Jeugdolympiade dag 3: China gaat aan kop
Jeugdolympiade Dag 3: Rondes 4 en 5
Op dag 3 werden twee rondes gespeeld. Het werd een dag met scherpe openingen en taaie eindspellen. En het werd bovenal de dag van China.
Aan het begin van dag 3 gingen China en Nederland 1 aan de leiding. In de vierde ronde mochten de teams tegen elkaar aantreden. De winnaar van deze match zou een voorsprong nemen in het klassement. Kenmerkend aan het Chinese team is dat er niet een speler tussen zit, die onderdoet voor de anderen: allemaal scoren ze bovengemiddeld. Sterker nog: de Chinese spelers zijn aan het begin van de dag allemaal nog ongeslagen! Hoewel het Nederlandse team ook nog alle matchpunten heeft verzameld, zijn de persoonlijke resultaten iets wisselvalliger.
De ijzersterke Chinese speelster Miaoyi Lu blijft maar winnen
Op de livestream vertelt Stefan Kuipers aan zijn medecommentator Anna-Maja Kazarian over een van zijn favorieten dit toernooi: China’s bord vier-speler, Miaoyi Lu. Zowel in de opening als in de afronding is ze intimiderend snel en precies. In haar partij in de derde ronde tegen de Nederlandse Dana Verheij houdt ze even stil in een scherpe Richter-Rauzer-variant van het Siciliaans:
Dat lijkt terecht. Interessante mogelijkheden als 10.e5! dienen zich al aan. Als de d-lijn opengaat, toont zich de kracht van de batterij van toren en dame. Tegelijkertijd zijn paard en dame gebonden aan de verdediging van de loper op d7. Miaoyi Lu kiest voor het even sterke 10.f4 en na 10…Be7 alsnog 11.e5. Die zet is nu alleen nog maar sterker geworden. Na 11…dxe5 12.fxe5 Nd5 13.Bxe7 Qxe7 14.Ne4 blijkt dat de zwarte velden enorm kwetsbaar zijn. Zwart lijkt weg te komen na 14…0-0 15.c4 Nb6 16.Qf2 Rab8; alles staat gedekt.
Maar niets is minder waar. Miaoyi Lu toont de gebreken van de zwarte stelling aan met 17.Nf6+!! Natuurlijk mag zwart niet slaan en na het treurige 17…Kh8 18.Qh4 h6 is het paard nog steeds onschendbaar, zodat wit rustig een aanval mag gaan opbouwen. Lang duurde de partij echter niet meer. Na 19.Bd3 Na4 wint wit geforceerd de zwarte dame: 20.Qe4 g6; 21.Qh4! wit gaat terug om mat te dreigen op h6 én om een dodelijk aftrekschaak in de stelling te brengen. Na 21…Kg7 beslist 22.Nh5+ de partij. 1-0. Wederom een subliem optreden van de Chinese speelster.
Aan het tweede bord zien we Tong(Qd) Xiao overtuigend winnen van Arthur de Winter. Lang volgen de spelers een recente toppartij tussen Pentala Harikrishna en Nikita Vitiugov, die in maart van vorig jaar gewonnen werd door de laatste. Ook toen ging de zwartspeler na een schaakje onaangedaan met zijn koning aan de wandel met 10…Kf8.
In het vervolg bleek de koning echter toch minder veilig dan gehoopt. Kenmerkend is de volgende stelling:
Hoewel zwart aan zet hier dame en loper mocht vorken met 27…f4, lag wit daar niet wakker van. Na 28.Bxf4 gxf4 29.Nxf4 ligt de zwarte koning onder vuur en zijn de zwarte stukken dood hout. De toren op h8, de loper op f8 én het paard op h6 zijn volledig afgeschreven, terwijl de witte torens klaar staan om op de zevende rij binnen te dringen.
Toen ook het derde bord tussen Prajit Sai Kumar en Xiangrui Kong gewonnen werd door de Chinese speler moest Yichen Han aan bord 1 tegen Haowen Xue de Nederlandse eer verdedigen. Verder dan remise met de witte stukken kwam hij niet. 3½-½ voor China en overtuigend aan kop in het klassement.
