Wereldkampioenschap

Carlsen wint de tiebreak 3-0 en behoudt zijn titel

Magnus Carlsen heeft zijn titel met succes verdedigd. Nadat het hem in de twaalf partijen met reguliere bedenktijd geen enkele keer gelukt was Caruana te verslaan, lukte hem dat in de rapidpartijen wel, en hoe: het werd 3-0. In de eerste partij miste Caruana een remise in een toreneindspel, de tweede won Carlsen in slechts 29 zetten na een rekenfout van zijn tegenstander en ook in de derde partij kwam hij geen moment in de problemen. Een zeer overtuigende overwinning dus en zijn beslissing om een gunstige stelling in de twaalfde matchpartij remise te geven is dus uiteindelijk goed uitgepakt. Een verslag van de drie tiebreakpartijen, één voor één:

In de eerste rapidpartij werd Caruana getruct in de opening. Er kwam min of meer een Rossolimo op het bord; met verwisselde kleuren echter. Caruana dacht niet na op zet 4 en merkte na 5.Pge2 dat hij te laat was om op c3 te slaan. Zwart probeerde tegenspel te krijgen met a6 en b5, won zelfs de pion op c4 maar ten koste van een slechte pionnenstructuur. Wit speelde het daarna niet helemaal nauwkeurig maar na 19…Pb5 had hij winnend voordeel kunnen krijgen. Het trio Giri, Svidler en Grischuk zocht lang hoe, vond wel 24.Txd4 Kf7 25.Kh1! a6 26.Td6 Tc2 maar niet het vervolg 27.Lf1! en het is niet gek dat Carlsen dat ook niet vond achter het bord. Hij koos (waarschijnlijk niet vol overtuiging) voor een toreneindspel waarbij hij een pion meer had maar zijn koning afgesneden was over de tweede rij. Even later ontstond deze stelling.

Dit zou je het beslissende moment van de match kunnen noemen. 37…Ta2! maakt remise om na 38.Kh3 Kxe4 39.Te7+ Kf3! te hebben. In plaats daarvan kwam meteen 37…Kxe4 en na 38.Te7! Kxf5 39.Txg7 ontstond een toreneindspel g+h tegen a waarvan Grischuk dacht dat het remise zou zijn, maar dat was het niet. Carlsen had goed door dat hij niet snel met zijn koning naar g4 moest gaan (dan is het wel remise) maar eerst met zijn pionnen moest lopen om met de koning g5 te kunnen bereiken. Daarna was het makkelijk.

Die nederlaag had waarschijnlijk invloed op het spel van Caruana in de tweede partij. De variant van de twaalfde matchpartij werd herhaald, maar dit keer koos Carlsen voor 11…Db8 in plaats van 11…Lf5. Wit kwam daarna wat beter te staan maar het plan met c5 en c6 (in plaats van rustig doorontwikkelen) was wat te haastig, ook al zag het er heel natuurlijk uit. Vrijpion op c6, goed gedekt, paard op d5, het leek mooi, maar de witte koning stond nog op e1 en na 25…e4! was 26…Pe5 een vervelende dreiging. Na 27.Ld4 was er nog niet veel aan de hand geweest; Caruana moet een misrekening gemaakt hebben, want 27.c7? kon gewoon geslagen worden en twee zatten later gaf hij op.

Lees meer >

Partijen Carlsen-Caruana t/m 12e ronde

Na 12 ronden is de stand 6-6.

Lees meer >

Carlsen verzuimt kans waar te nemen: twaalfde remise en dus een tiebreak!

Wat iedereen verwacht had, is vandaag inderdaad gebeurd: ook de twaalfde partij tussen uitdager Fabiano Caruana en wereldkampioen Magnus Carlsen in hun tweekamp om de wereldtitel is in remise geëindigd.

