Recensie: The Philosopher and the Housewife door Willy Hendriks

N.B. Omdat ik nogal wat citaten uit het boek, zowel uit het Engels als het Duits heb overgenomen en misschien niet iedereen dat even makkelijk kan lezen, heb ik er voor ieders gemak de vertalingen onder gezet in een kleiner lettertype.

 

 

Vooraf over de auteur

Internationaal meester Willy Hendriks heeft alweer zijn vierde boek van de persen laten rollen. Na “Move First, Think Later”, “On the Origin of Good Moves”, “The Ink War” is begin dit jaar “The Philosopher and the Housewife” gepubliceerd. Willy Hendriks (1966) is een Internationaal Meester die al meer dan dertig jaar werkzaam is als schaaktrainer. Zijn bestseller “Move First, Think Later” won in 2012 de Book of the Year Award van de Engelse Schaakbond.

Laten we om te beginnen even ingaan op de persoon Willy Hendriks, geboren op 21 februari 1966 woonde hij in zijn jeugd in het Brabantse Boekel. Toevallig woonde ik daar niet zover vandaan, namelijk in Uden. Daar had de jeugdleider van de plaatselijke vereniging (ODI=Ontspanning Door Inspanning) het al gauw door wat mijn persoontje betreft. Rond mijn 16de strikte hij mij om les te geven aan de jongere jeugd. Totaal ongeschoold werd ik voor een demonstratiebord gezet, de Stappenmethode moest nog uitgevonden worden. Er was slechts het boek Jeugdschaak van Berry Withuis dat via de V&D gekocht kon worden. Het was een grappig boek met schaakverhalen maar van een didactische methode was geen sprake. Wel was er één aspect dat Withuis goed gezien had: hij zorgde ervoor dat kinderen hun zogenaamde “Pionnendiploma”, “Torendiploma” en “Koningsdiploma” konden halen. Waarom er geen “Loper-, Paard- of Damediploma” te behalen vielen, weet ik eigenlijk nog steeds niet. Op een gegeven moment werd duidelijk dat er ene ‘Willy’ uit Boekel bij de kinderen zat, die les van mij kregen, maar dat dit (naar later bleek) dé Willy Hendriks zou zijn, die ik veel later persoonlijk leerde kennen, wist ik toen niet. Hij begon naar eigen zeggen pas op zijn 12de met schaken, maar wel meteen heel fanatiek. Daarna is hij in het seizoen 1984-85 ook nog jeugdkampioen van de NBSB geweest, destijds in Oisterwijk. In diezelfde periode (de seizoenen 1983/84 en 1984/85) speelde hij in het eerste team van HMC, dat destijds in de eerste klasse B van de KNSB-competitie uitkwam. Toen Willy in Nijmegen filosofie begon te studeren, was het ook logisch dat hij bij het roemruchte SMB uit die stad ging spelen.

Lees meer >

Boris Spassky overleden op 88-jarige leeftijd

Vandaag werd bekend dat oud-wereldkampioen Boris Spassky op 88-jarige leeftijd is overleden. Hierbij een korte beschrijving van zijn schaakcarrière.

Boris Spassky (geboren op 30 januari 1937) gold lange tijd als ‘de jongste’. Hij was namelijk de jongste eerste categorie speler (10 jaar), de jongste kandidaatmeester (13 jaar) en de jongste meester (allemaal titels in de Sovjet-Unie). Spassky was (voordat Bobby Fischer dat later werd), ook de jongste grootmeester die deze titel in 1955 verwierf.