China (gezien op de rug) gaat aan de leiding
Natuurlijk zijn er ook een heleboel teams in de achtervolging. Dat de teams graag willen winnen, zien we aan de hoeveelheid Najdorf-stellingen in de speelzaal. Bovendien levert het tempo van 45+10 heuse spektakels op. Aan het tweede bord van de match Kazachstan 1–Azerbeidzjan leek Ahmad Khagan met de witte stukken meer succes te hebben tegen Daniyal Sapenov.
De partij volgde een tijd lang dezelfde variant als de partij van de dag van gisteren (Milikow—Makridis, op briljante wijze gewonnen door de laatste), maar in plaats van het rustige 9.Be2 vervolgde wit in bovenstaande stelling met 9.Nd5 Bxd5 10.exd5, waarna de pionstructuur compleet anders is. De d-pionnen in onderstaande stelling lijken intimiderend, maar in feite manoeuvreert de zwarte koning zich er prima tussendoor.
Ondertussen staat de witte pion op d5 slechts de witte stukken te blokkeren. Dat probeerde de witspeler nog te verhelpen door met 25.d6+ zijn pion op te offeren, maar zo bleef er te weinig over om een verschil te maken. Niet veel later werd remise door zetherhaling bereikt.
De match tussen Kazachstan 1 en Azerbeidzjan werd op de onderste twee borden beslist. Op het vierde bord leverde een wederzijdse doorbraak van pionnen bijna komische taferelen op.
Zwartspeelster Alua Nurmanova uit Kazachstan had al een stuk buitgemaakt, maar met doorgebroken pionnen moet je altijd op je hoede blijven. De Azerbeidzjaanse witspeler Narmin Abdinova probeerde nog wat met 36.Ne7+ Rxe7 37.b7, maar inmiddels had de zwartspeelster genoeg materiaal om de toren te geven met 37…Rxb7 en vervolgens zelf met de doorgebroken c-pion aan de wandel te gaan. Zwart won, zodat Kazachstan 1 een overtuigende 3-1 overwinning behaalde op Azerbeidzjan.
Jammer genoeg voor WIM Zsoka Gaal van Hongerije, die als een van de weinige meisjes op het toernooi stelselmatig aan het eerste bord zit, wist haar team niet te profiteren van haar overtuigende overwinning met de zwarte stukken op de Oekraïense FM Maksym Dubnevych. Met 3-1 wist Oekraïne de strijd in haar voordeel te beslissen, ondanks het ratingoverwicht van Hongarije op alle borden. De eindstelling aan bord 3, tussen Vladyslav Fishchuk en Kristof Pal Kolimar spreekt boekdelen:
De overige twee partijen werden beslist in het toreneindspel. Chapeau nog aan Matyas Palczert die tegen Anastasiia Hnatyshyn bleef doorspelen in een schijnbaar gelijke stelling. Daarin riskeerde hij echter wel de boot in te gaan.
Matyas speelde hier 45.Kb1?! om uit het schaak te lopen. Daar had hij wel zijn redenen voor: Anastasiia had nog minder dan een minuut op haar klok en bovendien zou de b-pion weleens een gevaarlijke vrijpion kunnen worden. Het vervolg was echter niet altijd even zuiver, zodat beide spelers kansen om te winnen over het hoofd hebben gezien. Daar komt nog bij dat Matyas op een gegeven moment net zo goed zijn seconden zag wegtikken.
Hier had Anastasiia met 52…e3! van Matyas eerdere optimisme kunnen profiteren. Punt is dat zwart al dreigt met …Rg1+ en …e2 te promoveren. Wit moet dus een zet gebruiken om de koning dichter naar de pion te brengen met 53.Kd1, maar dat geeft zwart weer de kans om de eigen koning naar voren te brengen. De dubbele dreiging van mat op de onderste rij en promotie zou zwart de winst op moeten leveren.
Het liep echter anders. De witte koning kwam van de onderste rij af en pionnen werden geruild. In onderstaande stelling is remise binnen handbereik, maar alleen met actieve verdediging.