Daarmee is de eindstand van 6-6 tot stand gekomen, met twaalf remises en dat fenomeen kennen we eigenlijk nog niet. De vorige WK-match tussen Carlsen en Karjakin eindigde ook in 6-6, maar toen vielen er nog twee beslissingen. Daarover waren veel commentatoren het wel eens: als kijkspel was die voorlaatste tweekamp niet bepaald een lust voor het oog. En na deze twaalf remises beginnen deze geluiden ook steeds harder door te klinken. Niettemin kunnen we wel stellen dat we een aantal levendige partijen hebben gezien. Vooral in de eerste partij, waarin Carlsen al meteen het voordeel met zwart naar zich toe trok, was indrukwekkend om te zien. En eigenlijk moest ook de dramatische constatering gemaakt worden dat de wereldkampioen er niet in geslaagd was om deze huizenhoog gewonnen stelling te winnen. Gezegd moet worden dat Caruana, na dat moeizame begin, langzaam beter ging spelen. En uiteraard kwam ook hij een paar keer erg dicht in de buurt van een overwinning. We herinneren ons het problematische eindspel nog en ook hoe hij nog meer kansen op een vol punt voorbij liet gaan. Maar gezegd moet worden dat Carlsen zich in verschillende netelige situaties van zijn beste kant liet zien. Hij bleef hardnekkig verdedigen, deed vaak steeds de enige zet en als de tegenstander verzuimde optimaal verder te gaan, gaf de Noor geen krimp.

Lees meer >

Caruana houdt elfde partij ondanks minuspion soepel remise


De elfde partij van de WK-match heeft dezelfde uitslag als de eerste tien partijen gekregen. Na een Russische opening ontstond een eindspel waarin Carlsen een pion meer, maar vanwege ongelijke lopers waren de winstkansen erg klein. Caruana verdedigde het goed en dus is de stand nu 5.5-5.5.

Tot vandaag had Carlsen twee keer met 1.c4 geopend, twee keer met 1.d4 en één keer met 1.e4. Dus wat kwam er vandaag op het bord? 1.b4! En in tweede instantie: 1.e4! Caruana verdedigde zich weer met het Russisch en Carlsen koos voor de variant met 5.Pc3. De opzet van zwart daarna (met korte rokade en paard naar f6) is niet ongebruikelijk, maar toch werd Carlsen verrast. Hij koos daarna voor veiligheid. De afwikkeling die op het bord kwam had hij naar eigen zeggen wel gezien, de combinatie van dat hij zich niet helemaal comfortabel voelde na de opening en van dat het een klein voordeel opleverde deed hem besluiten en voor te gaan. Het kleine voordeel was om precies te zijn een pion meer, maar wel in een eindspel met ongelijke lopers. Het enige waar zwart op moest letten was dat wit geen vrije h-pion zou kunnen maken. Dat deed Caruana en dus werd het remise.

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (8): Remises van hoog niveau

Tot en met partij 7 was de WK-match niet de match waarop Hans Böhm had gehoopt. Maar vanaf partij 8 wel. Dat zei hij in het radioprogramma Langs de Lijn en Omstreken.

Nooit eerder begon een WK-match, waarvan de eerste al in 1886 werd gespeeld, met tien remises. Böhm merkt op dat dat niet zo veel zegt. Er zijn saaie remises en er zijn remises na fantastische vechtpartijen. Daartoe behoren de laatste drie partijen. In de achtste partij had Caruana kansen, in de negende Carlsen en in de tiende allebei. Böhm: “Beiden zouden deze partij van menig wereldtopper hebben gewonnen. Carlsen had een winnende aanval, toen stond hij weer verloren, het was een prachtig gevecht.”

Aftasten gebeurt ook in andere sporten, Böhm noemt boksen als voorbeeld. Plaagstootjes, aftasten en de kennis die je daarbij opdoet komt je verderop in het gevecht ten goede.

