Top-40 Nederlandse schakers. 10: Sergei Tiviakov

In deze top tien staan vier spelers die we zomaar uit het buitenland cadeau kregen. Sergei Tiviakov heeft als verschil met Sosonko en Giri, maar als overeenkomst met Sokolov, dat hij al een wereldtopper was toen hij hier kwam.

Tiviakov in 1999. Foto: Johan Hut

Sergei Tiviakov (geboren 14 februari 1973) was wereldkampioen tot zestien en tot achttien jaar. Al heel jong, in 1994, bereikte hij de WK-kandidatenmatches van de PCA, de alternatieve bond van Kasparov. Hij werd uitgeschakeld door Adams. In datzelfde jaar won hij met het Russische team de Olympiade.

In september 1997 vestigde Tiviakov zich in Nederland, in Groningen. Diverse Groningers, met Johan Zwanepol voorop, hielpen hem bij zijn inburgering.

In 2000 debuteerde Tiviakov op het Nederlands kampioenschap met een gedeelde derde plaats, die hij een jaar later herhaalde. In 2002 werd hij gedeeld eerste met Van Wely, van wie hij de barrage van rapidpartijen verloor. Vervolgens werd hij tweede, derde en tweede. In 2006 kwam dan eindelijk de eerste nationale titel en wel heel overtuigend, anderhalf punt voor Sokolov. Een jaar later prolongeerde hij zijn titel, na een barrage van twee snelschaakpartijtjes tegen Stellwagen.

Van 2000 tot en met 2007 was Tiviakov daarmee na Van Wely veruit de meest succesvolle deelnemer. Daarna ging het echter mis. In 2008 werd hij zesde, in 2009 liep hij weg uit het toernooi vanwege een conflict met de organisatie. Pas in 2014 was hij er weer bij. Nu eindigde hij samen met Van Wely op de eerste plaats, maar verloor hij de snelschaakbarrage. In 2015 werd Tiviakov laatste.

 

Ook een teamspeler

Tiviakov won in Nederland alle grote toernooien: Groningen, Dieren, Vlissingen, Amsterdam, Leiden en Hoogeveen. Daarbuiten is zijn lijst van toernooioverwinningen nog veel langer. Hij bezocht exotische oorden over de hele wereld en won vooral vele open toernooien. Ook speelde hij teamcompetities in vele landen, tot in het Midden-Oosten aan toe. Zijn grootste individuele succes boekte Tiviakov in 2008, toen hij Europees kampioen werd. Zijn enorme ervaring in open toernooien was daarbij cruciaal, zei hij.

Lees meer >

Dick de Graaf blijft Joost Berkvens (!) voor in Baarn

Dick de Graaf heeft zaterdag in Baarn het Jan Overbeek Rapidtoernooi gewonnen. In theorie zou je dat ‘enigszins verrassend’ kunnen noemen, maar wie de markante Spakenburger kent, weet dat hij dat zelf in elk geval niet vindt.    Verrassend was wel de nummer twee, Joost Berkvens. Hij verraste niet met zijn prestatie, maar met zijn deelname. De Graaf ook, hij belde een halfuur voor aanvang of hij er nog bij kon. “Zo konden ze zich niet op mij voorbereiden”, grijnsde hij na afloop.

Titelverdediger Richard Vedder was al snel uitgeschakeld voor de hoofdprijs, na een start van 1 uit 3. “Ik ben niet zo’n ochtendschaker”, verklaarde hij. Daarbij moet wel worden vermeld dat hij zijn nederlagen tegen De Graaf en Berkvens leed en dus een zware start had.

De (achteraf) belangrijkste partij werd gespeeld in de zesde van de zeven ronden; De Graaf won van Berkvens. De verliezer: “Ik verloor door een blunder, dat is dan toch mijn gebrek aan routine.”

De Graaf stond alleen remises af aan Ewoud de Groote en Tim Lammens. Meesterklasser De Groote, die op 3 uit 7 eindigde: “Ik speelde de hele dag voor Sinterklaas, iedereen wist dat er wat bij mij te halen viel.”

Lees meer >

Hoe sterk schaakt Thierry Baudet?

Een paar dagen geleden schreef ik een kort artikel over de vraag hoe sterk de overgrootvader van Thierry Baudet schaakte. Heel sterk, was de conclusie. Henry Baudet was een van de sterkste schakers van Nederland.

Renzo Verwer vroeg zich vervolgens af hoe sterk Thierry Baudet zelf schaakt. Zijn conclusie: Baudet geeft veel weg, ziet veel over het hoofd maar speelt wel creatief. Een oud-jeugdtrainer in Haarlem vindt het jammer dat Baudet als clubschaker is gestopt, hij had talent.

