Jan Timman gestopt met (zelf) schaken

Het was u misschien al opgevallen dat Jan Timman dit seizoen niet meer actief is voor Wageningen. Wat blijkt: zijn laatste competitiepartij vorig seizoen (remise tegen Jip Damen van Voorschoten) is ook zijn laatste partij ooit geweest. In een interview met het AD vertelt Timman dat hij gestopt is met zelf schaken. “Ik heb afgelopen seizoen nog wel gespeeld bij de club, maar nu besloten daarmee te stoppen. Ik ben op een leeftijd dat ik het praktische spel gewoon zwaar vind en daar mee ben opgehouden.’’ Hij blijft echter wel een schaker: “Schaken is verslavend en het is mijn grote liefde. De toernooien, het klassieke schaken, volg ik over het algemeen zeer nauwgezet. De laatste maanden ben ik heel intensief bezig geweest met een boek over mijn eigen eindspelstudies, wat binnenkort uitkomt. Meer dan 400 bladzijden, het ligt bij de drukker.”

In het interview vertelt hij verder o.a. over zijn carrière, de schakers die hij kende e’n Rusland.

22 Reacties

  1. Avatar
    LDBoutens 30 oktober 2025

    Een tijdperk voorgoed voorbij. Ik ben gaan schaken door de enorme boost die de aanwezigheid van Timman gaf in de internationale schaakarena. Daarna ook nog een korte opleving met de komst van Jeroen Piket, maar daana heb ik nooit meer iets van een schaakidool gehad of een figuur waar ik ontzag voor had of tegenop keek.

    Zelfs de reeen in Amelisweerd zijn even stil van dit nieuws uit Abcoude noord.

    Moedig voorwaarts allen.

  2. Avatar
    Caesar64 30 oktober 2025

    Mooi interview, hopelijk blijft Jan mooie schaakboeken schrijven en naar een biografie kijk ik ook uit. Ik heb genoten van zijn partijen!

  3. Avatar
    Jan Jaap Janse 30 oktober 2025

    Wat Lukas zegt: de opmars van Jan Timman heeft mij en vele anderen aan het schaken gekregen. Dat is lang geleden, maar bij het NK schaken 2024 bleek dat effect nog lang niet uitgewerkt, gezien de drommen publiek die dat wilden zien. Voor mij als toernooidirecteur was zijn deelname echt een cadeautje.

    Dit afscheid voelt wel wat onaf. Zou er ergens een mecenas zijn die een afscheidstoernooi wil organiseren, bijvoorbeeld met andere oude helden? En dan geen afscheidswedstrijd á la Johan Cruijff…

    • Avatar
      Caesar64 30 oktober 2025

      Idd een interessante suggestie, wellicht een crowdfunding actie opzetten. Uiteraard moet eerst aan Jan zelf worden gevraagd wat hij wil. Timman- Short of een vierkamp zoals een paar jaar geleden bij Noteboom lijkt me wel wat.

  4. Avatar
    Frans Hoynck 30 oktober 2025

    Biografisch materiaal van en over Jan Timman is er al zat, vind ik. Van hemzelf maar ook bij voorbeeld door John Kuipers (De Geest van het Spel, uit 2011).
    Ben wel heel geïnteresseerd in zijn nieuwe eindspelstudie-boek dat eraan komt & ik blijf hem een geweldige commentator vinden van actuele partijen uit de elite-praktijk.
    Ik vraag me echter af of we Jan er een plezier mee doen om hem uit te nodigen voor een afscheidsmatch of -toernooi, want hij geeft toch duidelijk aan dat hij actief klassiek spelen inmiddels (te) zwaar vindt.

    • Avatar
      LDBoutens 30 oktober 2025

      Een sympathiek idee inderdaad. Of anders iets van een themamiddag of zo. Daar zal hij als eindspelcomponist toch wel voor te porren zijn?!

      Ik troost me met de gedachte dat ik hier ergens nog een notatiebiljet heb rondslingeren van begin deze eeuw; 24 setjes mislukte Gaier. Locatie: in een bakje in een zweefmolen op het plein bij het Ledig Erf.

      Ofschoon ik rond 2008 in Dordrecht tijdens het NK blitz diverse gm’s het nakijken gaf, werd ik er kansloos met 2-0 tegen Jan afgekegeld. Alsof goede zetten spelen gewoon niet wilde lukken tegen Jan. Teveel ontzag denk ik.

      Een verdrietige dag voor schakend Nederland.

       

      Moedig voorwaarts allen!

      • Avatar
        Peter Huisman 31 oktober 2025

        Wat bedoelt u met 24 setjes mislukte Gaier? Is dat keukengerei van een Oostenrijks merk wat achteraf geen geslaagde match bleek met het werkblad?

          • Avatar
            LDBoutens 31 oktober 2025

            Inderdaad! De Gier! Ik geloof van de Duitse IM Buckner, in het Utrechtse Gaier of Gier.

