Wereldkampioenschap

Opschudding over een filmpje met Caruana

14 november 2018 17:34 1

Voorafgaand aan de vierde partij van gisteren in de WK-tweekamp tussen Carlsen en Caruana was er het nodige te doen over een video die via Chess.com op het internet was verschenen. Het ging erom dat voorafgaand aan de partij Caruana gefilmd werd voorafgaand aan de partij. Het filmpje was geproduceerd door de St. Louis Chess Club en het gaat erover dat Caruana verblijft bij Rex en Jeanne Sinquefield, eerst wat gaat basketballen, dan in een vierwieler stapt en wegrijdt om vervolgens wat schaaktechnisch te gaan doen. En nou komt het: bij het filmen is de ‘crew’ zo onverstandig om per ongeluk opnames te maken van een Chessbasescherm, waarop een zet staat uitgevoerd in een stelling die al eerder deze tweekamp op het bord is gekomen, namelijk in het Damegambiet. Toen het bekend werd, is het filmpje onmiddellijk verwijderd van YouTube. Opschudding dus en toen Carlsen er later naar gevraagd werd, kreeg hij de lachers op zijn hand door te antwoorden dat hij het niet gezien had, maar wel degelijk erg geïnteresseerd was! Het artikel van Mike Klein staat hier, getiteld “World Chess Championship Game 4: Draw Again Despite Release Of Caruana’s Training Notes”.

Lees meer >

Ook de Engelse opening geeft Carlsen geen voordeel

13 november 2018 23:49 4

Het lijkt erop dat de witspelers in de tweekamp om de wereldtitel tussen Magnus Carlsen en Fabiano Caruana een probleem hebben. Want opnieuw slaagde de speler achter de witte stukken – in deze vierde partij was dat Carlsen – er niet in om maar een klein spoortje van voordeel te behalen. Aanvankelijk zag het er naar uit dat zich een levendige strijd zou gaan afspelen. De Noor koos vandaag voor 1.c2-c4. de Engelse opening. En dat deed hij niet zonder reden. In zijn eerste partij heeft 1.d2-d4 niets opgeleverd en misschien heeft zijn secondantenteam meer bedenktijd gevraagd om dat probleem op te lossen. Men heeft uiteraard van te voren ook bedacht hoe er gevarieerd kan worden. En dat ze niet stilgezeten hebben, blijkt uit de partij van vandaag. Want op de Engelse opening had de wereldkampioen ontdekt dat hij in het vierpaardenspel een vrij curieus variantje met 6…Lc5 speelde. En zijn resultaten waren niet meteen om over naar huis te schrijven. Zo sloegen Aronian en Anand door de stelling van Caruana heen en tegen zijn landgenoot Wesley So bereikte hij een (schamele) remise. Dus daarin kon hij natuurlijk even aan de tand gevoeld worden.
Maar Caruana had zijn huiswerk goed gedaan. Met de partij tegen So in het achterhoofd speelde hij zijn zetten snel en vol zelfvertrouwen, uiteraard in afwachting wat Team Carlsen zou hebben bedacht.

Zwart heeft zojuist 10…Pd4 gespeeld en op zet 11 kwam dan de afwijking op bovengenoemde partij: 11.b4. Het leverde wit een optisch voordeeltje op de damevleugel op, maar de opstelling die zwart innam, bleek erg solide te zijn. Sowieso is het standaardplan voor zwart om met een snel …Pc6-d4 gevolgd door …c7-c6 dé manier om de sterke loper op g2 in te perken. De vuistregel in dit type stellingen is, dat als dat lukt, het voor wit lastig is om er nog iets van te maken.
Vandaag had ik voor de grap maar eens simultaan zitten kijken naar zo’n vier livestreams. Ik zag een heleboel varianten op mijn netvlies voorbij komen waarin de meest interessante dingen gebeurden. Ik zet er weer een paar bij elkaar:

  

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (5): Böhm: “Kom niet op achterstand, Caruana!”

13 november 2018 23:08 4

Jazeker, de WK-match heeft Studio Sport bereikt. Niet zondagavond om zeven uur, maar een tussenuitzending. Mooi genoeg. De redactie ging op bezoek bij schaakanalysator Hans Böhm. Hij wijst erop dat het een gelijkwaardige match is en dat dat bij de voorgaande WK-matches niet zo was. Het verschil op de wereldranglijst kun je eigenlijk geen verschil noemen.