Lees meer >

Tiende partij na zware strijd remise

Ook de tiende partij van de WK-match leverde geen beslissing op, maar een mooi gevecht was het wel! Echt zo’n partij waarbij zonder engines niemand had geweten hoe het stond. Zelfs toen de partij vervlakt was naar een dubbel toreneindspel leek het eerst zwart te zijn die op winst kon spelen, maar even later wit! En toch remise dus, 5-5 nu.  Nog twee partijen te gaan voor de eventuele tiebreak…

De opening was weer een Sveshnikov en Caruana koos weer voor de variant met 7.Pd5. Even later kwam het nieuwtje: 12.b4!? Zwart brak met a5 maar de open lijnen waren voordelig voor wit die een paard op c4 en een loper op b6 kreeg. Ondertussen was zwart wel aan het aanvallen. Pionnen op e4 en f4, dame naar g5… Caruana kon een pion op b5 slaan, maar was er dan nog wel een verdediging tegen mat op g2 of h2?

Lees meer >

Geblesseerde Carlsen ondanks voordeel niet verder dan remise

Ook de negende partij van de wereldkampioenschapsmatch is remise geworden. Carlsen kreeg met wit eindelijk wat voordeel, maar na het iets te haastig opspelen van zijn h-pion kon Caruana het voordeel neutraliseren, al bleef de wereldkampioen het nog lang proberen. De stand is nu 4.5-4.5.

 

Het nieuws van de dag (of eigenlijk was gisteren) was dat Carlsen een blauw oog heeft opgelopen. “The match is heating up” schreef hij op zijn Instagram, al was de oorzaak niet een mep van Caruana maar een ongelukkige botsing tijdens het voetballen.  Dit was het resultaat:

Bij het schaken had hij er naar eigen zeggen geen last van. Voor de tweede keer koos hij voor het Engels en hij waarin hij met 9.Lg5 een verbetering op de vierde partij had voorbereid. Caruana reageerde door op c3 paarden te ruilen maar wit kreeg zo wel een versterkt centrum en even later had wit twee centrumpionnen en zwart nul. Toen moest Caruana een keuze maken: een klein minnetje zonder een duidelijk plan, of een iets minder kleine min maar met ongelijke lopers en wel een duidelijk plan?

Lees meer >

Remises in WK-matches

Acht remises in een WK-match, hoe bijzonder is dat? Is dat vaker voorgekomen? Nou, in de negentiende eeuw in elk geval niet. In de twintigste eeuw wel.

Negentiende-eeuws schaak staat bekend als romantisch. In de eerste WK-match, Steinitz-Zukertort 1886, stond het na vijf partijen 4-1 voor Zukertort. Zonder remises! Steinitz won de volgende twee partijen en hij won de match met maar liefst 12,5-7,5 met vijf remises.

Steinitz-Chigorin 1889 was bizar. Na zestien partijen stond het 10-6 voor Steinitz zonder remises! Daarna viel de eerste remise, maar omdat de match over twintig partijen zou gaan is het aannemelijk dat dat de reden was van de remise. De match was daarmee afgelopen.

Ik sla er een paar over en ga naar Lasker-Mashall 1907. In die match werd een record gevestigd. Vanaf de vierde partij eindigden er vier partijen op rij in remise. Dat was nog nooit voorgekomen! Remises telden overigens niet mee, het ging om degene die het eerste acht partijen won.

Lees meer >

Caruana stond op de rand van de winst, Carlsen ontsnapt

Vandaag hebben de twee rivalen in hun strijd om de wereldtitel een enerverende partij gespeeld, die – je zou het bijna zeggen – hoe kan het ook anders, toch weer in remise eindigde. Het was Fabiano Caruana die voortdurend aan het roer stond in deze partij en misschien heeft hij één grote kans op een mogelijke zege laten liggen. Maar toen hij die voorbij had laten gaan, gaf de wereldkampioen geen duimbreed meer toe en wikkelde hij feilloos af naar een stelling die hij onmogelijk kon verliezen.

