Begrijp wat u doet: Wolgagambiet 2 – Het g3-systeem
Wolgagambiet – Het g3-systeem
Achtergronden van het Wolga-gambiet
In de vorige aflevering hebben een overzicht gegeven van de meest gangbare algemene tactische en strategische ideeën binnen het Wolgagambiet. Nu wordt het tijd om een aantal belangrijke varianten aan de orde te stellen. Daarbij zullen we ons beperken tot de aanname van het pionoffer met 5. bxa6, omdat de ruimte het niet toelaat dat we hier ook andere systemen, die overigens niet onbelangrijk zijn, bespreken.
Na de zetten
1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. d5 b5 4. cxb5 a6 5. bxa6
is een van de belangrijkste uitgangsstellingen ontstaan.
We kunnen hier met recht spreken van het "echte Wolgagambiet". Er zijn veel andere systemen waarin het pionoffer niet, of niet direct, wordt aangenomen. Enkele varianten lijken op elkaar maar er zijn ook de nodige systemen die totaal op zichzelf staan en daarbij zelfs zeer obscuur kunnen zijn. Die zullen we hier verder buiten beschouwing laten.
5… g6
Onder het motto: de pion loopt niet weg. De meest gespeelde zet is 5… Lxa6, maar tegenwoordig weten we dat de andere volgorde iets handiger is.
6. Pc3
Nu ‘dreigt’ wit min of meer e2-e4, dus wordt het nu tijd voor
6… Lxa6
7. Pf3
De meest natuurlijke speelwijze.
7… d6 8. g3
Dit wordt gezien als de belangrijkste aanpak tegen de Benkö. Andere varianten komen in volgende afleveringen van deze serie aan bod.
8… Lg7 9. Lg2
9… O-O
Een volkomen normale voortzetting die door sommige bronnen voorzien wordt van een “?!”-teken. Het lijkt slimmer om eerst het paard te ontwikkelen met 9… Pbd7 Dat dwingt de volgende witte zet min of meer af: 10. Tb1 De reden is dat wit graag een opstelling met b2-b3 wil innemen en dan kan … Pb6 lastig zijn. Er zijn nu twee mogelijkheden:
- Zwart kan besluiten om direct te rokeren met 10… O-O 11. O-O en nu een ander concept te kiezen dan in het andere voorbeeld (Zie hiervoor verderop de partij Van Wely-Carlsen). 11… Pb6 12. b3 Ta7 Dit kwam voor in de partijen Piket-Topalov 1999, Bacrot-Fontaine 2002 en Alexandrova-Schuurman 2002.
- 10… Da5 Zwart blijft de rokade uitstellen. Een goede strategie omdat hij graag wil verhinderen dat wit tot diens ideale opstelling komt. Het idee achter deze zetvolgorde voor zwart is dat de loper nu naar d2 moet en niet naar het ideale veld b2 kan. 11. Ld2 Op 11. O-O volgt 11… Pb6 waarna het paard naar het mooie veld c4 kan springen omdat b2-b3 even niet kan. Dit kwam voor in een partij Aronian-Carlsen, 2007. 11… Pb6 12. b3
De diagramstelling kwam op het bord in een interessante partij Van Wely-Carlsen, 2008, waarin wit overigens helemaal gewonnen kwam te staan. Helaas verzuimde de Nederlander op diverse momenten de winst binnen te halen en ging zelfs nog ten onder. Hierbij de zetten van deze partij:
12… Da3 13. O-O O-O 14. Pe1 Lb7 15. Pc2 Da6 16. e4 Pe8 17. a4 Pc7 18. Te1 Tae8 19. b4 Pd7 20. Pb5 Tc8 21. Lh3 f5 22. Lg5 Pe5 23. bxc5 Dxa4 24. Pxc7 Txc7 25. c6 Lc8 26. exf5 Txf5 27. f4 Pc4 28. Tb4 Da7+ 29. Kg2 Dc5 30. Tb8 Pb2 31. Df3 Dxc2+ 32. Te2 Db1 33. Lxf5 Dxf5 34. g4 Df7 35. Lxe7 h5 36. Lxd6 hxg4 37. De4 Kh7 38. Lxc7 Lf5 39. De3 Dxd5+ 40. Kg3 Pc4 41. Df2 Dd3+ 42. Kg2 Le4+ 43. Txe4 Dxe4+ 44. Kf1 Dd3+ 45. De2 Pd2+ 46. Ke1 Pf3+ 47. Kf1 Pxh2+ 48. Ke1 Lc3+ 49. Kf2 g3+ 0-1
We gaan nu verder met de hoofdvarianten.
