Recensie: The Chess Attackers Handbook

‘Life is too short to play boring chess!’ is de spreuk waarmee het boek wordt aangeprezen en waarmee de confrontatie wordt gezocht met ‘saai’ schaak. En wie kent het gevoel niet? Je zit de hele zaterdagmiddag tegen een gortdroge stelling aan te kijken, proberend om een nauwelijks merkbaar voordeel uit te melken. Je KNSB team staat inmiddels achter maar na je laatste halfslachtige poging op voordeel is je tegenstander er als de kippen bij om de zoveelste grootschalige afruil te plegen en de remise af te dwingen. Op dat moment vraag je je af wat er ook alweer leuk is aan het spelletje. Dit boek geeft de lezer de mogelijkheid om dat gevoel weg te nemen, handvaten om op winst te spelen en een inkijk in 14 thema’s om aan te vallen.

The Chess Attackers Handbook heeft zowel breedbekende aanvalsonderwerpen als verrassende wendingen. Als lezer verwacht je de hoofdstukken ‘Attacking the Uncastled King’ en ‘Opposite-side Castling’. De kings walk uit Short – Timman is bijvoorbeeld een klassieker die terugkomt in het hoofdstuk ‘The King As An Attacking Force’. Tegelijkertijd is aanvallen ook opgenomen in thema’s die je niet direct zou verwachten, zo zijn er de hoofdstukken ‘Profylaxis’ en zelfs ‘Manouvering’. Het boek is geschreven door twee Canadese schakers, Michael Song (IM) en Razvan Preotu (GM). Beiden hebben geen andere schaakboeken gepubliceerd. Misschien komt er nog een keer een vervolg?

Het boek is voor alle niveaus, sommige opgaves en voorbeelden zijn echter wel complex. In het boek wordt dan ook aangeraden om een bord erbij te pakken. Ik heb het boek ook deels in de trein gelezen, maar voor met name de voorbeelden van het boek is het wel echt lastig om bij te blijven zonder bord. Eerlijk gezegd had ik zelfs een aantal keer stellingen die ik niet kon oplossen met het bord erbij (mijn rating is nu 1973). Een voorbeeld van zo’n lastige stelling die wordt behandeld is het eindspel hieronder (uit hoofdstuk 3 ‘Attack in Endgames’ het voorbeeld Capablanca – Tartakower 1924).

In het boek wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende varianten. De oplettende lezer merkt misschien meteen op dat wit de pion op c3 gaat verliezen, en vraagt zich al direct af voor zet wit zou moeten spelen. Deze stelling is een van de voorbeeldstelling in het boek waar ik persoonlijk geen grip op krijg. Hoewel wit actiever staat verlies je de pion c3, dus voor de eerste zetten zijn er niet echt alternatieven: 35 Kg3, Txc3+ 36 Kh4 en nu geeft het boek Tf3 met ?! ‘Tartakower underestimates the danger and chooses the wrong time to go pawn grabbing’. Hoewel het prettig leest met meestal een bondige uitleg begrijp ik voor deze paar zetten niet wat zwart hier verkeerd doet. Het boek suggereert 36… a6!? met tegenspel.

Nog een ander voorbeeld van andere moeilijke stelling is het volgende voorbeeld (Chaparinov – Navara, 2007), het boek geeft hierbij deze opmerking: ‘My advice for the reader would be to set up the position on a board and spend roughly 20-30 minutes calculating the possibilities before playing through the moves.’

26…Ld6?! ‘Fortunately for us, Navara elects the entertaining route! 26…g5 offers black a comfortable advantage without too many troubles. 27 Lxf7 Dxf2+! The only move. 28 Kxf2 Txe2+ 

Het bovenstaande voorbeeld geeft gelijk aan hoe de schrijvers de lezer uitdagen. Er worden stellingen gegeven waar creatieve, verrassende en mooie aanvalszetten nodig zijn om de winst binnen te halen. Doordat er daarnaast gewisseld wordt met verschillende thema’s blijf je als lezer nieuwsgierig en wordt je uitgedaagd stellingen op te lossen. Hieronder het vervolg met een deel van de varianten: 29 Kg1 (D)

