Anand behoudt titel na winst tiebreak
Viswanathan Anand heeft door de tiebreak van de WK-match met 2,5-1,5 van Boris Gelfand te winnen zijn wereldtitel behouden. In vier spannende rapidpartijen was de Indiër net iets beter in het benutten van zijn kansen. Het grote verschil in deze tiebreak was het tijdgebruik: Anand speelde snel, terwijl Gelfand in alle partijen in tijdnood kwam. Dat brak hem uiteindelijk op.
In de eerste partij leek het een beetje of er weer voorzichtig afgetast werd. Na een slordigheidje van Gelfand won Anand echter een pion, en het leek dat hij goede kansen had. Maar nu was het zijn beurt om slordig te spelen: Gelfand won de pion terug, maar net op het moment dat hij voordeel kon krijgen koos hij voor een afwikkeling naar een remise toreneindspel.
Gelfand – Anand
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. e3 e6 5. Pf3
|
|
|
5..Pbd7 6. Dc2 Ld6 7. Ld3 O-O 8. O-O e5 9. cxd5 cxd5 10. e4 exd4 11. Pxd5 Pxd5 12. exd5 h6
Het lijkt een beetje op wat we in de tweede en vierde partij zagen, al stond daar de witte loper op d2. De term playing for two results viel al, waarmee bedoeld werd dat alleen wit kan winnen. Maar met rapid klopt dat toch niet helemaal. 13. b3 Pe5 14. Pxe5 Lxe5 15. Te1 Te8 16. Lb2 Ld7 17. Dd2 Df6 18. g3 Tac8
Wit staat nog steeds ietsje beter na bijv. 19.f4 Lc7 20.a4. Gelfand doet het onnauwkeurig.
19. a4?! Df3!
Opeens moet wit oppassen. Niet dat Lh3 al dreigt, maar d5 hangt, en dan hangt b3 ook. Gelfand besluit een pion te offeren.
20. Le4 Dxb3 21. Teb1
Nu heeft zwart diverse mogelijkheden, zoals pakken op g3, 21…a5, 21…Tc4, en zelfs met de computer erbij is het niet makkelijk te bepalen wat het sterkst is, maar Anand ging hier toch vrij vlot verder.
21… Lxg3 22. Ta3
Maar dit leek een verrassing te zijn. Meteen kwamen ook een paar matige zetten.
22… Db6?! 23. Lxd4 Lxh2+ 24. Kxh2 Dd6+ 25. Tg3 Txe4 26. Lxg7 Kh7?!
26… Th4+ 27. Kg2 Lh3+ 28. Kg1 Tg4 is gelijk.
27. Txb7 Tg8
28. Dxh6+?
Hier mist Gelfand een goede kans: na 28. Dd3! Df4 29. Kg2 Txg7 30. Txd7 is de penning van de toren op e4 erg vervelend en dreigt wit met zijn d-pion door te lopen.
28… Dxh6+ 29. Lxh6 Txg3 30. Kxg3 Lc8! 31. Tc7 Kxh6 32. Txc8 Txa4 maar nu is het potje. 1/2-1/2
In de tweede partij speelde Anand weer de Rossolimovariant. Hij kwam als eerste met een verbetering en kreeg een stelling met latente dreigingen. Gelfand besloot dat tegen te gaan met een pionoffer, wat niet meteen voldoende compensatie leek te geven, maar op een gegeven moment had hij toch genoeg spel voor de pion. Hij liet echter een paar remise-mogelijkheden liggen en uiteindelijk ontstond een eindspel met toren, paard en pion tegen toren en loper. Dit had remise moeten worden, maar onder tijdsdruk maakte hij de fout die hem uiteindelijk de match deed verliezen.
Anand-Gelfand
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 e6 4. Lxc6 bxc6 5. b3 e5 6. Pxe5 De7 7. d4!?
Een nieuwtje: in de tiende matchpartij werd 7.Lb2 gespeeld.