10. O-O Pbd7
Een belangrijke basisstelling voor beide kleuren.
11. Tb1
Dit is anno 2012 de meest populaire ‘setup’.
De klassieke speelwijze met 11. Dc2 is uit de mode is geraakt. Het idee hierachter is om zo snel mogelijk e2-e4 door te zetten met 11. Te1. Wits opzet mislukte volkomen in de partij Ibragimov-Tate, 2002. 11… Da5 12. Td1 Tfb8 (Een bruikbaar alternatief is 12… Pg4 zoals in Van der Sterren-Adams, 1992.) 13. Tb1
Twee voorbeelden waarin de opzet voor respectievelijk wit als zwart goed tot uiting komen:
Nikolic-Adams, 1994.
13… Pg4 14. Lg5 Dd8 15. h3 Pge5 16. Pxe5 Pxe5 17. b3 Ta7 18. Ld2 Da5 19. Pe4 Da3 20. Lc3 Lc8 21. f4 Pd7 22. Lxg7 Kxg7 23. Pc3 Tb4 24. Kh2 Kg8 25. e4 c4 26. Td4 La6 27. Dc1 Da5 28. De3 Pc5 29. e5 Ta8 30. exd6 exd6 31. f5 Dd8 32. fxg6 hxg6 33. Pe4 Pxe4 34. Txe4 Tab8 35. Dc3 Df8 36. Df6 cxb3 37. Txb4 Txb4 38. Txb3 Txb3 39. axb3 Db8 40. h4 Ld3 41. Dc3 Lf5 42. b4 Db6 43. Dd2 Db5 44. Lf3 Db6 45. g4 Ld7 46. h5 Dd8 47. Kg3 gxh5 48. gxh5 Df6 49. Df4 De7 50. Le4 f5 51. Ld3 De1+ 52. Kh2 De7 53. b5 Lc8 54. b6 Dd8 55. Dg3+ Kh8 56. h6 Df6 57. Dg7+ Dxg7 58. hxg7+ Kxg7 59. Lb5 Kf6 60. Lc6 Ke5 61. Kg3 Ke4 62. Kf2 Kf4 63. b7 Lxb7 64. Lxb7 Ke4 65. Lc6 Kf4 66. Ld7 Ke4 67. Le6 Kf4 68. Lf7 Ke4 69. Kg3 Ke3 70. Lh5 Ke4 71. Lf3+ Ke3 72. Lh1 f4+ 73. Kg4 1-0
Johannessen-Carlsen, 2006.
13… Pg4 14. Ld2 Pge5 15. Pxe5 Pxe5 16. b3 Lc8 17. Pa4 Da6 18. Lc3 Lf5 19. Le4 Ld7 20. f4 Pg4 21. Lxg7 Kxg7 22. Lf3 c4 23. e3 Da7 24. Te1 cxb3 25. axb3 Pf6 26. Ta1 Tb4 27. Kh1 Tc8 28. Dd1 Db7 29. e4 Txb3 30. e5 Pg4 31. Lxg4 Lxg4 32. Dxg4 Dxd5+ 33. Kg1 Tc2 34. Dh3 Dd4+ 35. Kh1 Te3 36. Df1 Dd2 0-1
We pakken de draad weer op bij de hoofdlijn van deze variant.
11… Da5
Het meest logische veld voor de dame. Zwart maakt de zet … Tfb8 mogelijk en hij houdt veld b6 vrij voor zijn paard. Er zijn veel andere zetten, ook door sterke spelers, gespeeld. Het is moeilijk aan te geven wat het beste is. Bovendien is het een kwestie van smaak.