In 1955 bereikte Spassky voor het eerst de finale van het kampioenschap van de Sovjet-Unie. In dat jaar werd hij ook jeugdwereldkampioen en plaatste zich in het Interzonale toernooi van Göteborg voor het kandidaten­toernooi van 1956 in Amsterdam. Ook daar sloeg hij een uitstekend figuur en algemeen bestond het gevoel dat men met een toekomstig wereldkampioen te doen had. In de jaren daarna loste hij die belofte niet meteen in. Hij won een aantal grote toernooien, zoals het kampioenschap van de Sovjet-Unie in 1961, maar ging pas weer een rol spelen in de strijd om het wereld­kampioenschap nadat hij in 1964 het kandidaten­toernooi van Amsterdam (gedeeld) won. Het jaar daarop versloeg hij in de kandidaten­matches achtereenvolgens Paul Keres (6-4), Efim Geller (5½-2½) en Mikhail Tal (7-4). Zodoende mocht hij in 1966 aantreden voor een match om het wereld­kampioenschap tegen Tigran Petrosian, maar hij verloor nipt (11½-12½).

 

Kandidatenmatches en WK-match

Lees meer >

Een interessant eindspel (update)

Er was in de tweede ronde een eindspel dat de aandacht trok. Daarom leek het me interessant om het eindspel nog eens nader te bekijken en van commentaar en uitleg te voorzien. Het ging om de partij tussen de twee Indiërs Harikrishna en Praggnanandhaa, die door laatstgenoemde werd gewonnen.


Foto Frans Peeters

Lees meer >

Verslaggeving Schaaksite

Verslaggeving Schaaksite

 

Voorbeschouwing – HG
r1 – MvL | r2 – MH | r3 – RV | Eindspel – HG | r4 – FF | r5 FvT |x| r6 – MH | r7 – SB | r8 – RV |x| r9 – FF | r10 – FvT |x| r11 – MH | r12 – SB | r13 – DR | r13b – DR |

MvL=Michaël van Liempt, MH=Michel Hoetmer, RV=Richard Vedder, FF=Frits Fritschy, FvT=Frank van Tellingen, DR=Dimitri Reinderman, HG=Herman Grooten, x=rustdag

Lees meer >

Voorbeschouwing Tata Steel schaaktoernooi

Vrijdag 17 januari is de start van het 87e editie van het Tata Steel Tournament in Wijk aan Zee dat onder diverse namen (Hoogovens en Corus) al zo lang bestaat en daarmee een van de oudste toernooien ter wereld is. Naar verluidt is het evenement in Hastings (officieel het International Chess Congress, dat het afgelopen jaar maar liefst al voor de 98e keer werd gespeeld) het oudste schaaktoernooi ter wereld. De allure die Hastings lang geleden had, blijft de laatste decennia achter bij wat er in Wijk aan Zee is neergezet. Tata Steel wordt niet voor niets het “Wimbledon van het schaken” genoemd. Ofwel: dit toernooi winnen staat gelijk met een soort Grand Slam-titel in het tennis. Als we de deelnemers bekijken die in de hoofdgroep (de Masters) meedoen, mag toernooi­directeur Jeroen van den Berg weer heel tevreden zijn. Zoals het zelf altijd uitdrukt: “Het toernooi is een mix van absolute wereldtop en interessante, vaak jeugdige, talenten.” Uiteraard is ons land ook weer goed vertegenwoordigd met drie van onze topspelers: Anish Giri, Jorden van Foreest en Max Warmerdam. En ook de Challengers-groep mag er wezen. Daarover later meer.

Overzicht van de speelzaal (Foto Frans Peeters)

Lees meer >

Duitse grootmeester Robert Hübner overleden

Robert Hübner (1948 – 2025) Foto van Jos Sutmuller

Vandaag (5 januari 2025) is de Duitse grootmeester Robert Hübner overleden.

Een kort portret van één van Duitslands beste schaakgrootmeesters, vooral in de jaren 1970 en begin jaren 1980. Robert Hübner (geboren 6 november 1948) was behalve een topspeler schaak­grootmeester, ook een uitstekend analyticus die het beroep van papyroloog uitoefende. Hij sprak veel talen (eerlijk gezegd weet ik niet hoeveel) waarvan sommige vrij vloeiend. Ik heb ooit kort met hem in het Nederlands gesproken en het viel me nauwelijks op dat hij uit het buitenland kwam. Wel herinner ik me dat ik hem de vraag heb voorgelegd welke taal hij lastig vond en toen antwoordde hij dat het Fins en het Hongaars uitdagend voor hem waren.

