Brons bij BDO (1)

Het BDO-toernooi was deze keer in de herfstvakantie. Daar kwam natuurlijk kritiek op, want zo was het tegelijk met Hoogeveen, terwijl er spelers zijn die misschien beide toernooien zouden willen spelen (en publicitair zou het toernooi ook last van Hoogeveen kunnen hebben). De toernooiorganisatie had moeite om de beide tienkampen gevuld te krijgen: ik nam zelf hun uitnodiging vrij snel aan (ondanks dat ik voordat ik de uitnodiging kreeg overwoog om in Hoogeveen te gaan spelen) maar het lukte pas drie weken van tevoren om het deelnemersveld rond te krijgen. Ook had het open toernooi iets minder deelnemers dan vorig jaar.

Maar had de organisatie deze problemen dan niet zien aankomen? Natuurlijk wel, ze zijn niet gek, maar de verhuizing naar de herstvakantie maakte een belangrijke verbetering mogelijk. Vorig jaar werd er gespeeld in klaslokalen en dat was niet ideaal, zo vonden veel mensen. Dit jaar was (in de herfstvakantie) de aula van het Stedelijk Gymnasium beschikbaar en dat bleek een prima speelzaal. Genoeg ruimte, alle groepen bij elkaar, een podium voor de hoofdgroepen, een groot scherm met liveborden, wc’s in de buurt, aparte analysruimte, vlakbij de Grote Markt, op loopafstand van het station, en er was vast ook een goede catering voor de open groepen maar dat kan ik u niet vertellen (voor de meestergroepen was er eten en drinken achter een gordijn). Volgend jaar weer dus! Dat valt tenminste te hopen, want vanwege personele wijzigingen bij BDO (de details weet ik, maar ik weet niet wat daarvan openbare informatie is) is het niet zeker of het toernooi volgend jaar wel doorgaat. Maar aan de organisatie zal het niet liggen.

Dan mijn toernooi. Ik trof het niet bij de loting, nummer 6, en dat betekende dat ik met twee zwartpartijen zou beginnen. De eerste daarvan was tegen de nummer 2 van het WK t/m 16, die inmiddels over de 2500 gegaan was. Dat leek best lastig, maar hij speelde eigenlijk niet zo goed tegen mij, en dacht ook nog lang na. Daar wist ik van te profiteren:

Mijn tegenstander had op zet negen gerokeerd en ik verwachte dat hij vervolgens met zijn koningsvleugelpionnen ten aanval zou trekken. Dat leek me ook best gevaarlijk voor zwart. Maar hij was blijkbaar de anti-Bosboom, want er gebeurde niets aan mijn linkerkant (voor de kijker rechts). In plaats daarvan gaf hij mij een vrijpion en het loperpaar, wat ik met genoegen aanzag.

Lees meer >

Anand verliest de laatste ronde

Een vriend vertelde me na een snelschaakmatch (waarin hij na de eerste achttien partijen verloren te hebben de negentiende won en we toen maar stopten) dat psychologisch onderzoek aangetoond heeft dat mensen vaak het einde van iets onthouden. Hij was dus heel tevreden over de verloop van de match. Laten we voor Viswanathan Anand hopen dat deze theorie niet altijd opgaat, want hij heeft weliswaar de Bilbao Chess Masters gewonnen, de laatste ronde verloor hij van Aronian. Voor Vallejo Pons is het wel een goede theorie: hij won zijn enige partij in de laatste ronde.

Anand stond de hele tijd bijna gelijk, maar toch niet helemaal omdat zijn koning minder beschermd was dan de witte. Dat brak hem na een paar fouten op.

Aronian – Anand

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4

Anand kiest net als gisteren voor de Ragozinverdediging.

5. Lg5 h6 6. Lxf6

Na 6. Lh4 kan zwart eventueel een pion winnen: 6… dxc4 7. e3 b5 8. a4 c6

6… Dxf6 7. e3 O-O 8. Tc1 dxc4 9. Lxc4 c5 10. O-O cxd4

Aronian had deze stelling twee keer eerder gehad, hoewel niet in een ‘serieuze’ partij.