In Amerika wordt – wishful thinking – Caruana al met Fischer vergeleken. Böhm wijst op een verschil, vooral in karakter: “Fischer wilde het ego van zijn tegenstander crashen. Caruana is een sympathieke speler die na afloop aan iedereen vriendelijk antwoord geeft. De vergelijking gaat mank.”

Böhm meent dat Caruana minder dan Carlsen met een achterstand in een match kan omgaan.

Lees meer >

Evenwicht werd niet verbroken in derde partij

12 november 2018 23:16 1

Nog altijd is er nog geen beslissing gevallen in de tweekamp om de wereldtitel. Want in Londen eindigde nu ook de derde partij in remise. Opnieuw zat Caruana achter de witte stukken, maar hij slaagde er niet in om de tegenstand van de titelverdediger te breken. Er werd een zeer evenwichtige partij gespeeld, waarin geen van beide spelers enige aanspraak mochten maken op een vol punt. Carlsen zal het wel best vinden, want elke remise brengt hem dichterbij de tiebreaks, waarvan iedereen aanneemt dat hij die naar zijn hand zal zetten.

 

De heren zitten klaar voor hun derde partij.

 

Vandaag heb ik me weer een beetje kunnen vermaken op Chess24 met de analyses van Peter Svidler en Alexander Grischuk.

Svidler was weer in de studio aanwezig waar ‘gastvrouw’ Sopiko Guramishvili naast Svidler zat. Grischuk zat weer in een venstertje vanuit zijn eigen huis mee te praten over de stelling.  Voor de oplettende kijker: zijn baard was eraf! Kennelijk heeft hij ook een klein kind in zijn huis rondlopen, want af en toe kon je kindergeluiden horen als er even een stilte viel bij het nadenken over een variant.

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (4): Caruana is niet wat hij lijkt

11 november 2018 18:28 0

Vedetten kun je vaak herkennen aan hun natuurlijke uitstraling, maar zeker niet altijd. Dat schrijft Dirk Jan ten Geuzendam in NRC-Handelsblad. Wie aan het uiterlijk van Fabiano Caruana iets denkt te kunnen afleiden, komt bedrogen uit.

Ten Geuzendam geeft een mooie beschrijving van de Amerikaan. “Waar de Noor kracht etaleert met zijn atletische lichaam en zijn vaak nurkse hoofd de rest vertelt over zijn onverbiddelijke wil om te winnen, is er bij Caruana eigenlijk bar weinig te zien. De 26-jarige Amerikaan oogt stilletjes. Net niet timide, maar gereserveerd, geen prater in grote groepen. Soms schaakt hij in een Led Zeppelin-T-shirt. Niet iedereen gelooft dat het zijn favoriete band is, maar toch is het zo.

De fotografen lijken vooral aandacht te hebben voor Carlsen. Foto: World Chess.

Dankzij intensief sporten is hij topfit, maar hij oogt toch vooral iel. Niets doet vermoeden dat hij tussen vrienden uitgelaten en balorig kan zijn. Of dat hij als schaker een briljante aanvalsspeler is, die met verbluffend gemak kan omschakelen naar een koelbloedige verdediging. De nummer twee van de wereld, slechts drie ratingpunten achter Carlsen, die voor het eerst in jaren zijn onaantastbare positie in gevaar ziet.

Aan het bord zit Caruana onbewogen, hooguit met rode oren. Moeilijk te lezen voor zijn tegenstander. Hij legde ooit uit dat veel schakers hun zenuwachtigheid proberen te camoufleren met een pokerface, maar dat het bij hemzelf andersom is: hij ziet er soms nerveus uit, maar is het hoogst zelden.”

Ten Geuzendam noemt Caruana zelfbewust, maar ook bescheiden en evenwichtig. En hij kan omgaan met nederlagen.