69…Rb3 was de enige zet die zwart overeind zou hebben gehouden. Als er nog een set pionnen geruild wordt, kan wit niet meer winnen. Als wit probeert met 70.Kg6 de f-pion in te kapselen, dan kan zwart simpelweg 70…Rb6+ spelen, zodat de witte koning terug moet om pionnenruil te voorkomen. Anastasiia speelde echter passief 69…Rb5?? waarmee ze 70.g4 toeliet. Met gebruik van de penning won Matyas ook de laatste zwarte pion en even later de partij.
En zo gaat China na vier rondes alleen op kop. Daaronder volgen Turkije, Oezbekistan en Kazachstan die slechts één match in gelijkspel hebben zien verzanden, terwijl ze de rest wisten te winnen.
Ronde 5
Aan de toptafel speelt China tegen de nieuwe uitdager om de leiding in het klassement, Kazachstan 1. De Kazakken zullen van zich afbijten om China een eerste tegenslag uit te delen. Binnen no time heeft sterspeler Miaoyi Lu echter weer een aanval op touw gezet, ditmaal vanuit een Siciliaanse Kalashnikov. Ze doet de naam van de opening, die doet denken aan een oorlogswapen, eer aan door haar h-pion agressief naar voren te schuiven. Haar tegenstander, Alua Nurmanova, had immers besloten om haar loper naar g2 te fianchetteren, zodat de pion op g3 kan dienen als aanknopingspunt (hook).
Toch ging het allemaal anders dan gedacht. Alua was oplettend en bracht haar dame via a4 het spel in, terwijl de zwarte stukken het druk hadden met de aanval op de koningsvleugel. Lu wist de stelling niet bij elkaar te houden en de centrale e5-pion ging verloren.
Alleen met 23…Ke8 zou zwart de e5-pion kunnen houden, maar deze zet is te treurig om überhaupt te overwegen. Bovendien hangt er op b7 ook nog wat. Zwart ging met 23…Rah8 daarom volop in de aanval. Even later nam wit een tweesnijdend besluit:
Alua koos er hier voor om met 25.Qxd6+!? nog een pionnetje mee te snoepen, maar na 25…Kg7 heeft zwart een dubbele aanval: zwart dreigt zowel de pion op h2 te slaan als met 26…Qc1+ uit de penning te lopen, waarna ze gewoon de dame op d6 kan pakken. Beter was daarom 25.h4, waarna wit rustig kan consolideren. Wit trok op tijd aan de rem met 26.Rexf5! Het eindspel zou gewonnen moeten zijn voor wit, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. In het vervolg wist Lu zelfs weer te winnen. Zo zet zij haar zegereeks voort.
Haar team weet ook de zegereeks voort te zetten met een klinkende 3,5-0,5 overwinning. Alleen Daniyal Sapenov wist voor Kazachstan 1 een halfje binnen te halen. Zowel Haowen Xue als Xiangrui Kong wisten hun tegenstanders te overklassen.
In de ochtendronde was Turkije de eerste die een overwinning boekte, ditmaal op Frankrijk met een overtuigende score van 3,5-0,5 . Ewen Pichon verdedigde de Franse eer door bord 1-speler Ediz Gurel op remise te houden. Die laatste komt net met opgeheven hoofd terug van de World Cup, waar hij als jongste speler op het toernooi naam maakte door in de eerste ronde van de ervaren grootmeester Velimir Ivic te winnen met een geweldig kwaliteitsoffer. De grootmeester sloeg echter terug en wist Ediz uiteindelijk in de tiebreaks te overmeesteren.
Ediz Gurel in actie
In de middagronde speelt Turkije tegen Oezbekistan. Ediz heeft wijselijk besloten de zoveelste Najdorf uit de weg te gaan door na 3…cxd4 met de dame terug te slaan en dus een zogenaamde anti-Siciliaan te spelen. Dat legde hem geen windeieren, hoewel tegenstander Khumoyun Begmuratov er alles aan deed om zijn stelling bij elkaar te houden. Uiteindelijk werd een dame-eindspel. Dat bleek een kolfje naar de hand van het Turkse talent.