Lees meer >

Anand stelt de toernooioverwinning veilig

De zevende Bilbao Chess Masters Final is gewonnen door Viswanathan Anand. Door een remise met zwart tegen Ponomariov bereikte hij 11 punten en kan Levon Aronion (die ook remise speelde en op 7 kwam) hem niet meer achterhalen. Anand kwam tegen Ponomariov iets beter te staan, maar nam de remise toen de mogelijkheid er was om dat af te dwingen. Aronian was toen nog bezig, maar Anand had goed ingeschat dat de Armeen het iets betere toreneindspel niet zou gaan winnen.

Voor de neutrale schaakfan is het een goede zaak dat Anand het toernooi wint. Weinig mensen zaten te wachten op opnieuw een match tussen Carlsen en Anand, want was de Indier er vorige keer niet kansloos afgegaan? Maar dit resultaat geeft toch hoop dat het dit keer spannender gaat worden. De kans is groot dat Anand dit keer meer zelfvertrouwen zal hebben, iets waaraan het de vorige keer toch een beetje leek te ontbreken. En wellicht heeft hij geleerd van de vorige keer en weet hij nu beter hoe hij Carlsen moet aanpakken. Maar terug naar de partijen van vandaag! Anand kreeg dus lichte winstkansen, maar ging er niet vol voor.

Ponomariov – Anand

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4

Anand had dit maar eenmaal eerder gespeeld, dus dit zat vast niet in de (dubbele) voorbereiding van Ponomariov. Maar voor Anand was het ook lastig voorbereiden: Ponomariov had deze stelling vijf keer eerder gespeeld, en alle vijf keren iets anders gedaan… in deze partij herhaalt hij zichzelf voor het eerst.

5. Da4+ Pc6

Niet een zet die zwart uit zichzelf zou spelen, maar zwart zal proberen van de nood een deugd te maken.

6. e3 O-O 7. Ld2 dxc4 8. Lxc4 Ld6

Met het paard op c6 is het voorbereiden en spelen van e5 een goed plan.

9. O-O e5 10. d5 Pe7 11. Dc2

Lees meer >

Anand doet (bijna) een Caruana

Toegegeven, de Bilbao Chess Masters is iets minder sterk bezet dan St. Louis en Anand heeft al een remise moeten toestaan, maar toch is de voormalige wereldkampioen indrukwekkend bezig. 3.5 uit 4 tegen gemiddeld 2736! Of 10 uit 4 zelfs, aangezien ze daar de voetbaltelling hanteren. Toch is het toernooi nog niet beslist; als Aronian (wit tegen Vallejo) vandaag een beter resultaat haalt dan Anand (zwart tegen Ponomariov) dan wordt de laatste ronde met Aronian-Anand op het programma heel spannend.

Op de organisatie is wel het een en ander aan te merken. Wie geprobeerd heeft via de website het toernooi (en de ECC) live te volgen zal gemerkt hebben dat de site regelmatig down is, en dat de livepartijen ook niet altijd kloppen. Het heeft al tot veel frustratie geleid bij webmaster Lennart Ootes die vast geen ‘damage control’ of ‘crisis manager’ in zijn taakbeschrijving had staan. Maar ook de wedstrijdleiding is niet handig bezig geweest. Door een rare volgorde van ronden te hanteren heeft Ponomariov wit in ronden 3, 4 en 5, terwijl Vallejo Pons in die ronden zwart heeft. Dat is nogal ongebruikelijk, werd waarschijnlijk ook niet heel explicitiet gecommuniceerd en zo kwam het dat Ponomariov gisteren verwacht had tegen Anand te moeten spelen in plaats van Aronian. Hij kwam evengoed goed uit de opening, maar het zal een onaangename verrassing voor hem geweest zijn.

Maar Anand is dus voorlopig de ster van het toernooi. Dat belooft wat voor de WK-match. Kijk hoe hij met eenvoudige middelen Vallejo Pons opzij zette:

Anand – Vallejo Pons

1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. e4 Pc6

Minder populair dan 3…e5 of 3…Nf6, maar toch door veel topspelers gespeeld.

