Schaaksite

Sensatie: Karjakin klopt de wereldkampioen!

22 november 2016 10:28 Herman Grooten 10

De ban is eindelijk gebroken. De achtste partij in de WK-tweekamp tussen Magnus Carlsen en Sergey Karjakin is door de zwartspeler op sensationele wijze gewonnen. In de slotstelling combineert de uitdager een verre vrijpion op de damevleugel met een koningsaanval aan de andere kant van het bord. De zwarte dame en het paard grijpen beslissend in. In de slotstelling volgt er heel fraai

[FEN "8/6k1/4Q3/2q1n2p/4P2P/p5P1/6BK/8 b - - 0 52"] 

52… a2! om de witte dame weg te lokken zodat zwart na 53. Dxa2 zet zwart een mataanval op touw kan zetten met 53…Pg4+ 54. Kh3 [ 54. Kh1 Dc1+ 55. Lf1 Dxf1#] 54…Dg1. De rest van de analyse krijgt u zo dadelijk van mij.

Gisternacht rond 1.15 floepte bovenstaand diagram op mijn smartphone tevoorschijn toen ik thuis kwam van een bekerwedstrijd in Nijmegen tussen UVS en De Stukkenjagers. Nadat het 2-2 was geworden tussen deze twee rivalen in de eerste klasse B, moest er gevluggerd worden wie er door zou gaan naar de tweede ronde. Het lukte ons team om de benodigde 2½ punten uit deze blitzmatch bij elkaar te sprokkelen.

Terug naar de tweekamp die nu eindelijk ontbrand is. Nadat Karjakin al het sein had gegeven dat er een einde moest komen aan die Spaans/Italiaanse stellingen, koos nu ook Carlsen voor de openingszet met de damepion. Dat had hij in de eerste partij ook al gedaan, maar de Trompovsky leverde hem toen niet zoveel op. Ditmaal ook geen ‘mainstream’ openingsvarianten maar het Collesysteem met 2. Pf3 en 3. e3.

Er ontstond een stelling met een bijna symmetrische pionnenstructuur waarin wit ietsje prettiger stond. Carlsen koos daarin voor een nogal surrealistisch plan met 17. De1!?  Het ontlokte Susan Polgar op Twitter de volgende zin: “All kidding aside, I have absolutely no idea why Qe1 :)”

Even later volgde weer een wat verrassende keuze van de wereldkampioen. Na 23… Txc4 was de volgende stelling ontstaan:

Carlsen houdt eindspel met minuspion remise

21 november 2016 1:19 Dimitri Reinderman 1

In de zevende partij van de WK-match probeerde Sergey Karjakin iets nieuws. In zijn eerste drie witpartijen had hij nog met 1.e4 geopend, ditmaal koos hij voor 1.d4. Het Spaans van Carlsen is lastig te kraken, hoe zit het met het Slavisch? Dat zullen we niet weten, want hoewel de partij begon met 1.d4 d5 2.c4 c6 onstond uiteindelijk via zetverwisseling een Aangenomen Damegambiet. En wat gebeurde er? In plaats van een gecompliceerd middenspel koos Karjakin voor een eindspel, een opmerkelijke strategie. Carlsen bleek echter (weer) beter voorbereid: na 10…Pc6 ging de uitdager nadenken en zijn reactie was niet zo geweldig. Zwart kon al op voordeel gaan spelen, maar Carlsen ging niet goed met die luxe om: sterker nog, hij blunderde. Nu heb je blunders waarbij je meteen kunt opgeven, en blunders waarbij je denkt, “Zucht, dom, nou ja, even kijken hoe ik de schade kan beperken” en die schade nog meevalt. Dit was er zo eentje. Carlsen koos ervoor om een pion te verliezen in plaats van een stelling met gelijk materiaal waarbij wit meer activiteit zou hebben. Dat bleek een goede beslissing: het eindspel met torens en ongelijke lopers koos hij voor een opstelling die wit geen kansen gaf. En dus kwam met een handgebaar een remiseaanbod van de Rus:

Daniel King: Analyse 3e t/m 6e ronde match Carlsen-Karjakin

Wedstrijd nr. 3

Probleemloze remise voor Carlsen

18 november 2016 22:56 Dimitri Reinderman 1

De zesde partij van de WK-match is vrij snel remise geworden. Na 32 zetten was de stelling dermate gelijk dat verder doorspelen ook voor het publiek niet interessant zou zijn. Voor Carlsen was dat ok, hij had zwart en moest bovendien even bijkomen van de schrik van gisteren; voor Karjakin was het ook ok, toch weer een partij dichter bij de tiebreak waarin van alles kan gebeuren.