Het eerste team van de Nederlandse speelde in de middag tegen Armenië. Aan het eerste bord moest Yichen Han een pittig eindspel verdedigen.
Na 29.Bxh7 Rh5 wint zwart de pion niet zomaar terug. Wit kan namelijk 30.Bg8 spelen, waarna 30…Rxh2 31.Rxe6+ Kf8 de loper niet insluit. Sterker nog: wit kan 32.Rxa6!! spelen. Dat deed de Armeen Robert Piliposyan dan ook. Het punt is dat na 32…Kxg8 33.Ra8+ Kf7 en 34.Ra7 volgt, waarna wit het stuk terugwint. Daarom speelde Yichen 32…Be5, maar ondertussen heeft zwart geen pionnen meer. Zijn enige hoop was de ongelijke kleur van de lopers. Pas in onderstaande stelling gaat het mis.
Yichen speelde 47…Bc3?? maar de loper moest a7 blijven dekken zodat de a-pion niet doorloopt. Na een keer zetten herhalen met 48.Rd7+ Bd4 49.Rc7 Bc3 maakt Robert het af: 50.a7 Ra2 en toen het slimme 51.Le2+!! Zwart kan niet goed slaan, want na 51…Rxe2 volgt het tussenschaak 52.Rd7+ en promotie op de volgende zet. In de partij sloeg Yichen met de koning, maar omdat de witte toren de zwarte koning al afsnijdt kon de witspeler zijn pion eenvoudig naar de overkant brengen. 1-0.
Aan het tweede bord deed Arthur de Winter wat terug. Het Nederlandse talent verraste zijn tegenstander Erik R. Gasparyan met een nieuwtje in de doorschuif Caro-Kann. Om aan een aanval te ontsnappen gaf Erik zijn f7-pion. Daarmee viel zijn stelling echter uit elkaar. Arthur bekroonde zijn aanval in onderstaande stelling met mat door toegang: 32.Rxa7+! 1-0.
Ondanks kansen in de openingsfase, raakte Dana Verheij op bord vier het spoor bijster tegen Nvard Hayrapetyan. Ze sloot haar eigen loper op b5 op, omdat ze dacht een sterke koningsaanval te kunnen ontketenen. Met wat handige grepen maakte Nvard de aanval echter onschadelijk. Aan bord 3 nam Prajit Sai Kumar in een onduidelijk middenspel een te groot risico door zijn e-pion helemaal naar e3 door te schuiven. Toen de stukken van het bord gingen bleek de pion echter kwetsbaar. Een onverdedigbaar eindspel bleef over. Benik Agasarov maakte het keurig af. Armenië-NL1: 3-1.
De overige Nederlanders spelen lager in het klassement. Grappig genoeg wonnen alle Nederlandse teams (behalve het eerste dus) in de ochtendronde met 3-1 van hun tegenstanders. Respectievelijk Albanië (tegen NL2), Montenegro (tegen NL3) en Japan (tegen NL4) moesten eraan geloven. Opvallend zijn de prestaties van Rhys Arnold in NL2 en Boyd Leenen in NL4, beiden met 4/5.
NL 4 met links, helemaal achterin sterspeler Boyd Leenen
Ondanks haar verlies in de eerste ronde tegen Miras Assylov van Kazachstan 4, is Zsoka Gaal aan een fantastisch toernooi bezig. Ook in ronde vijf was ze een maatje te groot voor haar tegenstander. Dit keer was Anthony Atanasov van Canada het slachtoffer.
Inmiddels won alles, maar hier dwong Zsoka met 52.Bd6 mooi promotie af. Mat is niet te voorkomen. Een relevant punt, want zo won Hongarije met 3-1 van hun Canadese tegenstanders.
Zsoka Gaal doet het goed op de Olympiade
Aan het einde van dag 3 staat China stijf bovenaan, terwijl daarachter Turkije volgt. Achter Turkije staat Armenië en daar weer achter staat Hongarije. Nu we over de helft van het toernooi zijn—er staan nog vier partijen op het programma—tekent zich de eindstrijd om de titel af. Het belooft spannend te worden. Wie kan China nog tegenhouden?
