Anish Giri loopt verder uit
Anish Giri (Foto Jos Sutmuller) heeft in de zevende ronde van het Nederlands Kampioenschap goede zaken gedaan. Zelf won hij met ogenschijnlijk speels gemak van een van zijn naaste achtervolgers, Robin Swinkels, en zag twee van zijn concurrenten punten verspelen. Wouter Spoelman, de man van het eerste uur in dit kampioenschap, had een complete off-day. Hij verblunderde een stuk tegen Friso Nijboer. Daarvoor had hij een acceptabele stelling na de opening al enigszins mishandeld. De andere belager, Sipke Ernst, kwam met de schrik vrij tegen Ivan Sokolov.
Die had een relatief onschuldig systeem van stal gehaald tegen het Grünfeld-Indisch. Maar Sipke greep vlak na de opening ineens mis en dat had hem duur te staan kunnen komen. Sokolov profiteerde niet, waardoor de partij later nog in een puntendeling eindigde.
De partij van Giri tegen Swinkels was vooral voor de lokale toeschouwers een duel om reikhalzend naar uit te kijken. Swinkels, die een uitstekend toernooi zit te spelen, moest dan wel met zwart optornen tegen de huizenhoge favoriet, maar daar zit de Tilburgse student meestal helemaal niet mee. Zijn repertoire houdt doorgaans redelijk stand. Nu leek het daar ook op, maar ineens kwam er een aantal onnauwkeurigheden uit zijn vingers. De stukken van Giri dwarrelden ogenschijnlijk moeiteloos naar de juiste velden. Alle varianten bleken ook in wits voordeel te werken en het ging toen van kwaad tot erger. Een pertinente blunder maakte een einde aan de aspiraties van Swinkels, mocht hij die stiekem nog hebben gehad. Daarmee lijkt het bijna ondenkbaar dat Giri nog bedreigd gaat worden. Zeker ook omdat titelverdediger Jan Smeets met wit onderuit ging tegen hekkensluiter Ruud Janssen, die een puike partij afleverde.
Zoals gezegd had Spoelman zijn dag niet. Tegen Nijboer, die niet goed in het toernooi zit, stapelde hij een paar fouten op elkaar, nadat hij bevredigend uit de opening was gekomen.
Bij de dames is Zhaoqin Peng weer een halfje verder uitgelopen op Anne Haast. De voormalig Chinese topspeelster rekende zelf af met Arlette van Weersel, terwijl Haast een halfje morste tegen Martine Middelveld.
De opening die op het bord kwam tussen Van Weersel en Peng, had heel voordelig kunnen zijn voor wit, maar Arlette maakte geen gebruik van een paar kansen die haar werden geboden. Nadat Peng orde op zaken had gesteld, liep de zwarte aanval als een ware trein over de witte stelling heen.
In de partij tussen Middelveld en Haast kwam een gelijkwaardige stelling op het bord die remise werd gegeven toen beide speelsters er geen heil meer in zagen.
Lisa Hortensius zette de opmars voort door Annemarie Volkers in het eindspel te kloppen. Zij wikkelde af naar een toreneindspel dat zij vlekkeloos naar winst voerde. De hand van haar trainer Petra Schuurman was hierin enigszins zichtbaar…
Hieronder analyses van enkele partijen:
Giri, Anish – Swinkels, Robin
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 De Grünfeld is de laatste jaren de belangrijkste opening op het repertoire van Swinkels tegen 1. d4. Het moge duidelijk zijn dat Giri een speciaal variantje tegen hem geprepareerd heeft. 4. Pf3 Lg7 5. Db3
Genna Sosonko speelde het graag ook zo. 5… dxc4 6. Dxc4 O-O 7. e4 Pc6 Dit ogenschijnlijk vreemde zetje is tegenwoordig in de mode. De gangbare alternatieven zijn: [7… Lg4 8. Le3 Pfd7 zoals in de jaren 70 en 80 veel werd gespeeld.] [7… a6] [7… Pa6 De Prins-variant, bedacht door de Nederlander Lodewijk Prins, en later gespeeld door niemand minder dan Gary Kasparov.] 8. Le2 Lg4 9. d5 Pa5 [9… Lxf3 is onder andere door Leko ooit gespeeld.] 10. Db4 Lxf3 11. Lxf3 Beide spelers volgen onder andere een partij Bareev-Ivanchuk, 1989. 11… c6 12. O-O Db6 13. Da4 Pd7 14. Td1
14… Tfd8 [Er waren drie andere partijen met dezelfde stelling die verder gingen met 14… Pc5 15. Dc2 Pc4 16. Le2 Db4 17. a3 Db3 18. Dxb3 Pxb3 19. Tb1 Pb6 20. Le3 Tfd8 en nu werd 21. Kf1 Kf8 in de partij Jovanic-Avrukh, 2009 gewonnen door zwart.] 15. g3 Dit is een nieuwe zet, als ik mijn database moet geloven. Hij ziet er volstrekt logisch uit: wit creëert eventueel een vluchtveld voor de loper op g2 en hij behoudt daarmee zijn mooie pion op d5. 15… Tac8?! Ik denk dat deze zet de bron van alle latere ellende voor zwart is. [Op 15… Pe5 is 16. Le2 het juiste antwoord.] [Wellicht kon zwart het plan in bovengenoemde voorbeelden hier ook volgen: 15… Pc5 16. Dc2 Pc4 en ik zie niet direct hoe wit hiervan zou kunnen profiteren.]
