Kan Jeroen Dijsselbloem Magnus Carlsen verslaan?

 

Mrs. Dana Reizniece, Minister van Economische Zaken van Letland, opent de Energy Union Conference 2015 in Riga, op de stoel tweede van links Maria van der Hoeven. Maria was tweemaal minister (OCW en Economische Zaken) en is nu directeur van het Internationale Energie Agentschap. In 2004 opende zij als minister van OCW het Corus Chess Tournament waarbij zij aandacht vroeg voor schaken op school.

Dana Reizniece-Ozola (Letland) is in het Oostblok een bekende schaker. Vijftien jaar geleden werd zij grootmeester bij de vrouwen, was Europees Kampioen (onder 18) en zij is lid van het nationale schaakteam. Maar bijna niemand weet van haar succesvolle carrière buiten het schaken. Zij werd in 2014 Minister van Economische zaken in Letland en nu is zij Minister van Financiën. Nooit eerder was er zo’n sterke actieve schaker met zo’n hoge politieke functie.

Lees meer >

Schaken op de Europese staalmarkt (6)

 

Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4 en deel 5

De verwachting is dat de afgebroken schaakpartij binnenkort wordt hervat in een van de drie steden Duisburg, IJmuiden of Port Talbot. Volgens het reglement kunnen de spelers bij een afgebroken partij niet worden vervangen. Wel zijn alle coaches en de vaste commentatoren vervangen. Van de spelers wordt verwacht dat ze een agressievere speelstijl gaan hanteren want alleen een overwinning telt. Het moet interessanter en spannender worden voor de kijkers en volgers. In de wandelgangen gaat het gerucht dat de schaakbonden van Engeland, Duitsland en Nederland nauwere samenwerking overwegen. De problemen die de bonden en hun schaakverenigingen ondervinden zijn veelal hetzelfde. Ook wordt gefluisterd dat ze een prominentere rol willen gaan spelen in de internationale top100 en in de top50 van de diverse internationale jeugdcategorieën. Zij willen dit niet overlaten aan Amerika of Azië. Een gezamenlijke oplossing bedenken voor  professionele training & coaching met bijbehorende financiering ligt dan voor de hand.

 

 Chefsachen

De aanpak van de Europese staalproblemen lijkt nu in een hogere versnelling te komen. De regeringsleiders zijn nu allen ingeschakeld. Er komen in Duitsland en Nederland verkiezingen aan en dan komen ongunstige berichten over verlies van industrie en werkgelegenheid niet van pas. Dat geldt ook voor Engeland waar de Brexit-problematiek volop speelt. Ook hier kan de nieuwe regering May zich geen al te grote arbeidsproblemen veroorloven. De vakbonden en de medezeggenschapsraden roeren zich en zij mobiliseren de werknemers en hun families. De media grijpen hun kans om af en toe eens flink uit te pakken. Achter de schermen wordt  koortsachtig naar oplossingen gezocht. De strijd is fel want  er staan grote (nationale) belangen op het spel.

Tijd voor een rondje langs de borden.

Lees meer >

Schaken op de Europese staalmarkt (5)

Nu de vakanties en de sportzomer achter ons liggen neemt het gewone leven weer zijn loop. Zo ook het nieuws over de ontwikkelingen rond Tata Steel Europa.

Het laatste nieuws voor de vakantie was het komende gesprek van de vakbonden met de directie van Tata Steel Nederland. De vakbonden hadden fors ingezet met een mogelijk verlies van 4000 banen in Nederland. Dit was het zwartste scenario waarbij alle functies die geen directe relatie hebben met de productie  zouden kunnen verdwijnen uit Nederland. Verschillende hoofdrolspelers passeerden de revue zoals  Hans Fischer (directeur Tata Steel Europa) en Jacques Schraven  (commissaris bij zowel Tata Steel Europa als bij het Tata Steel hoofdkantoor in Mumbai) waren al  ingezet om te trachten de onrust enigszins te bezweren.

Theo Henrar, directeur van Tata Steel Nederland

De sympathieke staalman in hart en nieren, Theo Henrar, stond half juli voor de moeilijke taak om met de vakbonden in gesprek te gaan. Maar eigenlijk kon hij weinig zeggen omdat hij het ook nog niet wist. Het Financieel Dagblad meldde medio juli:

Bij Tata Steel Nederland werken 11.000 mensen waarvan 9000 in IJmuiden. Bij een mogelijke fusie met Thyssen Krupp zouden 4000 banen kunnen verdwijnen volgens de vakbonden.