7… d6 8. Pxc6 Dxe4+ 9. De2 Dxe2+ 10. Kxe2
10…Lb7
Zo wint zwart de pion terug, maar de secondanten van Anand hadden bekeken dat de resterende stelling best interessant is om te spelen.
11. Pa5 Lxg2 12. Tg1 Lh3 13. dxc5 dxc5 14. Pc3 O-O-O 15. Lf4
Nu werd Gelfand waarschijnlijk een beetje nerveus van de mogelijkheid Pb5, want hij offert hier een pion. Nodig was het niet, na 15..Pf6 16.Pb5 heeft zwart nog 16. ..Td7.
15… Ld6 16. Lxd6 Txd6 17. Tg5 Pf6 18. Txc5+ Kb8
Zwart heeft wel een beetje compensatie, want de witte koning staat niet zo prettig, maar het is moeilijk voor te stellen dat het genoeg is.
19. Pc4 Te8+ 20. Pe3 Pg4 21. Pd5 Pxe3 22. Pxe3
22. fxe3 is beter. Nu krijgt zwart echt genoeg compensatie.
22… Lg4+! 23. f3 Lc8
Dreigt o.a. 24…La6+ en 24…Th6.
24. Te1 Th6 25. Th1 The6 26. Tc3 f5 27. Kd2 f4 28. Pd5 g5
28… Td6 29. Tc5 Lb7 30. c4 Lxd5 31. cxd5 Te5 wint de pion terug, maar misschien dacht Gelfand voorzichtig aan meer?
29. Td3 Te2+ 30. Kc1 Tf2 31. h4 Tee2
31… Lb7 32. hxg5 Tee2 is goed genoeg voor remise.
32. Tc3 Lb7 33. Td1 gxh4 34. Pxf4
Nu begint wit weer wat kansjes te krijgen.
34… Te8 35. Th1 Tc8 36. Txc8+ Lxc8 37. Txh4 Lf5 38. Th5 Lxc2 39. Tb5+ Ka8 40. Pd5 a6 41. Ta5 Kb7 42. Pb4 Lg6 43. Pxa6 Txf3
Wit heeft zijn pion voorsprong behouden, maar zwarts h-pion is voorlopig gevaarlijker dan de witte vrijpionnen, remise zou dus geen probleem moeten zijn.
44. Pc5+ Kb6 45. b4 Tf4 46. a3 Tg4 47. Kd2 h5 48. Pd7+ Kb7 49. Pe5 Tg2+ 50. Kc3 Le8 51. Pd3 h4 52. Te5 Lg6 53. Pf4 Tg3+ 54. Kd4 Lc2 55. Th5 Txa3 56. Txh4
Zelfs al moet zwart zijn loper voor de b-pion geven, dan nog is het remise. "Tegen een grootmeester win je dit niet, en tegen Gelfand al helemaal niet", werd er gezegd. Toch was er nog hoop voor de Anand-fans: Gelfand had erg weinig tijd, moest het doen met de 10 seconden per zet, en speelde niet snel: er kwam zelfs een moment dat-ie een zet deed met twee seconden op de klok. En dan blijkt de stelling toch niet zo makkelijk te verdedigen.
56… Tg3 57. Pd5 Tg5 58. b5 Lf5 59. Th6 Lg4
59…Lg6! Het is verstandig de witte toren niet op de zevende rij te laten komen.
60. Tf6 Tf5 61. Tb6+ Ka7 62. Tg6 Lf3 63. Tg7+ Kb8 64. Pc3 Lb7 65. Kc4 Lf3 66. Kb4 Ld5 67. Pa4 Tf7 68. Tg5 Lf3 69. Pc5
Wit heeft vorderingen gemaakt: als zwart niet oppast staat-ie mat na b6 en Tg8. Maar dat valt te verhelpen door de loper naar c8 te brengen.