Hoewel hij nooit een fulltime schaakprofessional zou worden, deed hij in totaal vier keer mee aan het Kandidatentoernooi. Eenmaal verloor hij van onze landgenoot Jan Timman, de andere keren eindigden op een wat merkwaardige wijze. In 1971 speelde hij zesmaal remise met Petrosian maar verloor de zevende partij. Omdat hij zichzelf niet in staat achtte om tegen deze “defensieve machine” een keer te winnen, geloofde hij het verder wel en trok hij zich terug. In 1980-1981 ontdeed hij zich op knappe wijze van de Hongaarse topspelers (respectievelijk Adorjan en Portisch) maar in de finale gaf hij zich na tien partijen tegen Kortchnoi ook gewonnen toen hij één punt achter was gekomen. Helemaal absurd was wat er gebeurde in de Kandidatentweekamp tegen Vassily Smyslov in 1983. Nadat de reguliere tweekamp in een gelijkspel was geëindigd en de vier opeenvolgende rapidpartijen ook geen beslissing hadden opgeleverd, besloot de wedstrijdleiding dat de roulette in een casino moest bepalen wie door zou mogen naar de volgende ronde. Naar verluidt was Hübner niet aanwezig op het moment dat het balletje rolde en Smyslov aanwees om door te mogen. Hij was al op weg naar huis…

Hübner was een strategisch zeer sterke speler, die ook op tactisch gebied zijn mannetje stond. In het Nimzo-Indisch bestaat de zogenaamde ‘Hübnervariant’, die ik zelf ook regelmatig op het bord heb gekregen. Een stereotiepe stelling ontstaat dan in het volgende diagram:

Lees meer >

Nieuwtje: digitale toernooiboeken op Schaaksite!

Schaaksite biedt vanaf vandaag iets bijzonders aan: het digitale toernooiboek!

Gepensioneerd IT-specialist Matthijs Dijkstra met hobby’s als schaken en IT is erin geslaagd een platform te lanceren gebaseerd op Wiki-technologie. Matthijs is zo vriendelijk geweest om gratis en voor niks van de grote toernooien of evenementen (zoals de onlangs gehouden WK-tweekamp) waar Schaaksite uitvoerig verslag heeft gedaan met de hulp van de door hem gecreëerde tools een digitaal toernooiboek in elkaar te sleutelen.

Lees meer >

Korte CV: Matthijs Dijkstra

Schaaksite is altijd blij met nieuwe medewerkers. We stellen u Matthijs Dijkstra, die voor digitale toernooiboeken op Schaaksite gaat zorgen, graag aan u voor.

Het schaakspel heeft mij altijd geboeid. Wanneer mijn vader en mijn opa op een  zondagmiddag aan het schaken waren, dan keek ik als kind geboeid toe. Verkleurde boekjes van Max Euwe, die door mijn vader waren aangeschaft, las ik graag.

Als middelbare scholier werd ik lid van het Schaakgenootschap Rijswijk.

Lees meer >

Medewerkers van Schaaksite!

Schaaksite heeft inmiddels aardig wat medewerkers die meehelpen om Schaaksite beter te maken. Hieronder een groot aantal vrijwilligers, waarvan sommigen er na geruime tijd mee zijn gestopt, maar toch soms nog iets publiceren. Ze kunnen het niet laten…!

