Recensie: 400 Chess Strategy Puzzles – Martyn Kravtsiv
Om beter te worden in schaken moeten we schaakpuzzels oplossen. Dat is zo vanzelfsprekend als een en een is twee. Veel schaakpuzzelboeken gaan over tactiek: het is nu eenmaal makkelijker als auteur om puzzels bij elkaar te verzamelen waar er duidelijk een beste zet is. Het liefst samen met een prachtige combinatie. Strategische puzzels daarentegen zijn een stuk lastiger. Strategie is veel meer je partij een bepaalde kant op sturen en is daarom minder een kwestie van goed of fout. Het is daarom een stuk lastiger om een strategisch puzzelboek te maken waarbij er een beste oplossing is. Wellicht zijn er daarom minder boeken met strategische schaakpuzzels ten opzichte van boeken met tactische schaakpuzzels.
Martyn Kravtsiv (Foto: Lennart Ootes)
Daar is onlangs wel wat verandering in gekomen. Denk bijvoorbeeld aan boeken als Positional Play van Jacob Aagaard en Strategic Chess Exercises van Emmanuel Bricard. Daar is nu een boek bijgekomen voor de ambitieuze schakers onder ons: 400 Chess Strategy Puzzles van Martyn Kravtsiv.
Inleiding
Martyn Kravtsiv komt van de zeer succesvolle schaakschool uit Lviv, Oekraïne. Hieronder een foto van een bijeenkomst van tien grootmeesters uit Lviv, die onlangs voor het eerst sinds de oorlog bij elkaar zijn gekomen. De bekendste voor de meesten is Vassily Ivanchuk. Martyn Kravstiv is de man in de witte trui. Grappig detail: hij won het snelschaaktoernooi tijdens deze bijeenkomst.
Een bijeenkomst van de GM’s van de succesvolle Lviv Schaakschool afgelopen 10 januari 2024. De eerste bijeenkomst sinds de oorlog met Rusland. Staand (links-rechts): Romanyshyn, Beliavsky, Ivanchuk, Firman, Oleksienkk, Kravtsiv and Grabinsky. Zittend (links-rechts): Petursson, Mihalcisin, Kozakov en Vetoshko. (Bron: Adrian Mihalcisin, Facebook).
Martyn Kravstiv is een succesvolle grootmeester die meerdere grote toernooien heeft gewonnen, zoals Cappelle-La-Grande en Chennai Open, en heeft een toprating van 2685. De laatste jaren lijkt hij minder actief als schaker, maar meer als auteur en coach. Hij heeft bijvoorbeeld samen met Andriy Volokitin het zeer beruchte boek Perfect Your Chess geschreven, wat als een van de moeilijkste puzzelboeken van deze tijd wordt gezien. Daarnaast heeft hij 600 Modern Chess Puzzles geschreven, dat meer op de clubschaker is gericht. Met 400 Chess Strategy Puzzles schrijft hij nogmaals een puzzelboek, maar nu toegespitst op positionele puzzels*.
Opbouw
Het boek bestaat uit drie delen:
- Pawns and Structure
- Pieces
- Mixed Themes
De auteur gebruikt nadrukkelijk geen of weinig partijen van topgrootmeesters, aangezien deze vaak al bekend zijn en er een rijkdom aan schaakstellingen is van minder bekende spelers. De auteur heeft voor de puzzels vooral open toernooien uit TWIC gebruikt.
Puzzels zijn ingedeeld in vier niveaus: het eerste niveau is voor de clubspeler, het tweede en derde niveau voor spelers met een ELO tussen de 2000 en 2300 en het vierde niveau voor spelers met 2400 of hoger. Voor de oplossing moet in principe het verschil in computerevaluatie tussen de eerste en tweede zet +0.5 zijn.
Voorbeelden
Hieronder een aantal puzzels uit het boek, die mooi illustreren hoe ingewikkeld maar ook hoe helder de puzzels en oplossingen zijn.
Puzzel 1: niveau 1. Kies tussen 17. bxa5 en 17. b5.
Puzzel 2: niveau 4
Puzzel 3: niveau 1
Puzzel 4: niveau 2
Puzzel 5: niveau 3
Puzzel 6: niveau 4
Conclusie
Het boek vind ik pittig. Of dat komt omdat ik slecht ben in positioneel spel of de puzzels gewoon moeilijk zijn kun je zelf beoordelen met bovenstaande puzzels. Zelf denk ik daarom veel aan dit boek te hebben: hier kan ik veel van leren. De puzzels zijn verfrissend en goed uitgezocht en bevat veel nieuw materiaal met stellingen die ik herken uit mijn eigen (amateur-)praktijk. Mijn inschatting is dat ambitieuze spelers die aan positioneel spel willen werken veel aan dit boek zullen hebben. Het boek lijkt me minder geschikt om door te bladeren op een rustige zondagochtend op de bank met een kop thee en pantoffels aan. Het opzetten van bord en stukken, het opschrijven van zetten en vergelijken met de oplossing, dat is hoe je het meest uit dit boek haalt. Succes!
* Ik gebruik hier positioneel en strategie door elkaar. Sommige auteurs menen dat er een verschil is tussen deze twee concepten, daarvoor verwijs ik naar bijvoorbeeld de boeken van Aagaard.
Tom. Hebben de puzzels geen opgavevraag?
Hoi Joss,
Meestal niet. Zoals je hierboven kan zien is in de eerste puzzel de vraag of 17.bxa5 of 17.b5 gespeeld moet worden. Maar bij de meeste puzzels staat dat er niet. Bij de moeilijkste puzzels (level 3 en 4) zijn er wel hints opgenomen in het boek.
Gr. Tom