‘Harde toezeggingen kan Henrar echter niet doen. Hij gaat namelijk niet over de fusiebesprekingen en zijn speelruimte is beperkt door de staalbonzen op het hoofdkantoor in Mumbai. Zij beslissen over de toekomst van Tata Steel Nederland. Uiteindelijk zijn het immers de aandeelhouders in India die bepalen wat ze met de stukken doen.’

Lees meer >

Jorden van Foreest treedt in voetsporen betovergrootvader

Schaken in het Amsterdamse Tropenmuseum en in het Tropentheater (1)

Afgelopen dinsdag bezocht ik het schaken in het Tropenmuseum in Amsterdam. In een drieluik vertel ik over mijn ervaringen. Het eerste deel gaat over het NK en over een algemene impressie van deze dag, deel twee gaat over de lezing van Remke Kruk over Arabische cultuur en schaken, deel 3 gaat over de lezing Verwen je brein van Erik Scherder, Joep Beving en Hans Böhm.

In 2014 kwam het NK naar Amsterdam en werd in dat jaar en het jaar erna  georganiseerd in het Manor Hotel. Voor 2016  heeft Paul Rump, de organisator van de Amsterdamse NK’s, een fraaie historische locatie gevonden voor het NK  en voor de vele culturele nevenactiviteiten die er worden georganiseerd. Een sterke formule! Was het vorige jaren al geweldig, dit jaar wilde men er nog eens dunnetjes overheen gaan.

Schaken in het Tropentheater

Dit jaar is het NK Algemeen en het NK Dames in het Tropentheater gespeeld, acht heren bij het NK Algemeen en acht dames bij het NK Dames. Omdat Anish Giri dit jaar niet meedeed ging mijn interesse vooral uit naar Jorden van Foreest omdat ik hem al enige tijd met veel interesse volg en hem had beloofd dat ik een keer zou komen kijken. Hij had al eens gezegd dat zolang Anish Giri aan het NK meedoet zijn kansen voor het kampioenschap klein zouden zijn.  Onverwacht mocht hij nu invallen omdat Sergey Tiviakov afzegde voor het NK, Sergey is ook  zijn coach. En Anish Giri had ook afgezegd, hij bereidt zich voor op de komende schaakolympiade. Zelf blijft Jorden bescheiden en hij vond niet dat hij er dit jaar al aan toe was, misschien volgend jaar. Maar zoals zo vaak  liep het allemaal anders.

Lees meer >

Kan ‘Giraffe’ leren schaken?

Het eeuwenoude en koninklijke schaakspel is een fascinerend onderwerp voor wetenschappelijk onderzoek. Een soort ‘heilige graal’ voor onderzoekers. Voor verschillende vakgebieden is het schaakspel interessant zoals (kunstmatige)intelligentie, psychologie, speltheorie, wiskunde en computerkunde. Nu de machine de mens heeft verslagen en de schaakcomputers sterker zijn dan de wereldkampioen leek een voorlopig eindpunt bereikt. Niets is minder waar. In september 2015 verraste een Canadese schaker en student computerkunde de wereld met een geheel nieuwe en radicaal andere benadering van het computerschaak. Grensverleggend! Even was hij wereldberoemd en kreeg hij veel publiciteit totdat verrassende wendingen zich voordeden. Ging dit baanbrekende nieuws  geruisluis aan de Nederlandse schaakwereld voorbij?

Een ‘must-read’ voor schakers en  (schakende) studenten aan onze (technische) hogescholen en universiteiten! Een uitdaging?

Schaakwonderkinderen

Recent zond de Belgische tv de documentaire ‘De Polgár-variant’ uit. Het ging over de opvoeding en opleiding van de drie Polgár-zusjes in het communistische Hongarije. Drie schaakwonderkinderen, waarvan Judit de beste werd.

Op 13-jarige leeftijd speelde Judit Polgár, de jongste van de drie zusjes al op meesterniveau met een Elo rating boven 2300. Judit was toen niet de enige met dit niveau. Ook de in Londen geboren Demis Hassabis was een uitzonderlijk jeugdtalent. Hij was enkele dagen jonger dan Judit en  hij had ook een rating van rond de 2300. Demis bezettte de tweede plaats achter Judit  op de wereldranglijst junioren onder veertien jaar! Judit maakte carrière in de schaaksport, Demis ging werken en studeren, richtte een bedrijf op en kreeg na overname een topjob.