69… Kc7 70. Tg6
Kd8?! 71. Ka5 Tf5?
En nu wint wit opeens. Na 71..Ta7 moet het nog wel te keepen zijn.
72. Pe6+ Kc8 73. Pd4 Tf8 74. Pxf3! Txf3 75. Kb6 Tb3
Ook 75. ..Tf8 76.Ka7 verliest, uiteindelijk bereikt wit dan de Lucena-positie.
76. Tg8+ Kd7 77. Tb8
Als je de positie drie rijen naar rechts opschuift maakt zwart met 77…Ta3 remise, met het idee schaakjes van de zijkant te geven. Die schaakjes zijn er nu niet. Wit vervolgt met Ka7, b6, Kb7, Th8, Ka7, b7, Kb8, Th1 en de Lucena-positie is bereikt. 1-0
Mocht dit als een grote klap voor de uitdager zijn gekomen, dan liet hij daar in de derde partij niet direct iets van merken. Hij veroverde in een Slavische partij het loperpaar en kreeg een prettige stelling na de opening. Het voordeel werd langzaam uitgebouwd en op een gegeven moment kon Anand nauwelijks nog een stuk bewegen. Deze probeerde complicaties in de stelling te brengen en met succes: Gelfand miste een kans op stukwinst en opeens was het niet zo duidelijk meer. Uiteindelijk ontstond een eindspel met een pion meer voor Gelfand, dat echter makkelijk remise te houden was. Het toreneindspel met twee pluspionnen voor wit was nog steeds remise, maar werd niet goed verdedigd, en het leek alsof Gelfand alsnog zou winnen… maar zijn techniek liet hem in de steek. Daar kwam de tijger van Madras goed weg!
Gelfand – Anand
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. e3 Lf5
Dit keer geen Meraner.
5. Pc3 e6 6. Ph4 Lg6 7. Pxg6 hxg6 8. Ld3 Pbd7 9. O-O Ld6 10. h3 O-O 11. Dc2 De7 12. Td1 Tac8 13. c5 Lb8 14. f4
Gelfand kon hier tevreden zijn: hij heeft een stelling bereikt die hem waarschijnlijk beter ligt dan Anand, met genoeg spel om op winst te kunnen spelen, en hij staat nog iets beter ook.
14… Pe8 15. b4 g5 16. Tb1 f5 17. b5 gxf4 18. exf4 Pef6 19. bxc6 bxc6 20. La6 Tc7
De witte toren op b7 toelaten was ook niet prettig, maar nu wordt de loper op b8 begraven. Dat komt zijn levensverwachting niet ten goede.
21. Le3 Pe4 22. Tb2 g5
Zwart probeert wanhopig tegenspel te ontwikkelen, maar met alleen een paard dat goed staat wordt het lastig.
23. Tdb1
Nu kunnen toren, loper noch paard van zwart bewegen…
23… gxf4 24. Lxf4 e5
Niet goed, maar de gok van zwart valt uiteindelijk goed uit.
25. Lxe5 Pxe5
26. Txb8?
Na 26. Pxe4 fxe4 27. dxe5 pakt wit op de volgende zet op b8 en staat dan een stuk voor.
26… Pg6 27. Pxe4 fxe4
Dat scheelt! Wit staat nu slechts een pion voor, terwijl de zwarte stukken al een stuk actiever staan en de gedekte vrijpion op e4 sterk is. Zelfs voor dameruil hoeft zwart niet erg bang te zijn.
28. Df2 Dg7 29. Kh2 Tf7 30. Dg3 Pf4 31. T8b3 Dxg3+ 32. Txg3+ Kh7 33. Td1 Pe6 34. Le2 Tf2 35. Lg4 Pf4
Inmiddels heeft zwart volledige compensatie voor de pion achterstand.
36. Tb1 Tf7 37. Tb8 Txa2 38. Tc8 e3 39. Txe3 Txg2+ 40. Kh1 Td2 41. Txc6 Pe6
Simpeler is 41…Txd4.