Naast de boekenrubriek hebben we ook een team van mensen dat ons assisteert bij de verslagen die u op Schaaksite aantreft. Daarnaast zijn veel van hen recensent en kwijten zich goed van hun taak: ze zien het als hun opdracht om het boek van A tot Z door te nemen, soms zelfs met een engine analyses te checken. Deze benadering heeft veel uitstekende en doorwrochte boekrecensies opgeleverd zoals te vinden is onder onze “Boekenrubriek” Vanaf 2019 heeft Herman Grooten de coördinatie van deze rubriek overgenomen doe door Johan Hut (helaas veel te vroeg overleden) overgenomen. Sindsdien wordt ervoor gekozen om zoveel mogelijk op vrijdag een boekrecensie aan te bieden. Het heeft ertoe geleid dat we met een team van (inmiddels meer dan) tien enthousiaste mensen aan de slag werd gegaan. Zij kiezen zelf een boek uit dat zij daarna bespreken. Onder de recensenten is enig verloop (begrijpelijk omdat er soms veranderingen zijn in iemands leven), maar telkens is het gelukt om een vervanger te vinden voor iemand die ermee wilde stoppen. We zijn al deze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun prachtige recensies en we zijn ervan overtuigd dat we de bezoekers van Schaaksite hier een groot plezier mee doen.

Lees meer >

De Hollandse ziekte

Een wat raadselachtig titel misschien, die ik in dit verslag verder zal toelichten. Maar het zal de oplettende insider wel opvallen dat het allemaal rondom de zet …f7-f5, in Stukkenjagers-kringen niet onbekend, zal gaan…

Op de druilerige en bewolkte zaterdag 14 december stond in Cinecitta de kraker om de toppositie in 3E tussen De Stukkenjagers 2 en medekoploper Sliedrecht op het programma. We hadden dan wel wat bordpunten meer, maar deze op voorhand onberekenbare tegenstander moest natuurlijk heel serieus genomen worden. Dat moet overigens bij elke ploeg in deze klasse, waarbij de meeste teams zeer aan elkaar gewaagd blijven.

Sliedrecht is een team met de nodige ervaring, maar ook met veel jeugdig elan. Toevallig heb ik als schaaktrainer zo’n 10-12 jaar geleden mogen bijdragen aan de vorming van dit jeugdig talent. Er werden op privébasis trainingen georganiseerd waarbij een viertal spelers (Marijn den Hartog, de broers Mensing en Jorik Klein) op een aantal zondagen bij mij thuis (toen nog in Eindhoven) langskwamen. Wij hadden indertijd de zolder ingericht als instructielokaal en onze nog piepjonge zoon Tommy (2) hielp soms mee met het opstellen van de stukken op het demonstratiebord. Hij kon toen slechts bij de onderste twee rijen, maar die stukken stonden dan vast klaar! De nu 14-jarige middelbare-scholier is één van de steunpilaren geworden van dit Stukkenjagers 2. Want in no-time spelen had hij zijn tegenstander een kwaliteit afhandig gemaakt en ruim binnen de vier uur het punt binnen. Daarmee komt hij uit op de mooie score van 4 uit 4 (één wedstrijd gemist).

Omdat ik mijn handen vol had in mijn partij om die tot een goed einde te brengen, heb ik slechts sporadisch een aantal middenspelstellingen kunnen observeren. Daaruit kon ik in elk geval opmaken dat er veel strijd werd geboden en dat het bepaald geen walk-over zou gaan worden. Hoe anders zag de wereld er na zo’n 4,5 à  5 uur uit. De tussenstand was plotseling 6-0 (met 4-0 op de eerste vier borden) voor ons! Dat lijkt meer op een tennisuitslag of, om in de schaakwereld te blijven, op de eindstanden van de kandidatentweekampen van Fischer tegen Taimanov én Larsen  in 1970. Die zouden over 10 partijen gespeeld worden, maar na 6 partijen was het al gedaan…

Ging het allemaal regelmatig? Nou nee! Omdat ik het overzicht in de chronologie kwijt ben, bespreek ik alle partijen in de bordvolgorde.

(lees verder op de website van De Stukkenjagers)

Lees meer >