“Schakersvoyeurisme” door Manuel Nepveu. Column van Schaakvereniging Promotie
In deze dagen zijn wij massaal op onszelf teruggeworpen. Wij schakers kunnen online nog wel wat spelen, maar de geneugten van het aanschouwen van een puffende, lijdende tegenstander aan het bord zijn ons ontzegd. Hoelang nog? Ik werp een blik op mijn boekenkast, een ware vriend in deze dagen. Ik doe een bestandsopname en neem een boekje ter hand dat ik al onnoemelijk lang niet meer ingekeken heb: “Multatuli en het spel der koningen”.
De beroemde schaaktrainer Mikhail Sherevsky begon met het geven van schaaklessen in 1975 in Minsk, de hoofdstad van Wit-Rusland. Zijn eerste trainer was Abo Israelevich Shagalovich in de ‘Minsk Pioneer Palace’ en hoewel deze trainer zijn liefde voor het schaakspel wist uit te dragen, had hij geen enkele methodologie. Dat was wel anders bij zijn volgende trainer, Isaak Efremovich Boleslavsky. Om niet te zeggen dat dit een speler van wereldklasse was. En trainer van het Sovjet-team en van één van de wereldkampioenen. Maar gek genoeg ook bij was er geen systeem. Zijn kennis van het spel was enorm maar de schaakstudenten moesten maar zien dat ze zelf iets aan hadden. Pas later kwamen er trainers in de oude Sovjet-Unie die wel een systeem hadden. Alexander Kotov, Alexander Nikolaevich Panchenko en Vyacheslav Andrevich Chebanenko bijvoorbeeld, maar vooral Mark Dvoretsky had volgens Shereshevsky een grote invloed op het opleiden van toppers (zoals Yusupov en Dolmatov) en het zette de schrijver van dit boek ook aan om zelf over sommige methodologieën te gaan nadenken. Shereshevsky, die een tijd heeft samengewerkt met Dvoretsky geeft aan dat het boek Endgame Strategy nooit was verschenen zonder de invloed van de grote man. En ook zijn boek The Soviet Chess Conveyor en Endgame Strategy werden een shot in de roos.
Daar is ‘ie’ weer, hoor ik sommigen denken. De een instemmend en de ander afwijzend. Maar voor de kleine groep echt geïnteresseerden en meelevenden blijft de ontwikkeling in IJmuiden spannende en interessante kost. Hier kan geen Netflix-serie tegenop. Onze bezoekers zullen niet onder een steen hebben gelegen en uit de media hebben vernomen dat het weer flink hommeles is in IJmuiden en bijna dagelijks is er nieuws over de strijd die er is losgebrand! De situatie lijkt nu vele malen ernstiger dan tijdens de fusieonderhandelingen van de afgelopen jaren. Misschien maakt IJmuiden nu de ergste naoorlogse crisis door? Hoe diep moet een ‘transformatie’ gaan? Kan Hoogovens met staatssteun zelfstandig door, moet er genationaliseerd worden, moet er weer nagedacht worden over een fusie of komt er een nieuwe koper voor IJmuiden al of niet met tijdelijke hulp van de staat? De raderen draaien op volle toeren, ook op het hoogste niveau. IJmuiden is weer ‘Chefssache’ geworden.
Het schaakvirus waarde rond in Rotterdam op de H.B.S. aan de Bergsingel en die aan de ’s Gravendijkwal. Op beide scholen besloten de jongelui in de hoogste klassen een schaakclub op te richten. Hierbij speelde een rol dat de jongens in de ‘korte broeken’ vaak niet welkom waren op de verenigingen van de elite. Ja, schaken was toen nog een elitesport. Aan de ’s Gravendijkwal kreeg de schaakvereniging de naam Greco. Gioacchino Greco was een Italiaanse schaakmeester van Griekse afkomst uit de zeventiende eeuw. In die tijd kon je schaken leren uit het boek van de Spaanse priester Ruy López de Segura. Schakers kennen de schaakopening Ruy Lopez, die naar deze priester werd genoemd.