Caruana was als kind al zo’n sterke schaker, dat zijn ouders een drastisch besluit namen. Ze verhuisden van Florida naar Europa, waar de beste toernooien en coaches waren. Eerst naar Madrid, later naar Boedapest. Omdat dat veel geld kostte, ging Caruana in 2006 in op een aanbod van de Italiaanse schaakbond om tegen een mooi salaris voor Italië te spelen, zo vertelt Ten Geuzendam. Meer kansen kreeg hij terug in Amerika

Lees meer >

Dit keer kan Caruana een pluspion niet verzilveren

10 november 2018 23:19 14

Ook de tweede partij in de tweekamp om de wereldtitel is in remise geëindigd. Hadden we gisteren Carlsen met zwart die eindigde in een toreneindspel met een pluspion, ditmaal was het de beurt aan Caruana om te zien of hij zijn pluspion zou kunnen benutten. Maar opnieuw bleek dat er weinig eer te behalen valt als de overgebleven pionnen allemaal op dezelfde vleugel staan.

Een hand ten teken dat de partij gaat beginnen (foto toernooi-comité)

 

In de tweede partij kwam Magnus Carlsen met 1.d4 voor de dag. En eigenlijk kon je er bijna gif op innemen dat Fabiano Caruana met het Damegambiet zou antwoorden. Dat hij er zelfs het Klassiek Damegambiet van maakte, was niet zo voor de hand liggend. Ik heb in de database wat research gedaan, maar ik heb geen partij van de uitdager kunnen vinden waarin hij in de stelling die hier op het bord kwam, verderging met 4…Le7. Het gekke is dat zijn tegenstander juist wel ervaring met deze zet heeft en dat deed me onwillekeurig denken aan de roemruchte tweekamp tussen Karpov en Kasparov in 1984. Die ging om zes overwinningen waarbij remises niet zouden meetellen. Karpov was tien jaar lang met grote overmacht wereldkampioen geweest en hij zou zijn jonge uitdager wel even een lesje geven.

Lees meer >

Carlsen en Caruana in de media (3): Böhm en Ten Geuzendam op de radio

10 november 2018 19:29 0

Een tiebreak is een soort penaltyschieten en dat hangt als een zwaard van Damocles boven het hoofd van Caruana. Dat is een van de opmerkingen in het radioprogramma ‘Spijkers met koppen’ van Felix Meurders en Dolf Jansen. Naast Hans Böhm, die bijna standaard wordt uitgenodigd voor radio en televisie als het over schaken gaat, was ook Dirk Jan ten Geuzendam te gast. Hij is schaakjournalist bij New in Chess.

Enkele citaten.

Ten Geuzendam over de eerste partij, die Carlsen net niet kon winnen:

“Dit was een moment om meteen een klap uit te delen.”

Böhm:

“Als eerste partij was het een enorm spektakel.”

Böhm:

“De nummer 1 van de wereld speelt nu tegen de nummer 2. Dat is niet altijd zo en dat maakt het spannender dan vorige matches.”

Böhm:

“Twaalf partijen is te kort. Een tiebreak is een soort penaltyschieten. Dat hangt als zwaard van Damocles boven Caruana’s hoofd.”

Ten Geuzendam over het verschil tovenaar-rekenmachine, dat in de Volkskrant was te lezen:

“Nee, ze zijn allebei allround. Alleen is Carlsen de beste snelschaker.”

Ten Geuzendam over Carlsen op Twitter:

Lees meer >

Eerste partij eindigt na marathonzitting in remise

10 november 2018 0:58 4

In Londen is vandaag de eerste partij gespeeld tussen uitdager Fabiano Caruana en wereldkampioen Magnus Carlsen. Na de persconferentie van gisteren, mochten we stellen dat het publiek hier reikhalzend naar had uitgekeken.

Carlsen – Caruana, tegen elkaar in Wijk aan Zee (foto Frans Peeters)

En datzelfde publiek kreeg meteen waar voor zijn geld. Klokslag 15 uur Engelse tijd, dus 16:00 uur in Nederland, werden de klokken in werking gesteld. En wat volgde mocht er wezen. Een marathonzitting van maar liefst 115 zetten, waarin de wereldkampioen ergens gewonnen moet hebben gestaan, maar waarin hij er toch niet in slaagde de vis op het droge te trekken en na uiteindelijk bovengenoemd aantal zetten in remise moest berusten. Maar wat is er veel gebeurd in deze partij! Daarover dadelijk meer.