            Een opening die o.a. met enig succes door Willem Bor werd gespeeld.

            Overigens gaat het om de volgende opstelling;

            1. d4  c5

            2. c4  pf6

            3. d5 pe4, en naar gelang terug naar het veld d6 en dan met f5 en e5 een stormloop tegen de korte rochade van wit beginnen. Tegen menig gm met succes in met name blitz partijen gespeeld. Het is objectief beschouwd geen fatsoenlijke opening maar geeft veel vreugde aan de kant der zwarten! 🙂

            Maar in dat zweefmolentje tegen Jan Timman, ik geloof ter ere van 25 jaar cafe Ledig Erf of zoiets, kwam ik niet uit de opening en dan is het meestal klein drama in weinig.

            Ik heb er in Dordrecht nog eens een Franse gm met toen 2680 mee van het bord getimmerd met als gevolg dat ik die editie in ronde 17 de nog sterkere Fressinet mocht bestrijden en die was getuige van die slachting tegen zijn collega en koos heel slim na 1. d4 op zet 2 g3… 🙂

            Ik denk niet dat er veel titellozen zijn die kunnen zeggen dat ze in ronde 16 en 17 op bord hebben mogen spelen tegen de toenmalige Franse schaaktop.

            Maar desondanks een ferm en gemeend Moedig Voorwaarts!

          • Avatar
            Peter Huisman 31 oktober 2025

            Ha! “Geier” in plaats van “Gaier” en bedoeld werd niet setjes, maar zetjes.
            Was Gerard Welling niet degene die ergens in de jaren 80 der Geier in Nederland liet landen?

  5. Avatar
    EwoudL 1 30 oktober 2025

    Jan Timman gaf eens een simultaan in Rotterdam, Ik ging er met de trein naartoe vanuit Utrecht. Ik kreeg een spaanse partij op het bord, waarbij na een zet of 20 al duidelijk werd dat ik het niet ging redden. Om toch solidair te blijven met andere deelnemers, speelde ik door. Immers, Jan zou tijd moeten besteden aan mijn partij, waardoor anderen kostbare secondes extra zouden hebben. even na middernacht moet het al geweest zijn dat ik opgaf. Maar nu komt het: ik miste de laatste reguliere trein. Er ging nog wel een van het nachtnet, die echter tot Woerden reed, en daarna in tegengestelde richting Via Amsterdam uiteindelijk even na 4 uur ‘sochtends in Utrecht C.S. aankwam…

    Mijn langste simultaan ooit.

     

    • Avatar
      LDBoutens 30 oktober 2025

      Dat zal je leren zo onnodig lang door te spelen! 🙂

      Ik ben al jaren niet meer praktiserend in real life maar dacht ergens aan de toog vernomen te hebben dat de jongelui die in Coronajaren via internet hebben leren schaken, ook alle eindspelen hoe ongelijk qua materiaalverhouding deze eindspelen ook zijn, vrolijk doorspelen tot mat of kale koningen… Nogal vermoeiend als je het mij vraagt. Maar een oplossing ligt altijd in het verschiet want zie hier, de kuifeenden zijn sedert enkele weken ook weer terug van de grote plassen! Een fraai schouwspel mag ik wel zeggen.

      Moedig voorwaarts allen!

  6. Avatar
    Dee Dee 30 oktober 2025

    mooie bijdragen hoor Boutens, maar alsjeblieft, laat dat ‘moedig voorwaarts’ bij iedere reactie van jouw kant  gewoon weg. Is niet nodig, niet grappig, het irriteert en doet daardoor afbreuk aan wat je dan wél zegt….

  7. Avatar
    Hugo 30 oktober 2025

    Ik blijf het een mooi verhaal verbinden: in het Interzonetoernooi in Rio de Janeiro 1979, breekt Timman zijn partij tegen Velimirovic af en komt de volgende dag in zijn meegenomen boek van Andre Cheron, Lehr und Handbuch der Endspiele, Band I op bladzijde 323 zowaar een diagram tegen van de stelling waarin hij had afgebroken! Het eindspel zou nog minstens 50 zetten vergen, aldus het boek. Nu was Cheron een eindspeltheoreticus, dus was het hem om het even of het nou in 50, 60, 70… zetten gewonnen zou zijn. Na hard werken slaagden Timman en secondant Andersson erin om het winstproces aanzienlijk te versnellen. Op de dag van uitspelen had Timan niet veel tijd nodig om het eindspel tot winst te leiden. Later werd de veronderstelling geopperd, dat Velimirovic maar wat deed, maar hij bleek toch serieus naar het eindspel te hebben gekeken.

  8. Avatar
    LDBoutens 30 oktober 2025

    Je ergens aan irriteren is een slechte eigenschap Dee Dee. Alleen de allergrootsten buigen deemoedig het hoofd.

