Columns

“Fietssleutel” door Theo Mooijman

De datum van 1 oktober is nakende. De valbijl van de KNSB-peildatum. Wij hebben onze clubleden daar uitgebreid op gewezen. En toch is er, tot nu toe, slechts één opzegging bij de senioren. Een aantal leden heeft verteld dat men hoe dan ook lid blijft, ook al kan er dit jaar geen enkele zet gedaan worden.  Maar er zijn ook mensen waarvan wij niets vernomen hebben.

 

Lees meer >

De herfst en winter van 2020 door Hans Meijer

In het begin leek het iets grappigs. Het zou wel loslopen met dat Covid-19 virus dachten we. Wat kon ons gebeuren? Zo merkte Chris Schoon, de materiaalcommissaris van mijn schaakclub Promotie uit Zoetermeer, tijdens de algemene ledenvergadering nog laconiek op: ‘Hier zit de doelgroep’. Zorgen maakte hij zich niet echt. Lees de hele column in PDF.

Deze, en andere columnisten van SV Promotie, schreven samen meer dan 1000 columns.

Lees meer >

“Onvrede” door Manuel Nepveu

Het mag zo zijn dat ik inmiddels tot de lieden behoor die een beetje moeten oppassen voor besmetting met HET virus, ik weiger echter om me daar in extreme mate naar te gaan gedragen. Nu zoek ik grote mensenmassa’s niet echt op, maar als ik me naar de schaakclub haast om grootse daden te verrichten vind ik het toch wel zo prettig als daar flink wat volk aanwezig is,

Lees meer >

De speling van het lot

Soms gebeuren er dingen in het leven die door een merkwaardig toeval wonderwel samenvallen.

De serie ‘Das Boot’ wordt momenteel op TV uitgezonden. Spannend en levensecht. De acteurs en de mise en scene geven je het gevoel dat het zo geweest moet zijn. Mannen in de kracht van hun leven, hutje mutje samengepakt in een U-Boot, een doodskist onder water. Sommigen met overtuiging, anderen vol twijfel, maar de speling van het lot had ze samen gebracht en daar was geen ontsnappen aan.

Lees meer >

Avonturen in Jekaterinenburg

Links toernooidirecteur van het Tata Steel Chess Tournament, Jeroen van den Berg (foto Lennart Ootes)

Bij het doorzoeken van clubbladen, beter gezegd het bekijken van clubwebsites, kwamen we een bijzonder aardig artikel tegen van niemand minder dan Jeroen van den Berg uit Amsterdam.

Jeroen is onder meer de toernooidirecteur van het Tata Steel Chess Tournament maar dat is één van de vele toernooien waar hij ooit bij betrokken is of is geweest. Dat een directeur de nodige dingen meemaakt, is een eufemisme, maar meestal blijven die binnenskamers. Daarom is het natuurlijk extra leuk als er een tipje van de sluier wordt opgelicht bij het gebeuren in een groot toernooi. Van den Berg was één van de officials bij het laatste Kandidatentoernooi in Jekaterinenburg (Rusland) dat toevallig na één cyclus heel onverwacht werd afgebroken door de uitbraak van het corona-virus.

Wat er op dat moment allemaal gebeurde, leest u in het hier volgende verslag dat Jeroen schreef voor het clubblad (Patten geheten) van zijn vereniging SV Amsterdam West. Dat blad wordt al tijden in elkaar gesleuteld door de onvolprezen Dirk Goes. Hoewel het al even geleden is, leek het de redactie aardig om dit verhaal, met instemming van Jeroen, aan de bezoekers van Schaaksite te presenteren.

 

Donderdag 26 maart begon voor mij als een dag als alle andere tijdens het kandidatentoernooi in Jekaterinenburg. Rond 9.00 uur op stond ik op, ging naar de ontbijtzaal en was ondertussen benieuwd wat de tweede toernooihelft ons zou brengen. Ik ging vóór mijn dagelijkse bezoek aan de dokter (zowel organisatoren als alle spelers en hun secondanten werden verplicht tweemaal per dag gecheckt op symptomen van Covid-19) nog even naar het fitnesscentrum in het hotel om wat aan mijn conditie te werken.

Zittend in de toernooizaal, Jeroen van den Berg (foto Lennart Ootes)

Nog maar net terug op de hotelkamer kreeg ik rond 11.40 uur een WhatsApp-bericht uit Israël van Emil Sutovsky (algemeen directeur FIDE), die mij vertelde dat het toernooi voorbij was: het Russische luchtruim zou die dag om 24.00 uur worden gesloten, nu Covid-19 ook Rusland meer in de greep kreeg. Nog geen vijf minuten later kreeg ik een nieuw bericht van een van de lokale organisatoren, dat ik om 12.00 uur in de speelzaal werd verwacht voor een spoedbijeenkomst.

Het toernooi was dus echt voorbij. Twaalf dagen eerder was ik, samen met toernooifotograaf Lennart Ootes, vertrokken uit Amsterdam om via Moskou naar Jekaterinenburg af te reizen. Dat was op zichzelf al een avontuur, want zowel Lennart als ik sloten niet uit dat we bij de overstap in Moskou problemen zouden kunnen krijgen met het virus. Weliswaar was de coronasituatie toen nog niet zo erg als dat het een of twee weken later zou worden (en zeker niet in Rusland!), maar verschillende indianenverhalen deden al de ronde: als je lichaamstemperatuur hoger was dan 37 graden, zou je twee weken in quarantaine moeten. En er werd op de luchthaven van Moskou streng gemeten, zei men. Ook zouden mensen met een Spaans, Duits of Italiaans paspoort sowieso niet worden toegelaten. De problemen waren echter van geheel andere aard: een plotselinge sneeuwstorm in Moskou zorgde ervoor dat we met twee uur vertraging in Moskou landden, waardoor we onze aansluitende vlucht naar Jekaterinenburg misten.

