. Kd2 b2
0-1
Hieronder nog de nodige achtergrondinformatie die ik heb kunnen vinden:
• Jeugdjournaal
• Chessbase India
• NOS Journaal: Eline (14) is wereldkampioen schaken
• Kidsweek: Eline (14) wereldkampioen schaken: ik wil graag winnen
• Peter Doggers op chess.com: Eline wins Untergrombach Open Chess Tournament
• Parool: Eline (14) is wereldkampioen schaken: je hoeft er niet slim voor te zijn
Mooi verhaal Herman!
En wat betreft – “Jan Roebers vertelde eigenlijk dat nog het meest spannende was of de Fide het moment dat ze boven 2400 was gekomen, zou goedkeuren. Dat had onder meer te maken met een vooruitgespeelde partij voor de KNSB-competitie.” – dat begrijp ik. FIDE heeft inderdaad navraag gedaan.
Misschien ook leuk dit behalen van de IM titel van Eline Roebers op 16-jarige leeftijd te vergelijken met de IM-titel van Jan Timman, die hij kreeg in het jaar dat hij 20 werd.