4. Pf3 Anand speelt op dezelfde manier als zijn secondant Wojtaszek.

4… Lg4 5. d5 Pe5 6. Lf4 Pg6 7. Le3 e5

Lees meer >

Anand begint met overwinning in Bilbao

In Bilbao is gisteren de Chess Masters final (of Grand Slam Final) begonnen. Dit toernooi was ooit opgezet als een toernooi tussen de winnaars van de Grand Slam toernooien (Pearl Spring, Wijk aan Zee, Bazna Kings, Linares en Mtel Masters) maar van die opzet lijkt men dit jaar afgeweken. Waarom Anand, Aronian, Ponomariov en Vallejo Pons zijn uitgenodigd is onduidelijk, ook op de homepage is het niet te vinden, maar dat is sowieso geen betrouwbare bron van informatie voorlopig. Als de bezoeker de pagina al wist te bereiken vond ie bij de livepartijen van de gelijktijdig gehouden europacup uitslagen die later op de resultatenpagina heel anders bleken… hopelijk blijken het opstartproblemen te zijn die snel opgelost worden. Evengoed is het met de kandidaat-wereldkampioen en de nummer drie van de wereld een interessant toernooi. Ik ben gevraagd voor de toernooiwebsite een aantal partijen te analyseren, die ik ook hier (in het Nederlands) zal publiceren.

In de eerste ronde hield thuisspeler Vallejo Pons met wit remise tegen Aronian. Probleemloos ging dat echter niet.

Vallejo Pons – Aronian

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. Pf3 b6 5. Lg5 h6 6. Lh4 g5 7. Lg3 Pe4 8. Dd3

Hier is 8.Dc2 gebruikelijk, om d3 vrij te houden voor de loper.

8… f5

Het idee van 8.Dd3 is dat wit met de dame terug kan nemen op g3 na (8… Lb7 9. Pd2 Lxc3 10. bxc3 Pxg3)

9. h4

Lees meer >

7 uit 7 voor Fabiano Caruana

Er werd druk gezocht naar vergelijkingen. Kortsjnoi begon ooit met 8 uit 8 in Wijk aan Zee, maar dat was niet tegen de absolute wereldtop. Een betere vergelijking is met Fischer: die won matches met 6-0 tegen Taimanov en Larsen, de laatste was zeker een wereldtopper. Maar misschien heeft Maxime Vachier-Lagrave gewoon gelijk: "Ik heb nog nooit zoiets meegemaakt of zelfs maar iets van wat in de buurt komt." Dit alles gaat natuurlijk over de Italiaan Fabiano Caruana, die ook zijn partijen in de zesde en zevende ronde won en nu op 7 uit 7 staat tegen een gemiddelde tegenstand van ongeveer 2800. Zeven keer winnen dus tegen mensen die gemiddeld even goed als jezelf zijn, maar dat dan op het allerhoogste niveau. De kans daarop is (aangenomen dat de kans op remise en winst/verlies even groot is) 1 op 14 miljoen, volgens de live-uitzending tenminste (maar dat lijkt overdreven, want 1/0.25^7 is 16384, niet 14 miljoen). Enfin, een heel kleine kans dus.

Natuurlijk wil iedereen weten hoe je dat nou doet, alles winnen tegen de wereldtop. Gelukkig is dat erg eenvoudig. Zowel Caruana zelf als Carlsen legden het recept uit: "Just play normal chess." Gewoon normale zetten doen en dan win je vanzelf, want je tegenstander doet wel een keer wat geks! Maar ik ken dat wel, in toernooien waar het erg goed gaat heb ik vaak ook niet het idee dat ik iets bijzonders doe, je tegenstanders maken fouten en je wint, partij na partij, kan gebeuren. Normale zetten doen is nog niet zo eenvoudig…

Overigens heeft Caruana het toernooi nog niet gewonnen. Als hij vandaag met wit verliest van Carlsen, vervolgens instort terwijl de Noor de laatste twee wint spelen ze zondag een tiebreakmatch. De kans daarop is klein, maar Carlsen zal er voor gaan.

Topalov besloot in de opening zijn koning op f8 te zetten. Vervolgens gooide hij zijn koningsvleugelpionnen naar voren en dan verwacht je dat zwart op de aanval gaat spelen. In plaats daarvan bleef de stelling van zwart passief en na een fout wist Caruana met een stukoffer toe te slaan.

Caruana – Topalov

1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pc3 a6

Zwart speelt hier ook vaak 5….Dc7, waarna slaan op c6 niet goed zou zijn (Dc7 is veel nuttiger dan a6 dan).

6. Pxc6 bxc6 7. Ld3 d5 8. O-O Pf6 9. Te1 Le7 10. e5 Pd7

Lees meer >

Een simultaan in Uitgeest (?) rond 1938.

