Schaaksite

Bok plaatst zich voor NK Algemeen

Het kwalificatietoernooi voor het NK Algemeen is gewonnen door Benjamin Bok. Nadat hij in de rapidvierkamp samen met Dimitri Reinderman met 4 uit 6 op de eerste plaats was geëindigd, won hij de snelschaakbarrage op basis van ‘sudden death’. Bok mag daarom van 4 t/m 12 juli meedoen aan het NK Schaken in Amsterdam.

Allereerst twee opgaven, waarvan u de oplossing verder in dit artikel kunt lezen. De eerste: kan wit op g6 slaan? Heeft hij iets beters?

 [FEN "3r2k1/pp1q3p/2n2Rp1/2p5/8/1P2P3/PBQ4P/7K w - - 0 26,normaal,centrum,Wit aan zet"] 

En hoe staat dit met zwart aan zet?

 [FEN "3K4/k7/2P5/p7/P1n1B3/6p1/8/8 b - - 0 52,normaal,centrum,zwart aan zet"] 

Het kwalificatietoernooi (ook wel halve finale, maar ik vind ‘NKQ’ de beste naam) werd zaterdag en zondag gehouden als vierkamp in Amsterdam met een traag rapidtempo: 45 minuten per partij met steeds tien seconden per zet erbij. Ik dacht dat het tempo mij wel zou liggen en dat deed het ook, ik kwam niet in tijdnood. Zou ik de kans krijgen de NK-titel terug te pakken van Van Wely? Dat was mijn motivatie, maar ook de andere drie deelnemers hadden goede redenen om mee te doen.

Benjamin Bok is officieel nog een jeugdspeler (geboren in 1995) maar heeft al een paar keer meegedaan aan het algemene NK. Daar versloeg hij vorig jaar nog de latere kampioen Loek van Wely. Een NK zonder Bok zou raar zijn!

Wouter Spoelman speelt tegenwoordig weinig toernooien, maar bij zijn laatste drie NK’s deed hij mee om de titel: in 2011 begon hij met 3 uit 3 maar kon hij zijn goede start niet volhouden, in 2013 werd hij gedeeld eerste (maar verloor de barrage) en vorig jaar strandde hij op een half punt van winnaar Van Wely na een nederlaag in de laatste ronde tegen Bok. Eens moet het toch lukken, misschien dit jaar?

Over Friso Nijboer schreef de verzamelde pers vorige week nog per abuis "schaakt alleen nog potjes voor En Passant." Maar hoewel hij nu een voltijdbaan heeft, heeft hij zeker nog ambities! Als winnaar van de grootmeestergroep van het afgelopen BDO-toernooi zou hij zeker niet misstaan op het NK.

Giri begint met 1/2 uit 2 in Fide-GP

Ik heb het niet gecontroleerd, maar bij een alternatieve ratinglijst waarin de Fide GP-toernooien niet meegeteld worden, zou Anish Giri wel eens de tweede plaats kunnen bezetten. Om een of andere reden zijn zijn resultaten bij deze toernooien matig. Bij de Grand Prix in Khanty-Mansiysk heeft hij een nieuwe kans om van dit ‘syndroom’ af te geven, maar zijn start met 1/2 uit 2 tegen de Russen Jakovenko en Karjakin is niet hoopgevend.

In beide partijen was het loperpaar het thema. Jakovenko kreeg met wit het loperpaar in een open stelling en wist dit voordeel om te zetten in een zeer gunstig toreneindspel. Dat werd goed door hem uitgespeeld. In de tweede ronde had Giri met wit zelf het loperpaar, maar wel ten koste van een kreupele pionnenstructuur. Onze landgenoot moest een beetje gaan rommelen maar gelukkig deed dat Karjakin genoeg schrikken om hem tot een remiseafwikkeling te verleiden in een stelling waarin zwart ook op winst had kunnen spelen.

