Arbiter dwingt speler beste zet te spelen
Tijdens de Worldcup kwam een interessant moment voor in de partij Keymer – Pranesh (zie onderstaande video). De zwartspeler wilde een pion op d3 slaan en raakte die pion lichtjes aan. Het was ook de beste zet. Maar bij nader inzien koos hij toch voor een andere (dus minder goede) zet. Keymer liet het begaan (logisch), maar de arbiter greep in en dwong zwart om alsnog op d3 te slaan. Het lijkt volgens de regels allemaal correct:
* Als je met je hand bewust naar een bepaald stuk gaat en dat stuk al dan niet per ongeluk aanraakt dan is aanraken is zetten van toepassing;
* De arbtier mag ingrijpen, een claim is niet nodig.
Maar: in dit geval werd de speler die de overtreding maakte beloond. Nou wist die arbiter dat natuurlijk niet, maar Keymer waarschijnlijk wel. Het zou logischer zijn als hij zou kunnen eisen dat de gespeelde zet gespeeld blijft, in plaats van vervangen door de beste zet (vergelijkbaar als bij snooker na een foul). Het is m.i. in het algemeen een grote fout in de huidige schaakregels: dat er diverse situaties zijn waarin het maken van een overtreding beloond wordt, ondanks (of zelfs dankzij) het ingrijpen van een arbiter. Ik snap niet dat de FIDE en de arbiters dat geen probleem vinden. Met een van de bekendste Nederlandse arbiters (die volgens mij ook invloed heeft gehad op de spelregels) heb ik daar wel eens een gesprek over gehad, maar die zag het probleem helaas niet. Terwijl het toch best te verhelpen zijn.
Keymer won de match overigens wel. Gelukkig maar.
Sterker nog: een speler zou expres een stuk kunnen aanraken, om vervolgens een ander stuk te zetten.
Wetende dat het aangeraakte stuk de beste zet is. Zoals Korchnoi ooit gedaan schijnt te hebben. De tegenstander raakt er vast door in verwarring.