12. Ld2
De meest logische zet. 12. Dc2 is ook een volstrekt normale manier voor wit om het spel te vervolgen. Een fraai voorbeeld van hoe zwart het kan aanpakken is te zien in Sumets-Bologan, 2010.
12. … Tfb8 13. Ld2 Dc7 14. b3 Pb6 15. Ph4 Db7 16. b4 cxb4 17. Txb4 Dc7 18. Tc1 Pc4 19. Pd1 Txb4 20. Lxb4 Da7 21. e3 Pe5 22. a3 Pd3 23. Tb1 Pg4 24. Pf3 Tc8 25. Dd2 Lh6 26. Pd4 Pdxf2 0-1
Deze partij toont de tactische kansen die zwart in het Wolgagambiet altijd krijgt, weer eens aan.
12… Tfb8
13. Dc2
Wit geeft de dame een plaatsje waar zij goed lijkt te staan en ondertussen worden alle opties open gehouden. Er zijn een paar alternatieven:
- Veel spelers kiezen alsnog voor 13. b3 Er zit nu een zetherhaling in de stelling met 13… Da3 14. Lc1 Da5 15. Ld2 Als wit die uit de weg wil gaan, kan hij het deksel op de neus krijgen zoals bleek in een partij Avrukh-Pono¬ma¬riov, 1999.
- Omdat de paardsprong naar g4 zo belangrijk kan zijn, zou je denken dat 13. h3 de juiste aanpak is. Maar na 13… Pe8!? komt zwart met een typische manoeuvre te voorschijn, zoals die in het Wolgagambiet vaker wordt gespeeld. Het paard streeft via c7-b5 naar de afruil van het paard op c3, of soms ook naar veld d4. Desondanks is met deze stelling nauwelijks ervaring opgedaan.
13… Pg4
Deze paarduitval is momenteel de meest populaire voortzetting. Zwart beoogt met een paard naar e5 te springen om zo een licht stuk af te ruilen en eventueel het paard via c4 onrust laten zaaien in de vijandelijke stelling.
14. a4
Een belangrijke pijler in het witte plan. Hij wil graag een opstelling met pionnen op a4 en b3 krijgen, waarna hij kan proberen de velden c4 en b5 in handen te krijgen.
14… Pge5 15. Pxe5 Pxe5 16. b3 Dd8
In een partij Kramnik-Van Wely, 2003 had zwart bevredigend spel, totdat hij zich ergens liet foppen. Het vervolg ging zo:
17. Tfe1 Ta7 18. h3 Tab7 19. Pa2 Dc8 20. f4 Pd7 21. Kh2 Pb6 22. e4 Pxa4 23. e5 Pb6 24. Pc3 Ta7 25. Tbd1 Tba8 26. Pe4 Lb7 27. exd6 Lxd5 28. dxe7 Txe7 29. Dxc5 Dxc5 30. Pxc5 Txe1 31. Lxe1 Lxg2 32. Kxg2 h5 33. Lf2 Ta2 34. Kf3 Tc2 35. Td8+ Lf8 36. Pd3 Tc6 37. b4 Kg7 38. b5 Te6 39. Ld4+ f6 40. f5 1-0
Illustratieve partijen:
- Van Wely-Carlsen, 2008.
- Aronian-Carlsen 2007.
- Piket-Topalov, 1999.
- Bacrot-Fontaine, 2002.
- Alexandrova-Schuurman, 2002
- Ibragimov-Tate, 2002.
- Van der Sterren-Adams, 1992.
- Nikolic-Adams, 1994.
- Johannessen-Carlsen, 2006.
- Sumets-Bologan, 2010.
- Avrukh-Ponomariov, 1999.
- Kramnik-Van Wely, 2003.
Geraadpleegde bronnen:
– ‘Mastering the Modern Benoni and the Benko Gambit’ van Robert Bellin & Pietro Ponzetto.
– Megadatabase van Chessbase
– ‘De Koning’ van Tim Krabbé en Max Pam
Deze partij en het overzicht via de viewer:
Reageren? Stuur een e-mail naar .
(wordt vervolgd)