Thierry Baudet strijdt met Jorden van Foreest tegen de burgemeester van Hoogeveen met Loek van Wely. Foto: Lennart Ootes, Toernooisite Hoogeveen.

Op de site Joop.nl kwam Verwer een verhaal tegen over Thierry Baudet die valsgespeeld zou hebben tijdens een simultaanwedstrijd.

Lees meer >

Boek over Berry Withuis

Naast de topschakers zelf mag je Berry Withuis een van de belangrijkste personen noemen in de Nederlandse schaakgeschiedenis.  Decennialang was hij niet alleen perschef van alle belangrijke toernooien in ons land, maar regelde hij eigenlijk ook het deelnemersveld. Tegenwoordig zou je hem toernooidirecteur noemen, maar daar wilde hij niets van weten. Hij liet zich voor zijn werk ook niet betalen, zijn geld kreeg hij uit zijn journalistieke werk. Withuis was overtuigd communist en wilde ook niets weten van onderscheidingen. Anders zou hij zeker tot erelid van de KNSB zijn benoemd. In de Canon hier op Schaaksite is meer over hem te lezen. Bij zijn overlijden in 2009 stond op zijn rouwkaart: “Nog steeds vloekend op de fascisten maar overigens goed geluimd, en woordrijk en geestig als altijd.”

 

 

Raadselvader

Volgende week verschijnt een boek over Withuis, onder de titel Raadselvader. Het is geschreven door zijn dochter Jolande, een bekende geschiedschrijfster. Berry’s overtuigde communisme staat centraal in het boek. Jolande groeide op met haar vaders politieke overtuiging, maar ontwikkelde zich tot een vermaard critica van het communisme. De uitgever: “Die breuk met haar afkomst opende voor Withuis de weg naar het schrijverschap en de wetenschap, maar leidde tegelijkertijd tot een verwijdering tussen haar en haar vader. Na zijn dood kon ze zich er niet bij neerleggen dat de man die zij als kind had vereerd, zich als persoon nauwelijks had laten kennen. Met behulp van onder meer zijn BVD-dossier reconstrueert ze in Raadselvader zijn levensgeschiedenis. Withuis’ scherpe en ontroerende ontleding van de verhouding tot haar vader weerspiegelt onze recente wereldgeschiedenis en biedt de lezer een blik van binnenuit op de Koude Oorlog: ‘Ik was vijf en wist: wij zijn de vijand.’”

Lees meer >

Hoe sterk schaakte overgrootvader Baudet?

Toen Thierry Baudet in oktober het Hoogeveen Schaaktoernooi opende, zei hij dat zijn opa een sterke schaker was geweest en dat zijn overgrootvader zelfs van Lasker en Capablanca had gewonnen.

Een dergelijke uitspraak moet je altijd checken. Daarbij doel ik niet op het moderne fenomeen ‘nepnieuws’, maar op iets vriendelijkers. Er zijn nogal wat families waarin opa bekendstaat als meester of zelfs grootmeester, op basis van kleine lokale successen. Baudet blijkt echter in zoverre gelijk te hebben, dat zijn overgrootvader een van de sterkste Nederlandse schakers van zijn tijd was. De claim over Lasker en Capablanca acht ik nog niet bewezen.

Voor informatie over sterke Nederlandse schakers uit lang vervlogen tijden kun je eenvoudig terecht bij de Utrechtse schaakhistoricus Peter de Jong. Nou ja, eenvoudig, als je in 2015/2016 zijn drie dikke boeken over Max Euwe hebt gekocht. In deel 1 wordt het Nederlandse schaakleven voor 1950 beschreven, de specialiteit van De Jong. Over iedereen die in die tijd als schaker echt iets voorstelde, schreef hij een biografietje.

Pierre Joseph Henry Baudet (roepnaam Henry of Han) werd geboren in 1891 in Baarn. Dat hij de overgrootvader was van de huidige politicus, wordt op deze Wikipedia-pagina bevestigd. Hij studeerde wiskunde en werd hoogleraar. Zijn betekenis als wiskundige wordt op deze Wikipedia-pagina uiteengezet. Zo was hij de bedenker van het ‘Vermoeden van Baudet’.

De schaker Baudet

De volgende gegevens over Baudet als schaker heeft De Jong verzameld. Baudet was pas vijftien toen hij, in 1906, werd toegelaten tot de bondswedstrijden in Arnhem, die later de geschiedenis ingingen als officieuze kampioenschappen van Nederland. Twee jaar later speelde hij in Düsseldorf onder anderen tegen Aljechin. In 1912 nam hij deel aan het officiële kampioenschap van Nederland in Delft, waar hij derde werd. Op deze prachtige uitslagensite van het Max Euwe Centrum is de scoretabel te zien. Baudet scoorde 1,5 uit 2 tegen de eerste twee, maar De Jong vermoedt dat zijn desondanks magere resultaat werd beïnvloed door het overlijden van zijn vader.