De partijen:

Jakovenko,D (2738) – Giri,A (2776)

1.Pf3 d5 2.d4 Pf6 3.c4 e6 4.Pc3 Lb4 5.Da4+ Pc6 6.Pe5 Ld7 7.Pxd7 Dxd7 8.e3 0-0 9.a3 Lxc3+ 10.bxc3 e5

 [FEN "r4rk1/pppq1ppp/2n2n2/3pp3/Q1PP4/P1P1P3/5PPP/R1B1KB1R w KQ - 0 11,normaal,centrum,"] 

Deze zet was maar één keer eerder hier gespeeld, maar die partij werd wel in 14 zetten door zwart gewonnen! De stelling is (via een andere zetvolgorde) ook nog bekend uit een partij van Keres. Maar is het niet gek om de stelling te willen openen terwijl de tegenstander het loperpaar houdt? Paarden houden toch juist van gesloten stellingen? Dat is in het algemeen zo, maar om het loperpaar (een soort materiële voorsprong) te veroveren heeft wit tijd verloren. Hij moet beide lopers nog ontwikkelen en zijn koning staat in het midden. En met een ontwikkelingsvoorsprong (en de koning van de tegenstander in het midden) wil je juist lijnen openen. 10…e5 is dus best een logische zet.

Giri eindigt op min twee

Anish Giri heeft (wat betreft zijn schaakcarrière) een probleem: hij wint maar zelden van zijn gelijken. Ik heb even geteld voor 2014 en 2015 (voor Shamkir), partijen (geen rapid of snelschaak) van Giri tegen 2750+: 4 gewonnen, 6 verloren, 21 remise. Geen geweldig resultaat. Dat betekent niet dat zijn hoge rating (even zelfs virtueel boven de 2800) onterecht is, want hij scoort heel goed tegen zwakkere spelers, maar wel dat het moeilijk voor hem zal worden zich te plaatsen voor een WK-match, al is hij nog jong en zou hij natuurlijk nog een stuk sterker kunnen worden. Maar goed, ook in Shamkir bij het Gashimov-memorial werd het beeld bevestigd: Giri speelde zeven partijen remise en verloor er twee.

Van Carlsen weten we dat hij heel vaak wint tegen 2750+ spelers. Ook dit toernooi gebeurde dat, en 7 uit 9 is een geweldig resultaat, een TPR van bijna 3000. Virtueel staat zijn rating nu op 2876 en het lijkt een kwestie van tijd voor hij de eerste speler met een rating van boven de 2900 wordt.

Terug naar Giri. Het is niet dat hij het niet probeert: zo speelde hij tegen Adams de Najdorf (in plaats van remise te maken met Berlijns) maar dat pakte niet goed uit. Sterker nog, het leek wel een partij van een topgrootmeester tegen een simpele IM. Terwijl de Engelsman een sterke aanval had voorbereid, besteedde onze landgenoot twee tempi aan het pakken van een onbelangrijke pion, waarna de aanval niet meer te verdedigen was.



Adams,Michael (2745) – Giri,Anish (2790)

1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.g3

Tijdens het etentje met gezinsverpakking patat, pannenkoeken, croissantjes maar zonder alcohol zaterdagavond hadden we het erover dat Adams een soort Carlsen is (maar dan slechter). Hij moet het niet van de opening hebben.

Twee solide remises voor Giri

Zowel in de zesde als zevende ronde heeft Giri vrij soepel remise gespeeld. De partij tegen wereldkampioen Carlsen duurde maar een uurtje: toen was er zoveel geruild dat beide spelers maar op een zetherhaling ingingen om van de partij af te zijn. De partij tegen Vachier-Lagrave was iets spannender, maar ook daarin werd veel geruild en op zet 46 was daar ook geen reden meer om door te spelen. Zodoende staat onze landgenoot nog steeds op min 1, oftewel 3 uit 7. Carlsen staat met 5.5 uit 7 een punt los en zal met nog twee ronden te gaan waarschijnlijk het toernooi winnen, met Anand (4.5) als belangrijkste overgebleven concurrent.