De openingszet werd vandaag gedaan door Ken Rogoff (foto: WorldChess), professor aan Harvard en GM in ruste (zie hier zijn verhaal). Karjakin koos weer voor zijn gebruikelijke 1.e4 en net als in zijn eerdere witpartijen kwam er een gesloten Spaans met d3 op het bord. Dit keer koos Carlsen voor een opzet in de stijl van het Marshallgambiet met het pionoffer d5. Dat kon in theorie voor een spannende partij zorgen: wit had een pion meer, zwart had activiteit, wat zou belangrijker zijn? Een foute zet zou ervoor kunnen zorgen dat de balans de ene of de andere kant zou opslaan. Die fout kwam echter niet: Carlsen was waarschijnlijk goed voorbereid (na afloop nog 1:16 op zijn klok), Karjakin vond alles achter het bord en na een afwikkeling had zwart zijn achterstand in materiaal goedgemaakt, maar was hij zijn voorsprong in activiteit kwijt. En er stonden ook nog ongelijke lopers op het bord, niet die van het soort die een mataanval geven, maar die van het soort die tot remise leiden. En dat werd het dus ook snel.

Toch waren er wel enkele interessante varianten mogelijk in de partij, daarvan kunt u in de analyse hieronder genieten.

Manoeuvreren op de vierkante centimeter in vijfde partij

17 november 2016 23:58 Herman Grooten 2

De vijfde partij in de WK-tweekamp tussen Magnus Carlsen en Sergey Karjakin is momenteel in volle gang. De wereldkampioen bediende zich ditmaal van het Italiaans. Hij speelde een wat ongebruikelijk systeempje maar hij leek toch een licht voordeeltje te hebben bereikt. Karjakin zag op de 13^de zet zijn kans schoon om via een schijnoffer in het centrum de nodige stukken van het bord te halen. De pionnenstructuur werd hierdoor rigoureus veranderd en zwart had het loperpaar veroverd. Op de 20^ste zet zag de zwartspeler zich genoodzaakt om een van zijn lopers voor een wit paard te geven en toen de laatste paarden van het bord gingen, resteerde er een eindspel met zware stukken en ongelijke lopers. In dat eindspel heeft Magnus een mobiele meerderheid op de koningsvleugel, terwijl die van zwart lamgelegd is.

In tegenstelling tot onze andere verslaggever (Dimitri Reinderman) die er de vorige keer een nachtelijke analyse van maakte, laat ik de stelling zoals die nu is. Ze hebben nu 40 zetten gespeeld en ik zal u alvast deelgenoot maken van mijn bevindingen tot dusver.

Op dit moment lijkt het erop dat alleen Carlsen ergens op kan spelen, zwart moet wachten hoe wit denkt er doorheen te kunnen gaan. De zwarte stelling is echter stevig en als het openkomt, kan ook de witte koning in gevaar komen. De engines hebben moeite met het taxeren van deze stelling omdat het hier gaat over heel lange termijn plannen.

Ik ben benieuwd en zal u morgen in de ochtend bijpraten! Inmiddels is de partij beëindigd en is het weer remise geworden.

Carlsen laat weer winst liggen in het eindspel

16 november 2016 2:29 Dimitri Reinderman 4

Terwijl ik dit schrijf (om iets voor twee uur) zijn Carlsen en Karjakin nog bezig, maar het lijkt erop dat Carlsen voornamelijk uit frustratie nog doorspeelt. Weer kreeg hij een gunstig eindspel, een op een gegeven moment waarschijnlijk gewonnen eindspel. Loperpaar, vrijpion, actievere koning, het type eindspel dat hij normaalgesproken blind uitschuift. Maar wat bracht hem ertoe om de stelling dicht te schuiven met 45….f4? In plaats daarvan had hij een pion kunnen slaan,

Magnus strandt in het zicht van de haven

15 november 2016 10:52 Herman Grooten 2

De derde partij in de WK-tweekamp tussen Magnus Carlsen en Sergey Karjakin is opnieuw in remise geëindigd. Het werd een heroïsch gevecht waarin de wereldkampioen zijn tegenstander in een complex eindspel zwaar onder druk kreeg. Zodanig zelfs dat Karjakin, die in het circuit als een van de meest taaie verdedigers te boek staat, begon te kraken. Op een gegeven moment had Magnus de winst voor het grijpen, maar ook hij liet een kostbaar steekje vallen. Toen was de Rus weer op zijn best. Er was een smal pad naar de remise en ondanks een vol stuk achter, slaagde hij erin de remise te bereiken.