42. Tf3 Txf3 43. Lxf3 Pxd4 44. Tc7+
Nu mag wit weer wat hoop koesteren, omdat hij een pion voorstaat, maar na b.v. 44… Kh6 44… Kg6 45. Lxd5 Kf5 46. Txa7 Tc2 47. Ta5 Kf4 heeft zwart nog steeds genoeg compensatie voor remise.
45. Lxd5 Tc2 46. Le4 Tc3 47. Kg2 Kg5 48. Kh2 Pf3+?!
48… Pe6 49. Txa7 Pxc5 is een simpele oplossing van het stellingsprobleem.
49. Lxf3 Txf3 50. Txa7
Het is nog steeds remise, maar de foutenmarge is een stuk kleiner gemaakt.
50… Tc3 51. Tc7 Kf4 52. Tc8 Ke5?
En daar heb je het al. Eén fout en meteen staat zwart verloren. De enige zet om remise te maken was 52.. .Tc2+.
53. c6 Kd6 54. h4 Ta3 55. Kg2 Te3 56. h5
Deze zet wordt in de officiële pgn gegeven, maar in de video worden de zetten herhaald: 56.Kh2 Ta3 57.Kg2 Te3
56…Te5 57. h6 Th5 58. Th8 Kxc6
Als zwart nu tijd krijgt voor Kb7 en toren naar de zesde rij, dan heeft hij een bekende remisestelling. Waarschijnlijk wist Gelfand dat en speelde hij daarom zijn volgende zet, zonder nadenken. Als hij iets meer tijd had genomen (hij had 38 seconden op de klok) om drie zetten diep te rekenen had hij waarschijnlijk wel de winst gevonden.
59. Th7?
59. Kg3 wint hier, bijvoorbeeld 59… Kb7 59… Kd6 60. h7 Ke7 61. Ta8 60. Kg4 Th1 61. Kg5 Tg1+ 62. Kf6 Tf1+ 63. Kg6 Tg1+ 64. Kh7 Kc6 65. Tg8 Td1 66. Kh8 Td2 67. h7 Td7 68. Tg5 Kd6 69. Kg8 +-
59… Kd6 60.Kg3 Ke6 1/2-1/2
Een bekende fout als je aan remise genoeg hebt, is om heel erg op remise te spelen. Vaak gebeurt het dan dat je hiervoor concessies doet en daardoor in een slechte stelling belandt. Anand was zich natuurlijk bewust van deze valkuil, desondanks speelde hij in de vierde partij niet alleen een slappe, maar ook een matige openingsvariant. Met twee lopers had Gelfand alle kansen om op winst te spelen en dat deed hij ook, maar op een gegeven moment deed hij het niet helemaal nauwkeurig en werden de witte stukken erg actief. Het werd zelfs zo erg dat Gelfand een van zijn lopers moest afruilen. Toen was het natuurlijk niet meer mogelijk om te winnen.
Anand-Gelfand.
1. e4 c5 2. Pf3 d6
De Najdorf is een geschikt wapen om op winst te spelen. Vishy vermijdt ‘m dus.
3. Lb5+ Pd7 4. d4 Pf6 5. e5?!
Beter is 5.Pc3.
5… Da5+ 6. Pc3 Pe4 7. Ld2 Pxc3 8. Lxd7+ Lxd7 9. Lxc3 Da6
In de vijftig partijen met deze stelling in mijn database scoort zwart 29 punten… na negen zetten al een plusje, dat zal meer zijn dan Gelfand op gehoopt had.
10. exd6 exd6 11. De2+ Dxe2+ 12. Kxe2 f6 13. b3 Lb5+ 14. Kd2 Lc6
In de Meranerpartijen had Anand ook steeds een iets mindere stelling, maar dat kon dan door slim ruilen gefikst worden. In deze stelling werkt dat niet per se, als beide torens van het bord verdwijnen heeft zwart vaak nog steeds goede winstkansen met zijn lopers. En een van die lopers afruilen, dat is makkelijker gezegd dan gedaan.
