Hard nadenken levert volgens onderzoek stress, frustratie en ergernis op
Vanochtend werden we opgeschrikt door een alarmerende kop op nieuwsplatform nu.nl: “Hard nadenken levert volgens onderzoek stress, frustratie en ergernis op”.
Uit dit onderzoek blijkt dat hoe meer mentale inspanning de deelnemers leverden, hoe meer onaangename gevoelens ze ervoeren. Het is een ware tijdbom onder de denksporten.
Mijn eerste gedachte was: “Maar hoe zit het dan met schaken? Waarom schaken wij eigenlijk?” Ook daarvoor geven de onderzoekers een ‘verklaring’:
“Dat mensen toch vrijwillig voor mentale inspanning kiezen, komt volgens Bijleveld door de verwachte beloning. Hij noemt schaken als voorbeeld: ‘Als de voordelen van schaken groter zijn dan de kosten, kunnen mensen ervoor kiezen te schaken en zelfs melden dat ze van schaken genieten.’”
Dit soort narratieve flexibiliteit vind ik als rechtgeaarde bèta lastig te verdragen, wanneer ik weer eens zo’n pareltje van de geesteswetenschappen voorbij zie komen.
Wij schakers weten wel beter. Nadenken is in eerste instantie een aangename activiteit. We zitten achter het bord en genieten van de interessante stelling, een kopje koffie en misschien zelfs het mooie weer. Als de tegenstander een blunder maakt of een geniaal offer mat in 7 mogelijk maakt, ervaren we zelfs extatische genoegens.
Maar soms zit het tegen. Een blunder ontglipt ons. De tegenstander speelt boven ons kunnen. Dan wordt schaken stressvol. Gekweld zoeken we naar een uitweg. De ijzeren grip van de tegenstander op de stelling drijft ons tot frustratie. We ergeren ons aan zijn smakgeluidjes, het wiebelen op een krakende stoel of het gefriemel met de stukken achter het bord.
Het is echter niet het nadenken op zichzelf dat aangenaam of onaangenaam is. Het is de situatie waarin we ons bevinden, in combinatie met de mogelijkheid om die situatie door nadenken naar onze hand te zetten:
- Nadenken en een probleem oplossen of tot een inzicht komen, is aangenaam.
- Hard nadenken en geen stap verder komen, is onaangenaam.
Probeer het eens, psychologen, tot een inzicht komen.
Dank voor deze uitleg, Rene🥹 Ik voelde dat er iets niet klopte, jij benoemt het!
En lekker uitdagend nog ook.
Het einde vh nu.nl-stuk is ook interessant in de context van jouw verhaal:
’ (…) Volgens de onderzoekers kan dat komen doordat mentale inspanning mogelijk afhankelijk is van de leergeschiedenis van mensen. Middelbare scholieren in Aziatische landen zouden volgens de wetenschappers meer tijd besteden aan schoolwerk. Daardoor zouden ze al op jonge leeftijd leren hoge niveaus van mentale inspanning aan te kunnen.’
Aha. Dus wanneer je meer traint, kun je ook meer aan. Dat zal ook gelden voor niet-Aziaten…
(Een cynicus zou nu kunnen zeggen: ‘Meer trainen, dan kun je ook meer lijden…’)