Schaaksite

Carlsen-Caruana in de media (7): De toeschouwers zitten thuis

19 november 2018 19:26 Johan Hut 0

Het is eigenlijk ongelofelijk dat Britten 55 pond betalen om een partij in de WK-match te mogen bijwonen. Thuis krijg je via internet een beter beeld. Robèrt Misset was voor de Volkskrant in Londen en verbaasde zich. Ook over de slechte vorm waarin Carlsen zich bevindt.

Misset: “The College in Londen is vanwege de Victoriaanse allure een passend decor voor de apotheose van het WK schaken. Maar de ambiance in het statige pand in Holborn doet vermoeden dat organisator World Chess te weinig budget had voor een grootse finale. De speelzaal biedt plaats aan welgeteld 270 toeschouwers, alsof Djokovic en Zverev hun finale bij de ATP World Tour Finals van de O2 Arena in Londen naar de tennishal in Warmond hebben verplaatst.”

Het loopt nog niet storm in Londen. Foto: World Chess.

Anders was het in 1989 in Londen bij de kandidatenmatch Timman-Speelman, weet Misset: “Honderden fans reageerden opgewonden, alsof ze Mohammad Ali zagen inbeuken op Joe Frazier. ‘Kill him Jon’, brulde een toeschouwer, die door de geschrokken Speelman onmiddellijk tot de orde werd geroepen.”

Tijdens de huidige match zitten de twee schakers achter een glazen wand. Misset sprak twee toeschouwers die 55 pond hadden betaald: “Het is geen voetbal, dat weten ze ook wel. ‘We mogen alleen innerlijk juichen na een doelpunt’, zegt Martin. ‘Zo voelt een mogelijk beslissende zet, al hebben we er te weinig gezien.’ En Turner, lachend: ‘Het tempo ligt ook iets lager bij het schaken. Toch ­vervelen we ons geen seconde. Elke schaker probeert in het hoofd van Carlsen en Caruana te kruipen. En we hebben samen de grootste lol als we de juiste zet hebben voorspeld.”

Ilya Merenzon, directeur van World Chess, vindt de speelzaal groot genoeg, omdat schaken toch een digitale sport is geworden. De toeschouwers zitten thuis. Merenzon merkt op dat als Caruana zal winnen, hij voor financiering van toekomstige matches zal moeten samenwerken met Rex Sinquefield. Daarover is hij sceptisch:

Carlsen-Caruana in de media (6): Böhm: “Er zit nog geen schwung in.”

17 november 2018 18:37 Johan Hut 15

Er zit nog geen schwung in de WK-match. Een van beiden moet een doelpunt maken, dan gaat er wat gebeuren. Dat het incident met het filmpje zo werd opgeblazen, geeft al aan dat er op het bord niet veel gebeurt. Dat wit geen openingsvoordeel heeft, is raar. Dat zijn een paar uitspraken van Hans Böhm in het radioprogramma ‘Langs de lijn en omstreken’, met als gast Jules Deelder, die Fischer tenminste nog een rare gozer vond.

De uitzending van het sportprogramma werd opgenomen na de vijfde partij, die de vijfde remise opleverde. Böhm begint te vertellen dat Carlsen in Noorwegen een ster is met een eigen realityshow op televisie en dat schaken er belangrijker is dan voetbal.

Hans Böhm legde aan Jules Deelder uit dat zwart het in deze match beter doet dan wit.

Later in het programma vertelt hij dat schaakwereldkampioenen, zoals Anand en Karpov, een enorme status hebben en overal aanzitten bij presidenten en keizers.

Maar de match zelf, kan die hem boeien? “Nee. Het aftasten duurt te lang. Dat aftasten gebeurt trouwens ook bij andere sporten, als een van beiden een doelpunt maakt, gaat er wat gebeuren.”

Het uitgelekte filmpje van Caruana, was dat een sensatie? “Nee. Een opening die Caruana aan het voorbereiden was, stond heel eventjes op het scherm. Als je dat al moet gebruiken om de spanning op te voeren, begrijp je wel dat er op het bord niet veel aan de hand is.”

Over het witvoordeel: “Het is net als bij tennissen: je serveert. Dat is een voordeel. Maar in deze match lijkt het wel alsof wit geen enkel voordeel heeft uit de opening. Na 20 zetten staat steeds zwart een stukje beter. Dat is een beetje raar. Maar het wordt wel steeds remise.”

Over het totaalbeeld van de partijen: “De partijen zijn niet dramatisch. Er zit geen schwung in.”

Jules Deelder ten slotte:

Carlsen-Caruana in de media (4): Caruana is niet wat hij lijkt

11 november 2018 18:28 Johan Hut 0

Vedetten kun je vaak herkennen aan hun natuurlijke uitstraling, maar zeker niet altijd. Dat schrijft Dirk Jan ten Geuzendam in NRC-Handelsblad. Wie aan het uiterlijk van Fabiano Caruana iets denkt te kunnen afleiden, komt bedrogen uit.

Ten Geuzendam geeft een mooie beschrijving van de Amerikaan. “Waar de Noor kracht etaleert met zijn atletische lichaam en zijn vaak nurkse hoofd de rest vertelt over zijn onverbiddelijke wil om te winnen, is er bij Caruana eigenlijk bar weinig te zien. De 26-jarige Amerikaan oogt stilletjes. Net niet timide, maar gereserveerd, geen prater in grote groepen. Soms schaakt hij in een Led Zeppelin-T-shirt. Niet iedereen gelooft dat het zijn favoriete band is, maar toch is het zo.

De fotografen lijken vooral aandacht te hebben voor Carlsen. Foto: World Chess.

Dankzij intensief sporten is hij topfit, maar hij oogt toch vooral iel. Niets doet vermoeden dat hij tussen vrienden uitgelaten en balorig kan zijn. Of dat hij als schaker een briljante aanvalsspeler is, die met verbluffend gemak kan omschakelen naar een koelbloedige verdediging. De nummer twee van de wereld, slechts drie ratingpunten achter Carlsen, die voor het eerst in jaren zijn onaantastbare positie in gevaar ziet.

Aan het bord zit Caruana onbewogen, hooguit met rode oren. Moeilijk te lezen voor zijn tegenstander. Hij legde ooit uit dat veel schakers hun zenuwachtigheid proberen te camoufleren met een pokerface, maar dat het bij hemzelf andersom is: hij ziet er soms nerveus uit, maar is het hoogst zelden.”

Ten Geuzendam noemt Caruana zelfbewust, maar ook bescheiden en evenwichtig. En hij kan omgaan met nederlagen.

Caruana was als kind al zo’n sterke schaker, dat zijn ouders een drastisch besluit namen. Ze verhuisden van Florida naar Europa, waar de beste toernooien en coaches waren. Eerst naar Madrid, later naar Boedapest. Omdat dat veel geld kostte, ging Caruana in 2006 in op een aanbod van de Italiaanse schaakbond om tegen een mooi salaris voor Italië te spelen, zo vertelt Ten Geuzendam. Meer kansen kreeg hij terug in Amerika

Carlsen en Caruana in de media (3): Böhm en Ten Geuzendam op de radio

10 november 2018 19:29 Johan Hut 0

Een tiebreak is een soort penaltyschieten en dat hangt als een zwaard van Damocles boven het hoofd van Caruana. Dat is een van de opmerkingen in het radioprogramma ‘Spijkers met koppen’ van Felix Meurders en Dolf Jansen. Naast Hans Böhm, die bijna standaard wordt uitgenodigd voor radio en televisie als het over schaken gaat, was ook Dirk Jan ten Geuzendam te gast. Hij is schaakjournalist bij New in Chess.

Enkele citaten.

Ten Geuzendam over de eerste partij, die Carlsen net niet kon winnen:

“Dit was een moment om meteen een klap uit te delen.”

Böhm:

“Als eerste partij was het een enorm spektakel.”

Böhm:

“De nummer 1 van de wereld speelt nu tegen de nummer 2. Dat is niet altijd zo en dat maakt het spannender dan vorige matches.”

Böhm:

“Twaalf partijen is te kort. Een tiebreak is een soort penaltyschieten. Dat hangt als zwaard van Damocles boven Caruana’s hoofd.”

Ten Geuzendam over het verschil tovenaar-rekenmachine, dat in de Volkskrant was te lezen:

“Nee, ze zijn allebei allround. Alleen is Carlsen de beste snelschaker.”

Ten Geuzendam over Carlsen op Twitter:

Carlsen-Caruana in de media (1): Botsing van speelstijlen

8 november 2018 19:36 Johan Hut 24

Magnus Carlsen speelt op gevoel, op intuïtie. Fabiano Caruana moet het hebben van rekenen. Dat is de centrale gedachte in de voorbeschouwing op de WK-match door Robert Misset in de Volkskrant. De journalist sprak daarvoor met Anish Giri, die het een botsing van speelstijlen noemt.

In januari eindigden Carlsen en Giri samen bovenaan in Wijk aan Zee. Carlsen won de barrage. Foto: Tata Steel 2018

Enkele uitspraken van Giri:

“De tiebreak is voor Carlsen een psychologisch spel geworden. Hij wint ze altijd en dat weten zijn tegenstanders ook. Magnus is een sterke snelschaakspeler, het past bij zijn speelstijl. Hij kan het zich permitteren om het tegen Caruana op een tiebreak te laten aankomen.”

Over zijn relatie met Carlsen:

“Carlsen heeft gevoel voor humor, als schaker heb ik groot respect voor hem. Verder ken ik Magnus niet zo goed, hij blijft vrij gesloten tegenover zijn tegenstanders. Hij stuurde me wel een videoboodschap voor mijn huwelijk. We houden een beetje afstand, ik heb jaren geleden een uitnodiging van Carlsen afgeslagen om samen te werken voor een toernooi. Ik wilde niet te veel kennis delen.”

Over zijn relatie met Caruana, met wie hij enige tijd coach Chuchelov deelde:

“In die periode was Fabiano nogal introvert, hij had nauwelijks contact met andere spelers. Hij was alleen bezig met schaken. Fabiano reisde naar toernooien met zijn vader, die hem wilde beschermen tegen de buitenwacht. Pas toen hij zijn coach meenam en niet langer zijn vader, kreeg hij meer vrijheid. Prompt onderging Caruana een metamorfose. Hij opende zich voor zijn collega’s, begon te feesten. Hij werd een sociaal beest en maakte zich geliefd bij de organisaties van toernooien. Caruana werd een publiekslieveling. Ik heb een interessante relatie met Fabiano. Achter het bord haten we elkaar, we zien elkaar graag verliezen. Raken we in gesprek, dan zijn we bijna vrienden.”