Lees meer >

Schakers met stalen zenuwen

Lees ook deel 1 , deel 2 en deel 3

Over schakers met of zonder stalen zenuwen, het fenomeen de onbedoelde zet, de ‘angstgegner’ en sterke staaltjes in de schaaksport. Ook een gedicht, alles komt voorbij.

De Zwarte Dood

De Britse Joseph Henry Blackburne (Manchester 1841- London 1924) behoorde tot de sterkste schakers in  de tweede helft van de negentiende eeuw. Hij leerde pas op zijn achttiende schaken en werd al snel een zeer  sterke speler. Zijn professionele schaakcarrière duurde meer dan 50 jaar. Hij deed veel aan de promotie voor het schaken door het geven van simultaans en blindschaak optredens. Hij maakte vaak grappen met zijn tegenstanders en de toeschouwers. Bij simultaans stopte hij regelmatig om whisky  te drinken. Het verhaal gaat dat hij soms zo geconcentreerd was dat hij het verschil niet zag tussen een glas whisky en een glas water. Een keer dronk hij uit het glas van zijn tegenstander. Toen deze hem hierop wees repliceerde hij:’ You left it en prise and I took it en passant’

Toen hij in 1872 tegen tien deelnemers tegelijk blind schaakte in de concertzaal van Crystal Palace Hall werd tegelijkertijd het Te Deum van Sullivan uitgevoerd. Voor Blackburne was schaken vooral ook  veel plezier beleven.

Blackburne wordt gezien als een icoon van het romantische schaak omdat hij een zeer aanvallende en tactische speler was. Na een belangrijk toernooi in Wenen in 1873, waar hij voor de eerste plaats ging maar het in de play offs moest afleggen tegen Steinitz, kreeg hij de bijnaam De Zwarte Dood (door zijn grote zwarte baard en zijn agressieve speelstijl) en ook de ‘man met de stalen zenuwen’.

Lees meer >

Grenzen verleggen (boek)

Lees ook deel 1 en deel 2

De Olympische Spelen in Rio zijn al begonnen en vandaag, vrijdag, vindt de officiële opening plaats. Grenzen worden verlegd of nèt niet. Records en reputaties sneuvelen. Sporters stijgen boven zich zelf uit of nèt niet. Oude sporthelden nemen afscheid en nieuwe sporthelden staan op.

Kunnen Dafne, Epke, Ranomi, Marianne, Tom en de vele anderen de hoge verwachtingen waarmaken? We zullen het zien.

Het sportboek Grenzen verleggen

In het boek Grenzen verleggen dat recent verscheen gaan de onderzoekers Rick Lahaye en Thomas Waanders op zoek naar de vraag waar de grens ligt van het menselijk potentieel bij inspanning. Onder het verleggen van grenzen verstaan zij: doorgaan waar iemand normaal gesproken door vermoeidheid, pijn of ongemak gestopt zou zijn.

Ze wilden de inzichten, die de gesprekken met de topsporters hen opleverden, koppelen aan de inzichten die de wetenschap hen biedt. Daarom hebben zij de antwoorden van de (ex-)topsporters voorgelegd aan wetenschappers die toonaangevend zijn binnen hun vakgebied.

Hoofdstuk 1 begint al met een uitsmijter:

‘Als je niet dood neervalt na het passeren van de eindstreep, dan had je sneller gekund.’ Als je deze uitspraak van de Zuid-Afrikaanse wetenschapper Timothy Noakes voorlegt aan gouden medaillewinnaars , zijn ze zichtbaar getriggerd. Bij de meesten verschijnt er een grote glimlach op het gezicht. ‘Ja dat geloof ik wel.’ Andere sporters zijn het hier niet mee eens. ‘Onzin! Als je extreem uitgeput bent, kun je absoluut niet harder.’

Rick en Thomas hebben hun bevindingen, na gesprekken met de sporters, uitgewerkt in meer dan tien thema’s. Ik heb er enkele uitgekozen.