     Stand na zeven ronden:



  1. Carlsen........................ 5,5



  2. Anand.......................... 4,5



  3. Caruana,So.....................  4



  5. Mamedjarov..................... 3,5



  6. Giri,Mamedov,Vachier...........  3



  9. Kramnik........................ 2,5



 10. Adams..........................  2

De partijen:

Giri,Anish (2790) – Carlsen,Magnus (2863)

1.d4 e6 2.c4 Pf6 3.Pf3 d5 4.Pc3

Lb4 5.Lg5 h6 6.Lxf6 Dxf6 7.e3 0-0 8.Tc1 dxc4 9.Lxc4 c5 10.dxc5

Hier wijkt Giri af van de ‘partij’ die Ivanchuk in Rotterdam (Tata Steel) dit jaar tegen Carlsen speelde. Dat werd heel snel remise: 10.0-0 cxd4 11.Pxd4 Ld7 12.Db3 Pc6 13.Pxc6 Lxc3 14.Txc3 Lxc6 15.Lb5 Ld5 16.Lc4 Lc6 17.Lb5 Ld5 en klaar. Carlsen verklaarde na afloop dat dat geen schaken was, maar onzin (maar bleef vervolgens wel lang bij de live-uitzending hangen, tot genoegen van de kijkers).

10…Pd7 11.c6 Pe5!?

Een nieuwtje, dynamischer dan de pion pakken op c6.

12.Pxe5 Dxe5

 [FEN "r1b2rk1/pp3pp1/2P1p2p/4q3/1bB5/2N1P3/PP3PPP/2RQK2R w K - 0 13,normaal,centrum,"] 

Giri ontsnapt tegen Caruana

We beginnen maar weer eens met een opgave. Hoe staat dit, met wit aan zet?

 [FEN "3q2k1/R1rnrp1p/1pB1pp2/8/8/6P1/4PP1P/Q2R2K1 w - - 0 30,normaal,centrum,"] 

Anish Giri heeft twee remises aan zijn totaal toegevoegd bij de Gashimov memorial. Zijn witpartij was weer niet zo boeiend: hij probeerde het wel, maar Mamedyarov hield goed stand, er werden wat stukken geruild, pionnen gingen van het bord en er bleef niets meer over om door te spelen. Maar zoals eerder was de zwartpartij een stuk boeiender! Fabiano Caruana introduceerde een nieuwtje in een overbekende stelling. Giri reageerde slecht en kwam verloren te staan. Het leek alsof de Italiaan de winst voor het uitzoeken had, maar helaas voor hem was zijn keuze niet goed! Giri moest een paar enige zetten vinden (en een verdedigingstruc zien) maar toen was het ook echt gelijk, of misschien zelfs beter voor zwart. Giri vond remise echter allang best na zijn avonturen.

Morgen rustdag, dan kan Giri wat bijslapen. Hij heeft het (naar eigen zeggen) nodig!

Giri op 1 uit 3 bij Gashimov-memorial

In Shamkir (Azerbeidzjan) is weer een supertoernooi bezig. Veel wereldtoppers doen mee: Carlsen, Caruana, Anand, Kramnik, , en ook onze landgenoot Giri, die daar sinds dit jaar bij hoort. Althans, qua rating, maar is het qua speelsterkte ook zo? Dat mag hij dit toernooi proberen te bewijzen. Zijn start is nog niet zo heel goed, 1 uit 3. Een nederlaag met zwart tegen So kan gebeuren, een remise met wit tegen Mamedov is een lichte tegenvaller, met zwart remise tegen Anand is in principe goed, al miste de Indiër wel een paar kansen. Bijvoorbeeld in deze stelling: hoe kan wit groot voordeel krijgen? Het antwoord leest u later in dit artikel.

 [FEN "5r2/pp5k/1n4qp/3pP3/2pP1B2/2P2rPQ/PP4N1/R5K1 w - - 0 27,normaal,centrum,Anand-Giri: wat had wit hier moeten doen?"] 

Voor Wesley So, de tegenstander van Giri uit de eerste ronde, was de maand april nog niet zo goed verlopen. Over zijn reglementaire nul wegens het maken van aantekeningen tijdens de partij is veel geschreven: persoonlijk vind ik het een verademing dat er een arbiter is die een nul durft toe te kennen in plaats van zinloze tijdbonussen aan de tegenstander die veel arbiters uit lafheid vaak toekennen. Verder had de Filipijnse Amerikaan problemen met zijn familie, wat ongetwijfeld meespeelde in zijn relatief matige optreden bij het Amerikaanse kampioenschap (al is een ongedeelde derde plek ook weer niet zo heel slecht). Tussen dat toernooi en Shamkir zat niet veel tijd, maar mocht hij last hebben gehad van een jetlag of de nasleep van het AK, dan was er in de eerste ronde weinig van te merken. Integendeel, Giri werd er hard afgezet.