Lezer Gerrit Prakken stuurde ons deze foto op. Hij is waarschijnlijk vlak voor de oorlog genomen. Een van de spelers was toen lid van Uitgeester Schaakvereniging Lasker. Hij vermoedt dat de simultaangever Jacques Davidson is, maar weet het niet zeker. Weet iemand van de lezers de simultaangever wel met zekerheid te herkennen?

Caruana blijft maar winnen tegen de wereldtop

Het gebeurt wel vaker dat spelers met vijf uit vijf beginnen in een sterk toernooi. Maar vijf uit vijf tegen de sterkste spelers van de wereld? Dat is volgens mij uniek. Die unieke prestatie heeft Fabiano Caruana geleverd bij de Sinquefield Cup in St. Louis. Carlsen, Nakamura, Aronian, Topalov, Vachier-Lagrave, allemaal gingen ze eraan. En de Amerikaanse Italiaan had nog drie keer zwart ook! De andere spelers blijven ver bij hem achter, zoals in de stand is te zien:

En het is ook niet zo dat hij alles won omdat de tegenstanders grote blunders maakten. Natuurlijk had hij een beetje geluk, bijvoorbeeld omdat hij vaak zijn voorbereiding op het bord kreeg, maar Caruana is vooral goed aan het spelen. Het toernooi is nog niet beslist, maar in deze vorm lijkt het onwaarschijnlijk dat hij de grote voorsprong uit handen zal geven. Net zo onwaarschijnlijk als dat de Franse atlete op plek vier deze race gaat winnen.

Een heel belangrijke overwinning boekte Caruana in de derde ronde. Carlsen probeerde de partij rustig tegen hem op te zetten, zocht vervolgens de complicaties, maar Caruana wist de beste verdediging over te nemen, nam de aanval over en liet de Noor kansloos.

Carlsen – Caruana

1. e4 e5 2. Lc4

Carlsen speelt van alles, maar dit is volgens mij de eerste keer dat hij het Loperspel probeert.

2… Pf6 3. d3 c6 4. Pf3 d5 5. Lb3 Lb4+ 6. c3 Ld6

Een kleine subtiliteit. Op meteen 5….Ld6 speelt wit 6.Pc3.

7. Lg5 dxe4 8. dxe4 h6 9. Lh4 De7 10. Pbd2 Pbd7

Lees meer >

Goede start Caruana in St. Louis

In St. Louis is de tweede editie van de Sinquefield Cup begonnen. Vorig jaar was het een vierkamp, nu een zeskamp met een gemiddelde rating van 2802, het sterkste toernooi ooit! Of de hoogste gemiddelde rating ooit, met de nummers 1, 2, 3, 5, 8 en 9 van de wereld.

Wereldkampioen Magnus Carlsen is natuurlijk de favoriet (zoals aan elk toernooi waaraan hij meedoet) maar hij wist uit twee zwartpartijen niet meer dan twee remises te halen. Zijn twee grootste concurrenten kwamen wel tot winst. Aronian begon met twee keer wit, een remise en een overwinning. De beste start was voor Caruana. In de eerste ronde won hij met zwart tegen Topalov, waarna hij een goede theoretische overwinning behaalde tegen Maxime Vachier-Lagrave:

Caruana – Vachier-Lagrave

1. e4 c6 2. d4 d5 3. e5 Lf5 4. Pf3 e6 5. Le2 c5 6. Le3 Db6 7. Pc3 Pc6 8. O-O Dxb2

Een populaire variant, vooral op hoog niveau. Het vereist voor beide partijen veel voorbereiding, want de varianten zijn erg scherp en het gaat vaak om compensatie op lange termijn.

9. De1 cxd4 10. Lxd4 Pxd4 11. Pxd4 Lb4 12. Pdb5 La5 13. Tb1 Dxc2 14. Tc1

Een nieuwe zet, tot nu toe speelden alle grootmeesters 14.Tb3. Het is overigens wel de voorkeurszet van Stockfish.

14… Db2

Lees meer >

China wint Olympiade, Rusland wint bij de vrouwen

Voor het eerst in het geschiedenis is de Olympiade gewonnen door China. Met 19 punten bleven ze twee punten voor op Hongarije (zilver), India (brons) en Rusland. Nederland werd met 15 punten twaalfde. Bij de dames won Rusland met 20 punten, twee punten voor China (zilver) en Oekraïne (brons).

(Volledige eindstand open en dames)

Lees meer >