Teletekst (2)
Deze week verscheen op deze site een leuk berichtje over Teletekst van ene Jurriaan79: Teletekst 45 jaar. Het leek me aardig om hierover nog een kleine anekdote te vertellen over de WK-tweekamp tussen Karpov en Kasparov die indertijd in Moskou 1985 gespeeld werd.
Die eindigde met een bloedstollende laatste partij waarin Karpov moest winnen om er nog een gelijkspel uit te slepen en aldus zijn wereldtitel te behouden. In een serie “History in a Nutshell” (“Schaakgeschiedenis in vogelvlucht”), waarin ik wekelijks een filmpje opneem voor de Chessbasewebsite, heb ik deze ongelooflijke partij uitvoerig besproken.
In mijn inleiding op deze partij schrijf ik het volgende: ‘Er kwam een tweekamp over 24 partijen (zoals het voorheen altijd was) en bij een 12-12-gelijkspel zou de wereldkampioen zijn titel behouden.
 |
 |
| Karpov – Kasparov (foto’s Jos Sutmuller) | |
Maar wat gebeurde? Kasparov won de 23ste partij en kwam zo met 12-11 voor met nog één partij te gaan. Karpov, met wit, moest die partij winnen om zijn wereldtitel te behouden. Dat werd een gevecht op het scherp van de snede. Ik herinner me heel goed dat ik voor mijn eigen club (de Eindhovense Schaakvereniging) in de hoogste klasse een teammatch speelde in Hilversum tegen HSG. In deze tijd was er nog geen internet maar wel hadden we tijdens deze wedstrijd de beschikking over een televisietoestel met Teletekst. En gelukkig werkte daar een schaker, die alle zetten, in vrijwel realtime intypte. Dus stond er bij het toestel een schaakbord en daarop werden de zetten keurig door iemand bijgehouden. Op een gegeven moment was de spanning in deze partij tussen de twee grote ‘K’s’ zo voelbaar, dat steeds meer schakers om dit bord dromden en daarmee zelfs hun eigen partij in de steek lieten. Vooral het moment waarop Kasparov, die genoeg aan remise had, plotseling met een dubbel pionoffer de stelling opende, zorgde voor grote opwinding. Ondanks het hoge aantal Elopunten dat op deze dag aanwezig was in Hilversum, durfde niemand te voorspellen hoe deze partij zou aflopen. We voelden allemaal dat we getuige waren van een van de meest fascinerende en uiterst belangrijke schaakpartijen die ooit gespeeld was. Hier werd bepaald hoe onze schaakwereld er de komende tijd uit zou gaan zien…’
Dan mag natuurlijk de analyse op deze partij niet ontbreken. Hier is mijn analyse:
Dit stuk gaat over de match van 1985, de “herstart” van de 1984-1985 match waar Campomanes eigenhandig de stekker uit trok. Die vond echter niet plaats in Sevilla, zoals in de eerste alinea vermeld, maar (toen nog gewoon) in Moskou – net als die eerste match.
Opmerkelijke parallel: in 1987 vond in Sevilla de vierde match tussen deze twee matadors plaats, en toen was Kasparov titelverdediger. Uitdager Karpov won de 23e partij, kwam met 12-11 voor te staan en had in de laatste partij aan remise genoeg om de titel te heroveren. Kasparov won echter die laatste partij en behield nipt de wereldtitel.
Inderdaad, Moskou en Sevilla is de correcte volgorde van WK-steden tussen beide K’s.
Ik vond Sevilla vooral zo interessant door die overwinning met de witten van Kasparov in die Siciliaan van 23 of 24 zetjes, of was dat nog een march later?! Nee, dat zal toch niet want toen was Short al in beeld (jaren 90). Het deed gewoon pijn aan de ogen. Ook op teletekst.
Timman beweerde later dat hij die variant thuis al op het bord had gehad en weerlegd al is me nooit duidelijk geworden hoe die weerlegging eruit precies uit zag.
Afijn, vroeger was alles beter!
Moedig voorwaarts maar weer!
@Herman: In de 1985 match kwam Kasparov op voorsprong door de 16e partij te winnen, ook met zwart in de Siciliaan, net als de 24e partij. Hij won toen ook de 19e partij, maar verloor partij 22. Stond toen nog maar 1 punt voor. De 23e partij werd remise. Toen stond het inderdaad 12-11.
@LDBoutens: u zegt dat Kasparov in 1987 (Sevilla match) met wit een partij van Karpov won in de Siciliaan? In die match is geen enkele gewone Siciliaan (1. e4 c5) gespeeld dat weet ik zeker. Of bedoelt u de 2e partij die een Siciliaan in de nahand was (1. c4 e5) ?
Dat was inderdaad een briljante partij van Karpov. Ik weet nog dat ik al bijna sliep, mijn stiefvader riep naar boven dat Kasparov had verloren, dat kwam toen nog op het 11-uur journaal. Ik riep slaperig naar beneden: “dat kan niet, hij had wit in de 2e partij”. De volgende ochtend bleek dat hij toch gelijk had.
Mooie tijden dat in de ochtendkrant een analyse met diagram te vinden was.
@Rudy, zeg maar jij.
Het was Kasparov met zwart en niet met wit zoals ik eerder schreef en het is denk ik niet in Sevilla geweest maar een andere match. Ze hebben er toch 3 om het wk gespeeld? Dan zal het tijdens de 3e match zijn geweest. Wit stond na een zetje of 15 op de onderste 2 rijen en gaf rond zet 24 volgens mij op.
En inderdaad de volgende dag in de krant. Vroeger was alles beter zoals ik al eerder schreef.
Moedig voorwaarts!
Het waren vijf matches: 1984-1985, 1985, 1986, 1987 en 1990. Jan Timman heeft een voortreffelijk boek (“The Longest Game”) over deze vijf matches geschreven.
@Peter Huisman: klopt inderdaad, de tekst is aangepast.
@Peter Huisman,
Dank! Dan zal het de match in 1990 zijn geweest waarin Gary met zwart heel snel won, omstreeks partij 10 of 12 in een Siciliaan, en ik kan me ook nog herinneren dat Anatoli de volgende witpartij snel tot remise besloot omdat zijn team van secondanten nog niets had bedacht na die witpartij van daarvoor…
Wat een tijd was dat zeg! En met behulp van teletekst!
Moedig voorwaarts allen!
Dit is in ieder geval niet gebeurd in de match van 1990, want die match staat er (onder meer) om bekend dat alle winstpartijen (7 stuks) voor rekening van Wit kwamen: Kasparov won vier partijen, Karpov drie.
Bedoelt u niet de beroemde partij 16 (www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1067175) uit 1985? Die waarin Kasparov in een Siciliaan met d6-d5 een pionoffer bracht en won (met het zogenaamde octopus-paard op d3). Het werd prompt het Kasparov-gambiet genoemd, bleek volstrekt incorrect, maar Geller was te laat om de weerlegging aan Karpov door te geven… Karpov heeft een paar maanden later de weerlegging nog in praktijk kunnen brengen tegen Van der Wiel (www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1068458), kwam ook gewonnen te staan, maar kon de winst niet binnen halen.
Toch 1985! Ik moet dat match boek hier nog ergens hebben liggen, donkerblauwe kaft geloof ik.
Schitterende partij was dat maar er klopte volgens de kenners helemaal niets van. Arme arme Geller. Wat zal het gestormd hebben op de burelen van de Bolsjewieken.
De zon schijnt. Tijd om een mooie wandeling te gaan maken en te genieten van al het moois de natuur vandaag heeft te melden.
Moedig voorwaarts allen!