So,W (2788) – Giri,A (2790)

1.c4 g6 2.e4 e5 3.d4 Pf6

Een niet erg gebruikelijke stelling, maar toch wel bekend op topniveau. Zo kreeg Svidler het vorig jaar met wit op het bord tegen Carlsen en Gelfand, nadat hij het eerder met zwart tegen Nakamura en Ivanchuk had gehad! In al die partijen werd 4.Pf3 gespeeld.

4.dxe5!?

Kravtsiv wint OGD Prinsenstadtoernooi

De Oekraïner Martyn Kravtsiv is winnaar geworden van het achtste OGD Prinsenstadtoernooi in Delft. Met 5 uit 6 bleef hij een trio grootmeesters (Khenkin, Reinderman en Haslinger) een half punt voor. Weer een halfje minder hadden o.a. oud-winnaars L’Ami en Van den Doel.

Op de overwinning van de 24-jarige Oekraïner is weinig af te dingen. Niet alleen scoorde hij de meeste punten, maar het achtervolgende trio grootmeesters behoorde tot zijn tegenstanders en daar haalde hij 2.5 punten tegen. Hij had sowieso de hoogste gemiddelde tegenstand van alle toppers, zoals u in dit staatje kunt zien (onder rc):

Een manier om een weekendtoernooi te winnen (die ik zelf ook wel eens gebruikt heb) is om (een niet per se korte) remise te spelen tegen collegagrootmeesters, anderen te verslaan en geluk te hebben met de indeling. Kravtsiv deed het anders en nam in de derde ronde een voorschot op de toernooioverwinning door mij te verslaan. Hij won vlak na de opening een pion, wikkelde later af maar een eindspel van loper tegen paard en daarin toonde hij goede techniek. De hele tijd zag ik wel remisekansen, maar niets concreets, en waarschijnlijk heb ik nergens ook echt wat laten liggen.

 [FEN "3nB3/6p1/1p1k3p/4p3/1PP1P3/4K2P/6P1/8 w - - 0 41,normaal,centrum,Kravtsiv-Reinderman na 40...b6"] 

Is dit gewonnen voor wit of niet? Het is niet makkelijk voor de witte koning om toegang te krijgen. Zwart kan zijn paard op d4 zetten waarna b5 ontoegankelijk is. Pion naar c5 en als zwart slaat andere pion naar b5, koning naar c4 is een optie, maar de Oekraïner probeert het via de andere kant, en waarschijnlijk is dat goed genoeg.

41.Kf3!? Pe6

Met 41…Ke7 42.La4 Pe6 43.Kg4 Kf6 houdt zwart de witte koning buiten, maar de doorbraak met c5 en b5 kan dan weer vervelend zijn, zeker omdat de zwarte koning dan ver weg staat.

42.Kg4 Pf4

42…Ke7 is te laat, wit speelt 43.Kf5!

Erwin l'Ami verliest laatste ronde, toch winnaar

Erwin l’Ami heeft met 8.5 uit 10 het open toernooi van Reykjavik gewonnen. Door overwinningen in de achtste en negende ronde kwam hij anderhalf punt voor, waardoor hij het zich kon veroorloven de laatste ronde van Eljanov te verliezen. Een geweldig resultaat voor de Woerdenaar, die als elfde geplaatst was maar diverse hoger gerankte grootmeesters versloeg en met een TPR van 2826 waarschijnlijk het beste resultaat uit zijn carrière haalde.

In mijn vorige verslag kon u lezen dat L’Ami alleen aan kop was gekomen door in de zevende ronde Mamedyarov te verslaan. Dan is het niet onlogisch om te proberen drie remises te spelen, om zo waarschijnlijk minstens gedeeld eerste te worden. Dat leek echter niet zo makkelijk en met zwart tegen Granda Zuniga kwam onze held in de problemen en verloor hij een kwaliteit. In de tijdnoodfase werden de rollen echter omgedraaid. Eerst won L’Ami de kwaliteit terug, waarna de Peruaan op zet 39 nog een grote fout maakte. Na de tijdcontrole bleek er een eindspel van toren, paard en h-pion tegen toren en g- en h-pion ontstaan te zijn. Niet makkelijk, maar de speler van En Passant speelde het heel goed uit en won!