29…Txd2! The very natural 29…Txg2+? was played in the game, but in fact is an error. By every imaginable chess principle it is the right move. Black picks off an important defender, and even with check! However, pure calculation always trumps intuition. 30 Kf1 Txd2 and now: a) In the game Chaparinov opted for 31 Lg8?? and went down quickly after 31… Lg2+ 32 Ke1 Te2+ 33 Kd1 Lf3 34 Dh7+ Kg5 35 Ta2 Th2+ 36 Ke1 Pxd3+ -+. 30 Te1 30 h4 Pe2+ is the point. White cannot save his queen. 30…g6! 31 Te6 Df6 runs into the cute 31…Pxh3+ 32 gxh3 Lh2+ 33 Kf1 Lg2# 31… Txg2+ 32 Kf1 Tg3! 33 Db5 Tf3+ (D)

34 Ke1 34 Kg1? leads to doom after 34… Pxh3+ 35 Kg2 Tf2++ 36 Kxh3 Th2#. 34…Pg2+ 35 Ke2 Txf7 36 Txd6 Lxf3+ 37 Kd2 Te7! 38 c3 Necessary to open air for white’s king. 38… Te2+ 39 Kc1 cxd6 -+ After all te=he dust settles, Black emerges with a material advantage and a still-exposed white king, which should be sufficient for the full point with accurate play.

Elk hoofdstuk begint met een aantal voorbeeldpartijen met analyse en eindigt met een aantal opgaves. In totaal zijn er 14 hoofdstukken. Er zijn verschillen in het aantal bladzijdes en de hoeveelheid opgaves, aangepast aan het onderwerp. Zo heeft het hoofdstuk ‘Sacrifical Attacks And Calculation’ de meeste opgaves. Een vermakelijk hoofdstuk vind ik Same Ideas, Different Games. Er worden 3 partijen gegeven met creatieve aanvalsideeën, met daarna 3 andere partijen waarin hetzelfde idee in een andere stelling gebruikt wordt. Leerzaam!

Hieronder nog twee opgaves uit het boek als voorbeeld. De antwoorden staan helemaal onderaan het artikel. O1 Uit ‘Attack On Colour Complexes’:

O2 Uit het hoofdstuk ‘Sacrifical Attacks And Calculation’:

 

Al met al raad ik het boek zeker aan, met name aan aanvallend georiënteerde spelers.

The Chess Attackers Handbook

 

Antwoorden: O1: Andruet – Spassky ‘28…Df3 0-1 Of course an ex-World Champion will not let such an opportunity go unnoticed! White resigned in view of the forced mate after gxf3 Pexf3+ 30 Kh1 Lh3 followed by …Lg2#. Spectaculair!’

O2: Kasparov – Ribili 26 Txb5 Lxe3 27 Td8!! Dxb5 27…Txd8 28 Td5 +- 28 Dd6 Lxf2+ 29 Kxf2 Te8 30 a4! Dxa4 31 De7 +-

3 Reacties

  1. Avatar
    stikmat 10 december 2024

    De laatste twee diagrammen laten niet het begin van de opgave zien, maar de slotstelling.

  2. Avatar
    Frits Fritschy 10 december 2024

    Als je je commentaar in een schaakprogramma schrijft (kan je gelijk een viewer toevoegen), is de kans op notatiefouten uitgesloten. Behalve de twee diagrammen die stikmat noemt, staan er namelijk nog wel meer fouten in:

    • in Tartakower-Capablanca 36… Txf3 in plaats van 36… Tf3 (pas na 37. g6! kan Txf4+)
    • in Cheparinov-Navara 29. Kxg1 in plaats van Kg1
    • idem, 34. Da7+ in plaats van Dh7+
    • idem, variant b (31. h4!) staat er niet bij
    • idem, 31… Txg2 in plaats van Txg2+
    • in Andruet-Spassky Lg3# in plaats van Lg2#

    We maken allemaal fouten (Ik val niet over Chaparinov). Natuurlijk begrijpt iedereen wat er bedoeld wordt, maar bij een recensie suggereren fouten in een partijcommentaar dat de auteur van het boek er een potje van maakt. Dat lijkt me niet de bedoeling.

    Overigens is Tartakower-Capablanca een beroemd eindspel, dat in vele boeken geanalyseerd wordt.

  3. Avatar
    Bram de Vries 11 december 2024

    Oke bedankt voor jullie commentaar! Heb het op punt 4 na aangepast

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.