Lees meer >

Tata in de media (6) : Tata in de Telegraaf

‘Carlsen en Giri delen toernooiwinst’, kopte de Telegraaf boven het slotverslag van het Tata Steel Chess Tournament. Daar valt wat voor te zeggen. Er zijn al mensen die erop wijzen dat volgens het reglement de barrage van vluggertjes alleen is bedoeld voor de vraag wie de trofee mee naar huis mag nemen. Mogen we Anish Giri dan toch toernooiwinnaar noemen?

Op deze site kunt u doorklikken naar alle artikelen die Hans Böhm over het toernooi schreef. Hieronder de volledige tekst van zijn slotverslag. Böhm besteedt ook aandacht aan de Challengers-groep en aan het bezoek van Karpov en Polgar.

 

Masters

Wijk aan Zee. “Dit is mijn beste gedeelde toernooiwinst van mijn carrière” blikte de 23-jarige Anish Giri terug op het Tata Steel schaaktoernooi. Na een dikke twee weken kwamen Magnus Carlsen en Giri als besten uit een slijtageslag onder toppers. Veertien grootmeesters vochten onderling om de prestigieuze winst en de beide winnaars bleven als enigen ongeslagen. Met een indrukwekkend eindresultaat van vijf gewonnen partijen en acht remises verstevigde Carlsen zijn koppositie op de wereldranglijst en klom Giri weer omhoog de toptien binnen.

Lees meer >

Tata in de media (5) : De maandagkranten

Anish Giri heeft in Wijk aan Zee het sterkste toernooi van zijn leven gespeeld. Vijf overwinningen en acht remises is in dit gezelschap een geweldige prestatie. Dat Magnus Carlsen dezelfde score haalde, zou niet zo erg zijn. Samen het Tata Steel Chess Tournament winnen is ook prachtig. Maar helaas, voor het eerst in de tachtigjarige geschiedenis van dit toernooi werd de winnaar aangewezen in een tiebreak van vluggertjes. Een domper op de feestvreugde. Hierover waren alle journalisten in hun verslagen in de maandagkranten het eens.

 

Volkskrant (Gert Ligterink)

“Het is zuur voor Anish Giri dat hij na het voorlopige hoogtepunt van zijn schaakcarrière niet zal worden beloond met een fraai zwart-wit portret in de eregalerij van het Tata-toernooi. Twee weken wist hij dankzij formidabel spel gelijke tred te houden met Magnus Carlsen. Maar in twee beslissingsvluggertjes moest hij buigen voor de wereldkampioen, die sinds 2007 geen tiebreak heeft verloren.”

“Volgens oud-wereldkampioen Vladimir Kramnik is het ongepast na dertien klassieke partijen met normale bedenktijd de eindzege te laten bepalen in een loterij met twee snelschaakpartijen.”

“Giri: ‘Win ik, dan presteer ik het onmogelijke’.”

“De overwinning werd door Carlsen met opluchting begroet na een jaar waarin hij in geen enkel klassiek toernooi succesvol was. Grootse partijen, die tot in lengte van jaren zullen worden bewonderd, speelde Carlsen ditmaal niet. Maar hij excelleerde als vanouds in eindspelen met minimaal voordeel. Als hij die bereikte, wist hij steeds zijn tegenstanders tot ernstige fouten te verleiden.”

“Giri ontving van alle deelnemers de hoogste lof voor zijn spel, dat niet eerder dertien ronden lang zo stabiel was.”

 

NRC Handelsblad (Hans Ree)

“’Ik heb aan het schaken gewerkt, Magnus heeft zich voorbereid op de tiebreak’, zei Giri zondag. ‘Hij is er natuurlijk zwaar favoriet in, maar als hij een stuk wegblundert zal ik het pakken.’ Daar sprak geen groot optimisme uit, al moet je er rekening mee houden dat Giri zich om tactische redenen graag uitgaf voor de underdog die hij ook werkelijk was.”

Lees meer >

Schaakrubriek Volkskrant gered


De schaakrubriek van de Volkskrant blijft toch behouden. De denksportpagina wordt per 1 maart opgeheven, de dam- en de bridgerubriek verdwijnen, maar de rubriek van Gert Ligterink verhuist naar de sportpagina. Dat grote nieuws werd in de krant van vandaag bekendgemaakt.