16. Lg4! Nu gaat de loper natuurlijk naar de andere diagonaal, de toren op c8 staat daar nu niet prettig. 16… Pc5 17. Dc2 e6 Als dit moet, is de stelling zeer verdacht voor zwart geworden. [Het was voor zwart misschien beter om de fout toe te geven en op zijn schreden terug te keren, maar wie doet dat graag? 17… Ta8] 18. Lg5 Te8 19. Pa4! Zeer juist gespeeld door Giri. Hij ruilt het sterke zwarte paard op c5 (dat de stelling bij elkaar houdt) af en bezorgt zwart spoedig een lelijke zwakte op e6. 19… Pxa4 20. Dxa4 cxd5 21. exd5 Pc4 22. dxe6 fxe6 23. Tac1
Het is telkens frappant om te zien dat bij Giri zijn stukken vrijwel altijd op mooie velden terecht komen. Het lijkt er ook op dat het tactisch steeds verantwoord is, wat hij speelt en in dat opzicht doet zijn spel me denken aan dat van Fischer. Het is kristalhelder en toch hebben veel tegenstanders er weinig vat op. 23… Pe5 Een fikse blunder in reeds slechte stelling. [23… Pxb2 zou ook verliezen na 24. Txc8 Txc8 [Nog erger is 24… Pxa4 25. Txe8+ Kf7 26. Te7+ Kf8 27. Tdd7 is verschrikkelijk.] 25. Dd7 Tf8 26. Lxe6+ en het stort weldra in elkaar bij zwart] 24. Le3! De dame is het kind van de rekening, want zij moet e6 blijven dekken. [24. Le3 Da6 zou galen op 25. Dxa6 bxa6 26. Txc8 Txc8 27. Lxe6+ met torenwinst.] 1-0
Nijboer, Friso – Spoelman, Wouter
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 e5 7. Pb3 Le6 8. f4 Geen Engelse aanval, maar een open stelling. 8… exf4 9. Lxf4 Pc6 10. De2 Le7 11. h3 Pd7 12. O-O-O Pde5 13. Pd5 O-O 14. Kb1
14… b5 Een nieuwe zet, die er niet slecht uit ziet. [Op het eerste gezicht heeft zwart niets te klagen, maar in een partij Ioseliani-Womacka, werd zwart toch opgerold na de normale zet 14… Te8] 15. Dd2 Te8 16. g4 Lf8 17. g5 Pc4 18. Dc1 Nijboer speelt het zeer ingetogen.
18… Lxd5?! Dit lijkt me een beoordelingsfout. Wit krijgt nu veld c6 om op te spelen en daar maakt Nijboer handig gebruik van. [Na een zet als 18… Tc8 zie ik vooralsnog geen probleem voor zwart.] 19. exd5 P6e5 20. Pd4 g6 21. b3 Pb6 22. Pc6 Het is duidelijk dat wit ineens de lakens uitdeelt. 22… Dc7 23. Lg2 Lg7 24. The1
24… Pxd5?? De vermoeidheid slaat kennelijk toe. Spoelman, die toch bekend staat dat hij uitstekend kan rekenen, maakt hier een geweldige rekenfout. [Noodzakelijk was 24… Pbd7 maar na een zet als 25. Dd2 zullen de witte kansen hoger aangeslagen moeten worden.] 25. Lxe5! Met deze tussenzet verovert wit materiaal. [Het is mij niet duidelijk wat Spoelman gedacht heeft want ook na 25. Lxd5 Pxc6 26. Lxd6! zou hij zwaar in de problemen hebben gezeten: 26… Db7 [26… Db6 27. Df4] [26… Dxd6? 27. Lxf7+] 27. Tf1] 25… Txe5 26. Lxd5 Tee8 27. Tf1 Tf8 28. Tde1 En opgegeven want van deze troosteloze stelling valt niets meer te maken. 1-0
Sokolov, Ivan – Ernst, Sipke
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 Een zelden gespeeld idee. 4. Da4+ Ld7 5. Db3 dxc4 6. Dxc4 Lg7
7. g3 Een nieuwtje. [Nog bekend was 7. e4] 7… Lc6 8. Pf3 Lxf3 Zwart geeft zijn loperpaar op in ruil voor een verzwakte pionnenstructuur. 9. exf3 Pc6 10. Le3
10… e5? Maar dan moet hij natuurlijk niet de tent opengooien. 11. dxe5 Pxe5
12. Da4+?! Sokolov profiteert niet. [Vrijwel winnend was 12. Db5+! Ped7 [12… Pfd7 helpt evenmin: 13. O-O-O Dc8 14. f4 Pc6 15. Lh3 f5 16. Db3 en de zwarte stelling is een grote gatenkaas geworden.] 13. O-O-O De7 14. Lh3 De penning op d7 is irritant voor zwart en dat kost hem tenminste twee pionnen. Bijvoorbeeld: 14… a6 15. Dxb7 O-O 16. Dxc7 en nu moet zwart nog hopen op wat vage tegenkansen over de b- en de c-lijn, maar het ziet er niet naar uit dat wit zich daar zorgen over hoeft te maken.] 12… Dd7 13. Dxd7+ Pfxd7 Zoals het nu ging, kabbelde de partij verder naar een eindspel, waarin wit uiteindelijk een pion won, maar niet kon winnen vanwege de aanwezigheid van ongelijke lopers.