Lees meer >

Memorial

Overal waar geschaakt wordt en de schaaktraditie in ere wordt gehouden zijn er memorials. Schaaktoernooien ter nagedachtenis van een kampioen, een lokale matador of een organisator die grote verdiensten heeft gehad voor het schaakleven van zijn land, club of bond. Vrijwel ieder land heeft dergelijke memorials.

Het zijn er opmerkelijk veel en ik vraag me af of dit soms typisch iets van de schaakwereld is. Het zou best kunnen.

Lees meer >

Kijksport

“Was je het vergeten?”, vroeg Jaap van den Herik nadat hij me uitbundig geprezen had voor het in memoriam over Leo Kerkhoff dat ik geschreven had.

Het is jaren geleden dat hij me dat vroeg, maar ik herinner me die vraag pijnlijk genoeg tot op de dag van vandaag. Ik had Leo en Jaap tekort gedaan.

Doorgeefschaak, een variant van het schaken waar het ware tactische talent niet verborgen blijft,

Lees meer >

Het keerpunt van Hans Ree

Het Nieuw Archief voor Wiskunde is het tijdschrift voor de leden van het Koninklijk Wiskundig Genootschap, de vakvereniging van Nederlandse wiskundigen in de breedste zin van het woord. Het genootschap is in 1778 opgericht onder het motto “Een onvermoeide arbeid komt alles te boven”, en is ‘s werelds oudste nationale wiskundevereniging. Daan Mulder schrijft mooie artikelen voor dit tijdschrift in zijn serie ‘Het keerpunt van …’. Het gaat over Nederlandse wiskundigen die een andere afslag in hun carrière namen.

Deze week herlas ik zijn interview uit december 2018 dat ging over Het keerpunt van Hans Ree en dit riep bij mij de herinnering op aan mijn ontmoeting met Hans Ree, nu al weer tien jaar geleden. Dit was ter gelegenheid van het verschijnen van Mijn Schaken. Een mooi boek met een bijzondere actie op onze site. Ik hoopte toen dat er rond de 75ste verjaardag van Hans weer een nieuw boek van hem zou zijn. Met iedere week een mooie schaakrubriek op onze site, en dit al ruim tien jaar lang, mogen we natuurlijk niet klagen.

Geniet van het interessante interview dat Daan Mulder had met Hans Ree. Beiden bedankt voor de spontane medewerking!

 

Daan Mulder

mulderdaan@live.nl

 

 

Het keerpunt van Hans Ree

‘Ik beschouw wiskunde wel als een hoger iets dan schaken, aanzienlijk hoger’

Lees meer >

“Viktor Kupreichik, de man uit Minsk” door Hans Meijer

Van de schaker waar Hans over vertelt in zijn column heb ik weliswaar gehoord, maar partijen van hem ken ik niet. Dus ook ikzelf ga genieten van deze column.

“Kijk, daar loopt grootmeester Kupreichik!” hoorde ik Bernard Bannink enthousiast zeggen. Ik keek in de richting die Bernard met zijn ogen aanwees en vroeg mij af wie Kupreichik was. Later die dag zag ik, in de speelzaal van het Oberwart Open 2001, Kupreichik opnieuw. Een kleine gedrongen man die een overhemd aan had waarop een grote zwarte inktvlek zichtbaar was. Zijn vulpen lekte. In Oberwart zat er na afloop van het toernooi voor hem niet meer in dan een klein prijsje. Ik betwijfel of het genoeg was voor een nieuw overhemd. Een jaar later zou hij in Moskou de B-groep van het Aeroflot Open 2002 winnen. De geldprijs die daaraan verbonden was bedroeg tienduizend dollar. Dat was meer dan genoeg geld om in Minsk in Wit-Rusland, de stad waar hij vandaan kwam, enkele fraaie moderne overhemden van te kunnen kopen.

Lees meer >

De klassieke vergeetcurve is geen illusie

In dit artikel:

  • de vergeetcurve van H. Ebbinghaus (1850-1909)
  • de illusie van H. Ebbinghaus
  • de illusie van E.H. Adelson
  • de illusies van M.C. Escher (1898 -1972)
  • de Illusie van een topschaker bij een Corus-toernooi
  • de IJmuidense illusie (met een afscheidsvideo van Theo Henrar)
  • de illusie van Wijk aan Zee

De vergeetcurve van Hermann Ebbinghaus (1850-1909)

Als je pas nieuwe dingen hebt geleerd kun je het vlak daarna weergeven, maar naarmate de tijd verstrijkt lukt dit steeds minder. Hermann Ebbinghaus, professor in de leerpsychologie, ontdekte ook dat zijn vergeetcurve uiteindelijk afvlakte tot een constante. Toen al wist hij dat slim herhalen van de stof een belangrijk hulpmiddel was om beter te leren leren. Alles wat we onthouden en leren doorloopt drie stadia: codificatie, opslaan en terugroepen. Vergeten is het proces waardoor informatie in ons geheugen verloren gaat. Naarmate iets langer geleden is vergeten we meer en meer. Dat laat Ebbinghaus zien met zijn vergeetcurve.

Lees meer >