Gert Ligterink schrijft de rubriek al heel lang.

Hoofdredacteur Philippe Remarque legt eerst uit hoe de redactie aanvankelijk tot de beslissing kwam. “Wij zijn tot deze beslissing gekomen omdat er volgens onderzoek van enkele jaren geleden heel weinig mensen gebruik van maken. We hebben een brede krant met voor elk wat wils, maar als de belangstelling te particulier is, geven we voorrang aan zaken met een breder publiek. De krant verandert voortdurend, en soms moeten bestaande dingen plaatsmaken voor nieuwe.”

Vervolgens legt hij uit waarom in tweede instantie voor schaken een uitzondering wordt gemaakt. “Schaken interesseert meer mensen. Voor hen heb ik goed nieuws: de schaakcolumn van Gert Ligterink krijgt wat ze in de economie een doorstart noemen, op de sportpagina’s.”

Van Ton Sijbrands en Kees Tammens (bridge) neemt hij afscheid. “Ze hebben het geweldig gedaan, en lang ook. Mijn dank aan hen is groot.” Dat is inderdaad wel het minste wat de hoofdredacteur erover kan zeggen, de Volkskrant was voor de denksportpagina gezegend met drie giganten. Van hen overleeft alleen Ligterink. Voor zolang als het duurt.

Opmerkelijk is, dat zo’n drie jaar geleden de denksportpagina ook al dreigde te verdwijnen en dat er toen vooral een lezersactie werd gehouden door dammers. Het is natuurlijk niet bekend hoe veel lezers er nu geprotesteerd hebben, maar twee weken geleden riepen wij in dit artikel op tot een actie van schakers.

Lees meer >

Tata in de media (4) : Anish Giri is gebaat bij rust

“Mijn beste resultaten heb ik behaald toen ik vrij weinig verwachtingen had. Ik denk dat ik meer richting de rust moet gaan in plaats van ambities.” Dat zei Anish Giri voorafgaand aan Tata Steel Chess tegen Jan-Cees Butter voor het dagblad Trouw. In dat en ook andere interviews zei hij meer interessante dingen over zijn voorbereiding en toernooihouding.

Ambitie heeft Giri natuurlijk wel degelijk. Naast de wereldtitel staat het winnen van Wijk aan Zee boven aan zijn verlanglijstje. Hoe werk je daarnaartoe?

Bij een persontmoeting in Hilversum zei Hans Böhm dat Giri het toernooi kan winnen, maar dan wel een psychische barrière moet doorbreken. Giri vulde na enig nadenken bedachtzaam aan dat er meer factoren spelen. “Hoe behoud je je energie? Hoe ga je om met veranderingen binnen je team? Hoe verwerk je wijzigingen van je strategie in het schaken?”

Zelfverzekerdheid noemde hij ook als belangrijk punt, ook voor Magnus Carlsen, al is hij de nummer één van de wereld. “Pas na een paar ronden, als hij gevoeld heeft dat hij de terechte nummer één is, slaat hij meestal toe. Dat heeft te maken met zelfverzekerdheid.”

Lees meer >

Tata in de media (3) : Kramnik wil nog één WK-match spelen

Vladimir Kramnik ziet een WK-match tegen Carlsen als zijn laatste kans om nog een keer wereldkampioen te worden. Die match zal voor hem moeilijk worden, maar niet zo moeilijk als de weg ernaartoe, het winnen van het kandidatentoernooi. Dat zei de ‘veertiende wereldkampioen’ woensdag in Hilversum tegen Bert-Jan van Oel. Hij wil trouwens stoppen met roken, maar pas nadat hij het kandidatentoernooi heeft gewonnen.

Sterk schakende oom

Bert-Jan van Oel is al ruim 35 jaar sportredacteur van De Gooi- en Eemlander. Lang geleden was hij daarnaast schaakmedewerker van de GPD, de (niet meer bestaande) persdienst die de regionale dagbladen van artikelen voorzag. Hij volgt het topschaak al heel lang en schaakt zelf in Eemnes bij Het Dikke Torentje.

‘Laatste grote K heeft stille wens’, kopte Van Oel boven het artikel. Na Kortchnoi, Karpov en Kasparov is Kramnik de vierde K die tot de sterkste schakers aller tijden behoort.

De huidige wereldtop bestaat uit brave mannetjes, verzucht Van Oel, die zich meer aangesproken voelt door de ‘schakers die doorgaans gekleed waren alsof ze midden in de nacht van een boerenbruiloft terugkwamen’. De braveriken zouden Kramnik zien als een wat oudere oom, die wel ‘nog verdomd goed kan schaken’.

Lees meer >