Van Weersel, Arlette – Peng, Zhaoqin
1. e4 d6 2. d4 Pf6 3. Pc3 Pbd7 4. Pf3 e5 5. Lc4 Le7 6. O-O O-O 7. Te1 c6 8. a4 b6 9. d5 Lb7
10. b3 Betrekkelijk vaak gespeeld, maar volgens mij niet de principiële voortzetting. [Wit moet nu gaan spelen op het mooie veld d5 met 10. dxc6 Lxc6 11. Lg5 Tc8 12. Lxf6 Pxf6 13. Dd3 zoals in de partij Macieja-Bebel, 2010 op fraaie wijze werd gedemonstreerd.] 10… a6 11. La3 [Het was nu hoog tijd voor 11. dxc6 Lxc6 12. Lg5 en ook nu maakt wit kans op groot voordeel vanwege het mooie veld d5 (zoals in de partij Nguyen Huynh Minh-Eisenbeiser, 2008, weer op instructieve wijze werd aangetoond.] 11… c5 Nu sluit zwart de damevleugel definitief af.
12. Ld3 [Logischer is waarschijnlijk 12. Lf1] 12… Pe8 13. Pe2 g6 Dit zou dan pas een nieuwtje zijn. 14. Pg3 Pg7 15. Lc1 f5 Zwart komt snel tot … f5 en heeft daarna geen enkel probleem meer. 16. Lh6 f4 17. Pf1 Tf7
18. Lxg7 Dit lijkt me een enorme concessie, maar misschien was Van Weersel bang dat Lh6 in de problemen zou raken. Ik zie echter niet hoe zwart daar van zou kunnen profiteren. [18. h3 Pe8 19. P1h2 Kh8] 18… Txg7 19. h3 Lc8 20. P3h2 h5 De ‘Konings-Indische’-aanval loopt nu als een trein. 21. Pd2 Pf6 22. Pc4 g5 23. a5 b5 24. Pb6 Ta7 Dat is nog een klein succesje: wit kan het paard voor de mooie loper op c8 ruilen, maar het tegenhouden van … g5-g4 is onmogelijk. 25. Kf1 Goed gezien: de koning gaat er als een haas vandoor. [25. f3 g4 26. Pxc8 Dxc8 is nog erger.] 25… g4 26. hxg4 hxg4 27. Ke2
27… g3! Maar Peng blijft het even energiek spelen. 28. fxg3 Pg4 [Ik zie ook geen bezwaar tegen 28… Txg3] 29. Pxc8 Dxc8 30. Pxg4 Txg4 31. Kd2 c4 Begrijpelijk dat Peng de koning nu ook aan de andere kant wil belagen. [Nog sterker was volgens mij 31… Lg5! waarna de witte koning geen veilig onderkomen meer heeft.] 32. bxc4 bxc4 33. Lxc4
33… Txg3 [Nu was 33… Lg5! een echte killer. De koning kan zich niet meer in veiligheid brengen: 34. c3 Txg3 35. Ta4 Txg2+ 36. Kc1 Tb7 en de vele dreigingen van zwart worden spoedig te veel.] 34. De2 Dc5?! In lichte tijdnood speelt Peng het niet helemaal optimaal. [Hier was 34… Tc7 35. Ld3 Txc2+ 36. Lxc2 Dc3+ ook verschrikkelijk voor wit.] 35. Ld3 Ld8 Zwart verpest niets. [Wederom 35… Lg5 was direct uit geweest.] 36. Th1
36… f3! Dat is wel weer goed gezien: de tweede rij wordt opengetrokken. De witte koning wordt aan twee kanten belaagd. 37. gxf3 Tag7 38. Lxa6 Lxa5+ 39. Txa5 Dxa5+ 40. Ke3 Db6+ 41. Kd2 Tg2 En opgegeven. 0-1
De partijen in bovengenoemde fragmenten zijn in hun geheel geanalyseerd en via de viewer na te spelen. Tevens ook de rest van alle partijen:
