Canon Nederlands Schaak

Canon (24): Olympiades in Nederland

10 juli 2011 23:30 Johan Hut 0

De Olympiade is tegenwoordig het grootste schaakevenement ter wereld, met meer dan honderd deelnemende landenteams. De eerste twee waren individuele toernooien, waarin de scores van landgenoten werden opgeteld om een rangschikking per land te krijgen. Zij worden onofficiële Olympiades genoemd. De eerste officiële, waarin landenteams (viertallen) tegen elkaar speelden, was Londen 1927. De tweede werd in 1928 in Den Haag gespeeld, gelijktijdig met de Olympische Spelen in Amsterdam.

Lees meer >

Canon (23): Sergei Tiviakov

4 juli 2011 1:42 Johan Hut 1

Drie keer was Sergei Tiviakov Europees kampioen: twee keer met het Nederlandse team en één keer individueel. Hij werd twee keer Nederlands kampioen en won talloze toernooien. Toch kreeg hij in ons land nauwelijks de waardering die hij verdiende.

Sergei Tiviakov werd geboren op 14 februari 1973 in Krasnodar (Rusland). Hij kreeg les op de schaakschool van Vassili Smyslov en werd wereldkampioen tot zestien en achttien jaar. In 1994 drong hij door tot de WK-kandidatenmatches van de PCA (de alternatieve bond van Kasparov), waarin hij werd uitgeschakeld door Michael Adams. In datzelfde jaar maakte hij deel uit van het Russische team dat de Olympiade won.

Tiviakov was dus al een wereldtopper toen hij zich in september 1997 in Nederland vestigde. In Groningen hielpen organisator Johan Zwanepol en zijn medewerkers hem bij zijn inburgering. Als dank daarvoor speelde hij jarenlang in de KNSB-competitie voor Groningen.

Lees meer >

Canon (22): Schaaktijdschriften

30 juni 2011 23:49 Johan Hut 2

 

Het eerste Nederlandse schaaktijdschrift heette Sissa en werd vanaf 1848 samengesteld door de heer W.J.L. Verbeek te Wijk bij Duurstede. Het was niet meer dan een puzzelblaadje. (Zie het commentaar onder dit artikel.) Toen in 1873 de Nederlandse Schaakbond werd opgericht, riep die Sissa uit tot officieel bondsorgaan. Een jaar later stopte Verbeek, waarna de bond bijna twintig jaar zonder orgaan bleef. In 1893 werd het Tijdschrift van de Nederlandse Schaakbond (later KNSB) opgericht. Die naam veranderde in 1960 in Schakend Nederland en in 1996 in Schaakmagazine. Tot 1996 deed het blad uitgebreid verslag van wat er in het Nederlandse schaakleven gebeurde. Omdat tegenwoordig alles direct via internet te vinden is, belicht het blad nu vooral achtergronden en bondsnieuws.

Lees meer >

Canon (21): Timman-Karpov 1993

26 juni 2011 23:41 Johan Hut 1

In 1990 had Jan Timman in de WK-kandidatenmatches de finale bereikt, die hij verloor van Anatoli Karpov. Zie het venster ‘Jan Timmans smalle pad’. In de cyclus 1991-93 kwam hij aanvankelijk net zo ver, maar wel overtuigender. Timman versloeg Hübner, Kortchnoi en Joesoepov elk met twee punten verschil. De finale verloor hij met 5-3 en vijf remises van Nigel Short.

Lees meer >

Canon (20): Jan Timmans smalle pad

23 juni 2011 23:36 Johan Hut 0

 

“Na mij is er een reeks gekomen van jongelui, die een briljante wetenschappelijke carrière, maatschappelijke ambities of een bloeiend gezin gering achtten en de brede weg gemeden hebben die de massa’s gaan, die zich aan elkaar vastklampen en het smalle pad zijn opgegaan, waar alleen het bittere kruid der ontgoocheling overvloedig groeit en waarop geen vreugde te vinden is, maar alleen de geheime en eenzame last der ontbering.

O, hoe moeizaam is het pad van de schaker op aarde!” Dit citaat van Hein Donner sprak Jan Timman kennelijk aan, toen hij in 1988 onder de titel ‘Het smalle pad’ een boek schreef over zijn moeizame strijd op weg naar het wereldkampioenschap.

Lees meer >

Canon (19) Fenny Heemskerk

20 juni 2011 1:45 Johan Hut 0

Ze werd Nederlands kampioene op haar zeventiende, heerste twintig jaar lang en bereikte ook de wereldtop. Fenny Heemskerk was de Nederlandse schaakkoningin. Maar daar koop je geen brood voor, daarom stond ze op de markt stoffen te verkopen.

Lees meer >

Canon (18) WK 1997 in Groningen

16 juni 2011 15:44 Johan Hut 0

In 1993 besloten Kasparov en Short hun WK-match buiten de FIDE om te organiseren, ook al was Short via de gewone FIDE-cyclus uitdager geworden. Hierop liet de bond Karpov en Timman om de wereldtitel strijden, waarna de schaakwereld met Kasparov en Karpov twee kampioenen kreeg. Terwijl Kasparov op eigen houtje verder ging, organiseerde de FIDE nog eenmaal een ‘ouderwetse’ cyclus van drie jaar, die eindigde met de match Karpov-Kamski in 1996. Daarna ging de bond het anders doen en Groningen kreeg de primeur.

Lees meer >

Canon (17) AVRO-toernooi 1938

13 juni 2011 21:56 Johan Hut 2

Vlak voordat Max Euwe in 1935 wereldkampioen werd, besloot het FIDE-congres dat de uitdager voortaan via een toernooi moest worden aangewezen. Voorheen mocht iedere sterke schaker de wereldkampioen uitdagen. Toen Euwe de WK-match van Aljechin won, stemde hij in met het nieuwe systeem. Het FIDE-bestuur, met de Nederlander Alexander Rueb als voorzitter, veranderde echter van gedachte. Een commissie zou een lijst opstellen waaruit het congres de uitdager mocht kiezen. Het FIDE-bestuur had een sterke voorkeur voor Capablanca, die na zijn onttroning in 1927 geen revanchematch had gehad en in 1936 weer heel goed presteerde.

Lees meer >

Canon (16): Daniël Noteboom

9 juni 2011 18:41 Johan Hut 0

Zwaar werd het Nederlandse schaakleven getroffen rond de jaarwisseling 1931/32. Op 2 december overleed Henri Weenink, 39 jaar oud. Op 12 januari overleed Daniël Noteboom, 21 jaar oud. Zij behoorden met Salo Landau, die in de Tweede Wereldoorlog ook al jong (41) overleed en Graaf van den Bosch tot de vier sterkste Nederlandse schakers achter Max Euwe. Noteboom is de enige van de vier die wellicht de wereldtop had kunnen bereiken.

Lees meer >

Canon (15): Het IBM-toernooi

6 juni 2011 21:34 Johan Hut 0

Het grootste schaaktoernooi ter wereld, noemde Berry Withuis het IBM-toernooi in Amsterdam. Net als het Hoogovenstoernooi bestond het uit een grootmeestergroep, een meestergroep en een amateurtoernooi met vele honderden deelnemers in tienkampen. Maar het begon heel bescheiden.

In het seizoen 1960-61 haalde het tweede team van het Verenigd Amsterdams Schaakgenootschap (VAS) een stunt uit door kampioen van Nederland te worden. Twee jaar later speelde VAS zelfs met drie teams in de hoofdklasse. De Amsterdammers hadden in Nederland nauwelijks concurrentie. Withuis (VAS-lid en groot organisator, over hem is in deze Canon een apart venster geschreven) bedacht daarom een toernooi waarin vijf of zes VAS’ers een internationale meesternorm konden scoren.

Het eerste toernooi in 1961, toen nog IBM/VAS-toernooi geheten, was meteen een succes. De 24-jarige Kick Langeweg won de twaalfkamp met 9 uit 11 (zonder remises!) voor Hein Donner. Hij scoorde maar liefst tweeënhalf punt boven de meesternorm.

Lees meer >