Op het 1. e4 van Carlsen bracht Karjakin een variant van het Spaans op het bord waarin hij de tegenstander uitnodigde ‘De Berlijnse Muur’ te gaan spelen. Maar Carlsen koos wijselijk voor een andere mogelijkheid die schijnbaar weinig tot niets opleverde. Zo liet Caruana later weten dat hij het knap vond dat “Carlen’s innocuous opening choice” hem toch voordeel had opgeleverd. Er kwam snel een eindspel op het bord met voor beide spelers een toren, voor Carlsen een paard en de tegenstander een loper. Deze materiaalverhouding had de regerend wereldkampioen ook al in de eerste partij op het bord gebracht. Denkt hij misschien dat hij met deze twee stukken de tegenstander op het verkeerde been te zetten? En heeft hij in zijn voorbereiding gezocht naar openingsvarianten waar hij de strijd van het paard tegen de loper aan kan gaan?

Waar hij in de eerste partij nog niet zoveel bereikte, kwam hij ditmaal een heel eind. Vanuit een ogenschijnlijk potremise-eindspel begon hij met het paard flink rond te springen. Karjakin liet zich verleiden tot een compromitterende pionzet (20… f5) en later beging hij wat kleine onnauwkeurigheden die hem langzaam maar zeker in het nauw brachten. Naarmate de partij vorderde begonnen zich steeds meer donkere wolken af tekenen boven zijn hoofd. En inderdaad: een ongeluk zit in een klein hoekje…

Op de 64^ste zet (een magisch getal voor schakers!) ging hij daadwerkelijk de fout in:

[FEN "8/5k2/8/5PbK/1pN1R2p/1P4rP/8/8 b - - 10 64"] 

64…Le7?

Daniel King: Analyse 1e en 2e ronde match Carlsen-Karjakin

Magnus haalt de muziek snel uit de stelling

12 november 2016 23:48 Herman Grooten 0

Vandaag weer geen “Fire on the Board”. Daarvoor moest je twee straten verder zijn waar een brand woedde in een appartementen complex aan de St. John street. De spelers hebben het niet geweten.
Het belangrijkste wat er vandaag gebeurde was, wat er niet op het bord kwam. Karjakin speelde Spaans en gaf Carlsen de gelegenheid om de Berlijnse verdediging te spelen. De muur waar Kasparov in 2000 niet doorheen kon komen waardoor Kramnik wereldkampioen werd. De muur, die de reden is waarom topspelers vaak geen Spaans meer spelen maar Italiaans of zelfs zijn overgestapt van 1.e4 naar 1.c4 of 1.d4! De vraag is dus ‘Heeft het analyseteam van Karjakin de muur weten te slechten?’ en ‘Speelde Magnus niet de Berlijnse verdediging omdat hij bang was voor de voorbereiding van Karjakin of omdat hij met zowel wit en zwart op winst wil spelen?’ Zie de persconferentie voor hun ontwijkende antwoorden. 🙂

Trompovsky bezorgt Carlsen geen winst in eerste partij

12 november 2016 0:42 Dimitri Reinderman 3

De eerste partij in de WK-match is remise geworden. Carlsen koos met wit verrassend voor de Trompovsky, een opening die op hoog niveau niet veel gespeeld werd. Hij kreeg een iets betere stelling, maar genoeg Karjakin verdedigde zich goed en bereikte zonder al te grote problemen de veilige remisehaven.

Het gespreksonderwerp van deze week (in Amerika en erbuiten) is niet over de WK-match, maar Donald Trump. En als Trump tegen alle verwachtingen in wint in Amerika, waarom zou je dan ook niet in New York met de Trompovsky kunnen toeslaan? Zo zou Carlsen gedacht kunnen hebben (maar dat deed hij overigens niet). Het bleek in ieder geval wel een goede keuze: nadat Karjakin een paar keer een scherpere voortzetting vermeed, kwam een eindspel op het bord waarin wit een licht plusje had. Typisch een eindspel waarin je normaal verwacht dat het snel remise wordt, maar als Carlsen het speelt, verwacht je dat zijn tegenstander op een gegeven moment een onverklaarbare fout maakt die ze tegen andere spelers nooit maken. Zou het nu ook zo gaan?