    Daarnaast is het ook niet grappig bedoeld. Leven is  lijden en daar hoort onverminderd met de kop in de wind tegen nu eenmaal bij. Zelfrelativering is het toverwoord in deze voor jou of jullie.

    ik zie al die zich verbijtende 60+ koppies voor me en heb dan weer een geweldige lachbui. Heerlijk, die zwetende en verkrampte vingertjes achter die toetsenborden klaar om die vervelende Boutens weer te  moeten terechtwijzen.

    veel wijsheid allen en bovenal moedig voorwaarts!

    of zoals de waterral dan neuriet, ‘oink oink knor knor’, want de waterral is te herkennen aan het geluid van een varkentje. En aldus gesproken hebbende heb ik jullie weer iets bijgeleerd over al die prachtige watervogels.

    • Avatar
      Pieter Priems 30 oktober 2025

      Ah, nu begrijp ik het! De achterliggende gedachte is dat leven lijden is. Dan is het zeker moedig om voorwaarts te gaan. Probeersels, mislukkingen, pijn, zelfhaat en toch doorgaan. Ik denk dat ik maar eens ga slapen.

  9. Avatar
    Renzo Verwer 31 oktober 2025

    Googlend gestuit op een interview met Timman uit 2020, ook AD. De coronatijd. Hij wil nog niet stoppen.

    En:

    In uw gloriedagen was schaken een grote sport. Er waren zelfs tv-programma’s over. Dat is helemaal niet meer zo. Wat ging er mis met de sport?,,Moeilijk te zeggen. Ooit werd ik opgepakt omdat ik in militaire dienst moest en niet was komen opdagen. Dat stond de dag erna op de voorpagina van de kranten. Het schaken stond toen hoog in aanzien. Ik weet niet precies waar het is misgegaan. Misschien toen Kasparov voor het eerst van de computer verloor? Maar ik gaf in die jaren nog een Teleac-cursus op tv en die werd goed bekeken. Schaken is de laatste jaren letterlijk uit beeld geraakt.”

    Vindt u dat jammer?,,Natuurlijk is het jammer. Maar de maatschappij is veranderd. Vroeger waren de mensen meer geïnteresseerd in serieuze dingen.”

    Haha, ‘meer geinteresseerd in serieuze dingen’.

    Die zit.

    Straks eens even naar het water wandelen. Misschien zie ik een vogel… LB!

    • Avatar
      LDBoutens 01 november 2025

      Ach Renzo, als je misschien niet eens een vogel zou weten te spotten zou ik me wel grote zorgen over je maken hoor. De kans op de loterij winnen is groter dan de kans op geen vogel spotten. 🙂

      Neemt niet weg dat ik wel denk dat je geen enkel idee zou kunnen hebben wat voor vogel je zou hebben weten te spotten. Ik zou in dat geval voor de veilige optie gaan en melding maken van een ‘ kbv-tje’, de meest voorkomende en oersaaie en degelijke soort. Zeg maar het oersaaie exemplaar waar 98% van onze diersoort ook uit bestaat.

      Het kbv-tje, in de volksmond ook wel klein bruin vogeltje geheten is te herkennen aan zijn vleugeltjes en snavel en doorgaans bruin of zwart verendek. Als je een kbv-tje weet te spotten bestaande uit vrolijke kleuren zal je iets bijzonders hebben gespot en dat is pas les 2. Ik leg de lat voor nu maar erg laag voor deze toetsenbordridder.

      Succes met vogelen Renzo! De zon komt hier op. Tijd voor een frisse ochtendwandeling langs de singels.

      Moedig voorwaarts!

      • Avatar
        Caesar64 02 november 2025

        Ik ben wel benieuwd welke vogels Renzo in de Amsterdamse stadsjungle heeft gespot!? KBV’tje of iets uniekers?

  10. Avatar
    Frits Fritschy 01 november 2025

    Those were the days. Toen Jan zestig werd, heb ik op Peter Doggers chessvibes wat herinneringen opgehaald, ook nu op de wayback machine niet meer terug te vinden. Als achttienjarige gaf ik hem een joint door, toen hij in het Rotterdams jongerencentrum Exit in het bovenzaaltje naast mij met Hans Böhm zat te analyseren. ‘Not knowing yet the difference between being cool and acting cool’, zoals ik in 2011 schreef. Voor het team van Exit speelde ik nog een potje tegen Wim Westerveld van de Rotterdamse kunstenaarssociëteit, remise, maar dit geheel terzijde. Timman was ons idool, maar we waren niet idolaat: ‘wetenschappelijk gezien, sta je hier verloren’, zeiden we in vluggertjes.

    Zijn laatste potje speelde hij dus tegen Jip Damen, mijn voormalige club- en teamgenoot bij de Schaakvereniging Voorschoten. Een mooie afsluiting, wat mij betreft. Qua bordspel, dan, want ik hoop dat hij ons nog lang gelukkig mag maken met mooie eindspelstudies. Waarvoor ik hoop dat hij in ieder geval honoris causa bij leven nog de grootmeestertitel voor schaakcomposities krijgt, ook al voldoet hij misschien niet aan de administratieve eisen.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.