15. Tad1 Kf7 16. Kc1 Le7 17. d5 Ld7 18. Lb2 b5 19. Pd2 a5 20. The1 The8 21. Te3 f5
Een bekende strategie met twee lopers: pionnen naar voren, niet alleen om ruimte te winnen en/of lijnen te openen, maar ook om het witte paard velden te ontnemen. Om concrete redenen was het echter slimmer om meteen torenruil aan te bieden, zodat de loper e6 kan blijven dekken.
22. Tde1 g5 23. c4
Wit probeert op beide vleugels de boel vast te leggen, om een soort vesting te bouwen.
23… b4 24. g3 Lf8 25. Txe8 Lxe8
Na 25…Txe8 26.Txe8 Lxe8 hoeft wit alleen de boel op de koningsvleugel dicht te houden, en dat gaat wel lukken. Maar nu kan wit met zijn toren op e6 komen.
26. Pf3 Kg6 27. Te6+ Kh5 28. h3
Inmiddels heeft wit met zijn actieve stukken genoeg compensatie voor de kleine materiële achterstand.
28… Lf7 29. Tf6 Lg6 30. Te6 Te8 31. Lf6 g4 32. hxg4+ Kxg4 33. Ph2+ Kh3 34. Pf3 f4
34… Lh6+ 35. Kb2 f4 36. Txe8 Lxe8 37. Pg5+ Lxg5 38. Lxg5 fxg3 39. fxg3 Kxg3 40. Le7 h5 41. Lxd6+ Kg4 42. Lxc5 h4 43. Kc2 wint zwart niet en 34… Kg2 35. Ph4+ Kxf2 36. Pxg6 is helemaal uit den boze.
35. gxf4 Kg4 36. Pg5 Ta8 37. Te3
Nu zou zwart in een gewone partij moeten oppassen om niet slechter te komen staan, want het paard komt snel op e6. Dat soort zorgen had Gelfand niet, maar winnen wordt lastig.
37… Kf5 38. Lb2 a4 39. Pe6 Lh6 40. Th3 Lxf4+ 41. Pxf4 Kxf4
De h-pion is iets gevaarlijker dan de f-pion, dus helemaal zonder kansen is zwart niet, maar d6 is een zorgenkindje, terwijl de witte basis van de keten door de koning gedekt kan worden.
42. Lf6 Ta7 43. Te3 Le4 44. Lh4 axb3 45. Lg3+ Kf5 46. axb3 Ta1+ 47. Kd2 Ta2+ 48. Ke1 Ta6 49. f3 Lb1 50. Kd2 h5 51. Kc1 h4 52. Lxh4 Kf4
En nu had wit als het gemoeten had nog een winstpoging kunnen wagen door d6 te gaan aanvallen. Maar het hoefde niet:
53. Lg5+ Kxg5 54. Kxb1 Kf4 55. Te6 Kxf3 56. Kb2
De spelers keken elkaar aan, Gelfand gaf een knikje en de handen werden geschud. Anand wereldkampioen! 1/2-1/2
Op Facebook las ik overigens: Anand’s victory is big news in India today. Some of my cousins and aunts called me from there today saying there is celebration mood over there. I was skeptical and checked out some Indian news stations on Zuku. It’s true. First headline news is Anand’s victory. I just saw a one hour interview with him on the Indian news station NDTV. Next up is an interview with his parents. Anand said this was his toughest match and that he had a strong hunch Gelfand would be ‘extraordinarily well prepared’.
Even gecheckt, en inderdaad, dit is bijvoorbeeld de voorpagina van The Indian Express:
Zoveel sport op de voorpagina, daar moet bij ons Oranje Europees kampioen voor worden…