Opnieuw kwam het Siciliaans op het bord maar eindelijk koos de uitdager voor 3.d4, de Open Siciliaan dus. En daar hebben we alle witpartijen van Caruana tot dusver op zitten wachten. De algemene opinie was dat Caruana geen antwoord zou hebben op de Svesnikov. Daarom heb ik een klein beetje research gepleegd (met de wat beperkte middelen die tot mijn beschikking staan) en ik kwam tot het volgende: Carlsen heeft de Svesnikov in zijn jeugdjaren wel gespeeld maar hij had er wel een soort haat/liefde verhouding mee. Want zijn resultaten met deze opening waren niet bijster goed. Bij mijn weten heeft de Noor deze variant al in 2003 voor het eerst gespeeld (tegen Zelcic, Andreikin en Antal). De eerste verloor hij, de tweede en derde won hij. Daarna speelde hij het heel af en toe een keer, maar zijn resultaten waren wisselvallig. Toen hij vanaf 2007 t/m 2009 driemaal verloor en daarna t/m 2010 er nooit meer mee won, heeft hij de Svesnikov kennelijk afgezworen. Maar voor deze WK-tweekamp heeft hij het systeem van stal gehaald. Misschien dat zijn team heeft ontdekt dat Caruana een probleem heeft tegen de Svesnikov? Of geldt in het algemeen dat (top)spelers niet weten wat ze ertegen moeten doen? Collega Dimitri Reinderman kan er vast meer over zeggen, want die heeft de Svesnikov op zijn repertoire staan. Dat hoort u dan vast in één van de komende witpartijen van Caruana. Hier is het lijstje van partijen van Carlsen met de Svesnikov:

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (7): De toeschouwers zitten thuis

Het is eigenlijk ongelofelijk dat Britten 55 pond betalen om een partij in de WK-match te mogen bijwonen. Thuis krijg je via internet een beter beeld. Robèrt Misset was voor de Volkskrant in Londen en verbaasde zich. Ook over de slechte vorm waarin Carlsen zich bevindt.

Misset: “The College in Londen is vanwege de Victoriaanse allure een passend decor voor de apotheose van het WK schaken. Maar de ambiance in het statige pand in Holborn doet vermoeden dat organisator World Chess te weinig budget had voor een grootse finale. De speelzaal biedt plaats aan welgeteld 270 toeschouwers, alsof Djokovic en Zverev hun finale bij de ATP World Tour Finals van de O2 Arena in Londen naar de tennishal in Warmond hebben verplaatst.”

Het loopt nog niet storm in Londen. Foto: World Chess.

Anders was het in 1989 in Londen bij de kandidatenmatch Timman-Speelman, weet Misset: “Honderden fans reageerden opgewonden, alsof ze Mohammad Ali zagen inbeuken op Joe Frazier. ‘Kill him Jon’, brulde een toeschouwer, die door de geschrokken Speelman onmiddellijk tot de orde werd geroepen.”

Tijdens de huidige match zitten de twee schakers achter een glazen wand. Misset sprak twee toeschouwers die 55 pond hadden betaald: “Het is geen voetbal, dat weten ze ook wel. ‘We mogen alleen innerlijk juichen na een doelpunt’, zegt Martin. ‘Zo voelt een mogelijk beslissende zet, al hebben we er te weinig gezien.’ En Turner, lachend: ‘Het tempo ligt ook iets lager bij het schaken. Toch ­vervelen we ons geen seconde. Elke schaker probeert in het hoofd van Carlsen en Caruana te kruipen. En we hebben samen de grootste lol als we de juiste zet hebben voorspeld.”

Ilya Merenzon, directeur van World Chess, vindt de speelzaal groot genoeg, omdat schaken toch een digitale sport is geworden. De toeschouwers zitten thuis. Merenzon merkt op dat als Caruana zal winnen, hij voor financiering van toekomstige matches zal moeten samenwerken met Rex Sinquefield. Daarover is hij sceptisch:

Lees meer >