Lees meer >

Interview met Tim Krabbé: schrijver – wielrenner – schaker

Zondag (17 juli) was Tim Krabbé te gast in het radioprogramma Sportzomer en hij werd een uur lang aan de tand gevoeld door interviewer Coen Verbraak. Altijd interessant om te luisteren naar en te lezen over Tim Krabbé. Tim, ‘gemaakt midden 1942 en geboren midden 1943’, is de twintig maanden oudere broer van Jeroen Krabbé, de bekende acteur en schilder.

Tim was voor zijn 30e een verdienstelijk schaker, hij behoorde tot de top 15 van ons land. Hij heeft veel gepubliceerd over schaken in diverse kranten en tijdschriften, hij heeft o.m. twee mooie boeken op zijn naam staan over schaakcuriosa en een bijzonder essay geschreven over de Babson-task. Hij componeerde schaakproblemen en hij heeft lange tijd, vanaf 1998, een zeer interessante schaaksite onderhouden met een breed scala aan schaakcuriosa, zijn dagboeken, zijn columns uit zeven jaar AD-Magazine en nog veel meer. Typisch Tim Krabbé! Voor zijn site klik hier.

Helaas (voor ons) is schaken bij hem op een lager plan gekomen, wielrennen heeft het bij hem gewonnen van schaken!

In 1992 zei hij tegen een journalist van Het Binnenhof:

‘Wielrennen is zonder enige twijfel de mooiste sport die ik ken, en schaken het mooiste spel.’

Schaken: de luie fauteuil voor het verstand

Aan het einde van het interview vraagt Coen aan de 73-jarige of hij goed is omgegaan met zijn tijd. Tim: ‘Ja en nee, ik heb veel tijd verspild aan schaken en gokken. De uren besteed aan schaken waren niet de best bestede uren in mijn leven, het was eigenlijk niet echt de moeite waard. In het algemeen zijn mensen veel bezig met dingen die niet echt de moeite waard zijn.’

Hij had natuurlijk graag wereldkampioen willen worden, zowel bij het schaken als bij het wielrennen, maar dat zat er allemaal niet in.

Lees meer >

Stalen zenuwen (boekbespreking)

Dit is het tweede artikel in de serie. Voor de inleiding ‘Met Stalen zenuwen Grenzen verleggen’ klik hier.

Hoe topsporters presteren onder druk (en wat jij daarvan kunt leren)

Over de auteur

Ger Post is docent cognitieve neurowetenschappen aan de UvA en hij schrijft als journalist over psychologie en hersenonderzoek.

Het boek gaat over momenten waarop er veel op het spel staat. Of het nu een gouden medaille is op de Olympische Spelen, een belangrijke toets of een sollicitatiegesprek. Het zijn de momenten waarop sommigen zich positief weten te onderscheiden, terwijl anderen door het ijs zakken. Het verschil tussen nét wel en nét niet.

In zijn voorwoord citeert hij de Denker des Vaderlands, wijlen René Gude:

‘In alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen.  Kwantificering van levensdoelen en status maakt vergelijking en competitie mogelijk. De waarde van een baan is af te meten aan het salaris dat ermee verdiend wordt. De Cito-scores bepalen de toekomst van de leerling. Ranking in citatielijsten bepaalt het lot van de wetenschapper en de peiling beslist over het wel en wee van de politicus.’

‘Onze samenleving gaat steeds meer op een sportveld lijken en we gaan steeds meer als sporter denken. Termen als ‘winnaarsmentaliteit’, ‘excelleren’ en ‘de lat hoog leggen’ zijn buiten de sport volledig ingeburgerd en geven richting aan ons denken en doen.’

Het boek bestaat uit twee delen. Deel 1 gaat over hoe sporters onder druk bezwijken en boven zichzelf uitstijgen en deel 2 gaat over de weg naar stalen zenuwen.

Lees meer >

Schaken op de Europese staalmarkt (4)

Schaken op de Europese staalmarkt (4)

Lees ook deel 1, deel 2 en deel 3

Tata Steel Chess Tournament 2017

Het komende toernooi in Wijk aan Zee komt helaas in de schaduw te staan van het geweld op de Europese staalmarkt. De voorbereidingen voor de promotie van het toernooi zijn gestart en recent is een promofilmpje op de Facebookpagina van het toernooi geplaatst. Verder is hieraan nog weinig ruchtbaarheid aan gegeven.

Lees meer >