Persconferentie (foto toernooisite)

Over ‘waar voor je geld’ gesproken. In Londen moesten toeschouwers, die naar binnen wilden gaan, een behoorlijk bedrag neertellen om naar twee zwijgende schakers te mogen kijken. En ook schaakliefhebbers, die graag op het internet de twee heren in beeld zou willen zien, kwamen eveneens bedrogen uit. Want op de officiële toernooisite, worldchess.com, is ook hier de toegang goed afgegrendeld, of je moet de nodige Engelse ponden op tafel leggen.

Normale stervelingen kunnen commentator Judit Polgár dus niet aan het werk zien of horen. Maar om nou te zeggen dat we tegenwoordig niet verwend worden via het internet, is ook weer overdreven. Ik ben deze middag eens eventjes op zoek gegaan naar diverse bronnen waar de WK-tweekamp op een of andere manier voor het voetlicht werd gebracht. Die heb ik hieronder voor u geïnventariseerd, wie weet dat u bij één van deze mogelijkheden de komende dagen ook het nodige plezier kunt beleven.

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (2): Een gelijkwaardige tegenstander, dat kent Carlsen niet

9 november 2018 20:12 1

Magnus Carlsen is favoriet in de WK-match tegen Fabiano Caruana, is op vele plaatsen te lezen. Hans Böhm gaat daar niet in mee. Dat zei hij tegen verslaggever Bert Schaap van de Telegraaf, de krant waarvan Böhm ook schaakmedewerker is.

Böhm: “Ik heb altijd beweerd dat Carlsen alleen kon worden verslagen door iemand die jonger is. Tegen de oudere wereldtoppers wint Carlsen altijd. Een gelijkwaardige tegenstander, dat kent hij niet.”

Böhm zit redelijk op de lijn van Giri als hij zegt dat Carlsen uit is op positionele strijd en dat Caruana bijzondere risico’s zal moeten nemen.

Op de vraag of schakers bijzondere mensen zijn, heeft Böhm een leuk antwoord.

“Dat vind ik niet. Schakers worden gemystificeerd omdat schaken met denken te maken heeft. Maar er zijn zo veel beroepen waar je moet doordenken.”

Dan nog over het verschil tussen spelers:

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (1): Botsing van speelstijlen

8 november 2018 19:36 24

Magnus Carlsen speelt op gevoel, op intuïtie. Fabiano Caruana moet het hebben van rekenen. Dat is de centrale gedachte in de voorbeschouwing op de WK-match door Robert Misset in de Volkskrant. De journalist sprak daarvoor met Anish Giri, die het een botsing van speelstijlen noemt.

In januari eindigden Carlsen en Giri samen bovenaan in Wijk aan Zee. Carlsen won de barrage. Foto: Tata Steel 2018

Enkele uitspraken van Giri:

“De tiebreak is voor Carlsen een psychologisch spel geworden. Hij wint ze altijd en dat weten zijn tegenstanders ook. Magnus is een sterke snelschaakspeler, het past bij zijn speelstijl. Hij kan het zich permitteren om het tegen Caruana op een tiebreak te laten aankomen.”

Over zijn relatie met Carlsen:

“Carlsen heeft gevoel voor humor, als schaker heb ik groot respect voor hem. Verder ken ik Magnus niet zo goed, hij blijft vrij gesloten tegenover zijn tegenstanders. Hij stuurde me wel een videoboodschap voor mijn huwelijk. We houden een beetje afstand, ik heb jaren geleden een uitnodiging van Carlsen afgeslagen om samen te werken voor een toernooi. Ik wilde niet te veel kennis delen.”

 

Over zijn relatie met Caruana, met wie hij enige tijd coach Chuchelov deelde:

“In die periode was Fabiano nogal introvert, hij had nauwelijks contact met andere spelers. Hij was alleen bezig met schaken. Fabiano reisde naar toernooien met zijn vader, die hem wilde beschermen tegen de buitenwacht. Pas toen hij zijn coach meenam en niet langer zijn vader, kreeg hij meer vrijheid. Prompt onderging Caruana een metamorfose. Hij opende zich voor zijn collega’s, begon te feesten. Hij werd een sociaal beest en maakte zich geliefd bij de organisaties van toernooien. Caruana werd een publiekslieveling. Ik heb een interessante relatie met Fabiano. Achter het bord haten we elkaar, we zien elkaar graag verliezen. Raken we in gesprek, dan zijn we bijna vrienden.”

Lees meer >